SYSTEM WSPÓA
ZAWODNICTWA
DZIECI I MA
ODZIEŻY W POLSCE
PIA
KA NOŻNA
WYDZIAA
SZKOLENIA POLSKIEGO ZWI
ZKU PIA
KI NOŻNEJ
KOMISJA MA
ODZIEŻOWA
Warszawa 2010
WIEK 7-12 LAT
Jednym z podstawowych elementów procesu szkolenia sportowego
dzieci i młodzieży jest współzawodnictwo. Gra jest najważniejszym
sprawdzianem efektywności nauczania i doskonalenia gry w piłkę nożną. Aby
sprawdzian ten pozwolił na dokonanie trafnej i rzetelnej oceny  także w
odniesieniu do perspektyw rozwoju sportowego młodych piłkarzy - organizacja
gry powinna byd dostosowana do wieku uczestników. Wiek dwiczących
determinuje rozmiary boiska, liczbę zawodników, wielkośd i ciężar piłki, czas
oraz przepisy gry.
Umiejętne dopasowanie zasad współzawodnictwa do wieku
dwiczÄ…cych pozwala na stosowanie takiej organizacji gry,
która rozwija talent sportowy piłkarzy, zgodnie z logiką
wieloletniego systemu szkolenia sportowego.
Projektując proces współzawodnictwa sportowego dzieci i młodzieży
należy wziąd pod uwagę dwa podstawowe zadania jakie przed nim stoją:
1.  Wychowanie przez futbol, wychowanie przez sport  zadanie
społeczne.
2.  Przygotowywanie przyszłego mistrza  zadanie sportowe.
Podstawowym warunkiem realizacji przedstawionych celów jest
stworzenie warunków do współzawodnictwa dla jak największej rzeszy
młodych ludzi, a jednocześnie stworzenie drogi rozwoju dla najbardziej
utalentowanych. Program szkoleniowy powinien byd tak ułożony przez
trenerów, by jak największa liczba dzieci grała, a jak najmniejsza spędzała czas
na ławce. Rywalizujące zespoły powinny posiadad zbliżony poziom sportowy,
tak by dziecko mogło doświadczad zarówno sukcesów jak i porażek.
Tworząc ścieżkę edukacyjną dla najzdolniejszej młodzieży należy
umiejętnie organizowad oraz monitorowad proces współzawodnictwa, tak by
nie zostały zachwiane proporcje pomiędzy grą a treningiem. Odpowiednia ilośd
gier w roku pozwoli na efektywne sterowanie rozwojem młodych talentów.
Propozycja polskiego systemu rozgrywek w piłce nożnej dzieci i młodzieży
podyktowana jest współczesną wizją futbolu, w której większośd drużyn opiera
swoją grę na czwórce obrooców [grających w linii] plus jeden bądz
dwóch
pomocników grających centralnie przed nimi. Ustawienie pozostałych
zawodników jest różne, co uzależnione jest m.in. od decyzji szkoleniowca.
Trenerzy muszą wyposażyd piłkarzy w umiejętności zespołowego działania.
Pierwszą małą grą, zgodnie z zasadą stopniowania trudności, w której
zawierają się wszystkie zasadnicze aspekty piłki nożnej, jest gra 4 x 4.
Młody piłkarz ma do czynienia już nie z samą piłką czy współpartnerem,
ale także z przeciwnikiem i określoną przestrzenią. Organizacja gier 4 x 4
umożliwia aktywnośd każdemu grającemu dziecku.
Dla dzieci w wieku do 9 lat [U-9] postulowanÄ…
forma współzawodnictwa
w piłce nożnej jest gra 4x4
Grą pośrednią między małymi grami a grą właściwą jest gra 7 x 7. Jej
celem jest zapewnienie młodym piłkarzom wystarczająco długiej gry z prostymi
zadaniami taktycznymi, z możliwością zmian pozycji, z akcentem na zachowania
kreatywne i - co bardzo ważne - bez wyciągania nadmiernych konsekwencji za
popełniane błędy [dominacja atmosfery aprobaty, zabawy, przyjemności z gry].
Dla dzieci w wieku do 11 lat [U-11] lat
podstawową formą współzawodnictwa
w piłce nożnej powinna byd gra 6 x 6 [plus bramkarze]
Trudniejsze zadania stawiamy zawodnikom 11-letnim [U-12].
Obowiązuje już tutaj gra 11  11, ale na pomniejszonym polu gry [od 16-tki do
16-tki]. Celem tej formy współzawodnictwa jest nauczanie i wstępne
doskonalenie wybranych [prostych] działao taktycznych każdego zawodnika,
poszczególnych formacji oraz całego zespołu. Akcentujemy wybór działao
grupowych i zespołowych, ale jednocześnie chwalimy za decyzje indywidualne
[gra 1 x 1 ]. Zachęcamy do wymienności pozycji podczas gry. A
Ä…czymy realizacjÄ™
zadao technicznych z działaniami taktyki indywidualnej. Wymagamy na boisku
dobrej komunikacji i aktywności. W grach nie ma presji wyniku.
W wieku 11 lat [U-12] współzawodnictwo
w piłce nożnej powinno odbywad się w ustawieniu 11 x 11,
ale na zmniejszonym polu gry
Gra 11x11 na pełnowymiarowym boisku zwiększa wymagania w zakresie
zdolności kondycyjnych, a większa przestrzeo gry i dłuższy jej czas doskonalą
różnorakie działania techniczno-taktyczne. Gra 11x11 weryfikuje działania
indywidualne, grupowe i zespołowe. Zawodnicy uczą się podstawowych
systemów gry, zadao dla zespołu, formacji oraz zachowao na poszczególnych
pozycjach w ataku i obronie. Podejmowane jest ryzyko w grze, ale jednocześnie
zawodnik uczy się odpowiedzialności za swe działania. Gra 11x 11 pozwala
ustawiad zawodników na różnych pozycjach, co powinno sprzyjad w
wyszkoleniu piłkarza uniwersalnego.
Począwszy od 12 roku życia [U-13] młodzież
powinna rywalizowad w ustawieniu 11 x 11,
na całym polu gry
UWAGA !
Nauczając gry w piłkę nożną poprzez współzawodnictwo w formie
małych gier [włącznie do gry 6x6 plus bramkarze] możemy obecnie korzystad z
bazy szkoleniowej, jaką dysponują gminy, osiedla i szkoły w ramach programu
 Moje boisko - Orlik 2012 .
To właśnie (miedzy innymi) na tych boiskach z powodzeniem można
realizowad cele szkoleniowe na poziomie piłki nożnej dziecięcej i młodzieżowej.
Odpowiednio zagospodarowane  Orliki wzbogacajÄ… infrastrukturÄ™ sportowÄ…,
spełniając jednocześnie rolę tradycyjnych podwórek, które byd może wyłonią
utalentowanych adeptów piłki nożnej.
SZCZEGÓA
Y METODYCZNO-ORGANIZACYJNE
Poniżej, w formie tabelarycznej, przedstawiono najważniejsze informacje
nt. projektowanego systemu współzawodnictwa. Zaproponowane rozwiązania
powinny byd wprowadzone  w formie Uchwały Zarządu PZPN  obligatoryjnie,
do wykonania, we wszystkich zwiÄ…zkach regionalnych.
KATEGORIA WIEKOWA: U9 FUNKCJA GRY
POZIOM EDUKACYJNY:
WYNIK NIE JEST NAJWAŻNIEJSZY
WALCZ I DRYBLUJ
SZKOA
A PODSTAWOWA - KLASA I II
POZIOM ROZGRYWEK:
·ð Mini turnieje, Grupa miejska lub gminna
PEA
NOWYMIAROWE BOISKO PIA
KARSKIE ORLIK
PRZEPISY:
·ð CZAS GRY: 3X10
·ð ILOÅšD ZAWODNIKÓW 4x4
·ð PIA
KA NR 3
·ð BOISKO 24-30x18-20m.
·ð BRAMKI 2/1m lub bramka z chorÄ…giewek
UWAGI ORGANIZACYJNE:
Każdy zespół podzielony jest na 3 grupy, które grają jednocześnie na 3 boiskach. Mecz składa
się z 3 części, w których kolejne grupy grają pomiędzy sobą. Każda grupa posiada 2
rezerwowych. Nie notuje się koocowego wyniku rywalizacji pomiędzy zespołami. Akcentuje
się zabawę i chęd rywalizacji z innymi.
KATEGORIA WIEKOWA: U11 FUNKCJA GRY
POZIOM EDUKACYJNY:
BÄ…dz
najlepszy na boisku wykonujÄ…c swoje
zadania
SZKOA
A PODSTAWOWA: KLASA III i IV
 Koncentracja na technice gry
POZIOM ROZGRYWEK:
·ð LIGA REGIONALNA
PEA
NOWYMIAROWE BOISKO PIA
KARSKIE ORLIK
PRZEPISY:
·ð CZAS GRY: 2X20
·ð ILOÅšD ZAWODNIKÓW 6 + 1
·ð PIA
KA NR 4
·ð BOISKO 54-60X38-40m lub Orlik (54x38m)
·ð BRAMKI 5/2m.
UWAGI ORGANIZACYJNE:
Każdy zespół podzielony jest na 2 grupy, które grają jednocześnie na 2 boiskach. Mecz
składa się z 2 części, w których grupy rywalizują z inną grupą. Każda grupa posiada 3
rezerwowych. Nie notuje się koocowego wyniku rywalizacji pomiędzy zespołami. Akcentuje
się zabawę i chęd rywalizacji z innymi.
KATEGORIA WIEKOWA: U12 FUNKCJA GRY
POZIOM EDUKACYJNY:
BÄ…dz
najlepszy na boisku wykonujÄ…c swoje
zadania
SZKOA
A PODSTAWOWA: KLASA V
 Koncentracja na technice gry
POZIOM ROZGRYWEK:
·ð LIGA REGIONALNA
PEA
NOWYMIAROWE BOISKO PIA
KARSKIE
PRZEPISY:
·ð CZAS GRY: 2X25
·ð ILOÅšD ZAWODNIKÓW 10 + 1
·ð PIA
KA NR 4
·ð BOISKO 73X68m.
·ð BRAMKI 5/2m.
UWAGI ORGANIZACYJNE:
Zespół składa się z 11 zawodników plus 7 rezerwowych. Obowiązuje hokejowy system
zmian, a każdy zawodnik powinien zagrad zarówno w pierwszej jak i drugiej połowie.
ObowiÄ…zujÄ… przepisy gry.
KATEGORIA WIEKOWA: U13 FUNKCJA GRY
POZIOM EDUKACYJNY:
BÄ…dz
najlepszy na boisku wykonujÄ…c swoje
zadania
SZKOA
A PODSTAWOWA: KLASA VI
 Koncentracja na technice gry
POZIOM ROZGRYWEK:
·ð LIGA REGIONALNA
PEA
NOWYMIAROWE BOISKO PIA
KARSKIE
PRZEPISY:
·ð CZAS GRY: 2X30
·ð ILOÅšD ZAWODNIKÓW 10 + 1
·ð PIA
KA NR 4
·ð BOISKO 105X68m.
·ð BRAMKI 7,32/2,44m
UWAGI ORGANIZACYJNE:
Zespół składa się z 11 zawodników plus 7 rezerwowych Obowiązuje hokejowy system zmian.
ObowiÄ…zujÄ… przepisy gry.
WIEK 13-15/16 LAT
W wieku 13-15/16 lat mamy dobrze zorganizowany proces
współzawodnictwa i szkolenia. Rozgrywki ligowe organizowane w ZPN są
uzupełniane  dla najbardziej uzdolnionych  współzawodnictwem
reprezentacji wojewódzkich oraz meczami juniorskich Reprezentacji Polski 
U-15 i U-16.
Tradycyjne rozgrywki o puchary Kuchara, Michałowicza i Deyny [a
wcześniej Jezierskiego i Górskiego] powinny  zdaniem Wydziału Szkolenia
PZPN  pozostad w kalendarzu sportowym młodych piłkarzy.
Nowym elementem jest natomiast postulat  a w zasadzie wymóg
obligatoryjnych [opinia Wydziału Szkolenia PZPN]  wprowadzenie  dzienniczka
reprezentanta . Dzienniczkami takim powinni legitymowad siÄ™ wszyscy
reprezentanci Polski oraz kadr wojewódzkich. Wzór takiego dzienniczka jest
opracowany przez Komisję Młodzieżową Wydziału Szkolenia PZPN.
WIEK 16- 18/19 LAT
Współzawodnictwo w wieku juniora starszego powinno ulec w Polsce
modyfikacji. Zgłaszamy trzy rozwiązania do wprowadzenia od sezonu
2011/2012.
1. Przy współpracy i za aprobatą SA Ekstraklasa należy powoład, w
opinii Wydziału Szkolenia PZPN, Centralną Ligę Juniorów Starszych [CLJS]. Ligę
te tworzyłyby zespoły grające, w danym sezonie rozgrywkowym, w Ekstraklasie.
Zasady organizacyjne analogiczne jak w rozgrywkach MÅ‚odej Ekstraklasy [ME].
Limity wieku: CLJS  wiek 16-18/19 lat; ME  wiek : do 21 lat.
2. Zreformowad rozgrywki Wojewódzkich Lig Juniorów Starszych.
Wprowadzid dwa etapy rywalizacji. Etap pierwszy, rozgrywany jesieniÄ…, to
rywalizacja w poszczególnych województwach w celu wyłonienia czterech
najlepszych drużyn. Etap drugi to powołanie Makroregionalnych Lig Juniorów
Starszych [skład lig makroregionalnych można ustalad na bieżąco], które wiosną
grałyby o tytuł Mistrza Makroregionu.
3. Turniej finałowy Mistrzostw Polski Juniora Starszego [formuła do
uzgodnienia] to rywalizacja czterech mistrzów poszczególnych makroregionów
oraz najlepszych [dwóch albo czterech] drużyn z rozgrywek Centralnej Ligi
Juniorów Starszych.
Wszystkie te propozycje mają spełnid podstawowe zadanie  zawodnik w
wieku juniora starszego powinien w meczach napotykad na trudnego,
zmuszającego do wysiłku i pełnej koncentracji, przeciwnika. Bez wymagających
meczów nie będzie w tym wieku postępu sportowego. Oczywistym jest że
jednostki najbardziej uzdolnione powinny grad albo w zespołach Młodej
Ekstraklasy [U-21] albo w innych drużynach seniorów. Ale nie wszyscy mogą
spełnid ten postulat [ograniczenia edukacyjne i rodzinne]. Stąd powyższa
propozycja.
Wydział Szkolenia PZPN
# Liczba gier obejmuje wszystkie mecze rozegrane w roku (reprezentacyjne, ligowe, kontrolne, turnieje)
POZIOM ILOŚĆ
CZAS LICZBA
WIEK EDUKACYJ- NAZWA ZAWOD- BOISKO PIA
KA BRAMKI REPREZENTACJE
GRY GIER #
NY NIKÓW
U9 SP2 4 24-30 / 18-20m. nr 3 2/1 m. 3x10' 40 gier -
F1
54-60X38-40m
U11 SP4 1+6 nr 4 5/.2 m. 2x25' 40 gier -
E1
Orlik (54x38m)
U12 SP5 1+10 73x68 nr 4 5/2 m. 2x25 40 gier -
D2
U13 SP6 1+10 Pełnowymiarowe nr 4 Standardowa 2x30' 40 gier ZPN
D1
nr 5
U14 GM1 1+10 Pełnowymiarowe Standardowa 2x30' 50 gier ZPN
C2
(290g.)
nr 5
U15 GM2 1+10 Pełnowymiarowe Standardowa 2x35' 50 gier
ZPN/PZPN
C1
(350g.)
nr 5
U16 GM3 1+10 Pełnowymiarowe Standardowa 2x35' 50 gier
ZPN/PZPN
B2
(450g.)
U17 LO1 1+10 Pełnowymiarowe nr 5 Standardowa 2x40' 60 gier
PZPN
B1
U18 LO2 1+10 Pełnowymiarowe nr 5 Standardowa 2x40' 60 gier
PZPN
A2
U19 LO3 1+10 Pełnowymiarowe nr 5 Standardowa 2x45' 60 gier
PZPN
A1
Szkoły
Młodzieżo-
19-23 lata policealne lub 1+10 Pełnowymiarowe nr 5 Standardowa 2x45' 60 gier
PZPN
wiec
studia wyższe