Temat: Co łączy „Świteziankę” i drugą część „Dziadów”?
Wstęp.
Rozwinięcie czyli główne motywy łączące oba utwory.
a)Fantastyka.
b)Fascynacja ludowymi obrzędami
c) Określone normy i zasady występujące w utworach.
d)Inne wspólne elementy.
Zakończenie.
Zarówno druga część „Dziadów” jak i „Świtezianka” Adama Mickiewicza to utwory przepełnione motywami dramatycznymi i mimo, iż opowiadają one dwie zupełnie różne historię to łączy je bardzo wiele. Tło obu kompozycji jest łudząco podobne, obydwa utwory łączy mnogość motywów dramatycznych. W każdym z nich nastrój jest niesamowicie tajemniczy, a nawet podchodzący pod grozę. Właśnie te podobieństwa między oba utworami postaram się opisać w swoim wypracowaniu.
W obu utworach spotykamy się z wieloma elementami fantastycznymi. W przypadku drugiej części „Dziadów” jest to wiele zjawisk niewytłumaczalnych, czasem nawet przerażających . Sam fakt, że głównymi bohaterami są duchy sprawia, że utwór ten ociera się o świat nierzeczywisty. Jednak przez uczestników obrzędu czyli m. in. Guślarza traktowane są zupełnie poważnie, nie ma nawet wątpliwość w ich istnienie.
Natomiast w „Świteziance” występują takie postacie jak nimfa. Sama kara, która padła na młodzieńca jest nierealistyczna, a mianowicie za grzech niewierności miał on zostać przemieniony w modrzew stojący nad brzegiem jeziora. Także przyroda, która odgrywa dużą rolę w budowie nastroju utworu jest dosyć nadzwyczajna. Opis przyrody ma ukazywać uczucia bohaterów utworu.
W drugiej części „Dziadów” podjęto się tematyki ludowych wierzeń. Dziady były to nazwa pradawnego obrzędu. Uroczystość ta odbywała się raz do roku. W pobliżu cmentarza gromadzili się ludzie i starali się nawiązać kontakt z duchami zmarłych. Wierzono, że mogą im pomóc. Romantycy tacy jak Adam Mickiewicz zachwycali się tym, co naturalne, ludowe, a Dziady na pewno takie były. Uczestnicy tego obrzędu byli przekonani, że duchy zmarłych mogą być uwięzione w przyrodzie. Brano to do tego stopnia poważnie, iż częstowano pojawiające się duchu jedzeniem i piciem. Wywoływanie duchów odbywa się poprzez spalanie różnych przedmiotów i ziół. Odzwierciedla się to również w „Świteziance” , jej tematyka wzięła się z przekazów ustnych i wierzeń ludowych, według których istniały postacie, takie jak chociażby nimfy wodne ukazujące się na brzegiem jezior lub niesamowita „ożywiona” przyroda.
Świat przedstawiony w „Świteziance” ma swoje ustalone normy moralne, a każde zachowanie wykraczające poza ich ustalenia musi zostać ukarane. Tak więc młody strzelec, który dopuścił się zdrady swojej ukochanej, został srogo ukarany. Podobnie jest w „Dziadach”, wszystkie pojawiające duchy mają na sumieniu grzechy, poczynając od lekkiego grzechu niezaznania goryczy, aż do grzechu ciężkiego widma złego pana, dla którego nie ma już żadnej nadziei . W obu utworach taki układ ma budować poczucie równowagi i sprawiedliwości w świecie przedstawionym przez Mickiewicza.
Oprócz wymienionych przeze mnie składników, dzieła te łączy jeszcze wiele innych mniej znaczących rzeczy. II część „Dziadów” opowiada o obrzędzie ludowym, którego bohaterami są ludzie prości, pochodzący z ludu. Podobnie w „Świteziance” strzelec i jego ukochana, nie są osobami wysoko urodzonymi (np. z rodu królewskiego). Mimo, iż jedynie w „Dziadach” widać dokładnie, iż kompozycja jest otwarta, co oznacza, że akcja dramatu zostaje urwana i tak naprawdę, my czytelnicy nie wiemy co zdarzyło się dalej, to także w „Świteziance” Adam Mickiewicz pozostawił lekki motyw niewiadomej.