2. Niewodne:
etanol - przeźroczysta, bezbarwna ciesz o swoistym zapachu i palącym smaku, mieszająca się z acetonem, chloroformem, eterem, glicerolem i wodą. Jest łatwopalny, przechowuje się do w specjalnych pomieszczeniach. Rozpuszczające 1 lub kilka składników w etanolu o stężeniu poniżej 40 % otrzymuje się roztwory spirytusowe, a rozpuszczając składniki w etanolu o stężeniu powyżej 40 % otrzymuje się spiritusy lecznicze.
Gliceryna - to bezbarwna, przeźroczysta, higroskopijna ciecz o słodkawym smaku, mieszająca się w każdym stosunku z wodą i etanolem. Glicerol rozpuszcza białko, gumy, garbniki i lepiej od wody Borax i kwas borowy
Glikole - to gęste, bezbarwne ciecze o słodkawym smaku, cennym rozpuszczalnikiem dla substancji nie rozpuszczających się w wodzie są glikole polioksyetylonowe. Mieszają się z wodą w każdym stosunku.
Parafina płynna - olej parafinowy to bezbarwna oleista ciecz nierozpuszczająca się w etanolu i wodzie. Chronić należy ją od światła.
Oleje roślinne - pod względem chemicznym to glicerydy wyższych kwasów tłuszczowych. W zależności od składu chemicznego o właściwości chemicznych oleje dzieli się na 3 grupy:
Schnące - należy olej lniany, na powietrzu łatwo ulegają utlenieniu w skutek czego olej twardniej;
Nieschnące - oliwa z oliwek, olej arachidowy
Półschnące - olej rzepakowy
Ogólną wadą olejów jest ich mała trwałość, pod wpływem tlenu z powietrza , podwyższonej temperatury, wilgoci, światła ulegają one niepożądanym zmianą czyli następuje rozkład glicerydów na wodne kwasy tłuszczowe i glicerol oraz wysychanie i żywicznie olejów. Produkty rozpadu mają nieprzyjemny zapach i drażniące właściwości. Oleje znajdują zastosowanie do produkcji maści, mazideł i emulsji.
ROZTWORY KOLOIDALNE to roztwory substancji wielocząsteczkowych stosowane w celu ułatwienia zawieszenia substancji stałych oraz jako środki zagęszczające w emulsjach jako środki chroniące przed wyschnięciem, jako lepiszcza w pudrach a także przy wytwarzaniu kremów beztłuszczowych i żelowych. W środowisku wodnym koloidy ulegają pęcznieniu. Do koloidów należą:
Skrobia - 20% z amylozy czyli frakcji rozpuszczonej w wodzie, 80 % z nierozpuszczonymi w wodzie amylopektyny. W zimnej wodzie skrobia praktycznie się nie rozpuszcza, w ciepłej wodzie pęcznieje tworząc roztwory koloidalne przechodzące po wychłodzeniu z żele. Najczęściej kleik skrobiowy wykorzystywany jest w stężeniu 2,5%
Zadanie: Wykonaj obliczenia do sporządzenia 50 g kleiku skrobiowego?
50 g s. - 100 g rozp.
X - 24 g rozp.
X = 1,25 g
50 g s - 1,25 = 48,75
Należy zawiesić skrobie w małej ilości zimnej wody w zlewce, resztę wody zagotować w zlewce i dodać do zawiesiny. Uzup. ubytek wody i przecedzać przez gazę.
Celuloza - nie rozpuszcza się w wodzie. W kosmetyce stosowana jest celuloza mikrokrystaliczna pod nazwą Arcel Elcena o wymiarach cząstek 20-150 µm. Stosowana jako stabilizator emulsji i czynnik wiążący czyli jako substancja zapewniająca rozdzieleniu się stałych i płynnych składników preparatu. Metyloceluloza o zmodyfikowana celuloza stosowana do wytworzenia żeli kosmetycznych. Może być regulatorem konsystencji w szamponach, kremach do golenia, a także stabilizatorem emulsji, koloidu oraz emulgatorem tłuszczów, olejów mineralnych i olejów eterycznych, najczęściej jest 2% roztwór koloidalny metylocelulozy.
Tragakanta - guma tragakantowa, głównym jej składnikiem jest nierozpuszczalna ale pęczniejącą w wodzie (…) oraz rozpuszczalna w wodzie tragakantyna. Najczęściej stosowana jest w 10% roztworu tragakanty. W kosmetyce to stabilizator emulsji i substancja zagęszczająca w pastach do zębów.
Guma arabska - (akacjowa) w kosmetyce jest środkiem wiążącym wodę, czynnikiem zagęszczającym, koloidem ochronnym lub emulgatorem, stosuje się roztwór gumy arabskiej 33.3%. Rozpuszcza się w równiej ilości wody utlenionej i wody wapiennej.
Zadanie. Wykonaj obliczenie do sporządzenia 200 g kleiku z gumy rabskiej
200 g s. - 100 g rozp
X g s. - 33,3 g rozp
X = 66,6 g s.
200 - 66,6 = 133,4 (razem)
133,4 : 2 = 66,7 (woda utleniona i wapienna)
Agar -to polisacharydowa substancja otrzymana z krasnorostów. W jej skład wchodzi 70% agarozy i 30% Agaropeptyna. Agaropeptyna nie wykazuje właściwości żelotwórczych. Agar jest substancją bezbarwną, bezwonną. Nierozpuszcza się w alkoholach i zimnej wodzie. Rozpuszcza się w wodzie gorącej, a jego 1 % roztwory wodne po ochłodzeniu tworzą żel. Właściwości żelotwórcze wykorzystuje do produkcji past do zębów, szamponów, preparatów do włosów.
Żelatyna - to polipeptyd składający się z aminokwasów takich jak glicyna, prolina, alanina, arginina, lizyna, Rozpuszcza się w gorącej wodzie, a jej 1 % roztwory powoduje zgęszczenie roztworu wodnego, po ochłodzeniu do tem. 35-40oC. Galaretki żelatynowe są dobrze tolerowane przez skórę, nie wywołuje podrażnień. Wadą ich jest podatność na wpływ drobnoustrojów dlatego dodaje Dię do nich środki konserwujące. Żelatyna oraz agar z 20-25% roztworami gliceryny tworzą żele glicerynowe. Wykorzystywana w preparatach po pielęgnacji rąk.