Literatura obozowa i łagrowa

• Tematyką stają się realia życia w okupowanym kraju, w obozie koncentracyjnym czy łagrach

• Bohater wyzbywający się swoich poprzednich wartości etycznych

• 1947 – Zwierzenia Nałkowskiej – jak mówić o doświadczeniach, relacjonowanie zdarzenia bez oceniania

• 1945 – dymy nad Birkenau – Seweryna Szmaglewska

• Spór Herlinga – Grudzińskiego z Borowskim o moralność w obozie

• Na świecie to takie nazwiska, jak:

1. Imre Kretesz

2. Primo Levi

3. Warłam Szałamow

• Literatura w formie świadectwa (świadectwo dotyczy doświadczenia obozowego)

• Borowski – styl lakoniczny, atakowany za nihilizm (wydany w 1947), ograniczone komentarze psychologiczne, biologizm, instynkt

• Tadek był bohaterem literackim stworzonym po to, by opowiedzieć prawdę o ludzkiej kondycji (w której koegzystuje ofiara i kat)

• Borowski, opisując świat obozów, posługuje się metodą behawiorystyczną, polegającą na rejestracji zachowań i odruchów ludzkich bez autorskich komentarzy

• To kontrasty w opowiadaniach miały dać czytelnikowi do myślenia

• obóz stanowił dla Borowskiego dowód na zaistnienie nowej jakości człowieka – nie-człowieka, niewolnika opanowanego przez żandarma. Pisarz w swojej twórczości zmagał się właśnie z tym nowym nieludzkim wymiarem człowieczeństwa.

• Inny świat Grudzińskiego wydany po raz pierwszy w angielskim przekładzie w 1951 roku

• U Grudzińskiego portrety psychologiczne współwięźniów, ich doświadczenie, co wpływało na ich zachowania w obozie

• wszystkie podejmowane w utworze tematy poddane są rzeczowemu, racjonalnemu oglądowi i osądowi,

• pisarz w sposób charakterystyczny dla prozy realistycznej uogólnia sytuacje typowe, skrótowo i symbolicznie przedstawia wydarzenia znaczące dla funkcjonowania tego typów obozów oraz życie skazańców,