Wyznaczenie ciepła właściwego cpl i ciepła topnienia cl lodu H2O, ćw. nr 20;
Wyznaczenie objętości właściwej Vl lodu H2O
Laboratorium termodynamiki
Prowadzący:
Data ćwiczenia:
Data oddania:
Cel:
Wyznaczenie ciepła właściwego cpl i ciepła topnienia cl lodu
Przebieg pomiarów:
Mieliśmy do dyspozycji dwa termosy, do których została nalana woda o jednakowej objętości i temperaturze. Następnie do obu termosów został wrzucony lód o jednakowej masie, lecz różnej temperaturze. Kolejnym krokiem było czekanie na całkowite stopienie się lodu i pomiar temperatury wody.
Wyniki pomiarów i dane do obliczeń:
Temperatura początkowa wody: 70,0 oC
Temperatura chłodniejszego lodu: -30 oC
Temperatura cieplejszego lodu: -15 oC
Masa lodu: 120 g
Objętość wody: 0,3 dm3
Masa szkła: 413 g
Ciepło właściwe szkła: 0,75 kJ/kg·K
Temperatura końcowa wody w termosie A: 17,0 oC
Temperatura końcowa wody w termosie B: 20,4 oC
Wzory obliczeniowe:
Bilans ciepła dla układu pomiarowego:
Po przekształceniach otrzymujemy:
gdzie:
Przykładowe obliczenia
Korzystając ze wzoru na i podstawiając do niego dane otrzymujemy, że 3917
Korzystając ze wzoru na i podstawiając do niego dane otrzymujemy, że
Rzeczywista wartość wynosi około 2095 , natomiast jest równe około 334
Błąd względny:
Dla : (3917 – 2095)/2095 = 0,87
Dla : (334000 – 59191)/334000 = 0,82
zaczerpnięte z tablic1
Wnioski:
Jak widać wartości wyznaczone w doświadczeniu znacząco odbiegają od wartości rzeczywistych. Błąd względny ciepła właściwego lodu jest na poziomie 87 %, natomiast błąd względny dla ciepło topnienia lodu wynosi 82 %. Przyczyną tego jest prawdopodobnie źle przekształcone równanie bilansu ciepła, gdyż niedokładność pomiarów nie powinna dać tak dużego rozrzutu. Niestety osoba robiąca sprawozdanie nie była w stanie zauważyć błędu w swoich przekształceniach.
Ćwiczenie nr 21
Cel: Wyznaczenie objętości właściwej Vl lodu
Schemat pomiarowy:
Wyniki pomiarów:
mlodu = 15,5 g
Ø = 2,3 mm
H = 55 cm
Wzory obliczeniowe:
∆V = H·π·Ø2/4
Vl = ∆V/ mlodu +VH2O
Przykładowe obliczenia:
∆V = 0,55·3,14·0,00232/4 = 2,28·10-6 m3
Vl =2,28·10-6 / 0,0155+1 = 1,00015 m3/kg
Błąd względny: (1,00015 – 1,09)/1,09 = 8%
Wnioski: Objętość właściwa lodu wynosi około 1,09 m3/kg. W naszym przypadku wielkość ta wyszła mniejsza. Duże znaczenie odegrała tutaj dokładność pomiarów która nie była zbyt duża w przypadku mierzenia wielkości H (wynik odczytany z dokładnością 1cm). Pomimo tego błąd względny wynosi około 8%.
1 http://kepler.am.gdynia.pl/~zot/pracownie/StaleFizyczne.htm