Czy zbawienie jest jedynie przez wiarę, czy przez uczynki?
Być
może jest to najważniejsze zagadnienie w całej teologii
chrześcijańskiej. Było ono powodem Reformacji, rozpadu Kościoła
Katolickiego i Protestanckiego. W tym pytaniu zawarty jest klucz do
zrozumienia, czym jest biblijne chrześcijaństwo, a czym jest
„religia chrześcijańska”. Czy zbawienie otrzymujemy dzięki
wierze, czy też również dzięki uczynkom? Czy jestem zbawiony
jedynie dzięki wierze w Jezusa, czy też muszę wierzyć w Jezusa i
wykonywać pewne praktyki religijne?
Zagadnienie dotyczące
zbawienia z uczynków i z wiary, bądź też z samej wiary, jest
trudne, ponieważ w Biblii jest z pozoru wiele sprzecznych cytatów.
Porównaj cytaty z Listu św. Pawła do Rzymian 3:28, 5:1, i jego
listu do Galatów 3:24 z cytatem z Listu św. Jakuba 2:24. Niektórzy
widzą różnicę między nauką Pawła (który głosił zbawienie z
łaski), a Jakubem (mówiącym o zbawieniu przez wiarę i uczynki). W
rzeczywistości Paweł i Jakub wcale nie mieli innej opinii na ten
temat. Jedyny punkt niezgody, o którym wspominają niektórzy,
dotyczy relacji między wiarą a uczynkami. Według teologii Pawła
usprawiedliwienie jest jedynie wtedy, kiedy uwierzymy (List do
Efezjan 2:8-9), podczas gdy Jakub wydaje się mówić, że
usprawiedliwienie jest z wiary i z uczynków. Na ten wyraźny problem
odpowiedzią jest wnikliwa analiza słów Jakuba. O czym Jakub tak
naprawdę mówił? Jakub starał się wykazać błąd twierdzenia, że
człowiek może wierzyć bez żadnych dobrych uczynków (List Jakuba
2:17-18). Jakub podkreśla, że prawdziwa wiara w Chrystusa
spowoduje, że zmieni się nasze życie i będą w nim dobrze uczynki
(Jakuba 2:20-26). Jakub nie mówi, że usprawiedliwienie jest z wiary
i z uczynków, a raczej, że człowiek, któremu naprawdę
odpuszczone są winy, ponieważ uwierzył, będzie czynił dobre
rzeczy w swoim życiu. Jeśli ktoś twierdzi, że jest wierzący, a
nie robi nic dobrego, najprawdopodobniej nie uwierzył naprawdę w
Chrystusa (List św. Jakuba 2:14, 17, 20, 26).
Paweł mówi
to samo w swoich listach. Wierzący powinni wydawać dobre owoce, o
których mówi List św. Pawła do Galatów 5:22-23. Krótko po
poinformowaniu nas, że jesteśmy zbawieni przez wiarę, a nie przez
uczynki (List św. Pawła do Efezjan 2:8-9), apostoł wyjaśnia, że
jesteśmy stworzeni do wszelkiego dobrego dzieła (Efezjan 2:10).
Paweł oczekuje, że nasze życie zmieni się w takim samym stopniu,
jak oczekuje tego Jakub: „Jeżeli więc ktoś pozostaje w
Chrystusie, jest nowym stworzeniem. To, co dawne, minęło, a oto
wszystko stało się nowe” (2 List św. Pawła do Koryntian 5:17)!
Jakub i Paweł nie mają odmiennego zdania co do nauki o zbawieniu.
Oni widzą ten sam problem z dwóch różnych perspektyw. Paweł
podkreśla fakt, że usprawiedliwienie jest jedynie z wiary, a Jakub
podkreśla, że w wyniku wiary w Chrystusa czynimy dobro.