Joanna Rogacka Kierunek historia, spec. nauczycielska, praca zaliczeniowa z przedmiotu Historia – społeczeństwo – kultura
Pozycja NRD w zjednoczonych Niemczech 1990 - 2005
NRD przed zjednoczeniem (1989 – 1990):
Wewnętrzne zmiany w NRD:
program zreformowania państwa przez rząd Hansa Modrowa
poszukiwanie nowego modelu NRD przy „okrągłym stole”:
- wypracowanie założeń nowej konstytucji NRD:
karta socjalna (Sozialcharta)
wyznaczenie daty wyborów do Izby Ludowej na 6 V 1990
opracowanie projektu nowej demokratycznej konstytucji NRD (12 III 1990)
radykalizacja nastrojów społecznych:
- wysuwanie haseł przywrócenia jedności niemieckiej
- pogarszająca się sytuacja gospodarcza (XII 1989 – IV 1990)
d) rozszerzenie kontaktów NRD z RFN:
- spotkanie Kohl – Modrow w Dreźnie (19 – 20 XII 1989)
- plan Modrowa:
współpraca i sąsiedztwo w ramach projektowanej „wspólnoty traktatowej”
utworzenie konfederacji ze wspólnymi organami
przeniesienie praw suwerennych na organy konfederacyjne
utworzenie jednolitej Federacji lub Związku Niemieckiego w wyniku wyborów
- wybory do Izby Ludowej NRD (18 III 1990)
II. Sytuacja w byłej NRD po traktacie zjednoczeniowym:
Problemy ogólnopaństwowe po zjednoczeniu:
przejęcie ustawodawstwa RFN przez NRD
podzielone społeczeństwo – antagonizmy między „Ossis” i „Wessis”
rozliczenie sprawowania władzy przez SED:
- pociągnięcie do odpowiedzialności karnej czołowych funkcjonariuszy partyjnych i państwowych NRD
- udostępnienie akt tajnej policji NRD
- zadośćuczynienie ofiarom represji i prześladowań politycznych
regulacja spraw własnościowych:
- w czasie istnienia radzieckiej strefy okupacyjnej (1945 – 1949)
- w okresie trwania byłej NRD (1949 – 1990)
Przeobrażenia systemu partyjnego w byłej NRD:
wybory do Bundestagu:
- 2 XII 1990
zdecydowane zwycięstwo CDU/CSU/FDP (54,8%) - Kohl jako „kanclerz jedności”
SPD - partia opozycyjna (33,5% głosów wyborców)
- 16 X 1994
CDU/CSU partią rządzącą (41,5%)
SPD - główna parta opozycyjna (36,4%)
spadek liczby członków:
- SPD:
1987 – 1 milion członków (wtedy jeszcze SDP)
1990 – ok. 800 tys. członków
- PDS:
1987 – 2,1 mln członków
1989 – w partii pozostało ok 150 tys. członków
- CDU:
1987 – ok. 1 miliona członków
1990 – ok 500 tys. członków
wzrost liczby członków 1990:
- Sojusz 90’
- UFV
d) okres rządów koalicji SPD/Sojusz’90/Zieloni (1998 – 2005)
- utworzenie rządu SPD/S’90/Z (27 IX 1998)
- koalicja SPD i S’90/Z w latach 2002 – 2005
e) wybory do Bundestagu 18 IX 2005
- nowy kanclerz Niemiec – Angela Merkel
- utworzenie Wielkiej Koalicji (CDU/CSU i SPD)
- układ koalicyjny formułujący wyzwania dla Niemiec (11 XI 2005)
Wyzwania i problemy rozwoju gospodarczo-społecznego byłej NRD w latach
1990 – 1998:
wzrost gospodarczy starych krajów związkowych o ok. 2,3%:
- poprawa koniunktury gospodarczej partnerów zachodnich
- systematyczny wzrost obrotów handlu zagranicznego z obszaru dawnej RFN
- transfer finansowy z dawnej RFN
b) wahania koniunkturalne w latach 1992 – 1996
wzrost bezrobocia:
- 2 mln (1991) - 4 mln (1999)
utrzymujące się dysproporcje na terenach dawnej NRD:
- różnice płac
- wolniejszy rozwój infrastruktury
– rozwiązanie wewnętrznych problemów Niemiec
4. Dawna Niemiecka Republika Demokratyczna w strukturach europejskich:
a) włączenie byłej NRD do WE (3 X 1990) a następnie do UE (1 XI 1993)
Literatura:
Czapiewski E., Tyszkiewicz J., Historia powszechna. Wiek XX, PWN, Warszawa 2014.
Cziomer E., Zarys historii Niemiec powojennych 1945 – 1995, Warszawa 1997, s. 279 – 325.
Cziomer E., Historia Niemiec współczesnych 1945 – 2005, Warszawa 2006, s. 323 – 521.
Czubiński A., Historia powszechna XX wieku, Poznań 2003.
Droga Niemców do ponownego zjednoczenia państwa 1949 – 1990, Czubiński A. (red.), Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Seria Historia nr 171, Poznań 1991.
Kukułka J., Historia współczesnych stosunków międzynarodowych 1945 – 2000, Warszawa 2007.
Winkler H.A., Długa droga na Zachód, Dzieje Niemiec, t. 2. 1933 – 1990, Warszawa 2007.