KONIE- INTERNA 12.12.2014 (dr Kurek)
ZAPALENIE DWUNASTNICY- POCZĄTKOWEJ CZĘŚCI JELITA CZCZEGO
(510-280-106) dr Riha
- gromadzenie się płynu w żołądku na skutek refluksu z dwunastnicy i jelita czczego- mogą trwać nawet do 14 dni i często kończą się zgonem
-łatwo pomylić tą jednostkę z kolkami
Przyczyny:
-nie ma konkretnej- jest wiele przyczyn i nie ma jednej głównej przyczyny
Np. włąsciciel bardzo długo przez 2-3 lata nie odrobaczał i odrobaczył dużą dawką- rozkład pasożytów w 12 i początkowej części jelita (przed i po sezonie pastwiskowym- odrobaczanie koni). W niektórych przypadkach- obostrzenia w danych krajach.
-Jeżeli jest kilka koni, to trzeba je odrobaczać w tym samym czasie
-„zbyt dobre żywienie”- zmiana stylu żywienia- karmy i dodatki- nie zawsze jest dobre, przewód pokarmowy nie jest przyzwyczajony. Duża część koni w USA jest przekarmiana
Wywiad:
-wiele on nie da- szczególnie gdy nie pracujemy przy koniach lub jesteśmy młodymi lekarzami- w tej jednostce objawy bólowe występują przed całym procesem chorobowym- czyli bez żadnej konkretnej przyczyny- często mylona z enteralgią, a w rzeczywistośi jest to DPJ. Później pojawia się refluks, depresja
-im lepiej żywione, tym jest gorzej; im więcej leków im było podawanych, tym częściej mają DPJ; dodatkowo zanieczyszczenie i stres środowiskowy
-wiek- może pojawiać się w każdym wieku- teoretycznie miedzy 8-10 rokiem życia; Liverpool New Market-można się nauczyć:P
-bóle w kilka godzin po pobraniu pokarmu- może też nas to zmylić
-często hodowca jest zestresowany co dzieje się z koniem, więc nie koniecznie nam powie jasno co się dzieje
-bierzemy pod uwagę czy jest zimno- czy gorąco krwisty. Zimnokrwiste mają większą tolerancję bólu, a czym większy koń, tym większy żołądek i więcej tego płynu trzeba wytaczać z żołądka i wtłaczać.
-jeżeli opróżniamy żołądek z płynu, to zwierzęciu będzie się poprawiało- reakcja polepszenia stanu- przechodzi w stan uspokojenia- osowialy, apatyczny, spokojny, bez bólu i znów się pojawia w czasie wypełniania żołądka
-jeżeli po zgłębnikowaniu jest poprawa jeżeli dotyczy zatkania jelilt- tego efektu nie ma
-jeżeli usuwamy płyn z żołądka- tym większy ucisk na mięśniówkę żołądka- im bardziej się zniszczy, tym żołądek nie będzie wracał do siebie (ruchy wody falujące gdy wypływa przy płukaniu- żołądek działa)
-średnia ilość płunów gromadzących się w żołądku zależy od tego, jak duży jest jego żołądek. Mówi nam to o tym ile musimy konia nawodnić- im więcej go usuniemy, tyle musimy dostarczyć.
-płyn coafjący się z jelit będzie koloru pokarmu i im dłużej będzie trwał proces, tym będzie przypominał- surowicę, osocze, a nawet krew- barwa czerwonawa, popłuczyn z mięsa- świadczy to o zaawansowaniu procesu zapalnego, który się rozwija- uszkodzenie nabłonka, mięśniówki.
-pH na początku jest kwaśne, a później im częściej usuwamy,a proces będzie dłużej trwał- więcej płynu z jelit i pH wzrasta
-test na obecność krwi utajonej- rzecz mało istotna
-okres apatii 2-3h- napełniania się żołądka- koń gapi się w podłogę z obniżoną głową- podajemy płyny żeby wyrównywać odwodnienie pojawiające się w org.
-jeżeli coś się dzieje na terenie jamy brzusznej, to T się obniża lub pozostaje bez zmian
-jeżeli toksemia wymyka się spod kontroli, to dopiero wtedy podnosi się T i może świadczyć o zak. Organizmu lub świadczy o rozwoju ochwatu kopytowego
-Ht- na wirówce hematokrytowej, żeby wiedzieć, czy odwodnienie występuje czy nie
-Badanie rektalne- proces dotyczy jelit cienkich i nie dosięgniemy prawdopodobnie ręką; gdy płyn się usunie mogą wystąpić wzdęcia jelit
-punkcja- barwa plynu- im bardziej proces jest zaawansowany, tym bardziej jest on ciemny, mętny, a jeżeli jest delikatnie przebarwiony- mniej zaawansowany;
Wyraźnie widać, że ten płyn przechodzi tylko do światła jelita- tam tylko jest krwisty, a w jamie brzusznej- nie jest on taki
-Powikłania- ochwat kopytowy- powikłania dwupoziomowe- wchłanianie toksyn i nawadnianie
-refluk często ustepuje po 3 dniach, gdy wszystko wraca do porządku
! jeżeli się wypelnia żołądek to narastają objawy bólowe- zw. Może próbować gwałtownie kopnac/ położyć się- lepiej jednak robić to podczas objawów bólowych, bo wiemy jak to wygląda
-zachłystowe zapalenie płuc- działanie lekarza- dostanie się płynu do układu oddechowego- bez zagięcia sondy gdy ja wyjmujemy
-pekniecie żołądka, drastyczne odwodnienie
LECZENIE
-operacyjne połączenie jelit z jelitem ślepem- w USA tylko operacje; w Polsce metody zachowawcze
-niektórzy nie wyjmują sondy- często jednak dochodzi do procesów zapalnych jamy nosowej, przełyku. Najczęsciej w nocy się zostawia, a za dnia wyjmuje
-jeżeli wytoczyliśmy 20l z żołądka, to podajemy 5-10l na 1h
-przy dłuższym wydalaniu płynów- demineralizacja płynów- powinno podawać się płyny z minerałami- skład najbardziej zbliżony do organicznego- potas, magnez, wapń, fosfor
-1l płynu dożylnie za każdy litr spuszczony z żołądka
-jedyna droga- podawanie dożylne!
-jedna z przyczyn są leki, ale musimy podać coś przeciwzapalnego- preferowana fluniksyna, lepiej działa niż metamizol
-dodatkowo antybiotyki i sulfonamidy- często się przyjmuje, że trimetoprim się
-preparaty pobudzajće perystaltykę- pogarsza jednak stan jelit i zwieksza ilość płynów przechodzących do jelit- nie podajemy ich
ROZWIĄZANIE CHIRURGICZNE
-łączenie dwunastnicy z jelity ślepym (rumenotomia, najnowsze metody)
DIAGNOZA
-wywiad, w którym ból pojawia się jako pierwszy wskaźnik bez żadnej konkretnej przyczyny
-refluks i wtórne rozszerzenie żołądka
-wyniki badania płynów jamy brzusznej