Adam Mickiewicz urodził się w 1798 r. w Zaosiu
koło Nowogródka. Studiował na Uniwersytecie w Wilnie, między
innymi pod kierunkiem doskonałego historyka Joachima Lelewela. W
czasie studiów wspólnie z przyjaciółmi założył tajne
Towarzystwo Filomatów.
Po ukończeniu studiów poeta
pracował w szkole powiatowej w Kownie. Tam poznał swoją pierwszą
miłość, Marylę Wereszczakównę. Mickiewicz zadebiutował w roku
1822 wydaniem Ballad i romansów. Kolejne dzieła to Dziady cz. II i
IV oraz Grażyna. W roku 1823 poeta został zatrzymany za działalność
filomacką, oskarżony i skazany na wyjazd w głąb Rosji.
Rok
1824 był początkiem podróży Mickiewicza na Wschód. Odwiedził
między innymi Moskwę, Odessę i Petersburg. W tym czasie powstały
słynne Sonety krymskie, które później wydane zostały razem z
sonetami napisanymi w Odessie.
Powieść poetycka Adama
Mickiewicza, zatytułowana Konrad Wallenrod powstała w roku 1828.
Rok później poeta rozpoczął kolejny etap swoich wędrówek, tym
razem po Europie. Zwiedził Szwajcarię i Włochy, gdzie największe
wrażenie zrobił na nim Rzym. Powstał kolejny cykl liryków,
nazwanych od zwiedzanych miejsc - drezdeńsko-rzymskimi.
W
roku 1830 wybuchło w Polsce powstanie listopadowe. Adam Mickiewicz
przybył do Wielkopolski, by wziąć w nim udział, ale zanim dotarł
do kraju, powstanie upadło.
W 1832 roku poeta był już z
powrotem w Dreźnie. Zainspirowany niedawnym powstaniem, zaczął
pisać wiersze patriotyczne, wtedy właśnie powstały Dziady cz.
III. Wkrótce Adam Mickiewicz przeniósł się do Paryża. Stolica
Francji byłą ośrodkiem działania polskiej emigracji, do której
przyłączył się również Mickiewicz. Tutaj wydał Dziady,
ukończył również Księgi narodu polskiego i pielgrzymstwa
polskiego.
Zaangażowanie Mickiewicza w działalność
Polaków w Paryżu było początkowo bardzo duże, został on nawet
redaktorem "Pielgrzyma Polskiego". Jednak spory i konflikty
wewnętrzne szybko zniechęciły go do dalszej działalności w tych
kręgach. W roku 1834 założył rodzinę, żeniąc się z Celiną
Szymanowską. W tym samym czasie wydał też Pana Tadeusza.
W
roku 1839 Mickiewicza na krótki czas wyjechał do Lozanny. Tu
wykładał łacinę na Uniwersytecie, pisał również liryki, zwane
lozańskimi. Już po roku wrócił do Paryża i objął katedrę w
College de France, zajmował się literaturami słowiańskimi. W tym
czasie nie powstały żadne nowe wiersze. Mickiewicz zaangażował
się natomiast w działalność Koła Sprawy Bożej, które założył
razem z Andrzejem Towiańskim. W krótkim czasie zdobyli wielu
zwolenników, głównie wśród polskich emigrantów.
Po
wybuchu Wiosny Ludów w roku 1848 Adam Mickiewicz utworzył Legion
Polski, który walczył we Włoszech. Dla tego Legionu napisał Skład
zasad. Rok później założył dziennik "Trybuna Ludów",
który stał się ośrodkiem agitacji i propagowania radykalnych
lewicowych programów społecznych.
W 1855 roku Adam
Mickiewicz wyjechał do Turcji, gdzie chciał pomóc w organizowaniu
kolejnego Legionu Polskiego, tym razem do walki przeciwko Rosji. Nie
dane mu jednak było zrealizować tych planów, zmarł w Stambule w
1855 r. Jego zwłoki przetransportowano do Francji i złożono na
polskim cmentarzu Montmorency pod Paryżem. W roku 1890 prochy Adama
Mickiewicza spoczęły na Wawelu.