Efekty zewnętrzne infrastruktury transportowej Wykład 9.11.2011

Zalicza się do nich między innymi:

• Terminowość przewozu

• Czas transportu

• Straty powstające w procesie przewozowym

• Zjawisko kongestii

• Koszty transportu

• Terenochłonność

• Dezintegrację terenu

• Zanieczyszczenie środowiska

• Emisję hałasu

• Zagrożenia bezpieczeństwa

Rodzaj obiektu infrastrukturalnego	Wielkość zajętego terenu
Autostrada o szerokości 45 – 57 m	5 – 12 ha/km
Bezkolizyjne skrzyżowanie autostradowe	16 ha
Urządzenia dodatkowe (parkingi zaplecze gastronomiczne, stacje benzynowe)	3 – 4 ha/100km autostrady
Lotnisko	450 – 800 ha
Kanały żeglowne	10 ha/km
Magistrala kolejowa	3,2 – 5,5 ha/km
Jednotorowa linia kolejowa	1,8 - 4 ha/km

Specyfika infrastruktury powoduje konieczność przestrzegania w procesie jej rozwoju:

• Zasady perspektywicznego planowania tego rozwoju,

• Międzynarodowej koordynacji podstawowych kierunków rozwoju,

• Przeznaczenia dużych nakładów inwestycyjnych na jej rozwój,

• Znacznego udziału państwa w finansowaniu infrastruktury.

Zadania te realizowane są między innymi poprzez:

• Określenie inwestycji priorytetowych w UE oraz korytarzy transportowych

• Likwidowanie wąskich gardeł i brakujących ogniw na transeuropejskiej sieci transportowej

• Wspieranie poprzez strukturę inwestycji infrastrukturalnych rozwoju gałęzi przyjaznych dla środowiska

• Sposób projektowania inwestycji infrastrukturalnych ograniczających ich integracje w środowisko

W praktyce przejawia się to dynamicznym rozwojem infrastruktury transportowej realizującej te cele, w tym zwłaszcza

• Autostrad (bardziej przyjaznych dla środowiska niż dróg niższych kategorii, ze względu na mniejszą energochłonność, zapewnienie większego bezpieczeństwa ruchu i ograniczenie kongestii

• Rozwój kolei dużych prędkości

Definicja transportu

• Transport – dziedzina życia gospodarczego polegająca na odpłatnym przemieszczaniu osób i towarów za pomocą środków transportowych, którą wraz z łącznością zaliczyć można do dziedziny komunikacji.

• Transport obejmuje zarówno samo przemieszczanie z miejsca na miejsce jak i wszelkie czynności, jakie do tego celu mogą być konieczne, tj. czynności ładunkowe (za- i wyładunek oraz przeładunek) oraz czynności manipulacyjne.

Wykorzystując powszechnie używane pojęcie transportu, należy pamiętać, że w istocie powinniśmy się posługiwać dwoma dopełniającymi się terminami:

- spedycji

- przewozu

Spedycja obejmuje zorganizowanie przemieszczenia ładunków przy zastosowaniu odpowiednio dobranych środków transportu i sposobu przewozu, w wyniku czego następuje przesłanie ładunków od dostawcy do odbiorcy.

• Poradnictwo spedycyjne

• Zawieranie umów o przewóz z firmami transportowymi oraz innymi przedsiębiorstwami świadczącymi usługi techniczno – wykonawcze związane z ładunkiem

• Sporządzanie oraz komplementowanie dokumentów dotyczących transportu i jego obsługi.

• Przygotowanie ładunku do przewozu.

• Konsolidowanie lub rozdzielanie ładunku.

• Dostarczania ładunku do miejsca załadunku na główny środek transportu

• Załadunek i wyładunek towarów w różnych relacjach przeładunkowych

• Opiekę nad ładunkiem w czasie przewozu

• Informowanie zleceniodawcy i innych upoważnionych jednostek uczestniczących w transporcie o bieżącym stanie i miejscu pobytu ładunku na trasie

• Przyjmowanie oraz przekazywanie ładunków i związane z tym czynności zdawczo – odbiorcze

• Składowanie towarów w czasie przewozu

• Ubezpieczenie ładunków

• Zgłaszanie ładunków do kontroli celnej i załatwianie spraw związanych z obsługą dokumentacji przewozu

• Zabezpieczenie prawidłowego ilościowego i jakościowego stanu przesyłanego ładunku oraz zabezpieczanie interesu zleceniodawcy w przypadku uszkodzeń lub ubytku ładunku

• Pośrednictwo w regulowaniu należności z tytułu kosztów przewozu oraz innych czynności i usług związanych z załadunkiem.

Przedmiot transportu:

- osobowy

- towarowy

Naturalne środowisko transportu:

- powietrzny

- lądowy

- wodny

Zasięg działania

- lokalny

- krajowy

- międzynarodowy

Forma własności:

- państwowy

- komunalny

- prywatny

Dostępność użytkownika:

- publiczny

- branżowy

- własny

Organizacja transportu

- bezpośredni

- pośredni

- kombinowany

W celu zrealizowania usługi transportowej niezbędny jest szereg elementów, które tworzą system transportowy

System transportowy to zespół składający się z:

• Infrastruktury transportowej

• Ludzi odpowiedzialnych za funkcjonowanie systemu transportowego

• Zasad i reguł które są odpowiedzialne za przemieszczanie osób i ładunków z punktów nadania, poprzez ewentualne punkty przeładunkowe do punktów odbioru.

Transport

• Lądowy

• Wodny

• Lotniczy

• Przesyłowy

Według kryterium ekologicznego środki transportu dzieli się na ekologiczne i nie ekologiczne.

Infrastrukturę transportową jako składnik procesów logistycznych rozpatruje się w oparciu o dwa podstawowe kryteria, tj.:

• Sprawność procesów transportowych

• Minimalizacja kosztów transportu

Wybór środka transportu zależy od:

• Przydatności środka transportu dla określonego ładunku

• Ładowność i szybkość dostawy

• Niezawodności techniczne i terminowej

• Bezpieczeństwa transportu

• Kosztów eksploatacji

Parametry techniczno – eksploatacyjne środków transportu:

Typ pojazdu

Wielkość, ładowność, ciężar, naciski, moc, prędkość, eksploatacyjna

Typ nadwozia

Kryte, otwarte, uniwersalne, specjalistyczne, wymiary geometryczne

Typ wyposażenia

Urządzenia przeładunkowe, systemy bezpieczeństwa

Wyróżniamy podatność transportową ładunku

Naturalną – fizyko-chemiczno -biologiczna odporność ładunku na warunki i skutki przemieszczania danym rodzajem środka transportu

Techniczną ( odporność fizyczna ładunku na skutki jego przemieszczania)

Ekonomiczną (funkcja wartości rynkowej ładunku)

Transport zewnętrzny – transport od dostawców do nabywców, transport między różnymi zakładami i magazynami danego przedsiębiorstwa

Zadania transportu zewnętrznego – przemieszczenie ładunków (towarów i materiałów) między dostawcami a odbiorcami we właściwym czasie, po określonym koszcie i z zachowaniem właściwej jakości obsługi klienta.