Logistyka Produkcji. Zadania logistyki w procesie produkcji odzieży na podstawie artykułu.
Logistyka produkcji - Obejmuje przepływ surowców, materiałów i półproduktów z magazynu zaopatrzeniowego poprzez kolejne ogniwa procesu produkcyjnego aż do magazynu zbytu lub bezpośrednio do hurtownika, klienta - (przy produkcji na zamówienie).1
Funkcjonowanie systemu produkcyjnego ściśle zależne jest od dwustopniowego otoczenia systemowego.
System produkcyjny funkcjonuje w określonym otoczeniu, które ma wpływ na jego funkcjonowanie, a jednocześnie system ten wpływa na charakter otoczenia.
W skład otoczenia bliższego – pierwszego stopnia –Struktura zarządzania firmą, zatrudniony personel wykonawczy i zarządzający, prowadzone prace badawcze i rozwojowe, posiadany poziom techniki dla wykonywania operacji, organizacja zbytu i innej działalności handlowej, wykorzystywane środki marketingu, organizacja zaopatrzenia i gospodarki materiałowej, posiadane środki finansowe firmy oraz szybkość ich rotacji, służby ekonomiczne i księgowe, metody i formy zarządzania systemami produkcyjnymi.
Otoczeniem dalszym – stopnia drugiego –Poziom techniki, dystrybucji i obsługi serwisowej, poziom nowoczesności i jakości oraz cena maszyn i urządzeń produkcyjnych , poziom nowoczesności środków przetwarzania i przekazywania informacji, system bankowy i jego funkcjonowanie, możliwości produkcyjne dostawców, poziom i możliwości konkurencji, kondycja ekonomiczna kraju, regulacje państwowe dotyczące gospodarki i ekonomiki, środowisko społeczno-polityczne, środowisko naturalne, metody i formy zarządzania i sterowania produkcją przez naczelne władze.2
Planowanie produkcji.
Producenci odzieży, chcąc sprostać warunkom wolnego rynku, muszą wprowadzić coraz to nowe wyroby wysokiej jakości, w szerokim zakresie wielkości i wielu barwach, w krótkich seriach oraz reagować szybko na częste zmiany sezonowe. Spełnienie tych wymagań wiąże się z dużą elastycznością procesów produkcji. Częste zmiany modeli powodują zachwianie proporcji między czasem potrzebnym na przygotowanie produkcji, a czasem samej produkcji. Wszystko to wskazuje na to, że wykorzystanie technik komputerowych w procesie przygotowania produkcji wydaje się niezbędne.
Szybkie
reagowanie na zmieniającą się modę i krótkie serie produkcyjne,
mogą zapewnić jedynie specjalizowane systemy komputerowe
wspomagania technologicznego przygotowania produkcji.
W
obecnej sytuacji rynkowej kreowanie własnej kolekcji o interesującym
wzornictwie i wysokiej jakości wykonania stwarza największą szansę
na skuteczne zbycie wyrobów. Dlatego obserwowany jest stały wzrost
zainteresowania producentów odzieży takimi systemami produkcji,
które umożliwiają w pełni i skutecznie wprowadzenie własnych
pomysłów wzorniczych do produkcji.
Przygotowanie produkcji jest to zespół działań mających na celu zapewnienie prawidłowego przebiegu procesu wytwarzania wykrojów i konfekcjonowania odzieży. Przygotowanie produkcji odzieży obejmuje przygotowanie: materiałowe, techniczne, technologiczne i organizacyjne.
Jakość wyprodukowanego wyrobu zależy w dużym stopniu od technologicznego przygotowania produkcji. Prawidłowo opracowany projekt konstrukcyjny, dokładne stopniowanie elementów oraz stworzenie optymalnego rysunku układu szablonów wpływa na koszt i jakość wyrobu, a w końcowym efekcie na zysk przedsiębiorstwa. Proces przygotowania produkcji jest nieproporcjonalnie długotrwały w stosunku do przebiegu produkcji, zwłaszcza krótkich serii nowych modeli odzieży. Na początku przygotowane są projekty wzorów. Najlepsze z nich są produkowane. Technolodzy zajmują się następnie wykonaniem szablonów stosownie do wymiarów wzorca. W warunkach przemysłowych wzorcem jest zwykle manekin - fantom tzw. rozmiaru podstawowego.
Kolejnym
etapem przygotowania produkcji jest uszycie pierwowzoru. Jest on
mierzony na manekinie w celu wykrycia ewentualnych błędów
konstrukcyjnych. Po naniesieniu poprawek model zostaje ponownie
przeszyty przez krawca - modelarza. Po zatwierdzeniu modelu
przystępuje się do opracowania szablonów dla wszystkich rozmiarów
(proces stopniowania). Następnie technolog przygotowuje układy
szablonów. Na podstawie tak zaprojektowania rysunku oblicza się
wskaźnik wypadów wewnętrznych, który informuje czy układ został
wykonany prawidłowo pod względem zużycia materiałowego.
Zaakceptowany układ trafia na krojownię, gdzie jest podstawą do
rozwoju nakładu. Tak wygląda przygotowanie produkcji w metodzie
tradycyjnej. Jest to metoda bardzo pracochłonna i dlatego dąży się
do jej uproszczenia.
Obecnie
coraz zakładów posiada specjalne systemy komputerowe wykorzystywane
do wspomagania prac konstruktora przy modelowaniu form podstawowych,
stopniowaniu szablonów i sporządzaniu układów kroju. Komputer
oblicza również normy zużycia materiałowego. Należy jednak
zwrócić uwagę na fakt, że przygotowanie produkcji wspomagane
komputerowo, mimo że jest bardziej precyzyjne i łatwiejsze,
przebiega według tych samych schematów, co proces prowadzony w
sposób tradycyjny.
Wspomaganie
komputerowe w poszczególnych fazach produkcji wiąże się z
wykorzystaniem następujących systemów:
CAD,
CAP, CAM, CA, CIM.3
Cykl produkcyjny -to czas kalendarzowy, obejmujący wszystkie składniki procesu produkcyjnego. Początek to pobranie materiałów z magazynu, wprowadzenie ich do produkcji, potem oddanie wyrobu do magazynu wyrobów gotowych. Można go określać w godzinach, sekundach, minutach, ale i w latach też. Podstawowy składnik tego cyklu to czas trwania operacji technologicznych, wyznaczanych parametrami technicznymi maszyn i urządzeń. , inne składniki to czas kontroli technicznej i czas transportu. Okres cyklu jest podstawową wielkością przy planowaniu i organizowaniu produkcji: im jest krótszy, tym mniejszy jest stan zapasów w toku, co pozwala na lepsze wykorzystanie środków obrotowych firmy.
Cykl produkcyjny składa się z dwóch podstawowych okresów:
1) okresu roboczego, który zawiera czas trwania operacji technologicznych, procesów naturalnych, kontroli, transportu, konserwacji,
2) okresu przerw, który jest stanem bezczynności wyrobów, w związku z typem organizacji dnia roboczego, zmianowości , i innych.
Długość cyklu produkcyjnego, czyli czasu trwania operacji podstawowego procesu produkcyjnego i czasu przerw w tym procesie, może być określana kilkoma metodami, np. szacunkową, statystyczno – doświadczalną, analityczną. Można go wyrazić następującym wzorem:
Ot+ Tk +Tt +Tm +Tos +Tom +Tod
gdzie:
Ot – okres technologiczny cyklu,
Tk – czas trwania operacji kontrolnych,
Tt – czas trwania operacji transportowych,
Tm – okres roboczy czasu magazynowania,
Tos – czas oczekiwania międzyoperacyjnego partii na zwolnienie stanowiska roboczego,
Tom – czas oczekiwania w magazynach,
Tod – okres przerw wynikających z organizacji dnia roboczego.
Cykl ten można skrócić poprzez zwiększenie zmianowości, ograniczenie przerw międzyoperacyjnych, likwidację przerw techniczno – organizacyjnych. To skrócenie ma poprawia efektywność produkcji przedsiębiorstwa przemysłowego, bo pozwala na bezinwestycyjny wzrost produkcji, obniżenie jej kosztów własnych, zatem zmniejsza straty z tytułu zamrażania środków obrotowych. Dodatkowo skróceniu ulec też powinien cykl przedprodukcyjny, poprzez śledzenie i wprowadzenie zmian zachodzących w technice i otoczeniu systemowym: w projektowaniu wyrobu, samego procesu, przygotowaniu zdolności produkcyjnej w postaci budynków, powierzchni, maszyn, urządzeń, instalacji elektrycznych, załogi, materiałów, nowych systemów przetwarzania informacji, zarządzaniu.
Cykl produkcyjny może być organizowany według następujących metod:
1) szeregowej,
2) równoległej,
3) szeregowo – równoległej.
Przebieg szeregowy wykonania partii wyrobów– następna operacja zaczyna się po zakończeniu operacji poprzedniej dla wszystkich sztuk w partii.
Przebieg równoległy wykonania partii wyrobów – poszczególne wyroby przechodzą na następne stanowisko zaraz po zakończeniu operacji na poprzedniej
Przebieg szeregowo – równoległy wykonania partii wyrobów – kolejna operacja dla tej samej partii rozpoczyna się przed zakończeniem operacji poprzedzającej, co pozwala zapewnić możliwie największą ciągłość obróbki na poszczególnych stanowiskach roboczych.
Przebieg szeregowy jest organizacyjnie najłatwiejszy do realizacji, charakterystyczny dla niskich typów produkcji; stosowany jest najczęściej przy technologicznej specjalizacji komórek produkcyjnych, ale jednocześnie jest najdłuższym cyklem o najmniejszej liczbie operacji transportowej. Skrócenie tego cyklu daje zastosowanie przebiegu szeregowo – równoległego, ale następuje wzrost operacji transportowych (ich liczba przypadająca na każdą operację >1). Największe zatem skrócenie cyklu daje przebieg równoległy, ale i on generuje ryzyko przestoi maszyn, oraz zwiększa koszty transportu. Najczęściej stosowany jest przy zsynchronizowanym procesie produkcji z przedmiotową specjalizacją komórek produkcyjnych, minimalizującą przebiegi transportowe. Charakterystyczny dla wyższych typów produkcji.
Ten sam wyrób, wykonywany tą samą technologią, może mieć cykl wytwórczy nawet wielokrotnie dłuższy w zależności od dynamicznych parametrów organizacji procesu produkcyjnego (wielkość partii, metoda przechodzenia części przez stanowiska robocze). Lepsza organizacja tego procesu daje większe efekty niż suma skrócenia czasu operacji technologicznych.4
Kontrola
procesu produkcji odzieży
jest prowadzona przez brygadzistów w zespołach, którymi kierują.
Dotyczy ona:
1)
zgodności wykonania poszczególnych operacji z dokumentacją
techniczno - technologiczną dla wyrobu;
2)
jakości wykonania wszystkich węzłów technologicznych;
3)
synchronizacji pracy stanowisk w zespole;
4)
optymalizacji czasu wykonania produktu;
5)
dbałości o bezpieczeństwo i atmosferę pracy podległego zespołu
pracowników.
Magazynowanie i transport wewnątrz zakładowy
Sposoby magazynowania zapasów w procesie produkcji odzieży bywają różne. Towar może być dostarczany do magazynu w formie wiszącej lub zapakowany na płasko w kartony. W tym pierwszym przypadku operatorzy umieszczają towar bezpośrednio na specjalnych wysięgnikach teleskopowych, które transportują wyładowany towar do odpowiedniego miejsca w magazynie. Jeśli natomiast towar przyjeżdża w kartonach, rozładunek odbywa się w tradycyjny sposób, towar kierowany jest do strefy przyjęć, gdzie operatorzy pracujący przy odpowiednich stołach roboczych przekładają każdą sztukę odzieży na wieszak. W tym przypadku możliwe jest jednoczesne dokonywanie wizualnej kontroli jakościowej produktu. Sposób przechowywania odzieży powiązany jest bezpośrednio ze strategiami magazynowania wybranymi przez daną firmę, a wspomagany jest przez systemy zarządzające zapasami (funkcjonalność WMS). Magazynowanie może być całkowicie zautomatyzowane (tzn. umieszczanie towaru w odpowiedniej strefie magazynowej odbywa się bez udziału operatora), albo można zdecydować się na ręczny sposób pracy ze statycznymi wielopoziomowymi sekcjami. Wielkość powierzchni magazynowej oraz gęstość składowania towaru zależy w dużym stopniu od rodzaju samej odzieży. Dla przykładu, na jednym metrze zmieścimy ponad 50 sztuk odzieży dziecięcej, ale już zdecydowanie mniej garniturów. Tego rodzaju wyliczenia przeprowadzane są na etapie projektowania całego rozwiązania.5
Gospodarka odpadami
W Polsce obowiązują przepisy, które regulują zagadnienia związane z gospodarką odpadami. Gospodarka odpadami tekstylnymi jest jedną z gałęzi ochrony środowiska. Zatem konieczne staje się zapobieganie powstawaniu odpadów poprzez stosowanie niskoodpadowych technologii wytwarzania tekstyliów oraz wprowadzanie czystszej produkcji (cleaner production). Poza tym potrzebny jest rozwój metod recyklingu, zmierzających do uzyskania surowców, które mogą być powtórnie wykorzystane w różnych technologiach przetwórczych.6
1 http://www.biznesowe.edu.pl/99-logistyka_produkcji/
2 Materiały pomocnicze do przedmiotu Zarządzanie produkcją i usługami (wykładowca L. Wicki)
3 http://www.profesor.pl/mat/n11/pokaz_material_tmp.php?plik=n11/n11_k_bejrowska_040726_2.php&id_m=12973
4 http://adafashion.pl/?page_id=88
5 http://logistyczny.com/artykul_ogo.php?id=3058
6 http://www.e-czytelnia.abrys.pl/?mod=tekst&id=5649