Ulysses / James Joyce. Londyn 1922
O czym jest Ulisses? Można odpowiedzieć na dwa sposoby: o zwyczajnym dniu Stefana Dedalusa i Leopolda Blooma w Dublinie na początku XX wieku, albo: o wszystkim. Okazuje się bowiem, że zwykły dzień zwykłego człowieka - który chodzi, je, rozmawia czy załatwia różne sprawy, ale tez myśli, czuje, wspomina i marzy - to miniatura całego ludzkiego doświadczenia.
W poszukiwaniu straconego czasu / Proust, Marcel. Francja 1913
Siedmiotomowy quasi-autobiograficzny cykl powieściowy Marcela Prousta, uznawany przez krytyków i badaczy literatury za arcydzieło. Powieść jest zapisem wspomnień 40-letniego bohatera, Marcela. Wspomnienia te obejmują jego życie: od dzieciństwa do wieku dojrzałego, ale także życie postaci mu bliskich i znajomych. Osoby te są, silniej lub słabiej, powiązane z dwoma kierunkami przechadzek, które bohater odbywał w dzieciństwie w miasteczku Combray. We wspomnieniach tych zawierają się m.in. trzy krótkie podróże, wakacje nadmorskie, towarzyskie przyjęcia oraz wielkie miłości. Powieść zawiera również analizy psychologiczne bohaterów, refleksje na temat sztuki, muzyki i literatury oraz portrety dwóch warstw społecznych – mieszczaństwa i arystokracji.
Chłopi / Władysław St. Reymont. Imperium Rosyjskie 1904
W Chłopach odnajdziemy wątki dotyczące biedy i nędzy mieszkańców wsi, historie życia komornic czy małorolnych chłopów, wyzysku parobków przez bogatszych gospodarzy. Na przykładzie losów Agaty, Jagustynki, Szymka i Nastki czy Bylicy Reymont przybliżył sytuację ludzi w zaborze rosyjskim, którzy nie mieli swej ziemi i większych szans na usamodzielnienie.
Pożegnanie jesieni / Stanisław Ignacy Witkiewicz. Warszawa 1927
Powieść opowiada o dojrzewaniu i upadku młodego dekadenta Atanazego Bazakbala. Jego działania i wszelkie eksperymenty (narkotyczne, erotyczne, psychiczne) doprowadzają do samobójstwa jego żonę, zaś on sam popada w całkowitą zależność od Heli Bertz. Powieść stanowi również rozważania na temat przyszłości, studium dekadencji (upadek wartości, sekularyzacja, znużenie światem) i opis ówczesnego rozwoju społecznego, etapów rewolucji i tego w jaki sposób degraduje ona świat „pożerając własne dzieci” (w imię szczytnej idei niwelistycznej – staje się dyktaturą). Autor wyraża swoje przekonanie o końcu kultury indywidualistycznej.
Inny świat/ Gustaw Herling-Grudziński . Anglia 1951
Inny świat HerlingaGrudzińskiego ukazują, czym była "praca" w obozach i jaką "wolność" przynosiła więźniom.
Kolumbowie. Rocznik 20/ Roman Bratny. Warszawa 1957
Książka opowiada o losach młodych warszawiaków wchodzących w dorosłość w czasie II wojny światowej. Jej bohaterami są przedstawiciele młodzieży inteligenckiej należącej do szeregów Armii Krajowej. Bratny opisuje odwagę tych ludzi, ich walkę z okupantem przed i podczas powstania warszawskiego. Akcja powieści obejmuje lata 1942–1948.
Gra w klasy / Julio Cortázar. Paryż 1963
"Gra w klasy" to książka szczególna: można ją czytać w nieskończoność, odkrywając coraz to inne konteksty, układając za każdym razem nowe warianty zakończenia poszczególnych wątków, zmieniając kolejność rozdziałów i stron. Ta książka przypomina zabawę w klocki, kiedy z małych sześcianów powstaje pałac albo most - możliwości są nieograniczone, zwłaszcza gdy klocki dostaną się w ręce dziecka, które ożwi je swoją wyobraźnią. "Gra w klasy", najsłynniejsza pozycja w dorobku Julio Cortazara, to "zabawka dla dzieci starszych" - autor daje klocki, a sam staje z boku i patrzy, co czytelnik z nich ułoży, zmuszając go tym samym do współdziałania. Powieść ukazała się w Polsce w roku 1968.
Kwartet aleksandryjski/ Lawrence Durrell.
Cykl powieściowy, składający się z czterech części: Justyna (1957), Baltazar (1958), Mountolive (1958) i Clea (1960), z których każda opisuje te same wydarzenia z udziałem tych samych bohaterów, ale z perspektywy innego narratora. Miejscem akcji jest Aleksandria w okresie poprzedzającym II wojnę światową. Bohaterowie, których łączą rozmaite relacje – przyjaźń, miłość, nienawiść – należą do kosmopolitycznego środowiska artystów i dyplomatów: Justyna - namiętna i tajemnicza Żydówka (patronuje jej bohaterka dzieła de Sade’a pod tym samym tytułem), Balthazar - lekarz homoseksualista, Melissa - tancerka, Darley - pisarz, Nessim - finansista i in. Na kartach utworu dokonuje się wnikliwa analiza uczuć bohaterów, wzbogacona osiągnięciami psychoanalizy; nie brak tu śmiałych scen erotycznych oraz barwnych opisów miasta i bliskowschodniego pejzażu. Polifoniczna z uwagi na konstrukcję powieść łączy cechy melodramatu, powieści szpiegowskiej i libertyńskiej.
Nieznośna lekkość bytu / Milan Kundera. Francja 1984
Książka ta opowiada o zmaganiach czeskich intelektualistów z trudnościami dnia codziennego w Pradze po Praskiej wiośnie w 1968 roku. Głównym bohaterem jest Tomasz, chirurg, prowadzący niezwykle bogate życie erotyczne. Pewnego dnia los stawia na jego drodze Teresę – miłość jego życia. Tomasz nie rezygnuje jednak z licznego grona kochanek, gdyż według niego miłość i seks to dwie odrębne sprawy. Wkrótce po inwazji Sowietów na Czechosłowację w 1968 r. Tomasz wraz z Teresą wyjeżdżają do Szwajcarii. Nie zabawili tutaj długo, bo Teresa nie wytrzymuje ciągłego romansu Tomasza z przebywającą na emigracji malarką Sabiną. W kilka dni później do Pragi powraca Tomasz. Tomasz i Teresa przeprowadzają się na wieś, gdzie pracują w miejscowej spółdzielni. Oboje giną w wypadku samochodowym. Równocześnie toczy się historia Sabiny, która swe życie opiera na ciągłej zdradzie i jej kochanka Franza.
Zniewolony umysł / Czesław Miłosz. Francja 1953
Esej opisuje relacje zachodzące w trakcie i po II wojnie światowej w społeczeństwie polskim, a głównie w Warszawie.W czterech najsłynniejszych rozdziałach opisuje losy pisarzy polskich tamtego okresu, odnosząc ich zachowanie, decyzje, moralność oraz literaturę do poziomu transcendentnych idei i relacji obecnych w społeczeństwie polskim w latach 1945-1956, czyli w okresie stalinizmu.
Antygona w Nowym Jorku / Janusz Głowacki. 1922
Akcja utworu rozgrywa się w ciągu jednej nocy w Tompkins Square Park w Nowym Jorku w środowisku ludzi bezdomnych. Anita wypytuje Saszę o Johna, swojego ukochanego. Dowiaduje się, że John nie żyje i ma zostać pochowany jak wyjęty spod prawa. Kobieta jest oburzona, postanawia dopilnować, by John został pochowany z należytym szacunkiem - w parku. W tym celu trzeba jednak wykraść zwłoki z kostnicy.
Biały kruk / Andrzej Stasiuk. Warszawa 1990
Jest to książka o przyjaźni i przemijaniu. Dołożyć trochę sentymentalizmu, dodać happy end i jest amerykański wyciskacz łez. Mam takie poczucie, ze rzeczy sensowne w sztuce balansują na pograniczu kiczu. Utrzymać się na tej krawędzi to cała tajemnica.
Wiedźmin / Andrzej Sapkowski. Warszawa 1990
„Saga o wiedźminie” to pięć powieści o wiedźminie Geralcie (Krew elfów, Czas pogardy, Chrzest ognia, Wieża Jaskółki, Pani Jeziora), w których Sapkowski łączy wiele wątków rozpoczętych w opowiadaniach oraz dodaje nowe. Oprócz samego wiedźmina, główną bohaterką jest również Ciri – dziecko-niespodzianka znane już z opowiadań. Nazwa „Saga o wiedźminie” została nadana przez wydawcę – Sapkowski zamierzał nazwać sagę „Krew elfów”, zaś pierwszy tom miał być pierwotnie zatytułowany Lwiątko.
Trylogia księżycowa / Jerzy Żuławski. Kraków 1987
Część pierwsza cyklu, której akcja toczy się na przełomie XIX i XX wieku, opisuje dramatyczną wyprawę ziemskich kosmonautów na Księżyc. Część druga cyklu, której akcja toczy się na przełomie XXIX i XXX wieku, opisuje dalszą historię potomków kosmonautów, którzy rozmnożyli się i zasiedlili Księżyc. Część trzecia cyklu, której akcja toczy się równorzędnie z akcją Zwycięzcy, tylko że na Ziemi.
Nowy wspaniały świat / Aldous Huxley. Wielka Brytania 1932
Powieść rozpoczyna się od wykładu w "Ośrodku Rozrodu i Warunkowania w Londynie Centralnym", podczas którego grupa londyńskich studentów zapoznaje się z zasadami funkcjonowania Republiki Świata.
Rok 1984 / George Orwell. Wielka Brytania 1949
Powieść opisuje Londyn w niezbyt odległej przyszłości (w czasie powstawania powieści; obecnie jest to niedawna przeszłość), gdzie życie jednostek zostaje podporządkowane wszechpotężnej władzy państwa. Społeczeństwo podzielone jest na trzy klasy społeczne:klasę wyższych funkcjonariuszy, szeregowych członków, proli, czyli proletariuszy – klasy pracującej.
Podziemie /