Kilka słów o pamięci węchowej
Tak, tak... węchowej. :-) Z punktu widzenia filogenetyki powonienie jest najstarszym zmysłem, a pamięć węchowa jest najbardziej rozwiniętą pamięcią.
Zapachy mają wpływ na nasz nastrój i stan wewnętrzny, zarówno dzięki skojarzeniom pamięciowym, jak i z samej swojej natury. Oto kilka przykładów:
lawenda - spokój i harmonia
cytryna - nadaje temu spokojowi i harmonii odrobinę lekkości
werbena - radosny nastrój
wanilia, gałka muszkatułowa, kolendra - sprzyja koncentracji i działalności intelektualnej
goździki - zachęcają do działania i wytrwałości
orchidea, ambra - kierują uwagę do wewnątrz, sprzyjają skupieniu
Muzyka
Słuch niestety jest zmysłem często zaniedbywanym. Dźwięki, które trafiają do naszych uszu mają wpływ na funkcjonowanie systemu nerwowego. Czasami trudno uwolnić się od niektórych wpływów dźwiękowych. Jednak dzięki muzyce możemy modyfikować nasze bezpośrednie otoczenie.
Muzyka oddziaływuje na naszą psychikę w sposób niezaprzeczalny, wpływa jednak również na ciało na poziomie ograniczonym. Udowodnione zostało oddziaływanie muzyki na napięcie mięśni, oddychanie, trawienie i rytm serca.
Jeśli weźmiemy pod uwagę różne paramerty muzyki to będą to rytm, tonacja albo częstotliwość, melodia, harmonia i barwa.
Rytm stanowi serce muzyki. Jest to element, który działa na nas najbardziej. Wpływa na różne parametry fizjologiczne. Serce ma skłonność do powtarzania rytmu muzyki. Muzyka w tempie largo (od 56 do 64 uderzeń metromonu na minutę) wywoła spowolnienie rytmu serca. Tempo largo działa również na oddychanie, zmniejszając i regulując jego rytm.
Tonacja lub częstotliwość do pewnego stopnia stanowi szkielet muzyki. Każda tonacja oddziaływuje na inne części ciała. Na przykład sol wpływa na serce, re na intelekt, la na duszę, a mi na umysł.
Według prac Alfreda Tomatisa wysokie częstotliwości (powyżej 8000 Hz) stanowią prawdziwy pokarm dla mózgu. Takie instrumenty jak skrzypce, wiola, flet, harfa i obój mają w swoim dźwiękowym speltrum sporą gamę wysokich częstotliwości.
Melodia to połączenie rytmu i nut. Czasami oddziaływuje, wywołując obrazy, odczucia, rozbudza zasoby pamięciowe i w ten sposób wpływa na system nerwowy, a za jego pośrednictwem na całe ciało.
Harmonia to równoczesne brzmienie wielu nut, tworzące harmonijny akord. Harmonia ma dwie tonacje: dur i mol. Odziaływują one w szczególny sposób na ducha. Akordy czy utwory w tonacji durowej usposabiają do działania. Utwory czy akordy w tonacji molowej skłaniają do słodyczy i łagodności. U niektórych mogą wywoływać smutek, a nawet depresję.
Barwa to brzmienie dźwięku. Nuta zagrana na fortepianie nie będzie miała takiego samego dźwięku jak zagrana na skrzypcach czy flecie. Bogactwo dźwięku lub barwa instrumentu bierze się z liczby tonów harmonicznych, które dany instrument tworzy dla każdej nuty. Tony harmoniczne to dodatkowe dźwięki o zwielokrotninych częstotliwościach dźwięku podstawowego. Instrumenty o bogatszej barwie mają zatem składniki dźwiękowe o wyższych częstotliwościach.
Pora na małe podsumowanie...
Muzyka i dźwięki docierają do nas poza obszarem naszej normalnej percepcji. Dźwięki o wysokiej częstotliwości mają stymulujący i regenerujący wpływ na organizm. Aby pobudzić koncentrację i możliwości intelektualne, warto słuchać muzyki wykonywanej szczególnie na takich instrumantach jak fortepian, skrzypce, wiola, flet, harfa i obój.
Muzyka w tempie largo, czyli o powolnym rytmie, wpływa na spowolnienie rytmu serca i oddechu, co jest korzystne dla ciała i czynności mózgu.
Pewne rodzaje muzyki, sprzyjają zharmonizowaniu obu półkul mózgowych, zmuszając je do wspólnej pracy i prowokują mózg do wytwarzania fal typu alfa, theta, a nawet delta.
Aby uczyć się efektywniej warto słuchać muzyki takich kompozytorów jak: Vivaldi, Telemann, Corelli, Haendel, Bach, Haydn, Mozart, a także niektóre utwory Schumanna, Schuberta, Bizeta i Beethovena. Korzystny wpływ na koncentrację mają także śpiewy chórów gregoriańskich.