A kademia Górniczo Hutnicza
im. Stanisława Staszica
w Krakowie
Wydział Wiertnictwa, Nafty i Gazu
Projekt monitoringu jakości wód podziemnych wokół stacji paliw.
Przedmiot zlecający:
dr inż. Jan Macuda, Wydział Wiertnictwa Nafty i Gazu
Opracowali:
Alicja Prochera I rok, grupa 4
Adrian Raczyński I rok, grupa 4
Wydział Wiertnictwa, Nafty i Gazu
Inżynieria Naftowa i Gazownicza
Spis treści
1) Wstęp
2) Lokalizacja monitorowanej stacji benzynowej
3) Wykorzystanie materiałów źródłowych
4) Charakterystyka terenu oraz instalacji stacji benzynowej
analiza elementów
plan instalacji
budowa hydrogeologiczna
5) Rozmieszczenie punktów monitoringu
sposób rozmieszczenia punktów pomiaru
metoda wykonywania otworów monitoringowych
6) Zasady wykonywania pomiarów
sposób wykonywania pomiaru
7) Prezentacja wyników
Wstęp
Projekt monitoringu jakości wód podziemnych wykonano na zlecenie BP Europa SE Oddział w Polsce i dotyczy badania jakości wód podziemnych oraz śledzenia wpływu stwierdzonych i potencjalnych ognisk zanieczyszczeń jakim jest stacja paliw. Zasady prowadzenia monitoringu polegają na prowadzeniu w wybranych punktach powtarzalnych badań i pomiarów jakości wód podziemnych oraz interpretacji ich wyników w aspekcie ochrony środowiska wodnego. Zarówno metoda wykonywania odwiertów oraz prowadzenia poboru próbek jest ściśle określona i zgodna z wymogami Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 13 maja 2009 r. w sprawie form i sposobu prowadzenia monitoringu jednolitych części wód powierzchniowych i podziemnych.
Lokalizacja monitorowanej stacji benzynowej
Adres:
ul. Wadowicka 4
30-415 Kraków
Współrzędne geograficzne stacji:
N 50˚02’03.50”
E 19˚56’24”
Zajmowany obszar: 220 m²
Wykorzystanie materiałów źródłowych
Hordejuk T., 1993: Krajowy monitoring wód podziemnych – organizacja, główne wyniki prac i badań
, M. Książkiewicz, Warszawa, 1968, Geologia dynamiczna
Kleczkowski A.S., Szczepańska J., Szczepański A., Witczak S., Różkowski A., 1993: Zagadnienia metodyczne regionalnego monitoringu jakości zwykłych wód podziemnych.
PIOŚ, 1991: Wskazówki metodyczne dotyczące tworzenia regionalnych i lokalnych monitoringów wód podziemnych. Biblioteka Monitoringu Środowiska.
Główny Inspektor Ochrony Środowiska: „Program Państwowego Monitoringu Środowiska na lata 2010-2012”
Akty prawne:
- Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 23 lipca 2008 r. w
sprawie kryteriów i sposobu oceny stanu wód podziemnych. (Dz.U. 2008
nr 143 poz. 896)
- Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 13 maja 2009 r. w
sprawie form i sposobu prowadzenia monitoringu jednolitych części wód
powierzchniowych i podziemnych. (Dz.U. 2009 nr 81 poz. 685)
Charakterystyka terenu oraz instalacji stacji benzynowej
Analiza elementów
Na terenie stacji znajdują się:
-budynek administracyjno-handlowy z zapleczem sanitarnym,
sklepem, kasą oraz toaletą dla pracowników i klientów stacji,
– automatyczna myjnia samochodowa,
– parking dla samochodów,
– 4 dystrybutory paliw,
– instalacje wodno-kanalizayjne, energetyczne i technologiczne,
– drogi dojazdowe,
– utwardzony (kostka brukowa) plac manewrowy,
– 3 podziemne zbiorniki paliw,
Plan stacji benzynowej:
Warunki hydrogeologiczne:
Budowa geologiczna
Budowę geologiczną rozpoznano do głębokości 16m. Najstarszą występującą warstwą są iłowce o miąższości 1,5 m (na głębokości 14,5m). Następnie zalega warstwa żwirów z otoczakami o miąższości 10m. Powyżej występują piaski średnioziarniste o grubości 2m, namuły związane z doliną rzeczną Wisły o miąższości 1m oraz piaski drobnoziarniste z glebą o miąższości 1,5m.
Warunki hydrogeologiczne
Na terenie stacji poziom wód gruntowych występuje na głębokości 3m poniżej powierzchni terenu. Woda przepływa w kierunku NW. Prędkość przepływu wód gruntowycg (w piaskach średnioziarnistych) wynosi 0.35 m/d (d - doba)
Przekrój hydrogeologiczny
Rozmieszczenie punktów monitoringu
Sposób rozmieszczenia punktów pomiaru:
Otwory piezometryczne przeznaczone do poboru próbek rozmieszczono w układzie siatki nałożonej na plan zagospodarowania stacji o jednostce 6m, zgodnie z kierunkiem przepływu wód podziemnych. Punkty lokalnego monitoringu wód podziemnych rozmieszczono w trzech strefach:
-od strony napływu wód podziemnych w rejon stacji (A1, A2, A3, A4)
-w obrębie stacji paliw (B1, B2, B3, B4)
-poniżej stacji, na obszarze odpływu wód ze strefy zanieczyszczonej (C1, C2, C3)
Metoda wykonywania otworów monitoringowych:
Otwory monitoringowe LMWP do poboru próbek wykonywane są metodą wierceń mechanicznych za pomocą wiertnic hydraulicznych H25CS firmy Wamet . Wiertnic te są używane do rozpoznania geotechnicznego przy pomocy wierceń okrętnych sznekami zwykłymi o średnicy 300 mm do głębokości około 25 m ppt. Wiercenia tego typu są najbardziej popularną metodą uzyskiwania danych geotechnicznych i poboru prób do badań laboratoryjnych.
Otwory piezometryczne wykonane są na głębokość 6 m ppt, o średnicy 240 mm. W wywierconych otworach umieszcza się rury polietylenowe, o średnicy 120 mm, odpowiednio rurę nadfiltrową, filtr perforowany oraz rurę podfiltrową. Wolną przestrzeń zabezpiecza się żwirem i iłami bentonitowymi. Wierzchnią część rury zamyka się zamykaną głowicą zabezpieczającą.
Plan rozmieszczenia otworów monitoringowych:
Zasady wykonywania pomiaru
Sposób wykonywania pomiaru:
Pompowanie wody należy przeprowadzić specjalnymi pompkami monitoringowymi przystosowanymi do poboru próbek wody, łyżkami ręcznymi lub próbnikami. Przed pobraniem właściwej próbki należy wcześniej dwukrotnie wymienić objętość otworu aby do próbnika trafiła świeża woda.
Próbki należy przechowywać w specjalnie do tego przygotowanych pojemnikach szklanych lub z tworzyw sztucznych (PN - 88/C - 04632/03). Pojemniki muszą być czyste oraz mieć szczelne zamknięcie, aby do próbki wody nie dostały się żadne zanieczyszczenia. Woda w próbce musi mieć skład chemiczny zgodny z rzeczywistym. Zgodnie z obowiązującymi normami próbki powinny być transportowane oraz przechowywane w specjalnych pojemnikach w temperaturze 4°C.
Prezentacja wyników
Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska
z dnia 13 maja 2009 r. w sprawie form i sposobu prowadzenia monitoringu jednolitych części wód powierzchniowych i podziemnych.
(Dz.U. 2009 nr 81 poz. 685)
Ocenę wyników badań prowadzi się zgodnie z wymaganiami normy PN-EN ISO/IEC 17025:2001
Prezentacji stanu wód podziemnych dokonuje się w formie graficznej, tabelarycznej i opisowej.
Rodzaje ocen badań monitoringowych wód podziemnych oraz sposób przedstawienia wyników klasyfikacji wód podziemnych są określone w załączniku nr 6 do rozporządzenia.
Wybrane metodyki referencyjne badań wskaźników jakości wód podziemnych oraz warunki zapewnienia jakości danych (zał. 4, Dz. U. Nr 32, poz. 284)
Lp. |
Wskażnik jakości wody |
Jednostka |
Granica oznaczalności |
Precyzja |
Dokładność |
Zalecane techniki analiz i pomiarów |
1. |
Temperatura |
°C |
- |
0,5°C |
1°C |
Termometria, pomiar in situ podczas pobierania próbki |
2. |
Zawiesiny ogólne |
mg/l |
5,0 |
5% |
10% |
Wagowo, po filtracji przez sączki z włókna szklanego |
3. |
Odczyn |
jednostka pH |
0,2 jednostki |
0,1 jednostki |
0,2 jednostki |
Elektrochemia, pomiar in situ podczas pobierania próbki |
4. |
Substancje rozpuszczone |
mg/l |
10 |
10% |
10% |
Wagowa |
5. |
Ołów |
mg Pb/l |
0,005 |
20% |
30% |
Absorpcyjna spektrometria atomowa |
6. |
Oleje mineralne (indeks oleju mineralnego) |
mg/l |
0,01 |
20% |
30% |
Ekstrakcja, chromatografia gazowa |
7. |
Wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne |
µg/l |
0,01 |
15 % |
25 % |
Chromatografia gazowa, chromatografia cieczowa |