MINISŁOWNIK
POLSKO-LAKOCKI
Alfabet lakocki i wymowa
a a father
e e bed
i i sit
o o soft
u u put
aŋ an money
iŋ in mink
uŋ un moon
g g got
ğ chr północne francuskie r
h h hat
ĥ ch
č cz rich
čh czh much haste
k k skip
kh kh back home
kĥ kch
k' k'
p p spin
ph ph steep hill
pĥ pch
p' p'
th th sit here
tĥ tch
t' t'
s s so
z z zero
ž ż pleasure
b b boy
l l lamp
n n nap
w ł was
y j yes
' '
a wtedy čhačon
aborcja okaskatopi
Absaroka Kangi
aby nie oweki hans
adoptować waliyači
adres makačazeyete
agencja owa kpamni
agencja(rezerwat)miyuglioyuze
agent ate yapi
akceptować iču
aklimatyzować się makiyokipi
aktor waečo
aktywa woičigle
aktywny is os o
alarm oyuskeya
alarm wačihahela
alarmować waohmuyeče
albo naíŋš
ale k'éyaš
ale tka
ale(rodz. piwa) mniša
alkohol mini-wakaŋ
alkohol mniwakan-ska
amator wayusiksiča
ambitny wis os ka
Ameryka Tunkasila Makoce
Amerykanie Isaŋtanka
amory wioyuspe
amunicja ičute
angielski sa glasa
angielski wašiču
ani jeden tagni
ani(jeden) yeš
anihilować nawanil
anioł ogligle wakan
antylopa tato kala
antylopa heton čikala
Apacze Čičake zi
aparat fotograficzny itočičaču
apetyt lolhwaka
apostoł wa hosi ya
aprobować hečetula
Arapahoe Mahpiya
arbuz spasniyutapi
aresztować kaskapiya
aresztować oyuspe
aresztowany kaskeya
Arikara Rí
arogancja wakanicilapi
arteria ka
artretyzm huhu woyazo
arytmetyka wayawapi
aspiryna nayazapi pežuta
Assiniboin Hóhe
asymilować kiwasiču
atak takpa
atrakcja oiyokipi
atrakcyjny čho
atrament mni sapa
atut woičigle
audycja wičaha kahwogyapi
auto(mobil) iye činkal iyanke
autobus iwathoksu
autorytet wo iyokihi
awantura owečiha
aż do teraz lehuhulya
aż do tohanl
babcia unčí
babka kunsi
badać wiyuge
bagaż wahpayeča
bagno ble-o-kaĥmi
banan ziskopa
banda ospa ye
bandaż iyukite
bank mazaska oti
bankiet owohe
bańka iĥdĥia
bardzo czarny sap-sapa
bardzo dobry lila wašte
bardzo htša
bardzo zimno lela čosni
bark ablo
bawić się iĥa
bez łuku itažípčo
bezcelowy oymnimni
bezsensowny oymnimni
bęben čančega
biała broda pehin ska
biały(bliski) ška
biały(odległy) šan
Biblia Wowapi-Wakaŋ
biedak onsila
biedny hpa
biedny ihpaya
biegnie inyanka
bitwa kičizap
biuro owa kpamni
bizon-byk tatanka
bizon-krowa pte
blisko ikhíyeba
bliźnięta hokši-čekpa
błazen heyoka
błogosławić yawašte
błogosławić yuwašte
błoto ble-o-kaĥmi
błyskawica wakanhdi
błyszczeć wiyakpakpa
błyszczeć wiyatpatpa
boli mnie brzuch teží mayázan
boli mnie żołądek teží mayázan
borsuk ho-ka
borsuk hóka
bosy šda
bosy šola
boża księga wowapi-wakaŋ
bóbr čápa
bóbr čápa
ból yaza
ból(brzucha, zęba itd.) yaza
brać iču
brać żonę gthan
brak apetytu yaičešni
brak niče
brakujący a okpani
brama ti(y)opa
brązowy gi
brązowy ği
brązowy ğiği
brew/brwi išhta hin
brnąć čopa
broń napokta
bród čopa
brudny nahpahpuke
brudny šape
brzask apo
brzeg rzeki mayá
brzuch čeyohe
brzuch ikpi
burza ičamna
butelka žanžan
być chłopiecym hokšíka
być miłosiernym onšida
być może uŋgna(š)
być widocznym taŋin
być widzialnym taŋin
być yukanpi
być yukonpi
być zdolnym do czegoś kihi
čatawinna
cebula psin
ceremonia adopcji alowanpi
cętkowany hdeška
chata ti
chciałbym z tobą porozmawiać wóčičiyaka wáčin
chcieć čhíŋ
chleb ağúyapi
chłopiec hokšidan
chłopiec hokšíla
chmura mahpiya
chociaż k'éyaš
chodzić mani
chodzić(do jednej os.) tima hiyúwo
chodźmy hoppo
choroba wayazo
chory wo
chudy tamaheča
chwast waptáye
chyży(jak koń) duzahan
ciało tančan
ciało tĥančháŋ
cichy ainila
cielak ptečila
ciemny kolor sapa
cień nagi
cieszę się, że cię poznałem iyúskiyan wančíyankelo
cieszę się, że cię spotkałem tanyán atačiyelo
cieszę się, że przyszedłeś tanyán yahí yélo
cieśla tikage
ciężki tke
co to jest? lé táku hwo/he?
co? táku?
córka čúŋksi
cukier čan hanpi
cukier čanhanpi
cukierki čónala
cynk mazato
cynober wase
cyraneczka(ptak) síyagla
czajnik čeha
czajnik čhéğa
czapla hoka
czarny hekta
czarny sapa
czarny(w pobliżu) šapa
czasopismo wotamin wowapi
czaszka wičapašača
czernieć šapa
czerwiec wipazunkawaštewi
czerwony ša
cześć hau
często ižéhaŋ
często siusia léže awičaža
czkać mdokaska
czkawka mdokaska
czoło it'e
czterdzieści wikčemna tópa
czternaście aké tópa
cztery tópa
czuję się dobrze wašteya waun
czuję się lepiej mablíheča yélo
czuły wankala
czwartek anpetu tópa
czy masz dosyć jedzenia?ota wanyata hwo/he?
czy twoja żona też pochodzi z Niemiec? nitowiču Iyasika Makoče ko etanhan hwo/he?
czynić dobro yu-wašte
czynić kaĥa
czytać wayawa
czytać yawa
ćwiartka sokela
ćwierćdolarówka šokela
dach tiče
daleko tehal
dawać k'u
dawno temu eháŋni/eháŋkeč'un
dech oniya
demon wakaŋ-siča
deszcz magažu
diabeł wakaŋ-šiča
dlaczego? tákuwe?
dłoń nape
długi mila
dmuchać ustami poĥan
do él
dobranoc hanhepi wašhte
dobranoc hta yetu
dobrego dnia amba
dobry głos howašte
dobry pi
dobrze tanyan
dobrze wašte
dokąd idziesz? tókiya la hw/he?
dokąd idziesz? tókiya la hwo?
dokąd? tókiya?
dokładnie w ten sposób ečhéĥči
dolar mazaska
dom tipi
dorosły tháŋka
dowidzenia ahe wačia kinkte
dowidzenia tóksa akč wačinyankin kté lo
drabina čo o iyali
drewno čan
droga lečetu
drozd čaguguyasa
druga córka hapan
druga córka hapaŋ
drugi inunpu
drugi syn hepan
drugi syn hepaŋ
drzewo čan
drzwi thíyópa
drzwi ti(y)opa
duch wa(na)ĥi
duchowa księga wowapi-wakaŋ
duma wakaničidapi
dusza nagi
dużo sota
duży tháŋka
dwa kotły oóhenonpa
dwa nupa
dwa tysiące opawinge wikčemna kin nunpa
dwadzieścia jeden wikčemna nunpa aké wanži
dwadzieścia wikčemna nub
dwanaście aké nupa
dwudziesty iwikčemna nunpa
dym šota
dynia wagmu
dyszeć mdokašha
dzbanek kamienny iya čega
dzbanek ža ža
dziadek lala
dziadek tunkasila
dzicz makosanl
dzieci činča
dzieci wakanheža
dziecinka o opala
dziecinni wičéyela
dzieciństwo hokšiyopa
dziecko činka
dziecko hokšičopa
dziecko hokšiyopa
dziecko wakanheža
dzień anpetu
dziesiąty iwikčemna
dziesięciocentówka kaskapi
dziesięć wikčemna
dziewczyna wičin
dziewczynka wičhíŋčala
dziewica hokšiwin
dziewica hokšiwinna
dziewięć nepčunka
dziewiędziesiąt wikčemna napičiyunka
dziewiętnaście aké napičiyunka
dzięcioł czerwonogłowy wagnúka
dzięcioł puszysty toskala
dziękuję pilamaya ye(f)
dziękuję pilamaya yelo(m)
dzika gęś mağášapa
dziki watogla
dzisiaj anpetu kin le
dziura ohiyu
edukacja wayawawa
edukować wayawawa
edukować wayawawa
egzamin(ować) ableze
ekspert lila wopike
eksplodować mdokašha
elektryczność wakagle
energicznie katka
energiczny is os o
episkopalny sina ska
estyma tehila
ewangelia wotani wašte
fajka cannúnpa
fajny oh a wowihaya
fakt(akceptowany) woableze
faktycznie hu hi
faktycznie,dziękuję!ičuwiskayas
fałda peho
fałszywość wowičake sni
fałszywy ohunko
fan ičahu
farba wiyu
farma wožu oti
fasola omniča
filia aletka
film waskaskay api
firanka woza
flaga wa'paha
flaga wowapi
flirt(ować) wakiya
formułować opinię da
fracht watoksu pi
Francuz Ikče Wašiču
fryzjer wiča kča sla
fryzjer wičakičasla
funt(waga) tkeyutapi
futro akataha ogle
futro hin
gafa wawihateya
galop ikato nan ke
gałąź ča aletka
ganić yasu
gardło dote
garnek čhega
gaworzyć woblu blu
gazela nigesala
gazeta wotamin wowapi
gdy be
gdzie byłeś? tókiya yaúnhan hwo/he?
gdzie indziej ale hug
gdzie jest...? tokiya...?
gdzie mieszkasz? tukté él yathi
gdzie? tohaŋ?
gdzie? tokiya?
gdzie? tuktél?
generał(st. wojsk.) akičita itača
gęsty sma
gęś magasapa
gleba makha
gloryfikować yaonihaŋ
gloryfikować yuonihaŋ
gładki šola
głębia sme yakel
głęboki mahe tuya
głęboki śnieg wasma
głęboki śnieg wášna
głodny loči
głos ho
głowa bo
głowa da
głowa nata
głowa pha
głód wičaki ha
główka kości udowej četutasta
głuchy nuhčan
głupi(ec) gnaye
głupio witkotkoya
głuszec časiyo
gniazdo hoĥpi
gnić kuka
gniew čan wiyo mni
gniewny čonže
godzina owape
godzina pierwsza mazaskan san wanži
godzina pierwsza trzydzieści mazaskan san wanži san okise
gołąb wakiyela
goły čokala
gorące kata
gorący kata
gorzki p'o
gorzki pa
gospodarstwo rolne wožu oti
gotować piye
gotować spanyan
gotować spaya
gotowane spa
gotujący się piga
góra he
gra skata pi
grad wasu
granice o iyagleya
grizzly matohota
gromadzić się yuwi taya
gromadzić wopemni
grono iyagnegnag
grot wanžu
groźnie okokipe
grób wičahapi
grudka iyagegnag
grudzień waničokanwi
grunt makha
grupa ospa ye
grupa społeczna obe
grypa kata woyaza
gryźć wayašpa
grzbiet čuwi
grzebień kča
grzebień nasu pakče
grzechotnik sinteĥlaĥla
gubić gnuni
guma čansi
gumka(do ścierania) čhaŋ-šiŋ
gumka(tasiemka) čhaŋ-šiŋ
guzik českika
gwiazda wičahpi
gwizdać žó
halka nitehepi
hałas ahmu
hałaśliwy igla o niha
hamulec inata
handel wopetopi
handlowanie (w)opetoŋ
heblować epažipe
hen(daleko) toki
herbata wahpe kalyapi
herbatnik ağuyapi skuyela
herold eya apaha
historia(opowieść) kapi
Hiszpanie Španyola
ho-ho! dho!
hobbista wayuksiča
hodowanie anukiya
huczeć hoto
i na
ich tawapi
identyczny wa žila
idę bla
idę mda
idziesz da
igła tahispa
ignorować el etuwa šni
ile masz lat? waníyetu nitóna hwo/he?
ile to kosztuje? hé táku hwo?
ile? Tóna?
im hena
imię čaže
inaczej is/nains
Indianin Ikcé Wičáša
indyk dziki wagleksu
indyk wagle ksu
inny tokeča
insekt wablúška
inspektor wableza
instrukcja wahokokiyapi
instruować wahokonki ye
inteligentny ksape
intensywny is os o
intensywny supe
interes iwatokiyasni
interesujący wosisikiye
iskry pesniža
istnieć op ič iye
iść do
iść do domu gla
iść do łóżka iyuka
iść do szkoły wayawa
iść gdzie indziej tokhel
iść iyaya
iść máni
iść opai
iść pieszo makhá mani
iść ya
izba ohpaye
izba rady owoglake
ja ...ma..
ja i ty ...uŋ
ja mam bluha'
ja míš
ja miye
ja nazywam się emačiapi
ja nim jestem miye hča
ja też miš eya
jabłecznik mniša
jabłko thanspán
jadalnia owo te
jaja witka
jajka witka
jak daleko? tohan?
jak długo? tohan?
jak na świecie? tokeske?
jak się czujesz? toniktuka hwo?
jak się nazywa takobieta?le winyan taku ečiapi hwo/he?
jak się nazywa ten mężczyzna?le wičaša ečiapi hwo/he?
jak się nazywasz?taku eničiapi hwo/he?
jak to powiedzieć po lakocku?tóske lakótiya eyápi hwo/he?
jak zawsze tokehči
jak? táketu?
jak(o) el
jaki? taku?
jałowiec hate
jama wasu
jarzyny wathó
jaskółka ičápšiŋpšiŋčala
jasny bleze la
jastrząb četan
jądra susu
jechać omáhi
jeden róg ha wanže tah
jeden wanži
jedenaście aké wanži
jedzenie woyute
jego koń biegnie tašunka inyánka
jego młodszy brat suŋkaku
jego/jej matki brat dekšitku
jej mąż hna
jej tawa
jeleń tahča
jelita iyuhita
jelito supe
jesień ptayetu
jesion pšeti
jestem głodny lo wačin
jestem hemača
jestem mieyebo
jestem przyjacielem miyelo ča čola
jestem syty ímapi yelo
jesteś syty? ínipi hwo/he?
jeszcze raz ake
jeść obiad owohe
jeść wote
jeść yúta
jeśli kiha
jezioro ble
jezioro mde
jeżeli ečháš
jeżeli ehatas
jeżozwierz pĥahíŋ
język(anat.) čeži
język(mowa) iapi/lápi
junior hakakta
jutro hanhépi kin
już czas ó-óhey
już ehani/ohinni
kaczka mağaksiča
kalendarz wiyakawapi
kamera itočičaču
kamień iĥ'e
kamień íŋyan
kaplica tipi-wakan
kark tahí
kark tĥahú
kaszleć hokhpa
kawa pežuta sapa
kawiarnia owóte thipi
każdego czasu tohanni kečeyas
każdy iyóhila
każdy taníyohili
kciuk nabhanka
kiedy? tohan?
kiedy? tohanl?
kiedykolwiek čhaŋ
kiedykolwiek zatem čhaŋna
kiełznać ii(ki)yuwi
kierunek domu hda
kim jesteś? nituwe hwo/he?
Kiowa Wítapaha
klatka piersiowa maku
klucz iyuslake
kłamstwo ohunko
kłaść horyzontalnie przedmiot nieożywiony aonpa
kłaść nieożywiony przedmiot do czegoś jeszcze oonpa
kobieta winyan
kobieta wiŋ
koc sina
kochać henče
kochać henče
kocham cię tečihhida
kojot sung mahe tu
kolano čankpe
kołdra owiza
koło sklepu mašóphiye él
komar čopoŋka
komputer wóunspe omnaye
koń šunka-wakan
końskie kopyto šake
kopać k'a/k'e
kopnięcie nahtaka
korzeń huta
kościół tipi-wakan
kość/kości huhu
kot igmu
kowboj pte-yuhá
kraj makoče
krawat kaha wanapi
krew we
kręcić ĥa
krowa pte gleška
król wičašayata pi
królestwo wokičonze
królik mastínča
królowa winyan yatapi
kruk khağa
krzesła akankapi
krzesło oákaŋke
krzywić yukšan
krzywić yuktan
ksiądz wičašte-wakaŋ
książka wowapi
księżyc haŋhépi-wi
kto? tuwe?
ktokolwiek tuwe kakes
która godzina? mazaskan tonahča hwo/he?
który? taku?
kukurydza wagniza
kula su
kup trochę chleba ağúyapi etan' ophé thun wo
kupić ope'ton
kupować ope to
kura preriowa siyó
kurczak kokeyahula
kwiat wanaĥa
kwiecień pežitowi
lacrosse časkopa
lament huhu
lampa peti žanžanye
lanca wapaha
larwy much wamdu-dan
las čhúŋšoke
laska pielgrzyma sagye
laska podróżnego sagye
latać kiya
lato bloketu
lato mdoketu
ląd makoče
leczenie pežihuta
leczyć aki
legalny woopeogna
leginy hunska
lekarz pežihuta-wičašte
lekarz pežuta wičaša
lekcja wouspe
lekki apožela
lemoniada mni iskuya
leniwy očihišni
lepszy isom wašte
lew igmu tanka
lewa strona čatkayata
leworęczna (o kobiecie) winyan čatka
leworęczny čatka
lędźwie page
lgnąć skapa
licytacja pawiyopeyapi
liczebniki wayawapi
liczyć (wa)yawa
lina ikĥan
lina wika
linia ikazopi
linka peži ipahte
lipiec čanpašawi
lis sugila
lis sungíla
lis tokala
lis tokalu
lis wičáĥanhan
list wowapi
listopad waniyetuwi
Lisy Besdeki
liście ape/waĥpe
liść čan wape
litość iosila
litować się onšida
lizać sdipa
lodówka ogniognake
lodówka osniye ognake
lojalny načačižen
lok ayumnimniža
lok skalpowy pečokan sunpi
lornetka istamaza
lot ptaka siyo
lód čaga
lśnić wiyakpakpa
lśnić wiyatpatpa
lub naiŋš
lubić wašte lake
lubię to lečel
ludzie oyate
ludzki wičašaya
luneta mos iwayake
lustro mioglas'in
lutować ołowiem suto
luty čannapopawi
luźny ohla honla
lżejszy samkazaza
łabędź mağáška
ładować oksu
łagodnie i cicho ahwayela
łagodny wašte
łagodny wawate ča
łagodny yapi yukel
łajać iyopeye
łapa nape
łapać iyahpaya
łapczywy wikagligike
łasica itukasa
łaskotki yusisi
łatwe iwašte gla
łazienka ogluža ža
łaźnia oiheye tipi
łączyć się o ki pe
łąka makoblaye
łgać owe wakaka
łkać čeye
łoatka(anat.) ablo
łokieć ispa
łokieć(miara) wičispa
łono siyute
łopata makiwaspe
łopian winawižihutka
łoskot glaskapa
łosza unpan
łoś hekhaka
łowca wotihnisa
łowy skata pi
łowy wakuwala
łódź parowa watapeta
łódź wáta
łój wasi
łóżko oyúnke
łuk óškopa
łuk(broń) itazipa
łukowaty áškopa
łuskać kukurydzę wagmiza yugnapi
łydki hubdu
łysa głowa natasla
łysy (pe) sla
łyżka činska
łyżwy čahičazo
łzy istamni
macica tamni
maj čanwapetowi
mający rogi omdoton
malować ğí
malować wowa
mała ojczyzna hdi
małe dzieci čigčik'ala ki
małe dziecko wakháyez čik'ala ki
mały bizon ptečila
mały čhikala
mały ogród mágala
mam problem sičáya ečamu
mam problem wokakiye wan bluha
mańkut čatka
martwe sniža
marzec istawičaniyawi
masło asanpi wig li
masz duha
maść (w)ihdi
matka ina
mądrość woksape
mądry pksape
mądrze ksabyahan
mąka ahoappa
medycyna pežihuta
męski przyjaciel kage
mężczyzna wičaša wa
mgła p'ó
mi miyeža
miałeś dość jedzenia? óta wayáta hwo/he?
miara igútĥapi
miasto othiuŋwahe
miasto wičoti
miejsce oyaŋke
mieliśmy unyahapi
mierzyć igútĥapi
mieszkać ti
mieszkanie ti
mięsisty čepa
mięso čehpi
mięso talo
miłować henče
mleko asanpi
młoda kobieta wikoskalaka
młode zwierzę čičala
młodszy brat súŋkala
młody mężczyzna koskalaka
młody teča
mniej kitala
mnóstwo sota
mocz ieže
moja żona mitawiču ki
mokasyny han'pa
mokry do
moment yamni akigle
morze mni'ówaŋčaya
moskit čapongka
motyl kimímela
mowa iapi
mój mąż migna ki
mój pies šunka mithawa mi
mówić ia
mówić yawa
mówię epa
mózg nasula
mur ačan gloske
my ...uŋ...pi
myć yužaža
mysz tonkala
myszołów heča
myśleć awačiŋ
myśleć da
myśleć ewačiŋ
myśliwy wotihnisa
na agná
na akáŋ
na dół hukhútkiya
na mieliznę aze
na razie tok'sa
na zawsze ohinyan
nabrać gna'yaŋ
naby(wa)ć kamma/yamma
nabywać kičiyamna
naczynia waksiča
naczynia waksiča
nad akan
nadprzyrodzone czyny wakaŋečonğ
nadużywać okakisya
nagi šola
nagromadzenie yuowišni
najmłodszy hakakta
nakrapiany hdeška
namaszczać (ik)iuŋ
namiot tipi
napój mni
naprzód kaipsilyalake s'e
narodziny tonpi
naród tunwan
narzędzie maswo ilake
nasienie męskie hiyuye
nasiono su
nastawiać iyuteya
nasz ukitawa
naszyjnik wanapin
nauczyć się ospewakiye
Navajos Sinaglega Kaga
nawoływć(posługując się głosami zwierząt) hotĥúŋ
nazywam się... mičaye...
nerka azutka
nerw kan
Nez Pierces Poge Hloka
nie czuję się dobrze owážišni yélo
nie heya
nie rób tego ečúšni yo
nie rób tego eúšni yo
nie rób tego(kobiety) he čušni ye
nie rób tego(mężczyźni) he čušni yo
nie udać się šuta
nie wiem slolwáye
nie wiem slolwaye šni
nie zapomnij! kiksuyapi!
nie, ona pochodzi z Rosji hiya, Russkia Tamakoče etanhan
niebieski to
niebo skan
nieco čonala
niedojrzały wakayeža pi
niedziela anpetu wakan
niedźwiedź mathó
niejaki wa
nieletni hokšíka
Niemcy Iyasiča Makoče
Niemiec Iyasiča
niemowlę bebéla
niemowlę hoksičala
niemowlę o opala
niemowłę wakan yeža
niemożliwy ečon piča šni
nienawidzieć sičeda(ka)
nienawidzieć wahtelasni
niezwłocznie wačagnis
nieżywy t'a/t'e
nigdy túŋweni
no! dho!
noc hanhepi
noc hanhepo
noc hanyetu
noc okpaza
noc otpaza
noga hu
nogawica huska
norka(zwierzę) íkusan
nos da
nos poğe
nożyczki siyusla
nóż mila
nur mdoža
o kurczę! Esuello
o wa hečel
O.K. ohan
obaj/obie/oboje nuphíŋ
obfitość wiyatagle
obfity otato
obóz wičoti
obraz(ek) owapi
obrócony yu-mni
obwiniać iya opa
obwoływacz eyapaha
ocean ble tanka
oczekiwać aphe
oczy ista
od nowa akhé(š)
od razu agná
odbyt(nica) unze
oddawać ayusta
oddawać mocz deža
oddech (w)oniya
oddziaływać oiyopa
oddziaływał oniyeto
oddzielone bla/mda
odejść do wai
odkładać kignaka
odpowiednio ognaya
odraczać kignaka
odtajały skan
odważny (i)ohitika
Odżibueje Hahatuwa
ofiara wówičahpi
ogień peta
ogier šunkhíyuha
ogon sinte
ogród owožu
ojciec ate
okno ožaža glebi
oko ista
okoiełznywać ii(ki)yuwi
około wa hečel
ołtarz owaka wakan
on/a nazywwa się ečiapi
on/a/o iyé/inš
ona išta
oni ...pi
oni awi
opalić ğu
opowiadać komuś okiyaka
opowiadać oyaka
opowieść kapi
oprócz heyab
opuszczać ayusta
opuścić ayustah
opwiedz mi omakiyaka
orzeł wambli
Osedżowie Witapaha Oyati
osiągalny ičupiča
osiem šagloghan
osiemdziesiąt wikčemna šagloghan
osiemnaście aké šagloghan
oskarżyć iya opa
ospa wičaĥanĥan
ostatnio lečala kel
ostrożnie iwaštela
ostrzegać oyuskeya
oswajać yahepa
oszukać gna'yaŋ
oto dlaczego čha he'uŋčon
Oto(plemię) Watotata
otrzymywać iču
owady wamdu-škadan
owijać opehan
owoc waskuyeča
ozdoba (w)ipata
pacha/y doksi
palący się kawałek drewna petuspe/petuste
palec nab'okazunte
palec u nogi sipha
palec wskazujący épazo
palić ğu
patrz!(mówi kobieta) wanlawa!
Patrz!(mówi mężczyzna) wayanka!
Pawnee Padáni/Paláni
paznokcie šake
pazury šake
pelikan mdeĥa
pełno ipi
pemikan wasna
penis če
pępek čekpa
piąty izaptan
pić jego własne mleko hdatkan
piec(np.:kaflowy) očeti
pieniądze maza ska
pierś kobieca ma'ma
pierwszy syn časke
pierwszy tokeya
pies šunka
pięciocentówka kaskapi okise
piętnasty iake zaptan
pijesz da-tkan
pilny bliheča ke
piorun wakinyan
pisuar oleže
piwo mnipiga
plecy čuwi
plemię Iowa Ayúĥba
plemię tiospaye
płaskie blaska/mdaska
płonąć ğu
płuca čagu
po południu wičokanhiyaya
pobrużdżony p'inghe
pocałunek iputake
pochodnia petuste
pochodzić z etanhan
pochwa kobieca san
pociąg(kolej) šunke čanku
podczas be
podkładać ogień ideya
podkowa šake maza
podłoga owanka
podnosić wyprostowany nieożywiony przedmiot ahde
podpisz się oígwayo
podróż ičimani
pogoń wakuwala
pole uprawne maga
polowanie wakuwala
południe(12:00) wičokan
południe(S) iti kagata
pomarszczony p'inghe
poskromić íyuwi
powiedzieć do kogoś okiyaka
powiedzieć komuś okiyaka
powiedzieć mi omakiyaka
powodować pożar ideya
powodować spalenie ağuya
powracać hdi
powracać ku
pożar ide
półmiski waksica
północ(00:00) hančokan
północ(N) waziyota
praca wowasiečo
prawa(ręka, stopa etc.) išloya
prącie če
próbować wačin
pruć mdaĥa
przed południem hinhanni ečiyatan
przepaska oegnake
przeprawa przez rzekę čopa
przy okazji lot kunk šni
przybywa z etanhan
przybywać z etanhan
przybywają z etanhapi
przybywam z Ameryki Tunkasila Tamakoče ematanhan
przybywam z ematanhan
przybywam z Niemiec, a ty? Iyasiča Makoče ematanhan. Na niš?
przybywasz z enitanhan
przyczyniać się(do czegoś) kičagha
przyjaciel mężczyzny čola
przyjaciele čolapi
przyjaciółka kobiety maske
przyjść blisko po raz pierwszy ti
przypiekać ğu
przypuszczam načeče
ptasie pióro niyaha
puchnąć mna
pysk pha
pytanie iyunga
rada starszych akičita
radio iĥančola
radiostacja wičaha kahwogyapi
radość wowiyuski
rakiety śnieżne psaóhanpi
ramię ablo
ramię górne ahčo
ramię isto
rana owa
rana zakażona owa siča
ranek hinhanni
razem agná
respekt wowinihaŋ
restauracja owotetipi
ręka isto
robaki wamdu-dan
robić ečon
robić kağa
robić ogień četi
robić zawiniątko z... opehan
rodzina thiwáhe
rodzina tiwahe
rogaty omdoton
rok ómakĥa
rolnictwo wožupi
ropucha mapiha
rosa ču
Rosja Russkia Tamakoče
rower mkamani iyaka
rozbudzać yuhiča
rozdzielać wa kpa mni
rozdzielone bla/mda
rozdzierać mdağa
rozerwanie hunapobya
rozgałęzienie haka
rozgrzeszenie woyuske
rozkwitający kwiat itka
rozłączone bla/mda
rozniecać ogień ideya
rozpacz(ać) čatihagičiya
rozpalać ogień ideya
rozpostarte blaya/mdaya
rozprowadzać wa kpa mni
rozpruwać mdağa
rozpryskiwać błoto kadopa
rozrastać się ouye
rozsczepiać sde-ča
rozszerzać się mna
roztopiony skan
roztrząsać wayuslaslata
rozważny kičuniyakel
róg/rogi he
równina blaya/mdaya
równo aki lečel ya
równomierny aki leha ya
równy aki lečel
róża uŋžiŋžiŋtka
różniący się toke ča
różowy sammna
rumienić się itešahigle
ryba hogan
rybołówstwo hokuwa
rydzyk sisóka
rysować mnikaoskokpa
rysować znak yuğo
rysujesz duğo
ryś igmu'ĥota
ryś šungila
ryż biały pšin ska
ryż dziki pšin
rzeka wakpa
rzepa timpsila
rzeźbić bažo/pažo
rzeźnik pata
rzęsa ista hepehin
rzucać ayusta
rzucić kul glihpeye
rzut kahol iye
sałata mastča tawoyute
samochód iyéčhinkinyanke
samolot kiyekiyapi
sądzić dobrze(o kimś) wašteda(ka)
sekretnie anaĥmala
serce čante
sędzia wayasu
siadający iyotake
siedem šakowin
siedemdziesiąt wikčemna šakowin
siedemnaście aké šakowin
siedzieć z szeroko rozłożonymi nogami mdaža
sierpień wašutonwi
sięgnąć(raz) depa
sikać deža
siusiać deža
skała íŋyan
skąd jesteś? tuktétanhan yau hwo/he?
skinąć ręką namkawiŋ
skinąć ręką napkawiŋ
sklep kowala mazakaga
skóra há
skrobiący dźwięk k'egha
skrzywiony kšaŋ/ktaŋ
skunks maka/maŋka
słodki skuyela
słońce aŋpetu/wi
słowa wičo iye
służyć Bogu wakaŋ kağo
sobota owanka yužažapi
sok han'pi
sokół četan
sosna wazí
sowa hinhan
sól mni skuya
spacerować mani
spać ištíŋna
spalić ğu
sperma hiyuye
spocony tamni
spokój inil
sposób życia wiča o uye
sprawa oečhuŋ
sprawa wo'ečhuŋ
sproszkowane mdu
stacja benzynowa wígli-o'ínažu
stacja o'ínažu
stać z szeroko rozstawionymi nogami mdaža
stać(o przedmiotach nieożywionych) háŋ
stado optaye
stara kobieta wakaŋka
stara kobieta winuĥčala
starsza córka čuŋ
starsza siostra čuŋ
starszy brat čiŋ
start tĥaŋní
stary akan
stary mężczyzna wičĥčala
stary šila
stary tanika
staw kostny masukaza
sto jeden opawinge san wanži
sto jedenaście opawinge san ake wanži
sto opawinge wanži
stojący nažin
stolec česli
stopa si(ha)
stosować się do iyakito
stół waglutapi
strasznie wawinihaŋ
strefa makoečag
strzała wahinğpe
strzała wan-hinkhpe
strzelać do... kute
styczeń wi otehikawi
suche šeča
suchy šeča
suchy, nie mokry puza
suknia kobieca čuwi gnake
suknia sina
sutek aze
syn čiŋksi
szacunek tehila
szafka yuslul ičupi
szakal mayaske
szalony wítko
szałas pary sinkala waksu
szare hóta
szarżujący niedźwiedź mato watakpe'
szata sina
szczecina ži
szczekać(psy) šung wapa pa
szczery(o człowieku) owatanka
szczęka čehu-pa
szczęście wočante wašte
szczęśliwy wapi ike
szczotka kasto/pasto
szef ita ča
szef itančan
Szejenowie Sahiyela
szesnaście aké šakpe
sześć šakpe
sześćdziesiąt wikčemna šakpe
szkło žanžan
szkoła wayawa-thipi
sznur ikĥan
szop wiča
szop wičiteglega
szorty maheluzoge
Szoszoni Susuni
szpecić yusepa
szpital okúže tipi
szpony šake
sztandar wa'paha
sztyletować čap'a
szufla kipazo
szuflada yuslul ičupi
szybki oha ko
szybki ohanku
szybko ise
szydło tahispa ihupa
szyja tahí/tĥahú
ściana titahepiya
ściek osmaka
ścieżka wojenna zuya
ścięgno kan
ślepy ista gonge
śliczny o iyokibi
ślina tage
śliski slu slute
śliwki kanta
ślub okičiyuze
śluz phaĥli
śmiać się iĥa
śmiały iohitika
śmiech ehate
śmierć wičate
śmierć yunke lo
śmietana asanpi
śniadanie hihaniwotapi
śnieg wa
śpieszyć się inahni
śpiewać lowáŋ
śpiewać lowáŋ
śpiewać situpiwablila
śpiewać ta
śpiewak hóka
śpiewak hóka
śpiochy ayúĥba
śpiochy iyúĥba
środa anpetu yamni
środek obozu hočokata
świadomy tokewačišni
świadomy wači ksape
świadomy wayuslaslata
światło dzienne apa
światło ile
świeży yukiyuteya
święty wakan
świnia kukuse
świstak itígnila
świt apo
tablica szkolna čan blaska sapa
tajać skan
tajemnie anaĥmala
tak dalej kahaŋ
tak hin
tak jak ečen
taki jak (h)ečen
taki sam nupitu
także nako
także nakúŋ(š)
tam kaki
tamto kon
taniec duchów wakan wačipi
Taniec Słońca Wíwányang Wačípi
tarcza wahačanka
tchórz čanl waka
tchórzostwo čanl pe
te kana
telefon mas'apha
teleskop istamaza
telewizja wičiteowapi wóyaka
telewizor wičiteowapi wóyaka
ten chłopiec hok'šila kin le
ten kiŋ/lé
ten mężczyzna wičaša ki
ten wielki mężczyzna wičaša thák ki
teraz wána
tęcza wigmuke
tętnica ka
tłuc(coś/kogoś) bopan
tłumacz iyeska
tłumaczyć yuiyeska
tłuszcz (w)ihdi
to jest dobre hečeto welo
to jest dobrze zrobione hečeto welo
to jest skończone hečeto aloe
to jeszcze chłopiec hokšíka
to kon/ka/de
to prawda wayo kapi
toaleta o iheye
toaleta(na zewnątrz) o iheye tipi
topnieć skan
topola wačigun wagi
topór na zuspe
torba (w)ožuha
torba wognake
tornado taté tanka
tors maku
toteż ečhél
towarzyszyć wawokiya
trafiać w coś podczas strzelania inaĥ
tranwestyta winkte
tranwestytka bloka egla wa ke
trawa peži
trędowaty spahahapi
trochę čonala
trójkąt oblo yamni
trwały kpa/kpe
trzeci iyamni
trzeci syn kage
trzoda optaye
trzy yamni
trzydzieści wikčemna yamni
trzymać się ikoyake
trzynaście aké yamni
tu den
twarz ite
twierdzić yatiza
twoje nita
ty ...ni...
ty nazywasz się eničiapi
ty niye/niš
tydzień oko waži
tylko ečéla
tył hekta
tył lazato ho
tysiąc khtoktópawinghe wanži
tysiąc opawinge wikčemna
tytoń čali
ubarwienie walulye
ubiera mnie koma'yakelo
ubierać się hayapi
ubijać mleko na śmietanę iwoču
ubranie hayake
uchwyt o oyuspe
uczciwy owota la
uczenie się wo uspe
uczeń wa onspe wičaki ye
uczyć się ospewakiye
uczynek ska
uderzyć ape
ujrzał mnie wanma'yank
ujrzał to wanyan'kiye
ukończyć yusta
ukrywać inahme
ukrywać nama
ukrzyżować yu akagal okato pi
uleczony akosni
umierać te
umożliwi(a)ć okihi
umysł sičun
unikać kipasiyaya
uniknąć kipasiyaya
upiec na ruszcie petagaičeopa
uprawa okičaye
uprawa yagmi
uprawiać mah aglatapi
uprząż iči
uprzejmość waonsila
uprzejmy waosila
urodziny tonpi
urodzony tupi
urwisko maya
urynał oleže
urzędnik wowapikaga
ustępować(przed czymś) wičakičila
uszkadzać tazamiyake
uszkodzenie tazamiyake
uwielbiać ohola
uwięziony kaska pi
uzda ipahte
w chwili be
w czasie be
w czyimś imieniu taya
w dół hukhútkiya
w él
w kiściach osibsipa
w kręgu yumimeya
w mahél
w pobliżu ikhíyeba
w pobliżu lečeglala
w przyszłości tĥokátakiya
w taki sposób ečhél
w tamtym czasie eháŋl
walić(coś) bopan
warzywa wathó
wątroba di
wątroba phi
wąż zuzéča
wchodzić opa
wczoraj htalehan
wejście ti(y)opa
wejść opa
wewnątrz mahél
wędrować nuni
wędrowanie wačignuni
węgiel čahli
wiadro čhéğa
wiatr taté
wiązać pahte
wiązka inatake
widelec wičape
widziałem wanblake
wiedza tĥawačhiŋ
wiek(ilość lat) waniyetu tonahča
wielbienie Boga wakan kage
wiele óta/tóna
wiele sota
wielka kobieta wiya wa tháka (čha)
Wielki Duch Wakan Tanka
wielki tanka
wielki tháŋka
wierzyć wiča la
wiewiórka ziča
wilgotny do
wilgotny do
wilk šung manitu tanka
wino mni šha
wino mnisa
wioska wičoti
wiosna wetu
wklęsły oskopa
wkuwać paoskiča
wliczać ko
właściwy heče tu
włochaty hinsmi
włosy (pe)hin
włosy hin
włożyć koronę teslagkito
włócznia wakuheza
wnętrzności supe
woda mni/mini
wodospad minihaha
wojna okičitize
wokół domu thipi kin óksan
wołać kipa
wołowina talo
wonieć mna
worek (w)ožuha
worek wognake
wódka mni wakan
wódz akičita
wpychać paoskiča
wracać hda
wrona kagha
wrona kagi
wrona kangi
Wrony Psaloka
wschód(E) wiyohin yau pata
wspiąć się oskapa
wspinaczka ali
wspólnie yuptaya
współczucie iosila
współżyć wiinahma
wszytko iyuha
wściekłość čazeka
wtedy kahaŋ
wtorek anpetu nunpa
wuj(ek) leksí
wy ..ni...pi
wy jesteście mężczyznami wičašapi
wybierać ekaga
wybrzeże ohuta
wybuchnąć mdokašha
wychowywać khyúha
wyciągać toksu
wycięcie batonta/katonta
wycięty(raz) depa
wycinać(w czymś) kape
wycofywać umowę nasisi
wyczarowywać chorobę wapiya
wyczarowywać pikiya
wydra ptan
wydrążony ohlo geča
wydzielać zapach mna
wygoda okabla ya
wygodny wičakižesniya
wykopywać k'a/k'e
wymieszane razem kpukpa
wymiotować hdepa
wypukły ipazilya
wyrażać się grubiańsko oštehda
wysoki hanska
wyspa wita
wyszywanie paciorkami waksu
wyścig ki iya pi
wytrwały zotaheya
wywrzaskiwać hoto
wyznanie watani
wyznawać ogla kapi
wzgórze paha
wzrost yuota
z boku isakhib
z tyłu ilazata
z wa hečel
z(skądś) etanhan
za granicę manil
zabijać kta/kte
zabity kte
zabłocić się(jak cielę) ka-dopa
zabójczy wakte
zabrać tutaj a'í
zabraknąć šuta
zabrudzony šapa
zachód(W) wiyohpe yata
zaczerniony šapa
zając maštinča
zakup ope to
zakwaterować wawiwowiya
zamiast ečales
zamierzać wačin
zamrażalnik osniye ognake
zapraszać kičo
zasysać yaliepa/yuliepa
zaszła pomyłka wonuničum
zasztyletować čap'a
zawierać ko
zawieść šuta
zawsze čhaŋna
zawsze ohinni(yan)
zazdrosny nawizi
ząb hi
zbudzić się kikta
zdarzyło się hečheš
zdobywać kičiyamna
zdolność ikipi
zdolny kihi
zdumnienie iniha
zeskoczyć oiyaha
zęby hi
zgadzać się wečala
zgodnie z ektasniya
ziele peži
zielony zi to
ziemia makha
ziemia makoče
ziemniak blo/mdo
zima waniyetu
zimno osni
zioło peži
złodziej wamanu
złościć się kisleya/pawaza
złoty kolor mazaska zi
zmarły kte
zmęczony watuka
zmierzać(do czegoś) kičaga
zmoczony do
znachor pežihuta-wičaša
znaczyć kiatka
znienacka watuktehal
znikać kai/kaki
znów ake
zrobić dziurę przez ğda-ka
zupa wahánpi
związek pomiędzy wičhótakuye
związek z wičhótakuye
zwierzę domowe wani yanpi
zwierzę nowonarodzone wakigna
zwierzę wamakĥaškan
zwierzę-samiec mdoka
zwieść gna'yaŋ
zwiększać egnaka
zygzag yuglaski
źle šiča
źrebak čhičala
źrebię činčala
źrebię šunkčiča
źrebię šunkčinčala
żaba (h)naška
żaden etan hči
żaden tagni
żaden tuweni
żaden unmani
żałować iyopečiye/onsila
żar ide
żar ile
żart gnaye
żart owewakaka
żądać eičičaga
żądać waohmuyeče
żądza wotaka
żebra ču tuho
żebrać da
żebrak wada s'a/woda s'a
żebro ču tuho
żelazo maza
żenić się higato
żeński winyela
żeński wiŋ
żołądek tezi
żołądź uta
żołnierz akičita
żona tawič
żona tawiču
żółć pi
żółte oczy istazi
żółty koń tašunke hinzi
żółty zi/zizi
żółw khewa
żuć aya
żuraw pehan/pheha
żużel čata
żwir ihe
życie wičoni
życzliwość wačatkiya
żyć ti
żył(k)a kačikala
żywić wakalyapi k u
żywność wa
żywy ni