IV.Srodki chwastobojcze (herbicydy)

1.Wprowadzenie-zalicza sie srodki wywierajace dzialanie totalne tzn. niszczace wszelka roslinnosc.Niektore wplywaja hamujaca lub pobudzajaco na rozwoj roslin.Do najbardziej toxycznych naleza dinitrofenole oraz pochodne dipirydylowe.

2.Herbicydy pochodne kwasow aryloalkanokarboksylowych (chlorofenoksykarboksylowych).Powoduja gwaltowne zaburzenia w przemianie materii roslin a w nastepstwie ich zamieranie.Okres polowicznej eliminacji z org. swin,cielat i kurczat wynosi od 10-30 godzin.W przypadku 2,4,5 T (kwas trojchlorofenoksyoctowy) i 2,4 D (kwas dwuchlorofenoksyoctowy) efekt teratogenny u zwierzat doswiadczalnych.Podczas dlugotrwalego poddawania zwierzetom tych pestycydow stwoerdzono zmiany aktywnosci enzymow w osoczu krwi wskazujace na uszkodzene watroby i nerek,niektore powoduja wzmorzenie czynnosci tarczycy.U przezuwaczy: brak apetytu,apatia,atonia zwacza,oslabienie miesni,biegunka,a przy dlugotwalym narazeniu:owzodzenie jamy ustnej i prz. pok.,poronienia,spadek masy ciala.Psy:zaburzenia OUN.Leczy sie objawowo:wywoluje sie wymioty,plukanie zoladka,pobudza sie diurez,podaje sie zw. zapobiegajace uszkodzeniu watroby.

3.Arylowe i heterocykliczne kwasy weglowe i pochodne kwasu chlorobenzoesowego-naleza tu m.in. dikamba (LD50 -566 do 1414 mg/kg m.c.),trikamba i bezanolina-stosowany do oprysku rzepaku ozimego (stanowi zagrozenia dla pszczol).

4.Pochodne mocznika (diuram,liuron,metobromuron)-u roslin powoduja hamowanie wydzielania tlenu i zab. w met. azotowym.moga dzialac na indukcje enzymow mikrosomalnych watroby co rzutija na toksycznosc innych subst. jednoczenie obecnuch w org.Objawy:brak apetytu,bieguka,dusznosc,zobojetnienie na bodzce otoczenia,zab.w koordynacji ruchow.Leczenie:objawowe,brak swoistych odtrutek.

5.Pochdne kwasu karbaminowego i tiokarbaminowego (chloroprofam,cykloat,desmedifam).Objawy:spadek masy ciala,wymioty,depresja,slinotok,niezbornosc ruchowa,skurcze miesni.Sekcyjnie:obecnosc pienistego plynu w tchawicy i oskrzelach oraz ogniska martwicze w watrobie.Sa w wiekszosci niebezpieczne dla ryb.

6.Pochdne triazyny (atrazyna,symazyna,prometryna,etanolotriazyna)-w ekperymentalnych zatruciach obserwowano:anoreksje,apatie,skurcze miesniowe,zab. rownowagi,smierc nastepuje w wyniku porazenia OUN.Leczenie:objawowe.

7.Pochodne dipirydylowe (dikwat,rakwat)-trudno wchlaniaja sie z przewodu pokarmowego i skory.Mechanizm:zwiekszone tworzenie wolnych rodnikow.Objawy:zwloknienie pluc,brak apetytu,zab. w oddychaniu,przyspieszenie tetna,zab.ruchowe.U swin i psow:biegunka i wymioty.Leczenie:brak swoistych odtrutek,szybkie wywolanie wymiotow,podawanie wit. C,E,ryboflawiny.

8.Pochodne triazyny – szeroki zakres dzialna fitotoksycznego. Wplywaja na chwasty jedno I dwuliscienne, stosowane w mieszaninach z innymi pestycydami. Cechuje je mala toksycznosc. W eksperymentalnych zatruciach tymi herbicydami obserwowano anoreksje, apatie, skurcze miesniowe, ogolne oslabienie, brak koordynacji, slinotok, kaszel. Smierc nastepuje wsktek porazenia OUN

V.Srodki gryzoniobojcze – rodentycydy

1. Wprowadzenie stosuje sie je w postaci proszku do opylania nor I miejsc uczeszczanych przez gryzonie, dodaje sie tez do wody,najczesciej, zatrute przynety. Do zw gryzoniobojczych naleza zw nieorganiczne oraz organiczne zw pochodzenia naturalnego, oraz syntetyki. Do najbardziej rozpowszechnionych naleza rodetycydy hamujace krzepniecie krwi. Wiekszosc rodentycydow charakteryzuje sie duza toksycznascia nie tylko dla gryzoni ale rowniez dla zwierzat domowych I czlowieka.

1. Rodetycydy nieorganiczne – prawie calkowicie wycofane z uzycia ze wzgledu na duza toksycznosc. Stosuje sie glownie fosforek cynku, glinu, wapnia I magnezu. Objawy zatrucia zwiazane z uwalnianiem w srodowisku kwasnym trujacego fosfowodoru. Do zwalczania niektorych szkodnikow stosuje sie rowniez swiece – nortox – nornik polny, karczownik. Podpalona swieca wydziela trujacy dwutlenek siarki. Arrex – fosfowodor.

2. Syntetyczne rodentycydy organiczne – antykoagulacyjne – brodifacum, chlorofacynon – powoduja zaburzenie w watrobowej syntezie czynnika krzepliwosci krwi , zaleznego od wit K. dochodzi do tego na skutek zablokowania mozliwosci regenrowania zredukowanej formy wit K. w nastepstwie dochodzi do zachamowania syntezy trombiny.

VIII.Srodki do gazowania-sa uzywane do niszczenia owadow i grzybow w przechowywanym ziarnie,paszach i zywnosci,a takze w magazynach i srodkach transportu.Sa rowniez stosowane do niszczenia owadow,nicieni,grzybow i chwastow na polach.

1.Fosforek glinowy-stosowany jako fumigat w magazynach pasz.Wilgoc powoduje uwalnianie z fosforku glinowego fosfowodoru,ktory jest czynnikiem toksycznym.Objawy:ostra dusznosc,drgawki,obrzek pluc.

2.Chloropikryna-uzywany do dezynsekcji i dezynfekcji pustych magazynow zborz. Drazni pluca i skore takze blone sluzowa zoladka to prowadzi do wymiotow. Ulega rozkladowi do fozgenu - gazu silnie trujacego i drazniacego(gaz wymiotny)

3. Bromometan - zastosowany do odkazania nasion cebuli roslin ozdobnych materialu szkolkarskiego. Do zatrucia dochodzi droga oddechowa, stwierdza sie obrzek pluc. Wdychanie duzych ilosci doprowadza do narkozy.