1. Konurbacja- typ aglomeracji policentrycznej złożonej z kilku miast położonych blisko siebie, z których żadne nie dominuje. Miasta te pełnią rozmaite funkcje, dzięki czemu się uzupełniają. Jest to możliwe dzięki rozbudowanej sieci komunikacyjnej łączącej poszczególne miasta.
2 Aglomeracja(z łaciny agglomero– gromadzę), skupienie na określonym obszarze dużej liczby osób i budynków (aglomeracja miejska) lub zakładów produkcyjnych (aglomeracja przemysłowa). Aglomeracja odnosi się do urbanistyki (tj. planowania przestrzennego np. miast) i uprzemysłowienia.
Największe aglomeracje miejskie w świecie: Nowy Jork, Tokio, Rio de Janeiro. W Polsce aglomeracją przemysłową jest np. Górny Śląsk. Formą aglomeracji jest konurbacja – skupienie kilku miast leżących blisko siebie w całość połączoną linią komunikacyjną, np. Trójmiasto (Gdańsk, Sopot, Gdynia) rozciągnięte wzdłuż linii kolei elektrycznej.
3 Klaster (przemysłowy)- nagromadzenie firm( poportel ) moze byc sieciowy, koncentryczny, satelitarny,instytucjonalny( San Francisco). Skoncentrowana przestrzennie (geograficznie) grupa przedsiębiorstw pochodzących z tego samego lub pokrewnych sektorów, a także instytucji i organizacji, powiązanych ze sobą siecią pionowych i poziomych zależności, konkurujących i współpracujących ze sobą. Obecność w klastrze daje przedsiębiorstwom szereg korzyści i pozwala wzmocnić ich przewagę konkurencyjną.
4 paradoks Giddensa -brytyjskiego socjologa. Stwierdza on, że "dopóki zagrożenia powodowane przez globalne ocieplenie nie są namacalne, bezpośrednie lub widoczne w powszednim życiu, to bez względu na to, jak poważnie mogą się zdawać, ludzie będą siedzieć z założonymi rękoma i nie zrobią z nimi nic konkretnego. Tymczasem czekanie, aż staną się widoczne i dotkliwe, by dopiero wtedy podjąć poważne działania, spowoduje, że z definicji będzie już za późno. Ludziom trudno jest uznawać przyszłość za tak samo realną jak teraźniejszość. Dlatego też wolimy niewielką korzyść oferowaną natychmiast niż dużo wyższą za jakiś czas".
5 Falanster- projekt wspólnoty równych i wolnych ludzi zarządzającej własnym miastem, stworzony w pierwszej połowie XIX wieku przez utopijnego socjalistę Charlesa Fouriera. Falanster miał mieć kształt pałacu, w ramach którego znajdowałyby się sale poświęcone nauce i konsumpcji oraz lokale użytkowane jako miejsca pracy i mieszkania. Przy nim znajdować miały się też obszary rolnicze, opera i kościół. W skład falansteru wchodzić miało 1620 członków - po jednym mężczyźnie i kobiecie z każdego z 810 typów ludzkich charakterów, które wyróżnił Charles Fourier. Budynek wzorowany był na pałacu wersalskim.
6 Klub Rzymski– międzynarodowa organizacja typu think tank założona w 1968 roku, zrzeszająca naukowców, polityków i biznesmenów, zajmująca się badaniem i publikowaniem globalnych problemów świata, w tym również związanych z zagrożeniami środowiska. Jest uznany za protoplastę ruchów proekologicznych na Zachodzie. W roku 1972 raport granice wzrostu przygotowany dla Klub Rzymskiego, zawierał analizę przyszłości ludzkości wobec wzrostu populacji i wyczerpujących się zasobów naturalnych
7 Marshallowskie Okręgi Przemysłowe - Formy prowadzenia działalności gospodarczej, bazujące na efektach zewnętrznych zaobserwowane przez Alfreda Marshalla. Prowadząc badania regionów przemysłowych Wielkiej Brytanii Marshall zaobserwował w nich występowanie w nich znacznych skupisk firm pojedynczych branż (nazywane przez niego dystryktami przemysłowymi lub lokalnymi systemami produkcyjnymi). Były to, przykładowo: Manchester (włókiennictwo), Birmingham (przemysł metalowy), Sheffield(produkcja noży).
8 Protokół z Kioto– traktat międzynarodowy uzupełniający Ramową Konwencję Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu (United Nations Framework Convention on Climate Change) i jednocześnie międzynarodowe porozumienie dotyczące przeciwdziałania globalnemu ociepleniu. Został wynegocjowany na konferencji w Kioto w grudniu 1997. Traktat wszedł w życie 16 lutego 2005 roku, trzy miesiące po ratyfikowaniu go przez Rosję 4 listopada 2004. Traktat funkcjonujący od 16 lutego 2005 wygasł z dniem 31 grudnia 2012.Unia Europejska i Norwegia, Islandia, Monako, Szwajcaria i Liechtenstein zrzeszone w Europejskim Obszarze Gospodarczym zobowiązały się przedłużyć swoje zobowiązania wynikające z Traktatu do roku 2020. Zaproponowany przez Komisję Europejską 6 listopada 2013 nowy Traktat w formie poprawki (Doha amendment) do Traktatu z Kioto nie został jeszcze ratyfikowany przez Unię Europejską.
9 Górnośląski zespół metropolitalny – zespól miast górnego ślaska.Podstawowym celem Górnośląskiego Związku Metropolitalnego jest utworzenie dynamicznie rozwijającego się wielkomiejskiego ośrodka, zdolnego do skutecznej konkurencji z innymi ośrodkami metropolitalnymi w kraju i w Europie. Cele szczegółowe Doprowadzenie do harmonijnego rozwoju całego obszaru Metropolii poprzez jak najlepsze wykorzystanie potencjału miast członkowskich, z poszanowaniem ich odrębności i specyfiki. Wzbudzanie w mieszkańcach poszczególnych miast poczucia dumy z przynależności do wielkiego organizmu miejskiego i przekonania o dostępności, dla każdego, całego potencjału Metropolii. Zachęcanie mieszkańców i przyjezdnych do „odkrywania” Metropolii i świadomego wyboru tego miejsca do życia i pracy. Wytworzenie i upowszechnianie przekonania o wszechstronnych możliwościach wyboru kariery i modelu życia i zachęcenie młodych, dobrze wykształconych ludzi do osiedlania
10 Randstad, także Randstad Holland (dosł. „miasto obrzeżne”) –konurbacja w zachodniej Holandii w kształcie olbrzymiej podkowy, obejmująca aglomeracje: Amsterdamu, Rotterdamu, Utrechtu i Hagi, a także Haarlem, Dordrecht, Leiden i inne miasta. Częściami Randstadu są Zuidvleugel i Groene Hart. Randstad jest ważnym obszarem zurbanizowanym Unii Europejskiej, który w 2009 roku liczył ponad 6,8 mln mieszkańców, co stanowi ponad 40% ludności Holandii.
11 Szlag Zabytków Techniki Województwa Śląskiego
12 Rybnicki Okręg Przemysłowy
13 Centralny Okręg Przemysłowy (COP) – okręg przemysłowy przemysłu ciężkiego budowany w 1936–1939 w południowo-centralnych dzielnicach Polski. Był jednym z największych przedsięwzięć ekonomicznych II Rzeczypospolitej. Celem COP-u było zwiększenie ekonomicznego potencjału Polski, rozbudowa przemysłu ciężkiego i zbrojeniowego, a także zmniejszenie bezrobocia wywołanego skutkami wielkiego kryzysu.
14 Katowicka Specjalna Strefa Ekonomiczna – specjalna strefa ekonomiczna położona w południowo-zachodniej Polsce w województwie śląskim. Zarządzającym strefą jest spółka Katowicka Specjalna Strefa Ekonomiczna SA z siedzibą w Katowicach. Strefa obejmuje grunty o powierzchni 1929,154 ha, położone na terenach miast: Bielsko-Biała, Bieruń, Częstochowa, Dąbrowa Górnicza, Gliwice, Jastrzębie-Zdrój, Katowice, Kędzierzyn-Koźle, Knurów, Lubliniec, Orzesze, Rybnik, Siemianowice Śląskie, Sławków,Sosnowiec, Tychy, Zabrze, Zawiercie i Żory oraz gmin: Czechowice-Dziedzice, Czerwionka-Leszczyny, Godów, Gogolin, Kietrz,Koniecpol, Krapkowice, Myślenice, Pawłowice, Radziechowy-Wieprz, Rajcza, Rudziniec, Siewierz, Strzelce Opolskie i Ujazd. KSSE została ustanowiona w 1996 r. Przez rząd Włodzimierza Cimoszewicza. Następnie była wielokrotnie powiększana Według obowiązującego rozporządzenia strefa ma działać do 31 grudnia 2020 r. Strefa podzielona jest na cztery podstrefy. Posiada swoje tereny nie tylko w województwie śląskim, ale również małopolskim i opolskim
15 Nowa Huta – północno-wschodnia część Krakowa. Zaprojektowane i zbudowane od podstaw miasto, którego budowę rozpoczęto w 1949 roku. W latach 1949–1951 samodzielne, od 1 stycznia 1951 włączone do Krakowa jako jedna z jego dzielnic. Zbudowano je dla pracowników mającego powstać kombinatu metalurgicznego – Huty im. Lenina, która od powstania w 1954 jest największym zakładem przemysłowym Nowej Huty. W kolejnych latach Kombinat Metalurgiczny zmieniał nazwy na Huta im. Tadeusza Sendzimira (1990), Ispat Polska Stal S.A. Oddział Kraków (2004), Mittal Steel Poland S.A. Oddział Kraków (2005) i ArcelorMittal Poland S.A. Oddział Kraków (od 2 października 2007).
16 Giszowiec (niem. Gieschewald) – dzielnica Katowic w południowo-wschodniej części miasta, położona pomiędzy lasami, odległa od centrum o około 6 km. Giszowiec otaczają dwa szlaki komunikacyjne: droga krajowa nr 86 oraz autostrada A4. Zabudowania stanowią w przeważającej części budynki wielokondygnacyjne z wielkiej płyty, wybudowane w latach 1960−1990. Obok blokowisk można spotkać zabytkowe domki, przeważnie jedno- i dwurodzinne, stanowiące niegdyś zwarte osiedle górnicze. Dzielnica została zaprojektowana na początku XX wieku jako wiejskie osiedle robotnicze i charakteryzuje się dużą ilością terenów zielonych
17 Nikiszowiec (niem. Nikischschacht, śl. Ńikisz) – część dzielnicy administracyjnej Janów-Nikiszowiec miasta Katowice. Początkowo było to osiedle robotnicze dla górników kopalni "Giesche" wybudowane na terenie obszaru dworskiego Gieschewald (Giszowiec) w latach 1908−1918 z inicjatywy koncernu górniczo-hutniczego Georg von Giesches Erben. 9 maja 1924 roku nastąpiła likwidacja obszaru dworskiego i Nikiszowiec wraz z Giszowcem włączono do gminy Janów. W 1951 osiedle stało się częścią nowego miasta – Szopienic. W 1960 roku Nikiszowiec wraz z Szopienicami został włączony do miasta Katowic i od tego czasu wraz z Janowem stanowi administracyjną dzielnicę miasta.
18 Silicon Valley (Dolina Krzemowa)– nazwa nadana północnej części Doliny Santa Clara, która znajduje się w północnej części amerykańskiego stanu Kalifornia. Zgodnie z nazwą tereny te stanowią od lat 50. XX wieku centrum amerykańskiego przemysłu tzw. „nowych technologii” (technopolis), głównie przemysłu komputerowego. Korzystne warunki do rozwoju przedsiębiorczości i niskie ceny gruntu przyczyniły się do dynamicznego rozwoju tej okolicy.
19 Donbas
20 (Zagłębie) Saary (niem. Saargebiet) – zagłębie przemysłowe w Niemczech, w kraju związkowym Saara, położone nad rzeką Saara. Rozwinęty przemysł produkcji żelaza i stali. W przeszłości również ważny region wydobywczy. Największe miasto to Saarbrücken. Podczas konferencji pokojowej w Paryżu w 1919 roku zadecydowano, że piętnastoletnią kontrolę nad Terytorium Saary przejmie Liga Narodów, przy czym specjalne uprawnienia dotyczące wydobycia węgla otrzymała Francja. W 1935 roku prowadzony był tam plebiscyt w sprawie przynależności państwowej; wybór padł na Niemcy. W 1955 mieszkańcyProtektoratu Saary w referendum opowiedzieli się za przynależnością do Niemiec Zachodnich.
21 (zagłębie) Ruhry (niem. Ruhrgebiet) – zagłębie przemysłowe w Niemczech, w kraju związkowym Nadrenia Północna-Westfalia. Położone jest nad rzeką Ruhrą, a także w pobliżu rzekiRen. Powierzchnia Zagłębia Ruhry w oficjalnych granicach wynosi 4435 km², zaludnienie: 5 172 745 mieszkańców (stan na: 31.12.2009), gęstość zaludnienia: 1166,3 os./km².Oficjalnie do Zagłębia Ruhry zalicza się gminy wchodzące w skład Komunalnego Związku Zagłębia Ruhry. Największe miasta to:Essen, Oberhausen, Bottrop, Mülheim, Duisburg (największy śródlądowy port Europy), Gelsenkirchen, Bochum, Herne, Hagenoraz Dortmund. W Zagłębiu Ruhry znajdują się jedne z największych na świecie złóż węgla kamiennego, soli kamiennej, rudy cynku i ołowiu. Dobrze rozwiniętyprzemysł: ciężki (hutnictwo żelaza i stali, metali nieżelaznych), zbrojeniowy, chemiczny, elektroniczny, środków transportu, włókienniczy, spożywczy.
22 Rustbelt
23 Blue banana -– gęsto zaludniony obszar zurbanizowany, pas ciągnący się łagodnym łukiem od Anglii przez Belgię i Holandię, zachodnią część Niemie, Austrię po północne Włochy(Lombardię). Występują tam zróżnicowane, na ogół dość korzystne warunki środowiska przyrodniczego (umiarkowany klimat, żyzne gleby na równinach, różnorodne surowce mineralne na wyżynach i górach powstałych w czasie orogenezy hercyńskiej), jednak podobne warunki są w wielu innych regionach w strefie umiarkowanej. Tymczasem niemal wszędzie na obszarze europejskiego banana gęstość zaludnienia wynosi 300-400 os./km² (wyjątkiem są wysokogórskie tereny Alp), leżą tam też liczne milionowe miasta.Europejski banan zawdzięcza bowiem swe powstanie kilkuwiekowej historii rozwoju europejskiej nauki i techniki. Na tym terenie bądź w najbliższym jego sąsiedztwie (na zachodniej flance tego obszaru leży Paryż i miasta Szwajcarii) działała większość renomowanych europejskich uniwersytetów, powstały finansowe instytucje umożliwiające rozwój kapitalizmu (kantory i giełdy włoskie, a potem niderlandzkie), rozpoczęła się rewolucja rolna (płodozmian) i przemysłowa. Dzięki temu wyeliminowano klęski głodu, ograniczono śmiertelność ludności, a w XIX wieku region ten stał się centrum przemysłowym, finansowym i naukowym świata. W chwili obecnej jego rola w gospodarce zmalała, zwłaszcza jeśli chodzi o przemysł i finanse. Wciąż jednak pozostaje wielkim centrum usługowym i innowacyjnym.
24 Sunbelt
25 CIAM (Karta Ateńska)(franc.Charte d'Athènes) — uchwalony na IV. Kongresie CIAM w 1933 w Atenach dokument zawierający postulowane zasady nowoczesnego projektowaniaurbanistycznego.
Karta ateńska została przygotowana pod przewodnictwem Le Corbusiera i omawia rozdzielenie obszarów funkcjonalnych miasta oraz stworzenie racjonalnej i zdrowej przestrzeni życia. Le Corbusier propagował wtedy hasło „słońce, przestrzeń, zieleń” czyli trzy elementy, które powinny wpływać na współczesną urbanistykę i architekturę aby zapewnić funkcjonalność architektury dla każdego człowieka. Do połowy XX wieku te trzy wartości były uznawane za luksus zwłaszcza przy dominacji w starej architekturze złych warunków mieszkaniowych, ciasnych kamienic, suteren, mansard. Le Corbusier był pionierem w realizacjach architektonicznych podporządkowanych trzem wartościom słońcu, przestrzeni i zieleni. Słońce zapewniał przez portfenetry oraz duże odległości między budynkami i brak podwórek - studni znanych z dawnych kamienic. Przestrzeń zapewniał przez stosunkowo duże mieszkania wieksze niż w dawnym budownictwie oraz nieogrodzone tereny osiedli. Zieleń zapewniał przez ogrody na dachach, oraz planowo rozmieszczoną roślinność otaczającą nową architekturę i wypełniającą przestrzenie między budynkami. Jednym z najsłynniejszych przykładów realizacji postulatów Karty Ateńskiej jest blok mieszkalny Unité d'Habitation w Marsylii autorstwa Le Corbusiera, zbudowany w 1952. Pierwsze ekonomiczne bloki mieszkalne zgodne z Kartą Ateńską i wykonane z wielkiej płyty czyli z prefabrykatów żelbetowych powstawały już przed II wojną światową na przykład osiedle bloków La Muette z 1934 w Drancy we Francji.
26 Peak oil
Czy umiesz sobie wyobrazić nasz świat po Oil Peak - świat bez ropy? Postaraj się, bo za kilka lat zacznie jej brakować.
Paliwa kopalne
pozwoliły nam na stworzenie i używanie niezliczonych urządzeń i
narzędzi ułatwiających pracę i życie codzienne. Bez nich nie ma
przemysłu, energetyki, transportu, a nawet rolnictwa przemysłowego.
Nie ma naszego świata.
Większość z nas nie zadaje sobie
pytania, czy to w ogóle możliwe, żebyśmy w ciągu dekad
wyczerpali zasoby surowca, który powstawał przez dziesiątki
milionów lat. Tymczasem, w ciągu życia jednego pokolenia
wyczerpujemy ponad połowę światowych zasobów ropy i gazu. Coraz
więcej krajów ma już szczyt wydobycia ropy (Oil Peak) za sobą.
Wszystko wskazuje na to, że właśnie wchodzimy w epokę energii
coraz niższej jakości, droższej, trudniejszej do pozyskania i
brudniejszej. I prawdopodobnie tej energii nie wystarczy dla
wszystkich...
27-High-tech
28-Skansen
29-Ghost
town -
Rozbudowa w 1872 r.
linii kolejowej do Virginia
City i Minden spowodowała
kolejny boom w rozwoju ekonomicznym młodego miasta. Przez następne
lata Reno rozwijało się gospodarczo i rolniczo, stało się także
głównym węzłem linii transkontynentalnej
pomiędzySacramento a Salt
Lake City.
Jednakże nadal główną siłą, zarówno gospodarczą, jak i
polityczną pozostawało górnictwo. Było tak aż do
początków XX w.,
gdy górniczy boom zaczął słabnąć. Wówczas siła ekonomiczna
przesunęła się do nie związanych z górnictwem miast, takich jak
Reno czy Las
Vegas.
Obecnie dawne górnicze metropolie są wymarłymi miastami-duchami
(ghost
town).
Pomimo zmniejszenia wydobycia, ponad 11% złota na świecie produkuje
się w Nevadzie.
30-Urban
sprawl-
Eksurbanizacja, rozlewanie
się miast (ang. urban
sprawl)
– proces poszerzania się miejskich terytoriów
na obszary o mniej intensywnejurbanizacji,
takich jak przedmieścia i obszary
wiejskie („rurbanizacja” [1]),
wynikający z rosnącego zaludnienia. W odróżnieniu od
planowejsuburbanizacji,
jest procesem niekontrolowanym, wynikającym z popytu na nowe
budownictwo i szkodzących środowisku
naturalnemupraktyk deweloperskich[2].
Towarzyszy mu dezindustrializacja oraz
degradacja centrów
miejskich[1].
31-Elektrownia szczytowo-pompowa - Elektrownia szczytowo-pompowa – zakład przemysłowy, którego zadaniem jest przemiana energii elektrycznej w energię grawitacyjną wody pompowanej do górnego zbiornika oraz proces odwrotny.
W elektrowni szczytowo pompowej zamienia się energię elektryczną na energię potencjalną grawitacji poprzez wpompowanie wody ze zbiornika dolnego do górnego w okresie nadwyżki produkcji nad zapotrzebowaniem na energię elektryczną (np. w nocy), a następnie, w godzinach szczytu, następuje odwrócenie procesu.
Na tym też opiera się ekonomika działania tych elektrowni. Energia elektryczna jest skupowana w okresie kiedy jest najtańsza, a oddawana do systemu (sprzedawana) w okresie najwyższego zapotrzebowania i za wysoką cenę.
Elektrownia taka wbrew nazwie nie produkuje sumarycznie prądu, co więcej, sporo (prawie 30%) energii elektrycznej jest w tym procesie tracone. Jest ona za to bardzo skutecznym akumulatorem o ogromnej pojemności. Istotną zaletą takiej elektrowni jest możliwość bardzo szybkiego jej uruchomienia w nagłym przypadku, pełną moc osiąga ona w ciągu kilku minut (np. w Elektrowni Porąbka-Żar rozruch turbin trwa 180 sekund).
Stosowanie elektrowni szczytowo pompowych ma sens jedynie w połączeniu z elektrowniami, w których występują okresowe nadwyżki energii spowodowane niemożliwością szybkiego dostosowania ilości wytwarzanej energii elektrycznej do bieżącego zapotrzebowania (zwłaszcza w elektrowniach cieplnych opalanych węglem). Nadwyżka mocy, która musi być utrzymywana w porze nocnej, przepadłaby bezpowrotnie, gdyby nie została zmagazynowana przez elektrownie szczytowo pompowe w energii potencjalnej wody.
Elektrownie szczytowo-pompowe są najpowszechniej używanymi magazynami energii elektrycznej. Alternatywami dla nich są między innymi: magazynowanie energii za pomocą sprężonego powietrza, produkcja syntetycznych paliw oraz magazynowanie energii w postaci termicznej.
32-Loft-
Loft (ang. poddasze,
strych) – mieszkanie urządzone
w dawnych pomieszczeniach poprzemysłowych, np. fabrykach lub
magazynach.
33-Wielka
płyta Wielka
płyta – prefabrykowany element konstrukcyjny,
używany do modułowej budowy bloków
mieszkalnych i
innych budynków.
Forma budynków wielkopłytowych oparta była na założeniach modernizmu – elewacje z surowego betonu bez tynków lub z prefabrykowanymi okładzinami, np. mozaikowymi. Konstrukcje oparte na prefabrykowanych elementach betonowych z umocnieniami i mocowaniami z prętów stalowych (żelbet), kotwienia płyt spawane, a łączniki i podwieszenia były wykonane ze stali nierdzewnej. Systemy wielkopłytowe zawierały usystematyzowane elementy stropowe (pełne lub kanałowe) oraz ściany nośne, usztywniające, działowe i elewacyjne, ponadto gotowe biegi schodów i szyby windowe i instalacyjne, a niekiedy pełne bloki sanitarne.
34-Familok-
wielorodzinny ceglany dom pracowniczy( obecnie szumnie nazywany
"kamienicą" przez goroli)
35-Elektrownie
pływowe Elektrownia
pływowa -
rodzaj elektrowni
wodnej wykorzystującej
regularnie powtarzające się podnoszenie i opadanie poziomu wody w
oceanie. Prąd w tego typu elektrowniach wytwarza się dzięki
przypływom i odpływom wód mórz i oceanów, które powstają
dzięki zjawisku
pływowemu,
którego przyczyną są siły
grawitacyjne Księżyca i Słońca.
Pływy powodowane są również przez siłę odśrodkową wywołaną
obrotem Ziemi wokół
środka ciężkości.
Aby pozyskać prąd z takich pływów w poprzek zbiornika, na którym występują (zatoka, fiord) ustawia się zaporę wyposażoną w turbiny, przez które przepływa woda. Elektrownia taka najczęściej pracuje tylko przez kilka godzin dwukrotnie w ciągu doby. Raz w czasie przypływu, gdy woda napływa do zbiornika, drugi raz, gdy z niego wypływa.
Pierwsza elektrownia tego typu uruchomiona została w roku 1966 we francuskiej miejscowości Saint-Malo, nad kanałem La Manche.
36-Farma
wiatrowa oushore
37-Farma
wiatrowa offshore Instalowanie
farm na morzu (ang. offshore)
jest obciążone większymi kosztami inwestycji i eksploatacji, ale
wolne od wielu ograniczeń stawianych farmom lądowym. Do głównych
zalet należą:
duża powierzchnia,
korzystniejsze warunki wietrzne,
odległość od osiedli ludzkich wystarczająca dla zmniejszenia potencjalnych oddziaływań.
Wiatry wiejące nad morzem są stabilniejsze i silniejsze niż wiejące nad lądami, również na mniejszych wysokościach, co umożliwia stosowanie niższych masztów i uzyskanie większej efektywności urządzeń. Uzasadnia to budowanie farm wiatrowych na dnie morskim, mimo wyższych kosztów infrastruktury i utrzymania. Farmy takie powstają w Belgii, Danii, Finlandii, Niemczech, Irlandii, Holandii, Norwegii, Szwecji i Wielkiej Brytanii. Do końca 2011 roku powstało ich kilkadziesiąt, o łącznej mocy ponad 3 GW[4]. Większość wybudowano w pobliżu lądu (do 20 km), na głębokościach do 20 m. Nowe projekty realizowane są coraz dalej od lądu. Przewidywana lokalizacja przyszłych projektów to 60 km od lądu przy głębokości 60 m[5].
38-Rekultywacja
Rekultywacja –
przywracanie wartości użytkowych i przyrodniczych terenom (przede
wszystkim leśnym i rolniczym)
zdewastowanym i zdegradowanym przez działalność człowieka.
Podział metod rekultywacji:
Wybrane metody rekultywacji gruntów:
zasypywanie terenów kopalnianych.
Pojęcie odnosi się również do wód. Jednym ze sposobów polepszenia stanu zdegradowanych jezior jest ich rekultywacja (zob. rekultywacja jezior). Celem rekultywacji jezior jest przywrócenie ich poprzednich funkcji, a także cech fizycznych, chemicznych i biologicznych jak najbardziej zbliżonych do naturalnych. Dobór odpowiedniej metody, uwarunkowany jest odmiennością poszczególnych jezior, różnic w sposobach i zakresach zanieczyszczenia, a także ich położenia w zlewni.
39-Adaptacja zmiana
w celu przystosowania
40-Rewitalizacja (łac. re-+vita -
dosłownie: przywrócenie do życia, ożywienie), ang. revitalization,
urban renewal, urban redevelopment –
zespół działań urbanistycznych i planistycznych, koordynowanych
przez lokalną administrację państwową, których celem jest
społeczne, architektoniczne, planistyczne i ekonomiczne korzystne
przekształcenie miejskiej dzielnicy (lub innego wyodrębnionego
obszaru miasta) będącej w stanie kryzysu wynikającego z czynników
ekonomicznych i społecznych. Niektóre programy rewitalizacyjne
nakierowane są na ożywienie zdegradowanych obszarów
miast które utraciły swoją pierwotną funkcję, np.
poprzemysłowych; celem wówczas jest znalezienie dla nich nowego
zastosowania i doprowadzenie do stanu, w którym obszary zmieniają
swoją funkcję.
41-Rewaloryzacja
działanie
konserwatorskie mające
na celu przywrócenie wartości użytkowych i ekspozycję dziedzictwa
kulturowego zarówno zabytków architektury jaki i zespołów
urbanistycznych.
Pojęcie rewaloryzacji w odniesieniu do obiektów architektury zawiera połączenie zabiegów konserwatorskich (takich jak Oczyszczenie, Rekompozycja, Reintegracja czyOdbudowa) z całym repertuarem zabiegów adaptacyjnych. Rezultatem tych działań jest dostosowanie istniejących lub zdegradowanych założeń, z możliwie maksymalnym zachowaniem walorów historycznych, do wymogów współczesnych użytkowników, dostosowanie funkcjonalne oraz integrację z kontekstem urbanistycznym. Rewaloryzacja w połączeniu z całokształtem działań gospodarczych i społecznych związanych z poprawą funkcjonalną i użytkową nazywana jest rewitalizacją.
42-Bouhause Bauhaus –
uczelnia artystyczno-rzemieślnicza powstała w Weimarze z
połączenia Akademii Sztuk Pięknych i Szkoły Rzemiosł
Artystycznych w 1919 r.,
później od 1925 r.
działająca w Dessau (dziś Dessau-Roßlau)
i w latach 1932-1933 w Berlinie.
Została utworzona przez Waltera
Gropiusa[1].
Związane z działalnością Bauhausu lub będące owocem oraz świadectwem jego działalności budynki w Weimarze oraz w Dessau-Roßlau zostały wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO:
pierwsza siedziba Bauhausu w Weimarze z 1904 i 1911 r., secesyjna, zaprojektowana przez Henry’ego van de Velde jako siedziba Akademii Sztuk Pięknych i Szkoły Rzemiosł Artystycznych
eksperymentalny dom Haus am Horn w Weimarze z 1923 r., rozbudowany w 1925 r., projektu Georga Muchego
zespół budynków drugiej siedziby Bauhausu w Dessau z lat 1925-1926, zaprojektowany przez Waltera Gropiusa
domy mistrzów w Dessau, również projektu Waltera Gropiusa
Określenie Bauhaus używane bywa również potocznie i nieściśle jako nazwa stworzonego przez nią kierunku architektonicznego jako jednego z prądów w obrębie niemieckiego modernizmu, przy czym sporne jest, czy można mówić o szkole Bauhausu (Bauhaus-Schule) jako dającym się jednoznacznie określić jednolitym zjawisku.
43-Alrow
Aato
44-Patrick
Geddes Sir
Patrick Geddes FRSE (02 października 1854 - 17 kwietnia 1932) był
szkocki biolog, [2], socjolog, geograf, filantrop i urbanista
pionierskie (patrz Lista teoretyków miejskich). On jest znany z
innowacyjnego myślenia w dziedzinie urbanistyki i socjologii.
On wprowadził pojęcie "regionu" do architektury i urbanistyki i ukuł termin "zespół miejski". [3]
Energiczny Francophile, [4] Geddes był założycielem w 1890 roku w Collège des Ecossais (Szkoci College) międzynarodowym zakładzie nauczania w Montpellier we Francji oraz w 1920 roku kupił Château d'Assas założyć centrum studiów miejskich.
45-Robert Martchus Thomas Robert Malthus ([ˈtʰɒməs ˈrɒbət ˈmæɫθəs] ur. 14 lutego 1766 w Surrey, zm. 23 grudnia 1834 w Bath) – ekonomista angielski, duchowny anglikański, który prowadził badania z pogranicza ekonomii i socjologii. Zajmował się teorią ludności oraz problemami płac i pieniądza. W 1805 roku został pierwszym w Anglii profesorem ekonomii politycznej.
Malthus zwrócił uwagę na korelacje zachodzące pomiędzy przyrostem ludności a poziomem zamożności społeczeństwa, upatrując we wzroście demograficznym zagrożenie prowadzące nieuchronnie do klęski głodu oraz nędzy. Wychodząc z tego założenia, przeciwstawiał się wszelkiej pomocy materialnej na rzecz ubogich warstw społecznych w Anglii. Był również skrajnym przeciwnikiem egalitaryzmu (a nie, jak niektórzy autorzy uogólniają, socjalizmu) twierdząc, że równość spowoduje jeszcze większy przyrost naturalny prowadzący do klęski głodu.
Zasługą Malthusa było podkreślenie roli czynnika demograficznego w procesie rozwoju społeczno-gospodarczego[1].
46-Ebenezer
Howard -
Ebenezer
Howard
– brytyjski planista
i urbanista.
ednym
z rezultatów rozważań Howarda była jego książka, z roku 1898,
zatytułowana "Jutro: Pokojowa ścieżka do rzeczywistej
reformy", która w roku 1902 została przedrukowana, pod nowym
tytułem: "Miasta ogrody jutra". Książka ta zawierała
wizję miast wolnych od slumsów i
cieszących się efektami, jakie przynosi połączenie zalet miasta
(możliwości, rozrywki i wysokie płace) i zalet wsi (piękno,
świeże powietrze, niskie opłaty). Howard zilustrował swoje idee
swoim słynnym rysunkiem trzech magnesów, który rozwiązywał
kwestie "Dokąd ludzie pójdą" i wybory pomiędzy miastem,
wsią i miastem – wsią.
Zaowocowało to powstaniem nowych miast suburbiów o limitowanej wielkości, z góry zaplanowanych i otoczonych przez stały pas zieleni i pól uprawnych. Idea Miast Ogrodów często używane były jako podstawy planowania w wielu suburbiach. Howard wierzył, że Miasta Ogrody były perfekcyjnym połączeniem miasta i natury. Miasta były w znacznym stopniu niezależne, utrzymywane i finansowane przez mieszkańców, którzy mieli w tym swój własny interes.
47-Seskia
Sassen - Saskia
Sassen (ur. 5
stycznia 1949 w Hadze)
- amerykańska socjolog i
ekonomistka, analizująca globalizację i
problemy międzynarodowej migracji
ludności.
Profesor wydziału socjologii na Uniwersytecie Chicagowskim i w London School of Economics.
Sassen wprowadziła do nauk społecznych pojęcia takie jak globalne miasto i obwody przetrwania. Zajmuje się m.in. badaniem towarzyszących globalizacji przemian w relacjach między płciami. Stawia tezę o globalizacji pracy opiekuńczej i towarzyszącej jej "feminizacji przetrwania" - sytuacji, w której ciężar troski o przetrwanie gospodarstw domowych w Trzecim Świecie przenosi się na kobiety, zmuszając je do międzynarodowych migracji w charakterze opiekunek do dzieci, gospodyń domowych i prostytutek.
48-Le
Gorbusier Le
Corbusier,
właściwie Charles-Édouard
Jeanneret-Gris (ur. 6
października 1887 w La
Chaux-de-Fonds,
zm. 27
sierpnia 1965 w Cap
Martin)
– francuski architekt szwajcarskiego
pochodzenia, urbanista,
malarz i rzeźbiarz, czołowy przedstawiciel modernistycznego stylu
międzynarodowego.
Jego wszechstronna działalność wpłynęła nie tylko na
architekturę, ale także na sztuki plastyczne i urbanistykę.
W
1952 został Komandorem, a w 1963 Wielkim Oficerem Legii
Honorowej.
Ponadto otrzymał kilka doktoratów honoris
causa,
wiele odznaczeń i innych zaszczytów.
konstrukcja słupowa (Pilotis),
poziome okna,
płaskie dachy i tarasy na dachach,
wolny plan,
wolna elewacja.
49-Carl
vor Carlovitz
- Hans
Carl von Carlowitz, właściwie Johann
"Hannß" Carl von Carlowitz, (urodzony
14 grudnia lipca/ 24
grudnia 1645 Greg. [1] w Oberrabenstein;
† 3.
marca 1714 w Freibergu)
był niemieckimCamera Lista, Royal-Polski
Izba Saski i Wyborcza i Bergrat i szef
wydobycie z Rudawy Góry. Pisał
zSylvicultura
Oeconomica lub wiadomość haußwirthliche i charakter Umiarkowane
Instrukcja hodowli dzikich drzew (1.713)
zamknął pierwszą pracę w leśnictwie i
jest uważany za istotne twórcami zrównoważonej
gospodarki leśnej pojęcia. [2]
Znaczenie zdobył jako autor pierwszej samodzielnej pracy w leśnictwie, SylviculturaOeconomica, lub wiadomości haußwirthliche i natury Umiarkowane instrukcje hodowli dzikich drzew (1713). W swojej pracy, podsumował Carlowitz w wojnie trzydziestoletniej zmniejszona wiedzy Leśnictwa swego czasu razem, rozszerzyć go poprzez własne doświadczenia i sformułowane po raz pierwszy zasadę zrównoważonego rozwoju:
50-Tomasz
Nawrocki