7.12.2014r.
Sprawozdanie nr 3
Efekt fotodynamiczny
Autorzy: Jagoda Michalska, Kinga Nowak, Maciej Pawluś, Hanna Różycka
Reakcje fotouczulane to zespół zjawisk fotofizycznych i fotochemicznych, w których
energia promieniowania, pochłonięta prze odpowiedni chromofor (uczulacz,
fotosensybilizator) jest wykorzystana do indukcji przemian chemicznych substratu.
Efekt fotodynamiczny to zespól zjawisk wzbudzanych światłem w obecności uczulacza (fotosensybilizatora) itlenu cząsteczkowego prowadzący do trwałych uszkodzeń struktury i funkcji układu biologicznego.
Światło pochłaniane przez róż bengalski – uszkodzenie komórek pierwotniaków
Zmierzono widmo absorbcji różu bengalskiego(RB) w wodzie. W tym celu przygotowano 3 ml 5 µM roztworu, a następnie używając spektrofotometru zanotowano maksimum absorbancji i długość fali.
Do 4 szalek nalano po 4 ml zawiesiny pierwotniaków(pantofelków- Paramecium sp). Oglądano pantofelki pod lupą i zanotowano obserwacje. Następnie do 2 szalek dodano 50 µl RB o stężeniu 100µM, a 2 szalki pozostawiono bez barwnika. Jedna szalkę z RB i jedna bez RB pozostawiono w ciemności( okryto folią aluminiową). Pozostałe 2 szalki naświetlano lampą rzutnika. Co 30 s kontrolowano efekt pod lupa, notowano zmiany takie jak szybkość, typ poruszania, kształt i kolor pantofelków. Naświetlano do momentu zaobserwowania braku ruchu. Następnie porównano zachowanie i wygląd pantofelków z tymi pozostawionymi w ciemności. Próbami kontrolnymi były naświetlana szalka bez RB oraz pozostawiona w ciemności szalka bez RB.
Światło pochłaniane przez błękit metylenowy – utlenienie tryptofanu
Sporządzono 30 ml roztworu. W naczynku umieszczono 4 ml tryptofanu i 300 mikrolitrów błękitu metylenowego, dopełniono wodą. Przygotowano statyw z pięcioma próbówkami. Pobrano 3 ml próbki z naczynka do próbówki nr 1. Następnie resztę mieszaniny naświetlano, stale mieszając, przez 12 minut. Co 3 minuty pobierano 3 ml roztworu do nowej (kolejnej) próbówki. Zmierzono absorbancję dla wybranych maksimów (długość fali pierwszej: 220, drugiej: 664, trzeciej: 820). Otrzymane absorbancje umieszczono w tabeli.
Nr próbówki |
Absorbancja przy dł. fali 220 |
Absorbancja przy dł. fali 664 |
Absorbancja przy dł. fali 820 |
1 |
0.7250 |
0.3810 |
0.0040 |
2 |
0.6120 |
0.3970 |
0.0002 |
3 |
0.5120 |
0.3990 |
0.0018 |
4 |
0.4680 |
0.3810 |
0.0035 |
5 |
0.4280 |
0.3970 |
0.0008 |
Światło pochłaniane przez róż bengalski – uszkodzenie komórek pierwotniaków
Widmo różu bengalskiego : Absorbancja: 0,713
Długość fali(λ): 549 nm
Wyniki dla naświetlanych próbek
Czas naświetlania [s] |
Naświetlane pantofelki z RB |
Naświetlane pantofelki bez RB |
0 |
ruchliwe i przezroczyste, ich kształt jest prawidłowy |
ruchliwe i przezroczyste, ich kształt jest prawidłowy |
30 |
ruchliwe, niektóre przybrały delikatny różowawy kolor, ich kształt jest prawidłowy |
ruchliwe i przezroczyste, ich kształt jest prawidłowy |
60 |
Większość porusza się wolniej, wszystkie zabarwiły się na kolor różowy, większość pierwotniaków zaczęła pęcznieć |
ruchliwe i przezroczyste, ich kształt jest prawidłowy |
90 |
poruszają się bardzo wolno, część pierwotniaków nie żyje, komórki są różowe, wszystkie pęcznieją |
ruchliwe i przezroczyste, ich kształt jest prawidłowy |
120 |
W szalce znajdują się jedynie martwe, mocno różowe, bardzo napęczniałe pierwotniaki |
ruchliwe i przezroczyste, ich kształt jest prawidłowy |
Tabela 1: Zaobserwowane zmiany w naświetlanych próbkach pantofelków wraz z czasem.
Wyniki dla próbek pozostawionych w ciemności
W szalce inkubowanej w ciemności z RB pantofelki były zaróżowione, pływały wolniej, ale nie zaobserwowano martwych komórek.
W szalce inkubowanej w ciemności bez RB wszystkie pantofelki miały zachowany prawidłowy kształt, były przezroczyste i bardzo żywotne.
Światło pochłaniane przez błękit metylenowy – utlenienie tryptofanu
wykres kinga
Światło pochłaniane przez róż bengalski – uszkodzenie komórek pierwotniaków
Można wnioskować , że róż bengalski jest substancją powodującą efekt fotodynamiczny . Po dodaniu fotouczulacza (RB) do szalki zawierającej pantofelki i naświetlaniu, substancja powodowała zmiany w strukturze komórek pierwotniaków (pęcznienie) i ich żywotności (po odpowiednio długim czasie naświetlania pierwotniaki były martwe).
Na podstawie obserwacji próbki z RB umieszczonej w całkowitej ciemności udowodniono, że sam róż bengalski nie jest substancją śmiertelną dla pantofelków (obserwowano jedynie zabarwienie się komórek i spowolnienie ruchu pierwotniaków).
Po obserwacji próbki bez dodatku RB udowodniono, że samo światło nie powoduje zmian morfologicznych i obniżenia żywotności pantofelków (nie zmieniły one kształtu, w próbce nie zaobserwowano również osobników martwych).
Światło pochłaniane przez błękit metylenowy – utlenienie tryptofanu
Bibliografia
Skrypt do ćwiczeń z biofizyki, autor: Dr Agnieszka Wolnicka-Głubisz