1

Bohater literacki

Bohater literacki

Bohater literacki

Bohater literacki

Bohater literacki

Ucz się z

Ucz się z

Ucz się z

Ucz się z

Ucz się z

Jacek Soplica / ks. Robak,

bohater

Pana Tadeusza Adama Mickiewicza

Jacek Soplica to główny bohater dzieła Adama Mickiewicza „Pan Tadeusz”. To kolejne
wcielenie bohatera romantycznego. Ulega on ogromnej przemianie: ze zbrodniarza
w pokutnika, z dumnego, buńczucznego szlachcica w pokornego mnicha, z hulaki w go-
rącego patriotę, z Jacka Soplicy w księdza Robaka.

Znaczenie postaci

Znaczenie postaci

Znaczenie postaci

Znaczenie postaci

Znaczenie postaci

To bardzo ważny bohater, ponieważ wnosi do utworu pierwiastek dramatyczny i histo-
ryczny, to także on wnosi przeżycia osobiste. Bez niego „Pan Tadeusz” mógłby być obra-
zem życia na wsi polskiej, sielanką z wplecioną w nią historią Tadeusza i Zosi. Ksiądz
Robak jest łącznikiem pomiędzy codziennością a wydarzeniami historycznymi w okre-
sie wojen napoleońskich. To bohater dynamiczny – jako jedyny przechodzi głęboką
metamorfozę. Jego osobowość ulega ewolucji, zupełnie się zmienia: z dumnego i butne-
go sarmaty przeistacza się w ofiarnego i pokornego księdza.

Przemiana Jacka Soplicy w księdza Robaka stała się symbolem pewnego polskiego

zjawiska – jedności Polski i kościoła. Kościół w trudnych momentach dla naszej ojczy-
zny zawsze był dla niej podporą duchową, moralną, organizacyjną, a także finansową.

CV – Biografia

CV – Biografia

CV – Biografia

CV – Biografia

CV – Biografia

Postać księdza Robaka/ Jacka Soplicy po raz pierwszy pojawia się w księdze I „Go-
spodarstwo”, gdy bohaterowie rozmawiają o tworzeniu Legionów we Włoszech. Jed-
nak historia Jacka Soplicy właściwie rozpoczyna się gdy poznaje on Ewę – córkę
Stolnika Horeszki.

Biografia bohatera przed przemianą:

Biografia bohatera przed przemianą:

Biografia bohatera przed przemianą:

Biografia bohatera przed przemianą:

Biografia bohatera przed przemianą:

Jacek Soplica był znanym hulaką, który lubił wypić, dobrze zjeść i często szukał
zwady. Poznał córkę Stolnika i zakochał się w niej z wzajemnością. Wtedy ujawniły
się inne cechy Jacka – czułość, troskliwość Pokochał ją szczerze. Mógłby to być
początek prawdziwej szczęśliwej miłosnej historii, ale… Stolnik wcale nie zamie-
rzał oddać mu swojej córki – dopóki potrzebował Jacka ze względu na swoje interesy
zręcznie omijał ten temat, w końcu jednak podał mu czarną polewkę… Ta sytuacja
ubodła ambicję i miłość własną naszego bohatera. Postanowił wyjechać gdzieś na
wojnę, do Moskwy lub na Tatarszczyznę. Przed wyjazdem pragnął się pożegnać ze
starym przyjacielem Stolnikiem, miał nadzieję, że może zmięknie mu serce… Do-
wiedział się jedynie od Stolnika o jego planach wobec Ewy– ojciec chciał wydać ją
za mąż za kasztelana witebskiego. Jacek próbował zapomnieć o ukochanej, ożenił
się z dziewczyną, której nie kochał. Nie potrafił jednak pogodzić się z tą sytuacją,
zaczął pić i unieszczęśliwiał żonę, jego postępowania nie zmieniły nawet narodziny
syna Tadeusza. Wkrótce jego żona umarła.

Jacek często błąkał się w rozpaczy niedaleko zamku Horeszków i przez przypa-

dek znalazł się tam, kiedy Moskale najechali majątek Stolnika. Nasz bohater jedy-
nie się temu przyglądał, nawet chciał pomóc, ale obrona przebiegała bardzo spraw-
nie. Kiedy Stolnik – pewny już rychłego zwycięstwa – wyszedł na ganek, Jackowi
wydawało się, że ten mu urąga, szydzi z niego. W przypływie złości i żądzy zemsty
chwycił karabin Moskala i zastrzelił Stolnika. Popełnił morderstwo w afekcie. Klucz-
nik Gerwazy mierzył do niego, ale chybił… Jacek Soplica został uznany nie tylko za
mordercę, ale i (niesłusznie) za zdrajcę. Musiał uciekać z kraju.

Ważne słowa bohatera

Jak łatwo może człowiek popsuć szczęście
drugim
W jednej chwili, a życiem nie naprawi długim!
(księga X)

Jest w tym zasługa nie chcieć zostać
winowajcą
Narodowym, choć naród okrzyczy cię zdrajcą!
(księga X)

Zły przykład dla Ojczyzny, zachętę do zdrady
Trzeba było okupić dobrymi przykłady,
Krwią, poświęceniem się… (księga X)

Epopeja to utwór epicki opowiada-
jących o losach bohaterów związa-
nych z ważnymi, przełomowymi dla
danej społeczności wydarzeniami
historycznymi, rozpoczyna się in-
wokacją, ma narratora, opisuje
szczegółowo przyrodę, obyczaje itd.

Tematy, do których może się
przydać postać Jacka Soplicy/
księdza Robaka:

•

niespełniona miłość

•

bohater romantyczny

•

zemsta

•

patriotyzm

•

metamorfoza bohatera

•

pokuta

2

Bohater literacki

Bohater literacki

Bohater literacki

Bohater literacki

Bohater literacki

Ucz się z

Ucz się z

Ucz się z

Ucz się z

Ucz się z

Biografia bohatera po przemianie

Biografia bohatera po przemianie

Biografia bohatera po przemianie

Biografia bohatera po przemianie

Biografia bohatera po przemianie

Jacek postanowił odkupić swoje winy – poświęcić swe życie odbudowie ojczyzny. Wal-
czył pod Napoleonem, a potem wstąpił do zakonu i zmienił imię, stał się księdzem Ro-
bakiem. Po długiej tułaczce powrócił do kraju jako emisariusz: kwestował po dworach
szlacheckich i karczmach, rozmawiał z drobną szlachtą, namawiał do opowiedzenia się
po stronie Napoleona, do tworzenia na Litwie oddziałów powstańczych. Zadbał też o swo-
jego syna, którego powierzył swemu bratu na wychowanie, zadbał również o Zosię, cór-
kę Ewy (ponieważ ona został wywieziona na Syberię, gdzie zmarła). Był dobrą duszą
w Soplicowie. Wykazał się ogromną odwagą i kunsztem strzeleckim podczas polowania
– uratował Tadeusza i Hrabiego zaatakowanych przez niedźwiedzia, zabijając napast-
nika jednym celnym strzałem. Podczas najazdu Moskali na Soplicowo ocalił wszystkich
dzięki podstępowi. Uratował życie ostatniemu z rodu Horeszków i Gerwazemu., ale
sam został ranny. Wtedy właśnie ujawnił swe prawdziwe imię: Jacek Soplica. Wyspowia-
dał się przy swoim wrogu – kluczniku, ten mu przebaczył i wyjawił, że Stolnik przed
śmiercią też przebaczył swemu zabójcy. Tej nocy ksiądz Robak umarł. W 1812 roku
Podkomorzy publicznie podczas mszy dokonał rehabilitacji Jacka Soplicy..

Najważniejsze momenty w życiu bohatera

Najważniejsze momenty w życiu bohatera

Najważniejsze momenty w życiu bohatera

Najważniejsze momenty w życiu bohatera

Najważniejsze momenty w życiu bohatera

•

poznanie Ewy Horeszkówny (bohater się w niej zakochał, zaczął ubiegać się o jej

rękę, co spowodowało dalsze wydarzenia)

•

oświadczyny i podanie Jackowi Soplicy czarnej polewki (bohater czuje się głęboko

urażony zachowaniem Stolnika, od tej pory nie może być z ukochaną, postanawia
wyjechać i walczyć)

•

ślub z dziewczyną, której nie kochał (to z tego związku urodzi się Tadeusz), jest to

nieudana próba zapomnienia o Ewie i pogodzenia się z jej zaręczynami

•

zemsta– zabicie Stolnika Horeszki (od tej pory staje się mordercą, jest postrzegany

jako zdrajca)

•

ucieczka z kraju (rozpoczyna całkiem nowe życie)

•

udział w wojnach napoleońskich

•

wstąpienie do zakonu, przybranie nowego imienia– ksiądz Robak (zmiana prioryte-

tów i zachowania bohatera – teraz jego celem jest służba ojczyźnie)

•

spowiedź w obecności swego zaciekłego wroga– Gerwazego (wyjawia on swoją ta-

jemnicę i opowiada swoją historię, uzyskuje przebaczenie)

•

śmierć (w wyniku odniesionych ran – nowych i starych)

•

pośmiertna rehabilitacja (Jacek odzyskuje dobre imię, szacunek)

Związki bohatera z innymi postaciami

Związki bohatera z innymi postaciami

Związki bohatera z innymi postaciami

Związki bohatera z innymi postaciami

Związki bohatera z innymi postaciami

•

Jacek Soplica jest ojcem Tadeusza, powierzył jednak jego wychowanie swemu bratu

•

Jacek jest bratem Sędziego

•

Jacek jest ukochanym Ewy, jej niespełnioną miłością, on też bardzo, bardzo ją kochał

•

Jacek jest na początku przyjacielem Stolnika, ale później z zemsty, w afekcie zabija go

•

Jacek jest wrogiem Gerwazego, Gerwazy go nienawidzi, pragnie pomścić swego

pana, którego zabił Jacek

Inni o Jacku Soplicy/
księdzu Robaku:

Takim kwestarzem tajnym był Robak podobno

(…)

Postać Bernardyna

Wydawała, że mnich ten nie zawsze w kapturze
Chodził i nie w klasztornym zestarzał się
murze.
Miał on nad prawym uchem, nieco wyżej
skroni,
Bliznę wyciętej skóry na szerokość dłoni
I w brodzie ślad niedawny lancy lub postrzału

(księga I)

Między szlachtą był jeden paliwoda,
Kłótnik, Jacek Soplica, zwany Wojewoda –
Gerwazy

(księga II)

(…)

łotr jeszcze do góry

Wzniesioną trzymał strzelbę, jeszcze dym
szedł z rury!

(…)

zbójca stał jak skamieniały! -Gerwazy

(księga II)

Moją konfederacką ogłaszam wam laską:
Że Jacek wierną służbą i cesarską łaską
Zniósł infamiji plamę, powraca do cześci
I znowu się w rzęd prawych patryjotów
mieści – Podkomorzy

(księga XI)