Wyższa Szkoła Ekonomii, Turystyki i Nauk Społecznych w Kielcach

Podstawy Kształcenia Zintegrowanego – mgr Rafał Nowakowski

- 1 -

ZMYSŁY, KTÓRE CHCEMY WYKSZTAŁCIĆ U DZIECI

Propriocepcja

– czucie głębokie. Zmysł informujący mózg o położeniu ciała – gdzie

znajdują się poszczególne jego części, czy i jakie ruchy wykonują. Informacje
te

powstają

podczas

ruchu

oraz

w pozycjach

statycznych.

Zmysł

propriocepcji

odbiera bodźce związane z rozciągnięciem, uciskiem, ustawieniem

i

ruchem ciała. Prawidłowy rozwój propriocepcji wpływa na dobry rozwój odruchów

planowania i

prowadzenia ruchu, regulację napięcia mięśni, koordynację,

równowagę, poczucie bezpieczeństwa.

Przedsionek

– układ przedsionkowy znajduje się w uchu wewnętrznym człowieka

i

ma bezpośredni związek ze stymulacją innych zmysłów, które przetwarzają

informacje w

odniesieniu do tego układu. Przedsionek odpowiada m.in. za: ruch

i

równowagę, bezpieczeństwo grawitacyjne, napięcie mięśniowe, postawę,

obustronną koordynację, ruchy mięśni gałek ocznych, przetwarzanie słuchowo-
językowe

oraz

wzrokowo-przestrzenne,

planowanie

ruchu

i poczucie

bezpieczeństwa.

Dotyk

– to jeden z najwcześniej rozwijających się zmysłów. Dotyk pierwotny

(protopatyczny) odpowiada za świadomość dotknięcia i chroni nas przed
niebezpieczeństwem (cofnięcie ręki z gorącej wody). Dominuje w okresie
niemowlęcym. Dotyk różnicujący (epikrytyczny) odbiera precyzyjne informacje
dotykowe, np. kształt i fakturę przedmiotu. Zmysł dotyku dostarcza również
informacji potrzebnych

do

rozwijania

r

óżnorodnych

umiejętności,

m.in. percepcji

dotykowej, wzrokowej, schematu własnego ciała, planowania ruchu,

umiejętności szkolnych,

sta

bilności emocjonalnej,

satysfakcjonujących

relacji

społecznych.

Praksja

– to umiejętność wyobrażenia sobie, a następnie zaplanowania,

co i w jaki

sposób należy zrobić i w rezultacie wykonanie zadania. Praksja ma

miejsce w

początkowym stadium opanowania czegoś. Kiedy ruch, czy czynność

zostanie raz wyuczona, nie wymaga już praksji. Praksja potrzebna jest człowiekowi
w

życiu codziennym, pozwala przewidzieć skutki naszych działań, dostosować się do

nowych sytuacji, w

których możemy się znaleźć. Dzięki prawidłowej praksji poziom

pobudzenia

i

aktywności jest adekwatny do określonych zadań/oczekiwań.

Umiejętność ta wpływa również na koncentrację, percepcję słuchową, rozwój mowy,
radzenie sobie z nauką czytania, pisania, liczenia, a dodatkowo na poczucie własnej
wartości i pewności siebie.

Pamięć – to podstawowe zjawisko psychiczne, które jako właściwości organizmów
żywych, pozwala na czerpanie i modyfikowanie swojego zachowania w wyniku
wcześniejszych doświadczeń. Zdolność do przechowywania w naszym układzie
nerwowym informacji

o świecie w formie engramów, czyli śladów pamięciowych. Jest

Wyższa Szkoła Ekonomii, Turystyki i Nauk Społecznych w Kielcach

Podstawy Kształcenia Zintegrowanego – mgr Rafał Nowakowski

- 2 -

wiele podziałów pamięci, podstawowe to: pamięć robocza (natychmiastowa) i pamięć
długotrwała. Pamięć zaangażowana jest we wszelką ludzką działalność i kształtuje
niemal całkowicie zarówno intelekt, jak i osobowość. Dlatego jest wciąż badana pod
kątem jej udoskonalania.

Równowaga ruchowa – na zmysł równowagi wpływają m.in. Prawidłowość
funkcjonowania układu przedsionkowego i propriocepcyjnego, zintegrowane odruchy
niemowlęce, prawidłowa koordynacja. Zdolność równowagi po wykonaniu ruchu
(równowaga statyczna) oraz umiejętność utrzymania określonego toru, kierunku
ruchu w

trakcie wykonywania zadania ruchowego (równowaga dynamiczna).

Koordynacja

– To wykonywanie ruchu złożonego i zsynchronizowanie działań

cząstkowych w czasie i przestrzeni. Na koordynację składają się: czucie mięśniowe,
orientacja przestrzenna (w tym orientacja w

schemacie własnego ciała), szybkość

reakcji, równowaga, poczucie rytmu i zdolność sprzężenia. Koordynacja może
dotyczyć stron ciała w przestrzeni: prawa-lewa, góra-dół oraz aktywności związanych
z przekraczaniem linii

środkowej ciała.

Siła mięśniowa – związana jest z napinaniem mięśni, co wpływa na równomierny
rozwój fizyczny, a tym samym na swobodne poruszanie się w przestrzeni. Ćwiczenia
siły mięśniowej mają związek z odczuwaniem własnego ciała, prawidłowym
oddechem, wzmocnieniem obręczy barkowej (ważnej m.in. przy pisaniu, czytaniu,
rysowaniu). A zatem siła mięśniowa poza sferą fizyczną ma również wpływ na rozwój
intelektualny, emocjonalny i

społeczny.

Mowa i

rozwój słuchowy – Mowa jest środkiem porozumiewania się. Do jej

prawidłowego funkcjonowania poza prawidłową budową aparatu mowy niezbędne są
również: słuch fizjologiczny, słuch fonematyczny, prawidłowa analiza i synteza
słuchowa, pamięć. Mowa opiera się przede wszystkim na zidentyfikowaniu
usłyszanych dźwięków i powiązaniu ich z określoną treścią. Opóźnienia i zaburzenia
mowy mogą sugerować problemy w jednym lub kilku obszarach składowych i/lub
w przetwarzaniu sensorycznym.

Węch – Zmysł węchu jest czulszy od zmysłu smaku i dlatego pełni wobec niego
funkcję nadrzędną i wspomagającą. Zmysły dotyku i węchu są równie pierwotne
i

ważne dla dalszego rozwoju niemowlęcia. Wrażenie zapachowe są sprawą bardzo

osobn

iczą, dodatkowo zależą u jednej i tej samej osoby od okoliczności, nastroju,

stanu zdrowia i cyklu rozwojowego.

Smak

– jeden z podstawowych zmysłów człowieka. Odczuwalny smak pokarmów

zależy nie tylko od receptorów smakowych, ale również węchowych. Układ limbiczny,
który związany jest ze zmysłem węchu oraz smaku, rejestruje doświadczenia
przyjemności, uaktywnia pamięć, wraz z tworem siatkowym odpowiada za stan
gotowości naszego organizmu do działania.

Wyższa Szkoła Ekonomii, Turystyki i Nauk Społecznych w Kielcach

Podstawy Kształcenia Zintegrowanego – mgr Rafał Nowakowski

- 3 -

Motoryka mała – to czynności związane z użyciem palców i dłoni. Na rozwój
motoryki

małej składają się następujące umiejętności: kontrolowane ruchy rąk

i

palców, chwytanie przedmiotów jedną ręką bez pomocy, manipulowanie

przedmiotami w

celu wykonania zadania, skoordynowanie użycia obu rąk. w efekcie

rozwoju motoryki

małej wykształca się właściwy chwyt polegający na utrzymaniu

ołówka/długopisu na około 2cm od powierzchni kartki za pomocą palca
wskazującego i kciuka.

Poczucie bezpieczeństwa – charakteryzuje się zaufaniem, brakiem lęku przed
odrzuceniem oraz świadomością, że jesteśmy wartościowi i lubiani. Poczucie
bezpieczeństwa to jedna z podstawowych potrzeb każdego człowieka. Jej
niezaspokojenie najczęściej prowadzi do zaburzeń funkcjonowania układu
nerwowego. Dziecko potrzebuje głębokiego poczucia bezpieczeństwa do
prawidłowego rozwoju emocjonalnego, intelektualnego i społecznego.

Umiejętności społeczne – to współżycie z i współpraca z innymi ludźmi, wedle
zasad panujących w danym społeczeństwie. Kształtowanie umiejętności społecznych
u dzieci

umożliwia satysfakcję w relacjach z innymi ludźmi, zmniejsza frustrację,

zapobiega

agresji

i

wycofywaniu

się

dzieci,

wpływa

na

rozwój

ich

samoświadomości oraz zwiększa ich pozytywną samoocenę.

Twórczość artystyczna – twórczość artystyczna, plastyczna, muzyczna umożliwia
dzieciom postrzeganie wartości tkwiących w otaczającym świecie, piękna natury,
wpływa na rozwój wyobraźni, pomaga w radzeniu sobie z emocjami. Równocześnie
wyrabia się smak estetyczny, dziecko otwiera się na cenne dla jego rozwoju
przeżycia i wzruszenia. Dodatkowo ćwiczy wyobraźnię przestrzenną, rozwija zmysły
m.in. dotyk, wzrok, słuch, co wpływa na jego rozwój ruchowy, emocjonalny
i intelektualny.

Wyobraźnia i kreatywność – kreatywność to inaczej postawa twórcza, polegająca
na kojarzeniu i wykorzysty

waniu wiedzy z wielu odrębnych dziedzin i tworzeniu

nowych, oryginalnych pomysłów i rozwiązań. Dzięki zabawie dziecko poznaje świat
różnymi metodami:

poprzez

naśladowanie,

eksplorowanie,

próbowanie

i konstruowanie. Dziecko kreatywne jest otwarte na nowe wr

ażenia, pomysłowe,

chętnie przełamuje stereotypy i schematy poznawcze. Wyobraźnia to twórcze
myślenie, czyli również umiejętność rozwiązywania zadań i problemów, a także
poszukiwania innowacyjnych rozwiązań. Wspieranie dziecka w jego kreatywności
i otwarto

ści daje mu doskonałe zaplecze pewności siebie i ciekawości poznawczej.

Świadomość własnego ciała – dziecko poznawanie przestrzeni rozpoczyna od
świadomości siebie, zaczyna dokładniej postrzegać otoczenie ze swojego punktu
widzenia. Dotyk, gest, ruch ciała kształtują orientację przestrzenną. Do tego
dochodzą komunikaty słowne, czyli nazywanie tego, co się widzi, dotyka, czuje.

Wyższa Szkoła Ekonomii, Turystyki i Nauk Społecznych w Kielcach

Podstawy Kształcenia Zintegrowanego – mgr Rafał Nowakowski

- 4 -

Dziecko musi

samo doznać, poczuć, wykonać i nazwać swoje doświadczenia, aby

mogło w pełni zrozumieć, na czym polega orientacja w przestrzeni.

Koncentracja

– umiejętność skupienia się na wybranych informacjach z otoczenia,

które podlegają selekcji i redukcji, atk aby przyjąć informacje ważne, a odrzucić
zbędne. Należy pamiętać, że odbieramy więcej informacji niż zauważamy, stąd
potrzeba selekcji i

redukcji. Koncentracja to jedna z ważniejszych życiowych

umiejętności, a ćwiczona rozwija umysł i uwagę, co w efekcie powoduje ich większą
wydajność, czyli wpływa bezpośrednio na nasze możliwości intelektualne.

Relaksacja i wyciszenie

– Relaks to zmniejszenie stanu napięcia psychofizycznego

w

całym ciele lub jego części oraz obniżenie aktywności myślowej. Ćwiczenia

relaksacyjne i

wyciszające pomagają dziecku zmniejszyć napięcie, oderwać się od

codziennych problemów, poradzić sobie ze stresem, lękiem, agresją,
nadpobudliwością, wpływają na poprawę koncentracji.

Pewność siebie – zależy od pozytywnej samooceny, czyli akceptacji siebie.
i to

zarówno swoich wad jak i zalet. Pewność siebie cechuje ludzi, którzy znając

siebie, wyznaczają sobie cele, które są w stanie osiągnąć, opierając się na swoich
mocnych stronach. Osoba pewna siebie (pięciolatek) wierzy w swoje wartości
i

gotowa jest ich bronić nawet wbrew odmiennej opinii grupy, ale potrafi zmienić

zdanie, jeśli nowe okoliczności pokażą, że się myliła. Potrafi przyjąć pochwały bez
nieprawdziwej skromności lub poczucia winy, jest otwarta na pomysły, nie ukrywa
emocji i

pragnień, wierzy że potrafi dać sobie radę nawet w bardzo trudnych

okolicznościach, ma zaufanie do siebie.

RYTMIKA I NAUKA SŁOWA

Rytmika to jeden z trzech elementów wchodzących w skład metody kształcenia
i wychowania stworzonej przez szwajcarskiego muzyka i pedagoga Emila Jaques-
Dalcroze’a na początku XX wieku. Główne założenia metody rytmiki są następujące:
1. Między muzyką a ruchem zachodzą ścisłe relacje, w których muzyka pełni rolę
dominującą, pobudzającą do ruchu, natomiast ruch wypływa z inspiracji muzyką,
poddaje się jej porządkowi i wyrazowi. 2. Doskonalenie koordynacji słuchowo
ruchowej stanowi punkt wyjścia, cel i podstawę wszystkich działań muzyczno-
ruchowych, które mogą dopiero prowadzić do wiadomości teoretycznych.
3.

Momenty rozwijające dyspozycje twórcze i odtwórcze powinny się nawzajem

uzupełniać.

E. Jaques-

Dalcroze cały swój system nauczania zbudował na muzyce, gdyż ma ona

wpływ na psychikę człowieka oraz jego system nerwowy. Jednym z elementów
muzyki najmocniej oddziałowującym na zmysły i najściślej związanym z życiem jest
rytm. Który przełożony na język ciała staje się ruchem. Aby ciało ludzkie zdolne było
do precyzy

jnego wykonywania rytmu, powinno zachodzić szybkie porozumienie

Wyższa Szkoła Ekonomii, Turystyki i Nauk Społecznych w Kielcach

Podstawy Kształcenia Zintegrowanego – mgr Rafał Nowakowski

- 5 -

między mózgiem, który coś zamierza, a ciałem, które rozkaz wykonuje. Wyrobienie
tego szybkiego porozumienia między ciałem a mózgiem jest celem metody
E. Jaques-

Dalcroze’a.

Rytmika obejmuje wie

le ćwiczeń. Istotą tych ćwiczeń jest fakt, iż chociaż każde

ćwiczenie ma na celu kształcenie jednej, wybranej umiejętności, to wymaga
jednoczesnego zaangażowania innych rodzajów aktywności człowieka, takich jak:
aktywność słuchowo-ruchowo-przestrzenna, aktywność intelektualna, aktywność
emocjonalna.

Rytmika Carla Orffa

Najważniejszym założeniem tego systemu jest oparcie się na tezie, iż etapy rozwoju
dziecka są zbliżone do etapów rozwoju kultury. Wynika to z tego faktu, iż dzieci wraz
ze swoją potrzebą ekspresji, zabawy, aktywności ruchowej powinny rozpoczynać
rozwijanie swojej muzykalności od muzyki elementarnej. Dydaktyczną konsekwencją
tego jest wyjście od zabawy muzycznej. Zabawa ta, tak jak prymitywna sztuka
praprzodków, jest synkretyczna, składa się na nią ruch, gest, taniec, muzyka, śpiew
oraz słowo. Tak bawią się dzieci na całym świecie. Czynią to spontanicznie i taką ich
skłonność powinno się wykorzystywać w kształceniu muzycznym. W zabawach,
w

których tworzywem jest słowo rodzi się rytm, artykulacja, brzmienie. Ważną role

w

systemie Orffa odgrywa gra na instrumentach perkusyjnych, których brzmienia

wpływają na wyobraźnię dziecka i pomagają w odbiorze muzyki.

Cele kształcenia poprzez rytmikę

Pierwsze zetknięcie się dziecka z językiem obcym powinno być przede wszystkim
przyjemnym doświadczeniem, kojarzącym się z ruchem, zabawą lub zajęciami
plastycznymi, a nie suchą nauką. W związku z tym podstawowymi celami kształcenia
są:

- Rozbudzenie ciekawości dziecka, wprowadzenie go w świat nazywania

rzeczy, z

wierząt, czynności i określeń w języku angielskim;

- Zachęcanie dzieci do dalszego poznawania nazw przedmiotów, zwierząt,

czynności i określeń oraz tworzenia całych zdań w języku angielskim,

- Przygotowanie dziecka do świadomego uczenia się,

- Efektywne wykorzystanie czasu nauki.

Metody pracy z małymi dziećmi

Najlepszą metodą nauki jest oddziaływanie na jak największą liczbę zmysłów,
np.

wzrok (pokazywanie ilustracji), słuch (odtwarzanie sygnałów dźwiękowych), dotyk

(do nauki części ciała i ubrań), smak (do nauki nazw żywności).

Wyższa Szkoła Ekonomii, Turystyki i Nauk Społecznych w Kielcach

Podstawy Kształcenia Zintegrowanego – mgr Rafał Nowakowski

- 6 -

Niezmiernie ważną rolę w nauce odgrywa zabawa. Ciało jest instrumentem –
naśladuje czynności, przedmioty, zwierzęta, itd. Zabawy powinny być proste, by nie
tracić czasu na tłumaczenie skomplikowanych zasad. Zabawa powinna składać się z
kilku faz. Im dalsza faza, tym zabawa trudniejsza i bardziej skomplikowana.
Nauczyciel nie musi realizować ich wszystkich w zależności od stopnia
zaawansowania grupy. Ważne jest również częste powtarzanie zabaw, w celu
utrwalenia zawartych w niej informacji (nauki).

Przy pierwszym kontakcie dziecka z językiem należy uświadomić sobie, iż dziecko
nie wie co to jest język obcy, tym łatwiej się go uczy. Nauka powinna przebiegać
polisensorycznie, tzn. nauczyciel pokazuje dzieciom ilustracje i odtwarza dźwięk.
Dzi

eci przypisują charakterystyczne dźwięki do danego przedmiotu i naśladują

tę rzecz np. zwierzę). Równocześnie powtarzają jego nazwę.

Techniki

pracy z małymi dziećmi

W trakcie nauki należy od czasu do czasu sprawdzić co dzieci rozumieją ze słuchu,
np.:

Dzi

eci siedzą w kole, a nauczyciel podaje jakieś słowo po angielsku, a dzieci podają

jego polskie znaczenie. Następnie podaje słowo po polsku i wyznaczone dziecko
podaje jego angielski odpowiednik. W dalszej części nauki dzieci powinny same
nazywać poznane rzeczy, w tym nauczyciel pokazuje ilustracje, a dzieci nazywają po
angielsku co przedstawia.

Nauka słowa (słów uczymy razem z przedimkami)

Dzieci siedzą w na dywanie przed nauczycielem. Pokazujemy ilustrację, wymawiamy
słowo kilka razy. Na znak nauczyciela dzieci równocześnie powtarzają dane słowo
kilka razy. Następnie wyznaczone dzieci powtarzają indywidualnie.

JAK BAWIĄC UCZYĆ?

Zabawa jest najbardziej efektywnym sposobem ucze\

nia dziecka. W zabawie można

zapoznawać je z najbardziej skomplikowanymi koncepcjami, poglądami
filozoficznymi i emocjami, które trudno opisać słowami. Wpaja się maluchom różne
umiejętności i pokazuje im, jak rozwiązywać problemy właśnie wtedy, gdy się z nimi
bawi z pełnym zaangażowaniem w gry właśnie dla nich przeznaczone, takie które
pobudzają zarówno ciało jak i umysł.

W przeciwieństwie do innych metod nauczania, zabawa całkowicie pochłania dzieci,
gdyż angażuje wszystkie zmysły. Dzieci nie tylko słyszą i widzą przekazywaną lekcję,
ale również ją wykonują. Proszę pomyśleć o własnych doświadczeniach z zabawą.
Przykładem niech będzie kurs garncarstwa. Gdyby instruktor cały czas pokazywał
slajdy z glinianymi naczyniami i opowiadał o nich na pewno byłyby to bardzo nudne
zajęcia. Jednakże gdyby instruktor wręczył wam kawał mokrej gliny i kazał go

Wyższa Szkoła Ekonomii, Turystyki i Nauk Społecznych w Kielcach

Podstawy Kształcenia Zintegrowanego – mgr Rafał Nowakowski

- 7 -

wymiętosić, skręcać i eksperymentować z różnymi technikami, które by wcześniej
omówił i zademonstrował, czy zajęcia nie byłyby bardziej interesujące?

Zabawa jest królestwem dzieci. Jest naturalnym sposobem poznawania przez nie
świata. Na przykład dziecko ucząc się budować zamek z pisaku zdobywa większa
niezależność i pewność siebie. Dziecko na początku sypie do wiaderka suchy piasek
i obracając je do góry dnem zamiast upragnionego zamku otrzymuje tylko kupę
rozsypanego piachu. Jeśli podejdzie bliżej morza i wypełni wiaderko mokrym błotem
to przylgnie ono szczelnie do ścianek wiaderka i znów nie stworzy zamku. Jednakże
gdy w końcu zauważy, że między morzem a plażą znajduje się wilgotny piasek to po
załadowaniu go do wiaderka, obróceniu do góry dnem i stuknięciu przepisowo – trzy
razy łopatką uzyska upragniony piaskowy zamek. Tym sposobem dziecko uczy się
samodzielnie i dzięki zabawie rozwiązywać problemy.

Takie rozwiązanie problemu pojawiło się u dziecka samodzielnie, bez ingerencji
opiekuna. Byłoby idealnie gdyby wszystkie problemy dało się tak rozwiązać,
jednakże tak nie jest. Dlatego powinniśmy zadbać o to, by w życiu dzieci pojawiło się
wiele celowych i zaplanowanych

zabaw, na podstawie których mogłyby się uczyć.

Jeśli przestaniemy zabawę postrzegać jako coś błahego, swego rodzaju dodatek, na
który brakuje nam czasu, przekonamy się, że jest ona integralnym składnikiem
zdrowego rozwoju człowieka. Oprócz tego, że daje możliwość nauki wielu
użytecznych rzeczy, to jeszcze redukuje stres i ułatwia kreatywne myślenie.
Wszystkie te elementy dowodzą, że posługiwanie się zabawą w wychowaniu dzieci
jest ze wszech miar słuszne i mądre.

PRZYKŁAD NICPONIA

Posługiwanie się zabawą jako medium przekazywania wartości społecznych
i

kształtowania charakteru jest bardzo ważne i pomocne w dążeniu do oczekiwanego

celu. Przykładem niech będzie sytuacja matki i jej ośmioletniego syna, który był na
prostej drodze by stać się prawdziwym cwaniaczkiem. Robił wszystko by nie
podporządkować się zasadom obowiązującym w domu, a w ten sposób by dawać
podstaw do jego ukarania. Głównym problemem było późne wracanie do domu.
Matce nie podobało się, że do zmroku przesiaduje na podwórku i karała go za to.
Ch

łopiec wymyślił więc, że będzie dzwonił od kolegi, że się posiedzi jeszcze chwilę

i

wróci na rowerze, co dawało mu dyspensę na późny powrót.

Matka zaczęła być wyczerpana codzienną walką o posłuszeństwo z synem,
że straciła z oczu główny cel jaki przyświecał jego wychowaniu, czyli wychowanie
dziecka n amoralnie dojrzałego i rozumiejącego, że jego zachowanie może ranić
innych ludzi i źle wpływać na stosunki z nimi.

W dziecku poszczególne cechy charakteru nie były zrównoważone. Chłopiec miał
silną wolę, był szalenie wytrwały i odważny. Umiał także znakomicie rozwiązywać

Wyższa Szkoła Ekonomii, Turystyki i Nauk Społecznych w Kielcach

Podstawy Kształcenia Zintegrowanego – mgr Rafał Nowakowski

- 8 -

problemy czego dawał wyraz manipulacją innymi ludźmi. Wyraźnie brakowało mu
jednak empatii, odpowie

dzialności, samoświadomości i samodyscypliny. Matka

chłopca, gdy to dostrzegła postanowiła, że pomoże chłopcu rozwinąć te brakujące
cechy i od tego momentu zaczęła działać zamiast przeciwdziałać.

Należy zwrócić uwagę, że świat w którym wychowywane są nasze dzieci nie jest
moralnie jednoznaczny (niestety) i nie wystarczy, że będziemy dbać o dyscyplinę
i

mieć nadzieje na lepszą przyszłość. W rzeczywistości zdyscyplinowane dziecko

może zachowywać się poprawnie i nic poza tym, podczas gdy wychowanie musi
sięgać głębiej, dokonywać się poprzez rozwijanie różnych umiejętności i siły
charakteru.

LEKCJA NA TEMAT SIŁY PERSWAZJI – RÓB TO CO JA

Materiały: dwa komplety kredek, blok rysunkowy, obiekt do narysowania np. wazon
z kwiatami

lub półmisek z owocami.

Przebieg zabawy: Stawiamy obiekt do narysowania na stole. Razem z dzieckiem
zaczynamy rysować. Bez zdradzania przyczyny wpływamy na dziecko by narysowało
taki sam obrazek jak nauczyciel. Staraj się by Twój obraz odbiegał od rzeczywistości,
np. tego banan narysujemy na czerwono, albo ten okrągły półmisek niech będzie
kwadratowy. Staraj się nakłonić dziecko, by jego obraz był taki sam jak Twój. Po
zakończonym rysowaniu spróbuj porozmawiać z dzieckiem o tym doświadczeniu.
Pokaż w jaki sposób Twoje silne sugestie wpłynęły na kształt jego obrazka. Zapytaj
czy zdawało sobie sprawę z faktu, że nim kierowałeś. Zapytaj czy nie czułoby się
lepiej, gdyby wykonana praca była tylko i wyłącznie jego dziełem. Jeśli dziecka obraz
różni się od Twojego spytaj jak czuło się odrzucając Twoje sugestie. Wyjaśnij,
że poprzez swoje słowa i czyny możemy wpływać na innych ludzi i sprawić by
zachowywali się w określony sposób. Opowiedz, jak ludzie mogą wpływać na innych
ludzi tak w pozytywnym, jak i w negatywn

ym sensie, w dobrych i złych zamiarach.

BUDOWANIE ZAUFANIA

– BEZPIECZNY UPADEK

Do tej zabawy będzie potrzebna cała grupa. Jedno dziecko stoi z zawiązanymi
oczami, a pozostali klęczą za nim trzymając ręce wyciągnięte na wysokości jego
pleców. Prosimy dziecko by Si e wywróciło upadając prosto w ramiona grupy.
Ćwiczenie najlepiej uda się jeśli je powtórzymy kilkakrotnie, pozwalając dziecku
opaść coraz niżej.

ZABAWA

‘KLAŚNIJ W RYTMIE’

Wyższa Szkoła Ekonomii, Turystyki i Nauk Społecznych w Kielcach

Podstawy Kształcenia Zintegrowanego – mgr Rafał Nowakowski

- 9 -

W rytmie narzuconym przez osobę prowadząca lub jedno z dzieci – cała grupa
klaszcze w ustalonych wcześniej konfiguracjach, np. 2 x po prawej, 3 x po lewej
stronie głowy. Należy czuwać nad tym by wszyscy robili to w jednym tempie.

ROBIENIE WIATRACZKÓW

Dzie

ci pod kontrolą osoby dorosłej przygotowują krótkie, wąskie, papierowe

paseczki, które ozdabiają, a następnie układają w koło (jeden na drugim) i pośrodku
przypinają pinezka do listewki – wiatraczki gotowe. Można przetestować wiatraczek
dmuchając.

POŁAWIACZE PEREŁ

Potrzebne będą torebki z koralikami gładkimi i chropowatymi o wymiarze nie
mniejszym niż 1,5 cm i woreczki, w których będzie je można przechowywać.
Zadaniem każdego dziecka jest wyciągnięcie z torebki określonej liczby koralików
jednego i drugiego

rodzaju, Rękę w woreczku można zanurzyć tylko raz. Dzieci nie

podglądają – ćwiczenie jest dla rączek, nie dla oczek.

NOGI KLASZCZĄ

Dzieci w parach leżą na podłodze na plecach. Zwrócone są do siebie nogami. Nogi
lekko ugięte w kolanach. Zabawa polega na klaskaniu naprzemiennym stopami, tzn.
prawa stopa do prawej stopy i lewa do lewej.

Dzieci wyklaskują różne rytmy podane

przez prowadzącego.

Wyższa Szkoła Ekonomii, Turystyki i Nauk Społecznych w Kielcach

Podstawy Kształcenia Zintegrowanego – mgr Rafał Nowakowski

- 10 -

NAUKA SŁOWA ‘TANCERZ’

Nauczyciel odtwarza dźwięk ’20 tancerz’ prosząc dzieci aby zatańczyły. Dzieci
tańczą w rytm melodii. Po chwili nauczyciel pyta ‘Jak nazywamy osobę, która
tańczy?’ dzieci odpowiadają ‘Tancerz’. Następuje wprowadzenie słowa DANCER.
Dzieci tańczą powtarzając nowe słowo. Aby uniknąć monotonii mogą tańczyć w kole
lub w parach.

N

AUKA SŁOWA ‘ROBOT

Nauczyciel odtwarza dźwięk ’21 robot’ naśladując ruchy robota. Dzieci naśladują
robota powtarzając słowo ROBOT.

NAUKA KOLORÓW

Dzieci siedzą swobodnie na dywanie. Nauczyciel siada przed dziećmi pokazując
kartkę papieru kolorowego o barwie czerwonej. Zadaje pytanie: Jaki to kolor? Dzieci
odpowiadają: Czerwony. Następnie nauczyciel pyta: What color is it? Sam na nie
odpowiada: RED powtarzając to słowo kilkakrotnie. Dzieci powtarzają za nim.
Nauczyciel powtarza czynności wprowadzając kolejne kolory.

Zabawa w kolory

: Nauczyciel kładzie na podłodze w różnych miejscach sali kolorowe

kartki. Dzieci podzielone są na grupy – jet tyle grup ile kolorów. Każda grupa dzieci
zostaje oznaczona kolorem (szarfa, karteczka samoprzylepna, itd.). Nauczyciel
po

daje komendy: niebieski idzie do żółtego, itp. Dzieci przemieszczają się od planszy

do planszy.

W trakcie zabawy odtwarzamy piosenki o kolorach: ‘A song for mother’s

day’ oraz flowers In the meadow’.