Immobilizer z zabezpieczeniem przed porwaniem samochodu
P R O J E K T Y
Immobilizer
z zabezpieczeniem przed
porwaniem samochodu
AVT-5038
Kolejny ukÅ‚ad, ktÛrego
zadaniem jest zabezpieczenie
naszego samochodu. Liczba
wÅ‚amaÒ i kradzieÅ‚y
samochodÛw zastraszajÄ…co
ostatnio siÍ powiÍkszyÅ‚a. CÛÅ‚,
kradzieÅ‚e samochodÛw
zdarzaÅ‚y siÍ, zdarzajÄ…
i bÍdÄ… siÍ zdarzaĘ
zawsze. Jednak do
niedawna kradziełami
kluczykÛw tkwiÄ…-
zajmowali siÍ, zgodnie cych w stacyjce.
A zatem wykorzys-
ze specyfikÄ… swojego
tywanie konstruo-
zawodu, złodzieje. Obecnie
wanych do tej pory sys-
obserwujemy nowe zjawisko:
temÛw alarmowych i immobilize-
za kradzieÅ‚e wziÍli siÍ takÅ‚e
SposobÛw porwania samochodu rÛw raczej nie wchodzi w grÍ,
bandyci, co pociÄ…gnÍÅ‚o za
jest wiele. Do najczÍÅ›ciej spotyka- a koniecznoÅ›ciÄ… chwili staÅ‚o siÍ
sobÄ… powstanie nowego
nych naleÅ‚y sposÛb na tzw. stÅ‚ucz- zaprojektowanie zupeÅ‚nie nowego
rodzaju przestÍpstw, czyli
kÍ. PrzestÍpcy celowo powodujÄ… ukÅ‚adu, ktÛry powinien reagowaĘ
uprowadzeÒ samochodÛw,
drobnÄ… kolizjÍ z upatrzonym po- na nieobecnośĘ wÅ‚aÅ›ciciela pojaz-
dokonywanych niekiedy
jazdem, a kiedy jego kierowca wy- du w samochodzie i po wykryciu
z ułyciem siły wobec ich
siada w celu stwierdzenia ponie- tego faktu uniemołliwiaĘ dalszą
wÅ‚aÅ›cicieli. sionych przez pojazd ìobraÅ‚eÒî, jazdÍ. Taki ukÅ‚ad, bÍdÄ…cy swoistÄ…
jego samochÛd, w ktÛrym najczÍÅ›- hybrydÄ… typowego immobilizera ze
ciej pozostawione zostały kluczyki, zdalnym wyłącznikiem zapłonu,
zostaje po prostu porwany. Słysza- został przeze mnie zaprojektowa-
łem takłe o porwaniach samocho- ny, przetestowany w moim wysłu-
dÛw ze stacji benzynowych w mo- Å‚onym Polonezie (no, tego grata
mencie, kiedy kierowca udaÅ‚ siÍ chyba nikt nie chciaÅ‚by porwaĘ,
do kasy w celu zapÅ‚acenia rachun- ale kto wie) i obecnie przekazujÍ
ku, a takłe o stosowaniu siły wo- jego opis do dyspozycji Czytelni-
bec kierowcÛw, ktÛrych po prostu kÛw Elektroniki Praktycznej.
wyrzucano z samochodÛw stojÄ…- UkÅ‚ad skÅ‚ada siÍ z dwÛch czÍÅ›ci:
cych na skrzyłowaniach pod czer- małego nadajnika noszonego przez
wonym Å›wiatÅ‚em. kierowcÍ w kieszeni (ale broÒ BoÅ‚e
Czy jakieÅ› ukÅ‚ady elektroniczne nie jako breloczek do kluczykÛw!)
są w stanie skutecznie zabezpie- i układu odbiorczego ukrytego w sa-
czyĘ nasze samochody przed upro- mochodzie i spełniającego, niejako
wadzeniem? PrzecieÅ‚ nawet naj- przy okazji, funkcjÍ typowego im-
lepszy system alarmowy jest pod- mobilizera. Działanie układu jest
czas jazdy wyłączony, pilot słułą- banalnie proste: jeśli kierowca sie-
cy do jego włączania takłe naj- dzi w kabinie samochodu lub znaj-
czÍÅ›ciej przymocowany jest do duje siÍ w jego bezpoÅ›rednim sÄ…-
Elektronika Praktyczna 10/2001
19
Immobilizer z zabezpieczeniem przed porwaniem samochodu
siedztwie, to ukÅ‚ad odbiera sygnaÅ‚ nika TOUCH MEMORY powoduje gÛlnie trudny do wykonania i bez
z nadajnika i nie blokuje instalacji naprzemienne blokowanie i odblo- wahania mogÍ go poleciĘ nawet
zapÅ‚onowej samochodu. ZasiÍg kowywanie ukÅ‚adu zapÅ‚onowego. Å›rednio doÅ›wiadczonym konstruk-
transmisji radiowej jest w naszym W tym trybie pracy stosowane sÄ… torom. Zastosowanie nowoczesnego
układzie niewielki, a nawet sztucz- dwa rodzaje sygnalizowania aktu- procesora typu AT90S2313 pozwo-
nie zmniejszony. Wystarczy wiÍc, alnego stanu ukÅ‚adu: akustyczny liÅ‚o na ograniczenie liczby elemen-
Å‚e wÅ‚aÅ›ciciel oddali siÍ od pojazdu i optyczny. Przy zablokowanym tÛw niezbÍdnych do zbudowania
na odlegÅ‚ośĘ wiÍkszÄ… niÅ‚ kilka ukÅ‚adzie zapÅ‚onowym wÅ‚Ä…czona ukÅ‚adu i zmniejszenie kosztÛw wy-
metrÛw, aby ukÅ‚ad po chwili ocze- jest umieszczona w czytniku czer- konania urzÄ…dzenia.
kiwania na ponowne nawiÄ…zanie wona dioda LED, a przy odbloko-
łączności wyłączył układ zapłono- wanym - zielona. Kałda zmiana Opis działania
wy, uniemoÅ‚liwiajÄ…c dalszÄ… jazdÍ. stanu ukÅ‚adu jest dodatkowo syg- Schemat elektryczny ukÅ‚adu za-
JuÅ‚ w tym momencie uwaÅ‚ni nalizowana sygnaÅ‚ami akustyczny- bezpieczajÄ…cego samochÛd przed
Czytelnicy spostrzegli z pewnoś- mi. Po zablokowaniu zapłonu ge- porwaniem został pokazany na
ciÄ… pewnÄ… puÅ‚apkÍ kryjÄ…cÄ… siÍ nerowany jest jeden krÛtki sygnaÅ‚, rys. 1. W jego gÛrnej czÍÅ›ci
w proponowanym rozwiązaniu. a po odblokowaniu dwa sygnały. przedstawiono schemat nadajnika,
Nadajnik radiowy zasilany jest 2. Zwarty jumper JP1, jumper a w dolnej gÅ‚ÛwnÄ… czÍśĘ ukÅ‚adu,
z baterii. A co jest szczegÛlnie JP2 rozwarty. Jest to podstawowy z procesorem AT90S2313. Oma-
przykrą cechą tych popularnych tryb pracy układu. Podobnie jak wianie schematu rozpoczniemy od
ürÛdeÅ‚ energii elektrycznej? Ano w poprzednim przypadku, przyÅ‚o- drugiej czÍÅ›ci.
to, Å‚e ìlubiÄ…î siÍ wyczerpywaĘ, Å‚enie zarejestrowanego klucza Sercem urzÄ…dzenia i elemen-
i to zwykle w najbardziej niedo- DS1990 do czytnika powoduje tem spełniającym wszystkie jego
godnym momencie. Mając odrobi- naprzemienne blokowanie i odblo- wałniejsze funkcje jest nowoczes-
nÍ wyobraüni, moÅ‚emy przewi- kowywanie ukÅ‚adu zapÅ‚onowego. ny procesor wykonany w techno-
dzieĘ, jak mołe to wpłynąĘ na Jest jednak jedna, bardzo istotna logii RISC - AT90S2313. jest to
nasze bezpieczeÒstwo, gdy bÍ- rÛÅ‚nica miÍdzy tymi trybami: jeden z moich ìulubionychî ukÅ‚a-
dziemy jechaĘ samochodem, ktÛ- utrzymanie stanu odblokowania dÛw, ktÛry jest chyba godnym
rego silnik nagle odmÛwi posÅ‚u- zapÅ‚onu uwarunkowane jest ciÄ…g- nastÍpcÄ… znakomitego, ale juÅ‚ nie-
szeÒstwa, na przykÅ‚ad podczas Å‚ym odbieraniem impulsÛw nada- co wysÅ‚uÅ‚onego, procesora
wyprzedzania innego pojazdu. wanych przez nadajnik. Kałdora- 89C2051. AT90S2313 jest jego
Niestety, takÄ… sytuacjÍ trudno zowe odebranie impulsu sygnali- ìpinowymî odpowiednikiem, ale
caÅ‚kowicie wykluczyĘ. MoÅ‚na jed- zowane jest krÛtkim bÅ‚yskiem zie- posiada kilka cech, stawiajÄ…cych
nak sprowadziĘ prawdopodobieÒs- lonej diody LED w czytniku. Je- go kilka ìpiÍterî wyÅ‚ej. Po pier-
two jej wystÄ…pienia prawie do zera Å‚eli w jakimÅ› momencie ukÅ‚ad wsze szybkośĘ pracy, ktÛra w na-
przez czÍstÄ… wymianÍ baterii, nie przestanie odbieraĘ sygnaÅ‚y nada- szym ukÅ‚adzie nie ma duÅ‚ego
w momencie kiedy zostaną juł roz- wane przez nadajnik, to rozpocz- znaczenia, ale w innych zastoso-
Å‚adowane, ale wczeÅ›niej, przy spad- nie siÍ odliczanie czasu pozosta- waniach moÅ‚e decydowaĘ o wy-
ku zgromadzonego ładunku np. do łego do wyłączenia zapłonu. Od- borze typu procesora. AT90S2313
1/3. Ponadto układ został wyposa- liczanie sygnalizowane jest głoś- mołe byĘ taktowany sygnałem
Å‚ony w rozbudowany system zabez- nymi sygnaÅ‚ami akustycznymi zegarowym o czÍstotliwoÅ›ci do-
pieczający przed niepołądanym wy- emitowanymi co ok. 1 s. Jełeli po chodzącej do 10MHZ, podczas
łączeniem silnika samochodu. Za- upływie 30 sekund układ nie gdy '2051 dopuszcza maksymalną
blokowanie zapÅ‚onu nie nastÍpuje odbierze sygnaÅ‚u z nadajnika, to czÍstotliwośĘ 24MHz. Z pozoru
natychmiast po zaniku transmisji zapÅ‚on silnika samochodu zosta- wiÍc popularna ìpiÍĘdziesiÄ…tka je-
radiowej, ale poprzedzone jest sze- nie wyÅ‚Ä…czony i rozpocznie siÍ dynkaî powinna byĘ szybsza. Jed-
regiem głośnych, ostrzegawczych generacja ciągłego sygnału akus- nak tylko z pozoru, nie zapomi-
sygnaÅ‚Ûw akustycznych. Ponowne tycznego o duÅ‚ej donoÅ›noÅ›ci. Ode- najmy bowiem, Å‚e czÍstotliwośĘ
przywrÛcenie transmisji powoduje branie sygnaÅ‚u z nadajnika spo- oscylatora w procesorach 51 jest
natychmiastowe wÅ‚Ä…czenia zapÅ‚o- woduje wstrzymanie odliczania wewnÍtrznie dzielona przez 12
nu, a do dyspozycji mamy jeszcze bÄ…dü jeÅ‚eli zapÅ‚on zostaÅ‚ juÅ‚ wy- i czÍstotliwośĘ zegara systemowe-
jedno ìkoÅ‚o ratunkoweî: ukryty Å‚Ä…czony, jego ponowne wÅ‚Ä…czenie. go w procesorze z kwarcem
w samochodzie przełącznik, za po- 3. Trzeci tryb pracy, włączany 24MHz wynosi jedynie 2MHz.
mocÄ… ktÛrego zawsze moÅ‚emy po- po zwarciu jumpera JP2 i rozwar- Ponadto w nowoczesnym chipie
nownie wÅ‚Ä…czyĘ zapÅ‚on. ciu JP1, nie wymaga stosowania '2313 wiÍkszośĘ instrukcji wyko-
Układ mołe pracowaĘ w trzech tabletek DS1990. W momencie nywanych jest w jednym cyklu
trybach, wybieranych za pomocą odebrania sygnału pochodzącego maszynowym, co takłe drastycz-
ustawiania jumperÛw konfigura- z nadajnika, czyli po zbliÅ‚eniu siÍ nie zwiÍksza jego szybkośĘ pracy.
cyjnych. właściciela do samochodu, zapłon Druga, niezwykle sympatyczna
1. Obydwa jumpery rozwarte. jest automatycznie odblokowywa- cecha procesora '2313 jest zwiÄ…za-
Jest to ìklasycznyî tryb pracy ny. Zanik sygnaÅ‚Ûw pochodzÄ…cych na z wbudowaniem w jego struk-
ukÅ‚adu, w ktÛrym realizuje on fun- z nadajnika powoduje reakcjÍ turÍ nieulotnej pamiÍci danych
kcje typowego immobilizera. Kolej- identyczną, jak w trybie 2. EEPROM o pojemności 128B. Nie-
ne przyłołenia zarejestrowanego Układ zabezpieczenia samocho- wiele, ale w prostych aplikacjach
uprzednio klucza DS1990 do czyt- du przed porwaniem nie jest szcze- pozwala na unikniÍcie stosowania
Elektronika Praktyczna 10/2001
20
Immobilizer z zabezpieczeniem przed porwaniem samochodu
zewnÍtrznych, odpornych na prze- zwykÅ‚ego immobilizera. ZakÅ‚ada- generowane sÄ… sygnaÅ‚y akustyczne:
rwy w zasilaniu pamiÍci EEPROM. my, Å‚e w pamiÍci EEPROM zosta- pojedynczy przy wÅ‚Ä…czeniu prze-
TrzeciÄ… cechÄ… wyrÛÅ‚niajÄ…cÄ… Å‚y juÅ‚ zapisane numery seryjne kaünika RL1 i podwÛjny przy jego
procesor 90S2313 jest moÅ‚liwośĘ kluczy (tabletek DS1990), ktÛrÄ… to wyÅ‚Ä…czaniu. Fragmenty programu
programowania go w systemie, po- czynnośĘ opiszemy w czÍÅ›ci arty- realizujÄ…cego opisywane funkcje
dobnie jak wszystkie pozostaÅ‚e kuÅ‚u poÅ›wiÍconej uruchamianiu zostaÅ‚y pokazane na list. 1.
chipy z rodziny AVR. Jak bardzo ukÅ‚adu. Aktualny stan przekaünika RL1
przyspiesza to pisanie i testowa- W tym trybie program pracując sygnalizowany jest takłe za po-
nie programu, nie muszÍ chyba w pÍtli nieustannie sprawdza, czy mocÄ… diod LED wbudowanych
nikogo przekonywaĘ. Ta cecha do czytnika TOUCH MEMORY w czytnik tabletek DS1990. Dioda
jest szczegÛlnie dogodna podczas zostaÅ‚a przyÅ‚oÅ‚ona tabletka czerwona wÅ‚Ä…czana jest podczas
pracy w Å›rodowisku pakietu BAS- DS1990. JeÅ‚eli tak siÍ staÅ‚o,
COM AVR, gdy napisany program to program odczytuje jej 64-
moÅ‚emy po naciÅ›niÍciu jednego bitowy numer seryjny i po-
klawisza zaÅ‚adowaĘ do pamiÍci rÛwnuje go z numerami za-
procesora umieszczonego w uru- pisanymi wcześniej w pa-
chamianym ukÅ‚adzie i natychmiast miÍci EEPROM. JeÅ‚eli ktÛ-
przystÄ…piĘ do testowania go i wy- rekolwiek z porÛwnaÒ wy-
Å‚apywania ìpluskiewî. pada pomyÅ›lnie, to stan pi-
Drugim, wałnym dla funkcjo- nu PD.6 zostaje
nowania urządzenia układem jest zmieniony na prze-
scalony dekoder typu HT12D, sto- ciwny. Jednocześnie
sowany juł wielokrotnie
w projektach publikowa-
nych w EP. Zadaniem te-
go układu jest zdekodo-
wanie odebranej przez
odbiornik Q2 transmisji
radiowej. Jełeli kod usta-
wiony na wejściach ad-
resowych A0..A7 odpo-
wiada kodowi ustawio-
nemu na analogicznych
wejściach kodera IC2, to
na wyjściu VT (ang. Va-
lid Transmission) IC3
pojawia siÍ poziom wy-
soki. Po odwrÛceniu
przez tranzystor T2,
poziom niski wystÍpuje
na wejściu INT0 proce-
sora, powodujÄ…c wyko-
nanie przez program fun-
kcji opisanych w dalszej
czÍÅ›ci artykuÅ‚u.
WaÅ‚nÄ… rolÍ speÅ‚nia
niepozorny układzik IC6
typu DS1813. Jego zada-
niem jest zerowanie pro-
cesora po włączeniu za-
silania, a takłe w przy-
padku spadku napiÍcia
zasilającego poniłej
4,75V. Zapobiega to nie-
kontrolowanemu działa-
niu procesora, ktÛre
mogłoby spowodowaĘ
uszkodzenie danych za-
pisanych w wewnÍtrznej
pamiÍci EEPROM.
OmÛwienie dziaÅ‚ania
układu rozpoczniemy od
jego najprostszej funkcji,
jakÄ… jest praca w trybie
Rys. 1. Schemat elektryczny immobilizera.
Elektronika Praktyczna 10/2001
21
Immobilizer z zabezpieczeniem przed porwaniem samochodu
zasilania przekaünika, a zielona samo zbliÅ‚enie siÍ wÅ‚aÅ›ciciela do towego. Jest to ukÅ‚ad posiadajÄ…cy
po jego wyłączeniu. samochodu powoduje odblokowa- oddzielny oscylator, pracujący
Przy okazji naleÅ‚y wspomnieĘ, nie zapÅ‚onu, a jego oddalenie siÍ z czÍstotliwoÅ›ciÄ… ok. 1MHz. Do
jak Å‚atwo moÅ‚na generowaĘ z po- od samochodu (lub oddalenie siÍ oscylatora doÅ‚Ä…czony jest wielo-
ziomu jÍzyka MCS BASIC sygnaÅ‚ samochodu od kierowcy) wyÅ‚Ä…cze- stopniowy licznik, ktÛrego prze-
düwiÍkowy. Nie musimy w tym nie zapÅ‚onu po upÅ‚ywie ok. 15 peÅ‚nienie powoduje natychmias-
celu dokonywaĘ skomplikowanych sekund. TakÅ‚e w tym trybie pracy towe sprzÍtowe wyzerowanie pro-
operacji związanych z obsługą ti- aktualny stan układu sygnalizo- cesora. Aby do tego nie dopuściĘ,
merÛw. Wystarczy wydaĘ proste wany jest za pomocÄ… diod LED po uruchomieniu watchdoga, ten
polecenie: wbudowanych w czytnik TOUCH licznik musi byĘ zerowany tak,
SOUND [pin portu, częstotli- MEMORY. aby nigdy nie nastąpiło jego
wość, czas trwania] W kałdym układzie wykorzys- przepełnienie. W przypadku za-
aby na wskazanym wyprowadze- tywanym w systemach ochrony wieszenia siÍ pracy programu
niu procesora uzyskaĘ przebieg mienia sprawą priorytetową jest licznik watchdoga przestaje byĘ
o okreÅ›lonej czÍstotliwoÅ›ci i cza- jego niezawodnośĘ. Wiemy jed- zerowany i po ustalonym czasie
sie trwania. W naszym przypadku nak, Å‚e kaÅ‚dy system mikropro- nastÍpuje zerowanie procesora
podprogram generujÄ…cy krÛtki syg- cesorowy moÅ‚e niekiedy zawieśĘ. i rozpoczÍcie pracy programu od
nał akustyczny ma postaĘ: Program sterujący jego pracą mołe początku.
Sub Beep siÍ ìzawiesiĘî, na przykÅ‚ad na ObsÅ‚uga watchdoga z poziomu
Sound Alarmsound, 100, 1000 skutek wystÄ…pienia silnych zakÅ‚Û- jÍzyka MCS BASIC jest szczegÛl-
'Alarmsound Alias Portd.3 ceÒ radioelektrycznych, o ktÛre nie prosta, podobnie jak obsÅ‚uga
End Sub nietrudno w instalacji samochodo- innych funkcji procesora '2313.
Zajmijmy siÍ teraz dwoma po- wej. Skutecznym zabezpieczeniem Polecenia zabezpieczajÄ…ce ukÅ‚ad
zostałymi trybami pracy naszego przed taką awarią jest wykorzys- immobilizera przed skutkami za-
ukÅ‚adu. W trybie drugim, ktÛry jest tanie wbudowanego w strukturÍ wieszenia siÍ programu przedsta-
podstawowym dla pracy immobi- procesora '2313 watchdoga sprzÍ- wione sÄ… na list. 2.
lizera, obsługa układu jest prak-
tycznie identyczna jak w trybie
List. 1.
pierwszym, jednak z tÄ… zasadniczÄ…
'####### Główna pętla programowa ##########
Do
rÛÅ‚nicÄ…, Å‚e warunkiem utrzymania
1wreset 'sprawdz
stan magistrali 1WIRE
Waitms 50 'zaczekaj 50 ms
stanu odblokowania zapłonu jest
If Err = 0 Then 'jeżeli z magistrali nadeszła odpowiedz
, to:
Call Verification 'wezwij podprogram weryfikacji numeru seryjnego tabletki DS1990
permanentne podawanie krÛtkich,
End If 'koniec warunku
ujemnych impulsÛw na wejÅ›cie
If On_off = 1 Then 'jeżeli zmienna pomocnicza ON_OFF jest równa 1, to:
przerwania INT0 procesora. Uru-
Set Relay: Reset Ledred: Set Ledgreen
'włącz przekaz
nik, wyłącz diodę czerwoną, włącz diodę zieloną
chomienie procedury obsługi tego
Else
Reset Relay: Set Ledred: Reset Ledgreen
przerwania powoduje zerowanie
'wyłącz przekaz
nik, włącz diodę czerwoną, wyłącz diodę zieloną
End If 'koniec warunku
licznika programowego, ktÛry
Waitms 255 'zaczekaj 255 ms
w momencie dojścia do stanu 3
'....................................................
'pozostałe czynności realizowane w pętli
powoduje włączenie sygnalizacji os-
Loop
trzegawczej, a przy stanie 30 zablo-
End Sub
'.........................................
kowanie układu zapłonowego.
Nieodebranie przez układ trzech '############### Podprogram weryfikacji numeru klucza DS1990 ##############
Sub Verification
kolejnych transmisji powoduje roz- Waitms 100 'zaczekaj 100 ms
1wreset 'sprawdz
powtórnie stan magistrali 1WIRE
poczÍcie generowania sygnaÅ‚Ûw os- If Err = 1 Then 'jeżeli brak odpowiedzi, to:
Call Main 'powróć do pętli głównej
trzegawczych. SÄ… to krÛtkie sygna-
End If 'koniec warunku
Å‚y akustyczne, o czÍstotliwoÅ›ci
1wwrite &H33 'wyślij na magistralę 1WIRE żądanie podania numeru seryjnego dołączonego
'do niej układu
rÛwnej czÍstotliwoÅ›ci rezonanso-
For I = 1 To 8
Ar(i) = 1wread() 'odczytaj kolejne bajty numeru seryjnego układu DS1990
wej zastosowanego w układzie
Next I
przetwornika piezoceramicznego,
Eeprom_address = 1 'zmienna określająca adres, spod jakiego ma być odczytana informacja
'staje się równa 1
i generowane są one takłe po
For R = 1 To 10
For I = 1 To 8
zablokowaniu zapłonu. Uwaga: za-
Readeeprom Value, Eeprom_address
płon mołemy w kałdej chwili od- 'odczytaj z pamięci EEPROM kolejne bajty zapisanych tam numerów kluczy
blokowaĘ, zwierając przełącznik If Value = Ar(i) Then 'jeżeli odczytana wartość jest równa odpowiadającej jej
'wartości odczytanej z magistrali 1WIRE, to:
S2, ukryty w niewidocznym, ale
Flag1 = 1 'zmienna pomocnicza FLAG1 przyjmuje wartość 1
Else
dobrze dostÍpnym miejscu we-
Flag1 = 0 'zmienna ta jest zerowana
End If
wnątrz samochodu. Takłe ponow-
Incr Eeprom_address 'zwiększ adres pamięci EEPROM o 1
ne odebranie transmisji radiowej
Next I
spowoduje natychmiastowe odblo-
If Flag1 = 1 Then 'jeżeli po odczytaniu kolejnych ośmiu bajtów zmienna pomocnicza
'nadal równa jest 1, to:
kowanie układu zapłonowego.
On_off = Not On_off 'zmień wartość zmiennej pomocniczej ON-OFF na przeciwną
Call Beep 'wezwij podprogram generujący krótki sygnał akustyczny
W trzecim trybie pracy do ob-
If On_off = 1 Then 'jeżeli zmienna ON_OFF przyjęła wartość 1, to:
Waitms 255 'zaczekaj 255 ms
sługi immobilizera nie są potrzeb-
Call Beep 'wygeneruj drugi sygnał akustyczny
ne klucze - tabletki DS1990. Układ End If
Exit For 'wyjdz
z pętli FOR... NEXT
reaguje jedynie na odbieranie lub End If
Next R
zanik transmisji radiowej. Juł
End Sub
Elektronika Praktyczna 10/2001
22
Immobilizer z zabezpieczeniem przed porwaniem samochodu
List. 2.
WYKAZ ELEMENTÓW
Config Timer1 = Timer, Prescale = 256'timer1 ma pracować jako timer z częstotliwością
Rezystory
'zegarowÄ… podzielonÄ… przez 256
Config Watchdog = 2048 'watchdog ma zerować system po 2048 ms
R1: 10M&!
Enable Interrupts 'ogólne zezwolenie na obsługę przerwań
Enable Timer1 'zezwolenie na obsługę przerwania od timera1
R2: 1M&!
On Timer1 Second 'w przypadku wystÄ…pienia przerwania timera1 skok do procedury SECOND
Counter1 = 34286 'Å‚adowanie timera1
R3: 120k&!
Start Watchdog 'włączenie watchdoga
Start Timer1 'włączenia timera1
R4, R5, R8, R12..R14: 4,7k&!
'..........................
R6: 1,5M&!
Second:
Reset Watchdog 'wyzeruj watchdoga R7: 470k&!
'...........................
Counter1 = 34286 'powtórnie załaduj wartość 342286 do rejestru timera1 R9: 1k&!
Start Timer1 'powtórne uruchomienie timera1
R10, R11: 1k&!
Return
R15: 22k&!
Kondensatory
Juł wiele razy wspominaliśmy Montał i uruchomienie
C1: 1µF MKT
o odbieraniu przez ukÅ‚ad sygnaÅ‚Ûw Na rys. 2 pokazano rozmiesz-
C2: 470nF
transmisji radiowej, a jeszcze nie czenie elementÛw na dwÛch pÅ‚yt-
C3, C8, C9: 100nF
wiemy skÄ…d te sygnaÅ‚y majÄ… po- kach obwodÛw drukowanych, wy-
C4: 100µF/16V
chodziĘ. Popatrzmy zatem na gÛr- konanych na laminacie jednostron-
C5, C6: 27pF
nÄ… cześĘ rys. 1, w ktÛrej pokazany nym. Zastosowanie takiego lamina-
jest schemat nadajnika radiowego tu, podyktowane chÍciÄ… zmniejsze- C7: 220µF/16V
Półprzewodniki
wspÛÅ‚pracujÄ…cego z naszym im- nia kosztÛw wykonania ukÅ‚adu,
D1: 1N4148
mobilizerem. pociÄ…gnÍÅ‚o za sobÄ… koniecznośĘ
IC1: 4098
Nadajnik skÅ‚ada siÍ z dwÛch zastosowania jednej zworki na
blokÛw: multiwibratora zbudowa- pÅ‚ytce immobilizera, od ktÛrej wlu- IC2: HT12E
nego z wykorzystaniem dwÛch prze- towania rozpoczniemy montaÅ‚ IC3: HT12D
rzutnikÛw zawartych w strukturze ukÅ‚adu. SposÛb montaÅ‚u ukÅ‚adu IC4: AT90S2313
układu 4098 - IC1 i kodera zreali- nie odbiega w niczym od montału IC5: 7805
zowanego z wykorzystaniem ukÅ‚adu innych ukÅ‚adÛw elektronicznych. IC6: DS1813
HT12E, ìbliüniakaî ukÅ‚adu HT12D. Musimy jednak pamiÍtaĘ o jed- T1: BC557
Do generacji fali nośnej wykorzys- nym: immobilizer, podobnie jak T2..T4: BC548
tany został moduł nadawczy pra- kałdy inny układ przeznaczony do Różne
cujÄ…cy na czÍstotliwoÅ›ci 430MHZ - zainstalowania w samochodzie, bÍ- CON1: ARK2 (3,5mm)
Q1. Niskim poziomem z wyjÅ›cia !Q dzie pracowaÅ‚ w ekstremalnie ciÍÅ‚- CON2: ARK3
IC1B jest włączany tranzystor T1, kich warunkach, narałony na dułe
CON4: czytnik TOUCH MEMORY
powodujÄ…c cykliczne zasilania ko- rÛÅ‚nice temperatury, wstrzÄ…sy
JP2, JP3: 2xgoldpin + jumper
dera HT12E i nadajnika radiowego i wpÅ‚yw agresywnych czynnikÛw
Q1: nadajnik RT1
Q1. Sygnały radiowe o czasie trwa- chemicznych. Dlatego teł montał
Q2: odbiornik RR4
nia ok. 2 s nadawane sÄ… co mniej musimy wykonaĘ szczegÛlnie sta-
Q3: rezonator kwarcowy 8MHz
wiÍcej 20 sekund. rannie, dobrze nagrzanÄ… lutownicÄ…
Q4: przetwornik piezo
i wyłącznie lutowiem bardzo dob-
RL1: RM-96
rej jakości.
S1: włącznik
Jak zwykle w ukÅ‚adach ìsamo-
2 układy DS1990
chodowychî, sprawÄ… kontrowersyj-
nÄ… jest stosowanie podstawek pod czÍśĘ pÅ‚ytki przed wilgociÄ…, ktÛra
układy scalone. Radziłbym zastoso- zawsze mołe wystąpiĘ w samo-
waĘ podstawkÍ tylko pod procesor, chodzie.
z tym łe musi to byĘ podstawka Zmontowany układ nie wymaga
o jak najwyłszej jakości. jakiegokolwiek uruchamiania ani
W nadajniku, pomimo Å‚e nie regulacji, ale jedynie zarejestrowa-
bÍdzie on pracowaÅ‚ w zbyt ciÍÅ‚- nia sterujÄ…cych jego pracÄ… kluczy
kich warunkach, takłe sugerował- - tabletek DALLAS DS1990. Mołe-
bym zrezygnowanie z podstawek. my zarejestrowaĘ maksymalnie 5
Jednak w tym przypadku powÛd tabletek, co wydaje siÍ byĘ liczbÄ…
tego odstÍpstwa od klasycznych caÅ‚kowicie wystarczajÄ…cÄ…, nawet dla
reguÅ‚ montaÅ‚u jest inny: chÍĘ licznej rodziny korzystajÄ…cej z tego
maksymalnego zmniejszenia wy- samego samochodu. Podczas pier-
miarÛw ukÅ‚adu, ktÛry bÍdzie no- wszego uruchomienia ukÅ‚adu prze-
szony najczÍÅ›ciej w kieszeni lub chodzi on automatycznie w tryb
przy pasku od spodni. rejestracji kluczy, bez jakiejkolwiek
Po zmontowaniu i sprawdze- ingerencji ze strony ułytkownika.
niu dziaÅ‚ania obydwu czÍÅ›ci ukÅ‚a- JeÅ‚eli natomiast mamy zamiar zmie-
du naleły jeszcze zabezpieczyĘ niĘ uprzednio zarejestrowane klu-
pÅ‚ytkÍ immobilizera za pomocÄ… cze, to musimy wyÅ‚Ä…czyĘ zasilanie
dobrej jakości lakieru elektroizo- układu, zewrzeĘ obydwa jumpery
Rys. 2. Rozmieszczenie elementów
lacyjnego, chroniącego spodnią i ponownie włączyĘ zasilanie.
na płytkach drukowanych.
Elektronika Praktyczna 10/2001
23
Immobilizer z zabezpieczeniem przed porwaniem samochodu
W kaÅ‚dym przypadku rozpoczÍcie adresowych kodera HT12E i deko- wybrany fragment obwodÛw insta-
rejestracji bÍdzie sygnalizowane dera HT12D. Ustawienia kodÛw lacji elektrycznej samochodu.
dziesiÍcioma bÅ‚yskami czerwonej dokonujemy przez Å‚Ä…czenie z masÄ… UwaÅ‚ni Czytelnicy z pewnoÅ›ciÄ…
diody LED, wbudowanej w obudo- wejśĘ adresowych obydwÛch ukÅ‚a- zwrÛcili juÅ‚ uwagÍ na dodatkowe
wÍ czytnika TOUCH MEMORY. dÛw lub pozostawianie ich ìwi- punkty lutownicze umieszczone
Rejestracja kluczy polega na ich szÄ…cych w powietrzuî. na spodniej stronie pÅ‚ytki immo-
kolejnym przykÅ‚adaniu do czytnika. JeÅ‚eli chodzi o sposÛb montaÅ‚u bilizera. Punkty te nie byÅ‚y zazna-
Poprawne zarejestrowanie tabletki immobilizera w samochodzie, to czone na schemacie, a na płytce
DS1990 kwitowane jest włączeniem trudno mi tu udzieliĘ jakichkol- opisane są jako MISO, MOSI, SCK
zielonej diody w czytniku na 3 s wiek wskazÛwek. SzczegÛÅ‚y mon- i RESET, a ich umieszczenie na
i krÛtkim sygnaÅ‚em akustycznym. taÅ‚u bÍdÄ… zaleÅ‚eĘ od marki sa- pÅ‚ytce powinno byĘ sporym uÅ‚at-
OczywiÅ›cie, nie musimy zawsze mochodu i moÅ‚liwoÅ›ci wykonaw- wieniem dla tych CzytelnikÛw,
rejestrowaĘ maksymalnej liczby klu- czych uÅ‚ytkownika. W samocho- ktÛrzy zechcÄ… napisaĘ wÅ‚asny pro-
czy. JeÅ‚eli wykorzystywaĘ bÍdzie- dzie Polonez wyprÛbowanym miej- gram obsÅ‚ugi immobilizera lub
my ich mniejszÄ… liczbÍ, to niektÛre scem, idealnie nadajÄ…cym siÍ do zmodernizowaĘ program napisany
tabletki przykÅ‚adamy do czytnika montaÅ‚u wszelkich dodatkowych przeze mnie. Do tych punktÛw
wiÍcej niÅ‚ jeden raz, tak aby ukÅ‚adÛw elektronicznych jest prze- moÅ‚na bowiem doÅ‚Ä…czyĘ programa-
caÅ‚kowita liczba przeprowadzonych strzeÒ ponad tablicÄ… wskaünikÛw, tor ISP dla procesorÛw AVR -
rejestracji zawsze wynosiÅ‚a 5. dostÍpna po zdjÍciu zasÅ‚aniajÄ…cej AVT871, obsÅ‚ugiwany z poziomu
ZakoÒczenie rejestracji kluczy jÄ… klapy. TakÅ‚e sposÛb doÅ‚Ä…czenia pakietu BASCOM AVR.
sygnalizowane jest dziesiÍcioma ukÅ‚adu do obwodÛw instalacji Zbigniew Raabe, AVT
błyskami zielonej diody LED zapłonowej samochodu zaleły od [e-mail]
w czytniku. typu pojazdu i silnika. Na szczÍÅ›-
Przed zamontowaniem układu cie do dyspozycji mamy styk Wzory płytek drukowanych w for-
w samochodzie bÍdziemy mielijesz- przeÅ‚Ä…czany przekaünika i bloko- macie PDF sÄ… dostÍpne w Internecie
cze jednÄ… czynnośĘ do wykonania: wanie zapÅ‚onu w samochodzie bÍ- pod adresem: http://www.ep.com.pl/
ustawienie identycznych kombinacji dziemy mogli zrealizowaĘ zarÛ- ?pdf/pazdziernik01.htm oraz na pÅ‚ycie
stanÛw logicznych na wejÅ›ciach wno zwierajÄ…c, jak i rozwierajÄ…c CD-EP10/2001B w katalogu PCB.
Elektronika Praktyczna 10/2001
24