T

em

a

T

m

ie

sią

ca

blizejprzedszkola.pl

Formy teatralne

w przedszkolu

P

rawidłowo rozwijające się dziecko dąży do poznania otaczającego świata. Jest to na-

turalny proces, stanowiący zasadniczą treść jego aktywności, przejawiającej się głów-

nie w zabawie. Naturalną i spontaniczną aktywność dziecka w wieku przedszkol-

nym umożliwiają między innymi małe formy sceniczne, pomagają one dziecku w szukaniu

własnego wyrazu oddającego przeżycia, emocje czy doświadczenia życiowe. Są również

czynnikiem rozładowującym napięcia psychiczne, wprowadzają w różnorodny świat ról

i nastrojów, pomagają w korygowaniu defektów, np. ruchu (ociężałości ruchowej), dosko-

nalą harmonijne ruchy dzieci, poprawiają dykcję i wyraźne mówienie. Ponadto doskonalą

spostrzegawczość i uczą wyciągania wniosków.
Różne formy sceniczne ułatwiają dzieciom orientację w czasie i przestrzeni oraz poznanie

własnych możliwości ruchowych. Stosując je, należy ukazywać dziecku piękno języka za-

równo w utworach współczesnych, jak i w klasyce – baśniach i bajkach. Inscenizacje rozu-

miane są jako zabawy twórcze, nie narzucane przez nauczyciela, lecz jedynie inspirowane,

mające na celu doprowadzenie dzieci do umiejętności swobodnego, twórczego działania,

i są tak zorganizowane by dla każdego dziecka w inscenizacji znalazło się miejsce.
Małe formy sceniczne mają także dużą siłę oddziaływania estetycznego na psychikę dziecka,

uwrażliwiają na piękne słowa, muzykę, dają radość, humor, dobrą zabawę, jednocześnie

przygotowując małego widza do odbioru sztuki teatralnej, wyrabiają nawyk uczestnictwa

w przedstawieniach teatralnych, uczą kultury zachowania w teatrze i kultury teatralnej

w ogóle.
Inscenizowanie utworów literatury dziecięcej – zarówno wierszy, jak i prozy – to niezwykle

cenna forma działalności dzieci. Najbardziej istotne walory inscenizacji to lepsze przeżycie,

zrozumienie i zapamiętanie treści utworu. Dzięki powiązaniu słowa z ekspresją ruchową,

plastyczną czy muzyczną, dzieci nabywają umiejętność analizowania utworu – wyodręb-

niają poszczególne sceny, charakteryzują bohaterów, określają miejsca akcji, nastroje, wzbo-

gacają czynny słownik poprzez powtarzanie wyrazów i zwrotów, kształcą wyrazistą mowę,

nabierają śmiałości i pewności siebie, nabywają umiejętność współdziałania, uzyskują wzo-

ry do samodzielnej zabawy. Warunkiem prawidłowego zorganizowania inscenizacji jest

właściwy dobór utworu. Powinno w nim występować kilka postaci, których zachowanie

można naśladować głosem lub ruchem, akcja utworu musi być prosta, dynamiczna i po-

winna zawierać wiele dialogów. Treść utworu musi być dla dzieci zrozumiała i możliwa

do odtworzenia przy użyciu prostych środków scenicznych, utwór powinien być wartoś-

ciowy pod względem artystycznym i wychowawczym. Drugim warunkiem decydującym

o wartości tej formy działalności, to jej sposób prowadzenia: zapoznanie dzieci z utworem,

utrwalenie jego treści, zabawa na podstawie utworu.
W okresie przygotowania zabawy należy dokonać analizy treści danego utworu, ustalić,

w jakiej formie odbędzie się przedstawienie, trzeba podzielić role i scenografię. Wszystko

to ma na celu aktywizowanie mowy i myślenia dzieci. Na koniec w samej zabawie insceni-

zowanej najważniejsza jest szeroko pojęta aktywność dzieci. Dziecko pragnie nie tylko za-

bawy w teatr, cieszy je ogromnie miniaturowy indywidualny teatrzyk, w którym pełni nie

tylko role różnych aktorów, ale zarówno jest scenarzystą, dekoratorem, reżyserem całości.

W pracy z dziećmi należy stosować różne formy teatralne: teatrzyk kukiełkowy, pacynek,

sylwet, cieni, supełkowy, pudełkowy, pantomimę.

BogusłaWa MatysiaK, iWona inforoWicz

■

Bogusława Matysiak, iwona inforowicz