Niniejsza darmowa publikacja zawiera jedynie fragment
pełnej wersji całej publikacji.
Aby przeczytać ten tytuł w pełnej wersji
.
Niniejsza publikacja może być kopiowana, oraz dowolnie
rozprowadzana tylko i wyłącznie w formie dostarczonej przez
NetPress Digital Sp. z o.o., operatora
nabyć niniejszy tytuł w pełnej wersji
jakiekolwiek zmiany w zawartości publikacji bez pisemnej zgody
NetPress oraz wydawcy niniejszej publikacji. Zabrania się jej
od-sprzedaży, zgodnie z
.
Pełna wersja niniejszej publikacji jest do nabycia w sklepie
Nakładem Wydawnictwa ASTRUM ukazały si tak e ksi ki:
,,Ezoteryka’’
•
TedAndrews,Aura, czyli pole energetyczne człowieka
•
ScottCunningham,Moc żywiołów. Magia naturalna dla zaawansowanych
•
FriedFroemer,Wahadełko. Nauka tajemna
•
ErnstIssberner-Haldane,Czytanie z ręki
•
MyrahLawrance,Czytanie z dłoni. Podstawy i analiza
•
El bietaLibiszewska-Kindler,Ajurweda
•
AlicjaLubczyk,Potęga umysłu. Siła podświadomości
•
RafałSchermann,Pismo nie kłamie
•
GiselaSchoeller,Mity egipskie
•
TeresaSt pór,Chirologia. Przyszłość w Twoich dłoniach
•
TeresaSt pór,Tajemnica piramid
•
TeresaSt pór,Wahadełko spróbuj i Ty
a tak e:
•
HeidrunBreden,HorstGeorgBreden,100 metod samoleczenia w medy-
cynie naturalnej
•
RenateBu aloe, Kobiety i stres. Metody walki i przezwyciężania
•
PaulEdelmann,UweLeiendecker,Choroby żył w pytaniach i odpowiedziach
•
HelgaEisele,Kobiety po czterdziestce
•
StephanieFaber, 100 receptur samoleczenia roślinami w medycynie naturalnej
•
BarbaraJakimowicz-Klein,Alergie. Pytania i odpowiedzi
•
BarbaraJakimowicz-Klein,Aromaterapia. Pytania i odpowiedzi
•
BarbaraJakimowicz-Klein,Dieta antymiażdżycowa
•
BarbaraJakimowicz-Klein, Dieta antyreumatyczna
•
BarbaraJakimowicz-Klein,Dieta na pamięć i koncentrację
•
BarbaraJakimowicz-Klein, Dieta odpornościowa
•
BarbaraJakimowicz-Klein,Dieta pielęgnacyjna. Zdrowa skóra, piękne włosy
•
BarbaraJakimowicz-Klein,Dieta witalna
•
BarbaraJakimowicz-Klein,Zachować młodość. Diety i styl życia hamujące pro-
cesy starzenia
•
BarbaraJakimowicz-Klein,Zdrowe oczy
•
JoannaKaczara, Masaż niemowlęcia
•
JanK kol, Magia feng shui
•
AndrzejSieradzki,Pokonaj stres
•
KatarzynaSosnowska, Bóle kręgosłupa...
•
KlausStrackharn,Leczenie bólów migrenowych
•
LechTkaczyk,Dieta Funkcjonalna. Nowe spojrzenie na zdrowe żywienie
•
KarenVago, Odtruwanie organizmu. Jak zapobiegać zatruciom toksynami
Z
ajrzy
j d
o nasz
ej Ks
ię
g
arni I
n
te
rne
to
w
ej
w
w
w
.as
tr
um.w
ro
c.p
l i za
mó
w
:
WROCŁAW
AUTOTERAPIA
© Copyright by Wydawnictwo ASTRUM Sp. z o.o.
Wrocław 2000
Wszelkie prawa zastrze one
Redakcja
BARBARA JAKIMOWICZ-KLEIN
Redakcja techniczna
EL BIETA BURSZTYNOWICZ
Projekt okładki
JERZY MICHALSKI
Wydanie II
adna cz ć tej pracy nie mo e być powielana i rozpowszechniana
w jakiejkolwiek formie i w jakikolwiek sposób,
wł cznie z fotokopiowaniem, nagrywaniem na ta my lub przy u yciu
innych systemów, bez pisemnej zgody wydawcy
Zamówienia na ksi ki mo na składać na kartach pocztowych
lub przez Internetow Ksi garni Wysyłkow
www.wydawnictwo-astrum.pl
www.sluchowiska.com
www.ksiazki-dla-dzieci.com
Nasz adres
Wydawnictwo ASTRUM
50-950 Wrocław 2, skr. poczt. 292
e-mail: astrum@astrum.wroc.pl
tel. 530 773 420, 530 837 421; fax 71 372 18 34
Napisz do nas lub zadzwo !
ISBN 978-83-7277-387-6
5
Szlachetne zdrowie
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
6
Stres. Istota – przyczyny – skutki
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
7
rodowisko ródłem stresu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15
Ciało płaci za umysł – w obronie przed stresem . . . . . . . . . . . 20
Czas relaksu
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
26
Relaksacja według jogi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38
Pozycje jogi (
asany) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50
Joga w codziennej praktyce . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60
Asany. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62
W kr gu relaksacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76
Relaksacja stopniowa Jacobsona. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
77
Trening autogenny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
81
Rozmowa z nad wiadomo ci , czyli technika ,,punkt po
punkcie’’ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
84
Ćwiczenia z wizualizacj i d wi kiem . . . . . . . . . . . . . . . . . 88
Metoda J. Silvy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
93
Reiki – Siła ycia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 103
Rebirthing
– poznaj samego siebie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 122
Zako czenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 126
Aneks – Leczenie synergiczne. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 128
Aromaterapia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
128
Litoterapia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
130
Fitoterapia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
135
Lampy solne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
135
Bibliografia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 141
Spis tre ci
6
Szlachetne zdrowie
Szlachetne i cenne... Niestety, u wiadamiamy to sobie
zbyt pó no. Chwytamy si wtedy ka dego farmaceutyku,
wydajemy maj tek na lekarzy, a zapominamy o naturze
i jej wszechstronnym działaniu na ludzki organizm. Nie
pami tamy, e mo emy skutecznie leczyć si sami... – i to
nie tylko babcinymi ziółkami!
Naturalne metody samoleczenia to fitoterapia, aro-
ma terapia, chromoterapia, litoterapia (w tym BTL*), le-
czenie za pomoc sugestii itd.
Prezentowana ksi ka Autoterapia to kompendium
wiedzy dotycz cej sposobów na łagodzenie niszcz -
cych skutków stresu. Autorka zwi le i nader przyst p-
nie opisała tu najbardziej efektywne z nich – jog , tre-
ningi relaksacyjne, metod Reiki itd. Ale same te metody
mog nie wystarczyć, warto podnie ć ich skuteczno ć.
Najlepsze rezultaty uzyskuje si , ł cz c ró ne naturalne
sposoby terapii. Jest to tzw. leczenie synergiczne. Mo e
te ono stanowić doskonałe uzupełnienie konwencjo-
nalnych, tradycyjnych terapii. Nie wymaga przy tym na-
kładów finansowych, konsultacji i wyczekiwania przed
gabinetami specjalistów. Wystarczy odrobina konsek-
wencji i wiary w jego skuteczno ć. Pami taj zatem –
Twoje zdrowie w Twoich r kach!
* Wi cej informacji na temat BTL (biotermicznej litoterapii)
w Aneksie – Leczenie syner giczne.
7
,,Prze ywam stres”, ,,jestem zestresowany” – te i po dob-
ne wyra enia weszły na stałe do słownictwa współ-
czesnego człowieka. Wyst puj w rozmaitych kon tek s -
tach znacze niowych, posługuj si nimi Europejczycy
i Ame rykanie, młodzie i doro li. Bywaj synonimem
cier pienia, okre la my tym mianem wysiłek, ból, trud-
no ci adaptacyjne w nowym rodowisku. Nikt z nas nie
jest wolny od poczucia dys kom fortu wywołanego trud-
n czy konfliktow sytuacj , wrogo ci najbli szego
otoczenia, chorob , przykrym prze yciem, a tak e hała-
sem, zgiełkiem, po piechem – skutkami wysoce rozwi-
ni tej cywilizacji w wielkich zurbanizowanych aglome-
racjach. Jednak stres nie zawsze musi budzić w nas ne -
gatyw ne skojarzenia. Bywaj bowiem takie sytuacje,
kiedy po stawieni przed wa nym zadaniem (to uczucie
zna j doskonale studenci przed egzaminem), odczuwa-
my mo bilizuj ce napi cie, które wyzwala w nas tak
siln motywacj i aktywno ć całego organizmu, e
po tra fimy w pełni wykorzystać drzemi ce w nas mo li-
wo ci. Có zatem tak fascynuje w zjawisku zwanym
stresem, e niemal od stu lat jest przedmio tem bada
naukowych lekarzy, psychologów i so cjologów?
Od zarania dziejów stres jest wła ciwie nieroz-
ł cznym towarzyszem człowieka. Naszym przodkom
Stres. Istota – przyczyny – skutki
8
znany był głód – wystarczyły złe zbiory lub nieudany
sezon łowiecki. Surowe zimy, podobnie jak rozprze-
strzeniaj ce si w sposób niekontrolowany poprzez
zaka on wod , zepsute po ywienie czy brak nawy-
ków higienicznych choroby dziesi tkowały ludno ć.
Surowe warunki rodowiskowe wyzwalały w praczło-
wieku mechanizmy adaptacyjne pozwalaj ce mu prze-
trwać. W obliczu zagro enia mobilizowały do walki
lub dawały sygnał do ucieczki. Gotowo ć i zdolno ć do
adaptacji w zmiennych warunkach przy pisana jest czło-
wiekowi biologicznie i nale y do jego naj istotniejszych
cech, warunkuj cych prze tr wanie wobec naporu ró -
norodnych czynników y cia codziennego. U progu XXI
wieku potrafimy opa no wać ju wi kszo ć rodowis-
kowych niebez piecze stw, których ofiarami byli nasi
przodkowie. Nauczyli my si ujarzmiać natur , poja-
wiaj si coraz doskonalsze specyfiki lecz ce i zapobie-
gaj ce wielu chorobom, w znacznym stopniu poznali-
my mechanizmy re guluj ce funkcjonowanie naszego
orga nizmu. Czy uwolnili my si zatem od stresu? Za w-
rot ny post p techniki i cywilizacji stawia ludzi cz sto
przed zadaniami, do których z trudem musz si przy-
stosować. Nie wszyscy jednak potrafi sprostać tym wy -
maga niom. Cz sto ulegamy złudnej nadziei, e pomo g
nam w tym ,,ulepszacze’’ rzeczywisto ci w postaci le ków
uspoka jaj cych i u ywek, co prowadzi do gro nych uza-
le nie od leków, alkoholu, narkotyków, a w ekstre-
malnych sytuacjach do całkowitej autodestrukcji – sa-
9
mobój czej mierci. Nie bez kozery wi c wiatowa Or -
ganizacja Zdrowia okre liła stres jako ,,chorob stule-
cia”
1
. Pierwsi tym zjawiskiem zainteresowali si leka-
rze, dla których sytuacje stresowe s niejako wpisane
w ich zawód, b d cy jednym z najbardziej stresogen-
nych. Ka dy specjalista w swej codziennej praktyce
spotyka si ze stresem b d jako ródłem choroby, b d
jako zjawiskiem jej towarzysz cym. Długotrwały gł -
boki stres mo e być przyczyn wielu gro nych chorób.
S nimi przede wszystkim choroby układu kr enia,
przewodu pokarmowego, układu nerwowego, a tak e
zaburzenia psychiczne. Jednak nie tylko ten aspekt stre-
su ma zwi zek z przebiegiem choroby. Ju samo wy -
st pienie jej symptomów stawia organizm w sytuacji
stresowej i uruchamia drzemi ce w nas mechanizmy
obronne pozwalaj ce zwalczać chorob .
Po raz pierwszy terminu stres u ył kanadyjski
lekarz, Hans Selye, profesor Instytutu Medycyny i Chi-
rurgii Eksperymentalnej Uniwersytetu w Montrealu.
Pocz tkowo nie u ywał tego terminu, opisuj c stres
jako syndrom niespecyficznych odpowiedzi na zagra-
aj ce bod ce. Mechanizm działania stresu według Se -
lyego przebiega trójfazowo: alarm, obrona, rezygnacja.
W pierwszym etapie nast puje alarm w obliczu zagro-
enia. Organizm przystosowu je si wówczas do usu-
ni cia szkodliwego bod ca, ulega zaburzeniu bioche-
1
H. Selye, Stres okiełznany, Warszawa 1977, s. 5.
10
miczna równowaga wewn trz ustro jowa, co powoduje
zwi kszon aktywno ć hormonów, uruchamia si bio-
chemiczny mechanizm alarmowy w postaci przyspie-
szonego oddechu i zmiany ci nienia t tniczego. Na st pn
faz jest wła ciwa obrona przed stresorem (bod cem po -
woduj cym stres), co przejawia si w formie ,,walki” lub
,,ucieczki” przed nim. Je li działanie stresora jest cz stsze
i uporczywe, wów czas wyczerpuj si zapasy naszej
energii i pojawiaj si symptomy charakterystyczne dla
fazy trzeciej, czyli wyczerpania lub rezygnacji. Ten trój-
etapowy proces Selye nazywa Zespołem Ogólnej Ada-
ptacji – GAS (General Adaptation Syndrome).
Prze ywaj c codziennie liczne sytuacje stresowe,
rzadko jeste my wiadomi tego, w jaki sposób nasz or -
ganizm reaguje na nieprzyjazne mu bod ce. Ilustruje
to natomiast lista najbardziej charaktery stycz nych obja-
wów zwi zanych z reakcjami na stres:
Fizyczne:
a) mi nie – ból i napi cie brzucha, ból pleców, sztyw-
no ć karku, napi ta twarz;
b) postawa – zgarbiona, agresywna, zamkni ta, obronna;
c) zachowanie – niespokojne, nerwowe tiki, nieuzasad-
nione ruchy;
d) mowa – brak pewno ci, agresywno ć, j kanie.
Fizjologiczne:
a) serce – przyspieszenie pracy, wy sze ci nienie t tni-
11
cze, zimne dłonie i stopy, uczucie na przemian gor ca
i zimna, przyspieszone t tno, zaczerwienienie twarzy;
b) przemiana materii – biegunka, nacisk na p cherz,
obstrukcja;
c) hormony – nadmierne wydzielanie hormonów stre -
sowych – ACTH – kortykosteroidów i katechola min
(adrenaliny i noradrenaliny) do osocza krwi i moczu.
Psychiczne:
a) umysł – trudno ci w koncentracji, ból głowy, zapo-
minanie, zagubienie, chaos my lowy;
b) nastrój – zmienny (znudzenie, wybuchowo ć, egzal-
tacja);
c) zachowanie – dra liwe, niecierpliwe, pochopne, nie -
konsekwentne
2
.
Fizjologiczna koncepcja stresu Hansa Selyego domi nu-
j ca w pierwszej połowie XX wieku zaw a jego poj cie
jedynie do schematu bodziec–reakcja. Psycho logiczny
aspekt tego zjawiska pozwolił bli ej poznać do wiad-
czenia zwi zane z drug wojn wiatow . Kluczow
rol w tej dziedzinie odegrała współpraca leka rzy armii
ameryka skiej z psychologami i psy chia tra mi. Zasadni-
czym problemem, z jakim spotkali si wspomniani spe-
cjali ci, były trudno ci w adaptacji ołnierzy do słu by
wojskowej i towarzysz ce im zaburzenia na tury psy-
2
L. Kulmatycki, Lekcja relaksacji, Wrocław 1999, s. 22.
12
chicznej i fizjologicznej, wynikaj ce z udziału w ope-
racjach wojennych. Zacz to wówczas terminem stres
okre lać te aspekty walki, które mimo e nie powodo-
wały okalecze fizycznych, prowadziły do zmian w psy-
chice i funkcjach fizjologicznych. Zauwa ono, e u oł-
nierzy wszystkich formacji wojskowych nara onych
na długotrwałe przebywanie w ekstremalnych warun-
kach wojny wyst puj podobne reakcje, takie jak: pa -
nika, reakcje nerwicowe, choroby psychiczne itp. Tak
te , np. młodzi piloci w pocz tkowym okre sie słu by
w warunkach wojennych odznaczali si opanowaniem
i siln motywacj do lotów bojowych. Po pewnym czasie
przebywania w trudnych warun kach walk powietrz-
nych, gdzie ka dy lot wi zał si z ryzykiem utraty zdro-
wia lub ycia, wykazywać zacz li symptomy charak -
terystyczne dla chorób o pod ło u psychosomatycz-
nym (nazwane pó niej syn dro mem nerwicy wojen-
nej), ta kich jak: zm czenie, zmienno ć nastroju, bezsen-
no ć, stany l kowe, bóle głowy, dolegli wo ci gastry-
cz ne, zaburzenia układu kr enia, stany depresyjne,
a tak e objawy wtórne, m.in. zabu rzenia mowy i po -
ra enie układu ruchowego. Analiza reakcji organizmu
i zachowa ludzkich w ekstremalnych warunkach
wojny była krokiem milowym w ba daniach nad stre-
sem, pozwoliła bowiem dostrzec psy chologiczny aspekt
zagadnienia, a prace badawcze Richarda Lazarusa otwie-
raj okres zainteresowania stresem psychologicznym.
Istnieje wiele definicji na okre lenie stresu psycho-
13
logicznego. Wi kszo ć z nich zmierza do pojmo wa -
nia stresu jako zwi kszonego wysiłku adapta cyj nego
w zwi zku z zachowaniem równowagi mi dzy jed-
nostk a rodowiskiem. Poznaj c nawet pobie nie ró ne
koncepcje dotycz ce istoty zjawiska, jakim jest stres,
nasuwa si wła ciwie banalna refleksja, e jest on nie-
rozł cznym towarzyszem naszego ycia. Umiej tno ć
radzenia sobie ze stresem, zdolno ć do adaptacji w okre-
lonych warunkach zale y zarówno od indy widual-
nych predyspozycji jednostki, jak i od warunków y -
cia. Zma gaj c si z uci liwo ci dnia codziennego, bar-
dzo cz sto nie wiadomi jeste my faktu, e znaczn
cz ć odczuwanego stresu generujemy sami. Zale y to
od wielu czynników, takich jak: osobowo ć, rodzaj pro-
fesji, status społeczny i maj tkowy itp. Odporno ć na
stres zale y od tego, jacy jeste my. Wejrzenie w sie bie,
poznanie typowych reakcji czy zachowa w mo mencie
zetkni cia si z sytuacj stresow daje nam wi ksze
mo liwo ci w wyborze strategii walki ze stre sem. Pa -
mi tać nale y, e czynnikiem, który stanowi naj wi ksz
przeszkod w opanowaniu stresora jest l k spowodo-
wany nie tyle realnym niebezpiecze stwem, co wyo-
bra eniami o nim. Wielu z nas obdarzonych jest pew-
nymi cechami osobowo ci, które szcze gólnie ,,przyci -
gaj ” stres. S to mi dzy innymi takie cechy, jak: nie-
cierpliwo ć, agresywno ć, nadmierna ambicja, skryto ć,
brak wyobra ni. Ka dy człowiek prze jawia indywidu-
alne predyspozycje do okre lonych zachowa w trud-
14
nej sytuacji. Obdarzeni nawet wysok tolerancj na
stres mo emy mieć bardzo nisk tolerancj na jaki
rodzaj okre lonego stresora, czyli co w rodzaju sła bego
punktu. Wtedy nasze reakcje mog być nie współ mierne
do zaistniałej sytuacji.
Niniejsza darmowa publikacja zawiera jedynie fragment
pełnej wersji całej publikacji.
Aby przeczytać ten tytuł w pełnej wersji
.
Niniejsza publikacja może być kopiowana, oraz dowolnie
rozprowadzana tylko i wyłącznie w formie dostarczonej przez
NetPress Digital Sp. z o.o., operatora
nabyć niniejszy tytuł w pełnej wersji
jakiekolwiek zmiany w zawartości publikacji bez pisemnej zgody
NetPress oraz wydawcy niniejszej publikacji. Zabrania się jej
od-sprzedaży, zgodnie z
.
Pełna wersja niniejszej publikacji jest do nabycia w sklepie