Wołoszański Bogusław Sensacje XX wieku Cicha Śmierć

Aktorzy:

sir Winston Churchill - Krzysztof Kowalewski
Lord Hankey - Wiktor Zborowski
Dr Paul Fildes - Jerzy Bo

czak

Jeniec Frank James - Adam Ferency
Głos - Marek Perepeczko

Kamienista droga prowadz

ca na południe z Mukdenu, stolicy Mand

ukuo, po kilkunastu kilometrach

czyła si

przegrodzona szlabanem. Wielkie tablice głosiły,

e dalej mog

jecha

tylko pojazdy

zaopatrzone w specjaln

przepustk

. Dwa okr

głe betonowe bunkry po obydwu stronach szosy, w których

strzelnicach wida

było lufy karabinów maszynowych stanowiły wystarczaj

ce potwierdzenie,

e ogłoszenie

nale

y potraktowa

z całkowit

powag

. Obecno

ść

barier na pustkowiu była tym bardziej zagadkowa,

droga biegła dalej po płaskowy

u i jak okiem si

ąć

nie wida

było obiektów, które wymagałyby

cisłej

wojskowej kontroli. Dopiero na pocz

tku 1942 roku, gdy po japo

skich podbojach w stron

zakazanego

obszaru zacz

ły jecha

długie sznury ci

ęż

arówek z alianckimi je

cami, wydawało si

oczywiste,

e powstał

tam wielki obóz. Prawdy nie znał nikt.

Tu

po północy 8 sierpnia 1945 roku półtora miliona

ołnierzy radzieckich rozpocz

ło najwi

ksz

ofensyw

na Dalekim Wschodzie. W Mand

urii Armia Czerwona rzuciła do boju najlepsze dywizje, zaprawione w

bojach w Europie,

wietnie wyposa

one, dysponuj

ce ponad pi

cioma tysi

cami czołgów i dział

samobie

nych, wspierane przez cztery tysi

ce samolotów. Stoj

ca naprzeciw nich japo

ska Armia

Kwantu

ska, licz

ca około miliona

ołnierzy, słaba, zdemoralizowana, pozbawiona odpowiednich zapasów i

dostaw z ojczyzny pustoszonej przez ameryka

skie bombowce nie miała

adnych szans na powstrzymanie

wroga. Ju

od pierwszych dni radziecki walec niezatrzymanie posuwał si

w stron

Mukdenu, mia

żą

słabego wroga.

Po dziesi

ciu dniach walk dowództwo radzieckie zdecydowało si

przeprowadzi

dziwn

operacj

, która nie

mogła mie

wojskowego znaczenia, cho

by ze wzgl

du na szczupło

ść

ytych sił.

wicie 18 sierpnia 1945 roku kilkadziesi

t kilometrów na południe od Harbinu wyl

dowało około stu

ęć

dziesi

ciu spadochroniarzy. Dzie

pó

niej nast

pny desant, czyli 225

ołnierzy zrzucono w rejonie

Mukdenu. Obydwa oddziały były zbyt nieliczne i zostały zrzucone zbyt daleko od sił głównych, aby mogła to
by

klasyczna operacja desantowa, polegaj

ca na przechwyceniu strategicznych punktów, głównie mostów,

tuneli i przepraw. W

ród radzieckich spadochroniarzy było najwi

cej saperów, co zdawało si

jednoznacznie

wskazywa

na cel tych operacji. Ich zadaniem było niedopuszczenie do wysadzenia przez wycofuj

ce si

oddziały wroga najwa

niejszych obiektów w rejonie Mukdenu i Harbinu. Wtedy mało kto wiedział, o jakie

obiekty chodziło, gdy

jeszcze przez wiele lat ukrywano,

e w tym rejonie Mand

urii istniał najwi

kszy na

wiecie o

rodek produkuj

cy bro

bakteriologiczn

Pod Harbinem w Pingfan w 1939 roku wybudowano zakłady, które miały produkowa

bomby napełnione

bakteriami w

glika. Ju

do ko

ca roku w magazynach zło

ono około czterech tysi

cy takich bomb.

Był to czas, gdy Japonia prowadziła krwawe boje o opanowanie Chin, najbardziej zaludnionego pa

stwa na

Ziemi, licz

cego 480 milionów mieszka

ców. Japo

czycy opanowali znaczn

ęść

kraju zajmuj

c Pekin,

Szanghaj, Nankin, Kanton i Wuhan, ale agresja jednoczyła chi

skie siły i obrona była coraz silniejsza. Rz

japo

ski zdawał sobie spraw

e zako

czenie wojny jest kwesti

jeszcze wielu lat. Chyba,

e udałoby si

zastosowa

now

bro

, dziesi

tkuj

ludno

ść

cywiln

, a przez to pozbawiaj

wojska wroga zaplecza,

rezerw i dostaw zaopatrzenia. Bro

bakteriologiczna wywołuj

ca epidemie wydawała si

doskonałym

narz

dziem.

Dlatego u

yto jej na du

żą

skal

, co najmniej raz. Prawdopodobnie w 1940 roku Japo

czycy przeprowadzili

atak bakteriologiczny przeciwko chi

skiemu miastu Czangte rozpylaj

c bakterie z samolotów. Nale

y s

dzi

e był to eksperyment maj

cy na celu sprawdzenie skuteczno

ci broni biologicznej. Zakłady Pingfan gotowe

były jednak dostarczy

bro

pozwalaj

przeprowadzi

bakteriologiczne ataki w wielu innych miejscach, o

czym

wiadczy skala produkcji: ka

dego miesi

ca wytwarzano tam osiem ton bakterii, głównie w

glika, a

tak

e cholery, tyfusu i innych zaka

nych chorób.

Japonia nie była jedynym pa

stwem, które produkowało bro

bakteriologiczn

Lord Hankey, szef komitetu koordynuj

cego tajne słu

by, przyszedł do gabinetu premiera Churchilla

wcze

nie rano. Zdawał sobie spraw

e trudno o tej porze rozmawia si

z premierem, który zwykł wstawa

około godziny 9.00 i nie lubił rozpoczyna

dnia od wa

nych spraw pa

stwowych.

Hankey: Winstonie, doniesienia z Dalekiego Wschodu s

alarmuj

ce! Nasz wywiad

twierdzi,

e wojska japo

skie u

yły broni bakteriologicznej w Chinach.

Churchill: W jakim rejonie?

Hankey: W mie

cie lub w pobli

u miasta Czengte. Bakterie rozpylono z samolotu.

Wszystko na to wskazuje, albowiem kilkana

cie dni po przelocie czterech samolotów

japo

skich, które uznano za zwiadowcze wyst

piły przypadki zara

enia w

glikiem.

Premier podszedł do mapy i szukał przez chwil

miasta, o którym mówił Lord Hankey. Wiadomo

ść

wyra

nie

poruszyła go.

Churchill: Je

eli stało si

to na Dalekim Wschodzie, mo

e sta

i w Europie.

Chciałbym zapozna

z histori

tego zagro

enia.

Hankey: Jest krótka. W czasie wielkiej wojny w 1916 roku Niemcy u

yli zarazków

nosacizny, aby wybi

francuskie konie. W 1925 roku polski wywiad meldował o radzieckich

próbach broni bakteriologicznej na terenach przygranicznych.

Churchill: Istnieje wi

c gro

ba,

e Rosjanie przeka

żą

swoje do

wiadczenia lub bro

Niemcom, a ci b

nam zrzuca

na głow

nie bomby burz

ce, lecz zarazki.

Trwała bitwa o Angli

. Niemieckie samoloty codziennie dokonywały nalotów, ale Anglia broniła si

. Czy

mogło to skłoni

Hitlera do wydania rozkazu u

ycia broni chemicznej lub bakteriologicznej? Nie mo

na było

wykluczy

takiego niebezpiecze

stwa. Dlatego Lord Hankey został zobowi

zany do przedstawienia

szczegółowego raportu na temat form obrony.

Zajmował si

tym zagadnieniem od 1934 roku, gdy z jego inicjatywy powołano Komisj

Wojny

Mikrobiologicznej oraz podj

to badania nad u

yciem tej broni w nowym tajnym o

rodku w Porton Down.

Od tego czasu nie zdarzyło si

nic alarmuj

cego, wi

c badania nie nabrały rozmachu. Dopiero wiadomo

ść

ataku w Czengte zmobilizowała brytyjskie władze i naukowców. W 1942 roku Brytyjczycy przeprowadzili
pierwszy test broni bakteriologicznej na wysepce u wybrze

y Szkocji - Gruinard. Była to bezludna wyspa i

tylko czasami farmerzy dowozili tam owce, aby je wypasa

. Zabroniono im tego, a wsz

dzie na brzegach

stan

ły tablice informuj

ce,

e wyspa jest poligonem wojskowym, na który wst

p jest surowo zakazany.

Uznano,

e s

to wystarczaj

rodki ostro

ci, a cie

nina dziel

ca wysp

od brzegów stałego l

du była

odpowiednio szeroka, aby nie obawia

niebezpiecze

stwa rozprzestrzeniania si

choroby.

W 1942 roku przybyła tam grupa specjalistów z laboratorium Porton, aby sprawdzi

działanie 500-funtowych

(tj. ok. 250 kg) bomb, z których ka

da zawierała sto półtorakilogramowych kasetek z bakteriami w

glika.

Zrzucone z samolotu rozrywały si

na wysoko

ci kilkudziesi

ciu metrów nad ziemi

, rozsypuj

c zabójcze

bakterie w promieniu wielu hektarów.

Rz

d brytyjski nigdy nie przyznał si

do przygotowywania broni bakteriologicznej, która miałaby zaatakowa

ludzi. Twierdzono,

e jedynie opracowano plany u

ycia bomb z laseczkami w

glika, aby wybi

bydło w

Niemczech, co mogłoby wywoła

głód.

W istocie taki pomysł miał jeden z naukowców dr Paul Fildes, dla którego eksperymenty na wyspie okazały
si

bardzo interesuj

ce. Z ich wynikami przyszedł do Lorda Hankeya:

Fildes: Nasze do

wiadczenia z pi

ęć

setfuntow

bomb

"N" wykazały,

e pałeczki w

glika

zostały rozsiane na obszarze około 50 hektarów. Jest to wynik nadspodziewanie dobry.

Hankey: A jak wygl

dałyby szanse zaatakowania Niemiec?

Fildes: Nalot na miasto wielko

ci powiedzmy Stutgartu, to jest 53 mile kwadratowe

wymagałby u

ycia 268 bombowców Lincoln, które zrzuciłyby 4 tysi

ce bomb typu "N".

Hankey: A efekty?

Fildes: Uwa

amy,

e 50% populacji nie miałoby szans prze

ycia. To jest zdanie zespołu.

Ja osobi

cie uwa

am,

e wska

nik jest wy

szy i si

ga 90%.

Hankey: Doktorze Fildes, rozmawiamy oczywi

cie o nalocie odwetowym,

przeprowadzonym wówczas, gdy Niemcy zaatakowaliby nasze miasta.

Fildes: Przeprowadziłem dalsze kalkulacje. Atak na sze

ść

najwi

kszych miast niemieckich

wymagałby u

ycia 2 690 samolotów, które zrzuciłyby około czterdziestu tysi

cy bomb.

Miasta te zostałyby ska

one na wiele lat, a ludno

ść

musiałaby zosta

całkowicie

ewakuowana. Musz

podkre

e u

ycie tej broni daleko odbiegałoby od normalnej

praktyki wojennej i jej zaakceptowanie mogłoby okaza

wielkim bł

dem.

Projekt był wi

c bardzo realny. Dokonanie 2 690 lotów nie było czym

niezwykłym. Na przykład w czasie

ataku na Hamburg od 24 lipca do 3 sierpnia 1943 roku samoloty alianckie wykonały 3 091 lotów zrzucaj

c na

miasto prawie osiem i pół tysi

ca ton bomb burz

cych i zapalaj

cych.

Mimo zastrze

dr Fildesa projekt ten skierowano do realizacji.

Zaatakowanie niemieckich miast za pomoc

bomb pełnionych zabójczymi bakteriami w

glika, co proponował

dr Fildes, napotkało podstawow

trudno

ść

: brak wystarczaj

cej ilo

ci bakterii. W Wielkiej Brytanii nie było

zakładów, które mogłyby wyprodukowa

600 ton zarazków w

glika. Dlatego zamówienie zło

ono w Stanach

Zjednoczonych, gdzie w szybkim tempie budowano takie zakłady w Huntsville. Okazało si

jednak,

wyprodukowanie ilo

ci bakterii koniecznej do masowanego bombardowania Niemiec potrwa kilka lat. W 1942

roku Lord Hankey zaproponował premierowi inne rozwi

zanie

Hankey: Gdyby

my zostali zmuszeni do akcji odwetowej, to jedynym wykonalnym dla nas

ruchem byłoby u

ycie w

glika przeciwko bydłu.

Churchill: Chcesz wygra

wojn

zabijaj

c krowy?

Hankey: Nie tylko krowy, tak

e owce i kozy. Zniszczyliby

my ich rolnictwo. Dr Fildes

proponuje rozrzucenie karmy, któr

nazywa krowimi ciasteczkami.

Doktor Fildesa skierował do szefów sztabów projekt pod tytułem: "Powietrzna dystrubucja zaka

onych

tabletek dla bydła", w którym proponował: Przeprowadziłem dalsze kalkulacje. Atak na sze

ść

najwi

kszych

miast niemieckich wymagałby u

ycia 2 690 samolotów, które zrzuciłyby około czterdziestu tysi

cy bomb.

Miasta te zostałyby ska

one na wiele lat, a ludno

ść

musiałaby zosta

całkowicie ewakuowana. Musz

podkre

e u

ycie tej broni daleko odbiegałoby od normalnej praktyki wojennej i jej zaakceptowanie

mogłoby okaza

wielkim bł

dem.

Fildes: Celem operacji jest zara

enie i zabicie jak najwi

kszej ilo

ci bydła na terytorium

nieprzyjaciela w ramach jednorazowego ataku powietrznego przez zrzucenie z samolotów
zainfekowanych ciasteczek. Najwa

niejszym okr

giem produkcji bydła jest prowincja

Oldenburg, gdzie na kilometr kwadratowy przypada 35 krów.

Dr Fildes uwa

ał,

e bombowce powinny lecie

z pr

dko

około 350 km/h i co dwie minuty zrzuca

kasetk

zawieraj

400 tabletek. W ten sposób rozrzucono by pi

ęć

milionów tabletek. Przeprowadziłem

dalsze kalkulacje. Atak na sze

ść

najwi

kszych miast niemieckich wymagałby u

ycia 2 690 samolotów, które

zrzuciłyby około czterdziestu tysi

cy bomb. Miasta te zostałyby ska

one na wiele lat, a ludno

ść

musiałaby

zosta

całkowicie ewakuowana. Musz

podkre

e u

ycie tej broni daleko odbiegałoby od normalnej

praktyki wojennej i jej zaakceptowanie mogłoby okaza

wielkim bł

dem.

Fildes: W ramach jednorazowego nalotu mo

na byłoby zniszczy

hodowl

na obj

tym

atakiem obszarze i wywoła

katastrofalne zamieszanie w nieprzyjacielskich słu

bach

weterynaryjnych.

Projekt zyskał uznanie i w fabryczce kosmetycznej w Bermondsey przygotowano lini

produkcyjn

, która

miała wytwarza

250 tysi

cy tabletek tygodniowo. Zatrudniono 25 kobiet pracuj

cych do tego czasu w

fabrykach mydła w Londynie i Bristolu i w lecie 1942 roku przewieziono je do zakładów.

adna z nich nie

wiedziała, co b

dzie tam robi

. Urz

dzenie do napełniania "ciasteczek" dawało pełn

gwarancj

bezpiecze

stwa. Do kwietnia 1943 roku wyprodukowano 5 milionów tabletek. Wszystko było gotowe do

przeprowadzenia ataku. Na szcz

ęś

cie nigdy do niego nie doszło.

Bez w

tpienia

wiadomo

ść

zmasowanego odwetu powstrzymywała Hitlera przed wydaniem rozkazu

dokonania ataku chemicznego lub bakteriologicznego. Tym bardziej,

e alianckie bombowce coraz cz

ęś

ciej

nadlatywały nad niemieckie miasta i zasypywały je gradem bomb. Raporty na temat efektów bombardowa

były tak wstrz

saj

ce,

e führer nigdy nie odwa

ył si

pojecha

do którego

ze zniszczonych miast. W

Hamburgu tylko jednej nocy zgin

ło 18,5 tys. mieszka

ców, z których wi

kszo

ść

udusiła si

z braku tlenu lub

zatruła gazami wydzielanymi przez fosfor, b

cy składnikiem ładunków zapalaj

cych. Łatwo wi

c było

przewidzie

skal

alianckiego odwetu za niemieckie naloty chemiczne lub biologiczne na brytyjskie miasta.

Ponadto Hitler liczył,

e uda mu si

dogada

z brytyjskimi politykami, aby zako

czy

walki na Zachodzie.

ycie broni masowego ra

enia przekre

liłoby takie szanse, gdy

aden z brytyjskich polityków nie

odwa

yłby si

wówczas proponowa

paktu z Hitlerem.

Europa unikn

ła wojny bakteriologicznej, której skutków nikt nie byłby w stanie przewidzie

wiadczy o tym

historia bezludnej wyspy Gruinard, która nie zako

czyła si

wraz z zaprzestaniem eksperymentów z

bakteriami w

glika.

Pocz

tkowo lekcewa

ono sygnały od farmerów mieszkaj

cych na stałym l

dzie s

siaduj

cym z wysp

Gruinard, gdzie w 1942 roku przeprowadzano eksperymenty z bombami kasetowymi napełnionymi bakteriami
w

glika. A

w 1954 roku wybuchła epidemia w

ród zwierz

t. Powtórzyła si

w 1961 i 1965 roku. Czy

powodem była blisko

ść

zatrutej wysepki? Ale jak bakterie mogły wydosta

stamt

d i przeby

wielokilometrow

cie

nin

? Mogły. Przewo

nikami były ptaki. One roznosiły zaraz

. Mimo tych podejrze

władze medyczne były bezradne. Dopiero w 1986 roku wynaleziono

rodki, które pozwoliły odkazi

wysp

Min

ły jeszcze cztery lata zanim ostatecznie zlikwidowano niebezpiecze

stwo, jakie tworzyły skupiska

bakterii ukryte w załomach skał i dopiero w 1990 roku, bez mała pół wieku po zako

czeniu eksperymentów z

broni

bakteriologiczn

, z wyspy zdj

to tablice zakazuj

ce wst

pu na jej skaliste brzegi.

Nie wiadomo ostatecznie, jak cz

sto w czasie drugiej wojny

wiatowej u

ywano broni bakteriologicznej?

Zapewne nie miało to powa

niejszego charakteru, ale pozostał l

Amerykanie obawiali si

e wojska radzieckie przej

ły cał

dokumentacj

i schwytały wi

kszo

ść

kadry

japo

skich o

rodków, w których produkowano bro

bakteriologiczn

i testowano j

na je

cach wojennych.

Mogło to da

Zwi

zkowi Radzieckiemu sił

równ

ameryka

skiej pot

dze nuklearnej.

ycie broni bakteriologicznej było prostsze ni

bomby atomowej. Nie wymagało posiadania bombowców

strategicznych ani rakiet. Wystarczyło wysła

kilka okr

tów podwodnych przez Atlantyk. Wynurzyłyby si

ciemno

ciach u brzegów Nowego Jorku i wykorzystuj

c wiatr wiej

cy od oceanu wypu

ciłyby chmury

zabójczych bakterii. Taki scenariusz wygl

da do

ść

fantastycznie, ale w rejonie San Francisco

przeprowadzono sze

ść

pozorowanych ataków. Ameryka

skie okr

ty podwodne wystrzeliwały w stron

pojemniki z nieszkodliwymi bakteriami. Ustalono pó

niej,

e 800 tysi

cy mieszka

ców miasta wchłon

ło

bakterie.

Mo

na te

było wysła

kilkudziesi

ciu ludzi z pojemnikami zarazków w

glika. Wsiedliby do nowojorskiego

metra i w stosownej chwili wyrzucili na tory słoiki z bakteriami. Amerykanie wiedzieli,

e w 1943 roku w

paryskim metrze Niemcy z okien poci

gów rozpylali nieszkodliwe bakterie, aby sprawdzi

jak szybko

rozprzestrzeni

i jak daleko dotr

. Taki eksperyment powtórzyli Brytyjczycy 26 lipca 1963 roku. Wówczas,

za zgod

du, do poci

gu metra na stacji Colliers Wood w Londynie wsiadł m

ęż

czyzna z niewielkim

cynowym pojemnikiem, który wyrzucił przez uchylone okno. Nikt na to nie zareagował, gdy

pasa

erowie byli

przekonani,

e pozbył si

puszki po piwie. Wynik tego eksperymentu okazał si

zastraszaj

cy: w ci

kilkudziesi

ciu minut bakterie, roznoszone podmuchami przeje

cych poci

gów dotarły na odległo

ść

tnastu kilometrów od miejsca, w którym zostały wyrzucone. Badania ujawniły równie

e wszystkie

poci

gi kursuj

ce na tej trasie zostały ska

one. Gdyby były to bakterie chorobotwórcze, wówczas w Londynie

wybuchłaby epidemia, która zdziesi

tkowałaby mieszka

ców tego miasta.

Podobne eksperymenty przeprowadzano w nowojorskim metrze, gdzie z p

cych poci

gów wyrzucano na

tory szklane pojemniki napełnione nieszkodliwymi bakteriami. Wszystkie wyniki pozostały tajne, czemu nie
ma si

co dziwi

Najwi

ksz

wiedz

na temat broni biologicznej posiadał generał Shiro Ishii, który kierował zakładami w

Pingfan. Dlatego po wojnie stał si

najbardziej poszukiwanym człowiekiem na

wiecie. Wszelki

lad po nim

zagin

ł, co mogło wskazywa

e radzieckim spadochroniarzom, którzy 19 sierpnia dokonali desantu udało

go schwyta

. Wywiad ameryka

ski skłonny był jednak uzna

e zbrodniarz umkn

ł Rosjanom.

W ko

cu 1945 roku wywiad wojskowy trafił na trop generała Shiro Ishii, który kierował zakładami w Pingfan,

gdzie wytwarzano bro

bakteriologiczn

. Ukrywał si

w Japonii i tam go aresztowano. Ishii odmawiał zezna

Miał stan

ąć

przed ameryka

skim s

dem jako zbrodniarz wojenny. Ci

ąż

yła na nim odpowiedzialno

ść

cierpienia i

mier

setek je

ców oraz tysi

cy niewinnych ludzi, wobec których zastosowano bro

bakteriologiczn

. Dowody były oczywiste: w grobach w pobli

u obozu jenieckiego pod Mukdenem znaleziono

zwłoki je

ców, z których 31 zmarło w wyniku zara

enia w

glikiem, 60 - na choler

, 12 na dyzenteri

, 106 na

, 22 na dur brzuszny, 41 na gru

lic

, a 9 na tyfus. Oczywi

cie pełnej liczby ofiar nie udało si

ustali

Dwustu je

ców prze

yło i byli

wiadkami oskar

enia. Jeden z nich, Frank James, zeznał: James: 11 listopada

1942 roku je

ców alianckich w obozie w Mukdenie badała japo

ska komisja. Lekarze mieli maski na

twarzach. Pryskali je

com w twarz jak

ąś

ciecz

i robili zastrzyki. W ci

gu 60 dni dwustu lub trzystu z nich

zmarło, a ich ciała wyrzucono na zewn

trz, gdzie zamarzły. Dopiero na wiosn

ęść

pochowano, a inne

poddano sekcji.

Generał Ishii nie stan

ł przed s

dem. Amerykanie wci

ąż

liczyli,

e uda si

wydoby

od niego najwa

niejsze

informacje. Jego wiedza była zbyt cenna, aby skaza

go na

mier

. On jednak milczał. A

w 1947 roku

dowiedział si

e Rosjanie za

żą

dali wydania go. Przestraszony mo

liwo

ekstradycji, zgodził si

ujawni

swoj

wiedz

Amerykanom, s

e w ten sposób wykupi nietykalno

ść

. Natychmiast z Waszyngtonu

przyjechali dr Edwin Hill i dr Joe Victor, wybitni specjali

ci od broni chemicznej i bakteriologicznej, aby oceni

zeznania gen. Ishii. Zanotowano je na 137 stronach maszynopisu, których zawarto

ść

pozostała

cisł

tajemnic

. Taki był rozkaz gen. Douglasa MacArthura, dowódcy ameryka

skich wojsk okupacyjnych w Tokio,

który w kwietniu 1947 roku stwierdził: "Najwy

sza tajno

ść

jest niezb

dna, w celu ochrony interesów Stanów

Zjednoczonych i unikni

cia kłopotów".

Po wojnie wszystkie mocarstwa prowadziły badania i produkowały bro

bakteriologiczn

. W Wielkiej Brytanii,

gdzie nie znaleziono odpowiednich poligonów, badania przeprowadzano na morzu. Wykonano co najmniej 7
testów.

Prace były o wiele bardziej zaawansowane w Stanach Zjednoczonych, gdzie próby przeprowadzano na
wielkim poligonie Dugway, obejmuj

cym pół miliona hektarów pustyni w stanie Utah.

W Fort Detric prowadzono próby wyhodowania nowej odmiany komarów zara

onych

ółt

febr

. Wyniki

testów były tak obiecuj

ce,

e wojsko zło

yło zamówienie na 100 milionów insektów. Rozeszły si

pogłoski,

e bomby wypełnione komarami zostały u

yte w kilku miejscach, prawdopodobnie w Wietnamie, a

niewykluczone,

e na Kubie, gdzie zmarło 300 tysi

cy ludzi w wyniku gor

czki krwotocznej dengi.

O ile czasami do publicznej wiadomo

ci przeciekały informacje o eksperymentach prowadzonych przez

naukowców brytyjskich i ameryka

skich, to nic nie wiadomo o działaniach w Zwi

zku Radzieckim.

wiecie pojawiło si

nowe niebezpiecze

stwo: pa

stwa totalitarne - Libia, Irak, Iran, Korea Północna -

zacz

ły prowadzi

intensywne badania nad produkcj

broni bakteriologicznej.

Jaka jest skala zagro

enia? To jest najwi

ksza tajemnica XXI wieku.

Jest jeszcze inne niebezpiecze

stwo, którego

wiat nie zna, cho

istnieje ju

od blisko wieku.

Przekonali si

o tym

ołnierze alianccy bior

cy udział w operacji "Pustynna burza" w 1992 roku w Zatoce

Perskiej.

Głos przez megafon: GAZ! To jest gaz! Czwarty stopie

! To nie s

wiczenia! Powtarzam:

to nie s

wiczenia!

Okrzyki nagła

niane przez megafony, powtarzane przez dowódców oddziałów rozbrzmiewały, gdy tylko

czujniki M43 ustawione wokół alianckich baz sygnalizowały obecno

ść

gazu w powietrzu.

ołnierze, z trudem opanowuj

c panik

, wysupływali z toreb plastikowe peleryny, którymi szczelnie owijali

ciało i zakładali na twarze maski. Ci

ęż

ko oddychaj

c w gor

cym pustynnym powietrzu czekali w napi

ciu na

wyst

pienie pierwszych objawów zatrucia, gotowi natychmiast połkn

ąć

kilka z 13 pigułek, jakie im wydano,

aby mogli zneutralizowa

truj

ce substancje. Z reguły po kilkunastu minutach alarm odwoływano, gdy

okazywało si

e w powietrzu nie było gazu, lecz zbyt wiele spalin lub dymu prochowego.

Takie alarmy były codzienno

w oddziałach bior

cych udział w operacji "Pustynna burza". Nikt jednak nie

odwa

ył si

lekcewa

ostrze

, tak wielki i wszechobecny był l

k przed tajn

broni

Saddama Husajna i

prawdopodobie

stwem,

e zostanie u

yta. I tak si

stało.