Energoch
Energoch
ł
ł
onno
onno
ść
ść
proces
proces
ó
ó
w
w
przemys
przemys
ł
ł
owych
owych
Norbert Szmolke
Norbert Szmolke
Politechnika Opolska
Politechnika Opolska
20
20
10
10
Produkcja
Produkcja
bioetanolu
bioetanolu
Fabryka BIOETANOLU
Fabryka BIOETANOLU
100 mln litr
100 mln litr
ó
ó
w rocznie
w rocznie
Na przykładzie technologii firmy Montz
Dzia
Dzia
ł
ł
y produkcyjne zak
y produkcyjne zak
ł
ł
adu
adu
magazyn zboża z infrastrukturą przyjęcia
mielenie ziarna na sucho, przygotowanie zaczynu,
dodanie enzymów
zacieranie
fermentacja
destylacja i rektyfikacja
odwadnianie spirytusu
suszarnia wywaru (wirówka, wyparka, mieszarka,
suszarka)
magazyn biopaliwa
urządzenia towarzyszące: kotłownia, sprężarkownia,
chłodnia ...
Schemat blokowy
Schemat blokowy
procesu produkcyjnego
procesu produkcyjnego
magazyn ziarna
mielenie
zaczynianie
upłynnianie
odparowanie
wirowanie
destylacja
fermentacja
scukrzanie
suszenie
rektyfikacja
odwadnianie
kondensat
Susz
zbożowy
lutrynek
bioetanol
CO
2
Silosy magazynowe
Silosy magazynowe
Pojemność całkowita silosów ok. 30 - 40 tys. ton na terenie
zakładu
Pozostałe 250000 ton w bazach satelitarnych bądź u plantatorów
Wyposażenie w urządzenia do przyjęcia, suszenia i czyszczenia
ziarna
P
P
rzygotowanie surowca
rzygotowanie surowca
-
-
zaczynianie
zaczynianie
Mielenie zboża na sucho, przygotowanie zaczynu na bazie
zmielonej mąki wody świeżej i wody z zawrotów z
dodatkiem enzymów
Żyto mielone jest na śrutę
o
rozdrobnieniu 0,6 mm
(max wielkość śruty 1,25
mm, zawartość mąki <0,15
mm do 5%)
P
P
rzygotowanie zacieru
rzygotowanie zacieru
–
–
up
up
ł
ł
ynnianie
ynnianie
oraz
oraz
dodanie cukru
dodanie cukru
gotowanie zacieru za pomocą jet-cooker’a, upłynnianie i
scukrzanie na zbiornikach w powolnym przepływie
kondycjonowanie i rozmnażanie zawracanej „własnej”
kultury drożdży w kadziach drożdżowych,
fermentacja w dużych tankach z mieszaniem pompą
obiegową zacieru i chłodzeniem na płytowych
wymiennikach ciepła
Fermentacja zacieru
Fermentacja zacieru
Kadzie fermentacyjne
Kadzie fermentacyjne
Destylacja, rektyfikacja
odfermentowany zacier podawany jest na kolumnę
destylacyjną a uzyskany w wyniku destylacji spirytus
surowy wzmacniany jest na kolumnie rektyfikacyjnej
Aparaty odpędowe dwukolumnowe
Wysokość kolumn rzędu 40 metrów
Moc spirytusu po rektyfikacji 96O
temp. wrzenia etanolu
78,3
O
C
temp. wrzenia wody
99,7
O
C
Destylacja a rektyfikacja
O
O
dwadnianie
dwadnianie
odwadnianie na sitach molekularnych lub na membranach
Sita molekularne, sita
cząsteczkowe, porowate związki
chemiczne mające własność
zatrzymywania w wewnętrznych
obszarach sieci krystalicznej
cząsteczek adsorbatów, o
odpowiednich rozmiarach. Różne
sita molekularne posiadają różnej
wielkości luki i kanały.
Do najważniejszych sit
molekularnych należą:
glinokrzemiany (zeolity np.
stylbit, natrolit), porowate
polimery, szkła, węgiel aktywny.
membrana
Bilans produkcji etanolu - 100 mln dm
3
/a
mąka 35000 kg/h
woda 146000
kg/h
zaczyn 181000 kg/h
enzymy 2,25 kg/h
drożdże 3 kg/h
pożywki 25 kg/h
zacier odfermentowany 36899 kg/h 37440dm
3
/h
woda
88%
86
O
alkohol
6%
7
O
pozostałe
7%
7
O
CO
2
1873
kg/h
proporcje:
żyto/woda = 100/417
bioetanol
12500 dm
3
/h
99,8
O
10000 kg/h
wywar 90% sm
12200 kg/h
Wska
Wska
ź
ź
niki produkcyjne
niki produkcyjne
-
-
media
media
Wielkość produkcji
100 mln litrów bioetanolu
rocznie
= 300000 litrów dziennie
= 12500 litrów na godzinę
przy 330 dniach produkcyjnych
Energia cieplna
Energia cieplna
–
–
wszystkie procesy
wszystkie procesy
wymagaj
wymagaj
ą
ą
ce podgrzewania
ce podgrzewania
• nośnik – gaz ziemny GZ 50
• zużycie 3900 m
3
/h
• rocznie 30,9 mln m
3
/a
• energochłonność produktu 10,6 MJ/dm
3
Energia
Energia
elektryczna
elektryczna
• zapotrzebowanie mocy 4,8 MW
Woda
Woda
Ch
ł
odz
ą
ca
• strumie
ń
3600 m
3
/h
• uzupe
ł
nienie (2%) 72 m
3
/h
Ś
wie
ż
a do zaczynu
• zu
ż
ycie 25 m
3
/h
Ś
Ś
cieki
cieki
Brak – technologia bezściekowa
Surowiec do produkcji bioetanolu
Surowiec do produkcji bioetanolu
żyto
woda
15%
skrobia
55%
białko
9%
tłuszcz
2%
pozostałe
19%
kukurydza (mokra)
woda
30%
skrobia
50,8%
białko
6,7%
tłuszcz
3,2%
pozostałe
9,3%
ziemniaki
ziemniaki
woda
woda
70%
70%
skrobia
skrobia
24%
24%
bia
bia
ł
ł
ko
ko
3%
3%
t
t
ł
ł
uszcz
uszcz
1%
1%
pozosta
pozosta
ł
ł
e
e
2%
2%
pszenica
pszenica
woda
woda
15,0%
15,0%
skrobia
skrobia
58,5%
58,5%
bia
bia
ł
ł
ko
ko
10,0%
10,0%
t
t
ł
ł
uszcz
uszcz
1,7%
1,7%
pozosta
pozosta
ł
ł
e
e
14,8%
14,8%
1,157 zł/dm
3
0,998 zł/dm
3
1,217 zł/dm
3
1,817 zł/dm
3
(koszt – styczeń 2009)
Sprawno
Sprawno
ść
ść
procesu produkcji etanolu
procesu produkcji etanolu
sprawność fermentacji:
teoretyczna
• 100 kg skrobi => 56,79 kg 100% etanolu
praktyczna
• 100 kg skrobi => 48,80 kg 100% etanolu
• 100 kg żyta => 34 dm
3
spirytusu
bezwodnego 99,8
O
• zużycie żyta 2,94 kg/dm
3
etanolu
Produkty podstawowe zak
Produkty podstawowe zak
ł
ł
adu
adu
100 kg żyta
- 34 litry spirytusu absolutnego
- 37 kg suszu zbożowego
Produkcja dzienna
– 300 m
3
bioetanolu 99,8
O
i 312 ton suszu
zbożowego
Produkcja roczna
– 100 mln dm
3
bioetanolu i 121 tys. ton suszu
zbożowego
Wskaźniki produkcyjne
kg/1000 l
1,96
enzymy scukrzające
9
kg/1000 l
0,93
enzymy upłynniające
8
kg/1000 l
10,00
pożywki (fosforany 50%P
2
O
3
,
siarczany)
7
kg/1000 l
15,00
węglan sodowy
6
kg/1000 l
6,95
kwas siarkowy 96%
5
kg/1000 l
0,72
antyspieniacze
4
kg/1000 l
0,51
NaOH 50%
3
dm
3
/1000 l
80,00
benzyna – środek skażający 8% do
bioetanolu
2
t/1000 l
2,94
żyto (55-57% skrobi)
1
Jednostka
Wskaźnik
Wyszczególnienie
Lp.
Produkty – 100 mln bioetanolu na rok
t
t
dm
3
dm
3
jednostka
na rok
na miesiąc
na dobę
na godz.
produkt
75000
5740
209
8,7
dwutlenek
węgla
100000
9000
300
12,5
wywar suszu
zbożowego
DDGS
108mln
9720000
324000
13500
bioetanol
skażony benzyną 8%
100mln
9000000
300000
12500
bioetanol
Zatrudnienie – pracownicy produkcyjni
32
RAZEM
6
pozostali
2
laborantka
2
elektryk
2
mechanik
12
pomocnik
4
operator
4
kierownik zmiany
2
magazyny
4
przyjęcie surowca
Bez
pracowników
dyrekcji,
administracji,
obsługi i ochrony
Stanowisko – dział
Produkcja
Produkcja
bioetanolu
bioetanolu
Goświnowice – 140 mln litrów bioetanolu rocznie
Goświnowice
technologia Katzen
Skala zapotrzebowania na kukurydzę sięga
15 % obecnej krajowej produkcji tego ziarna.
Pojawienie się rynku zbytu, na 350 tys. ton
kukurydzy wraz z koniecznością jej
przemieszczania z terenu kilku województw
oznacza stworzenie nowych miejsc pracy w
rolnictwie i jego otoczeniu – docelowo w
zakładzie znajdzie zatrudnienie ok. 57 osób.
Technologia KATZEN -
produkcja etanolu wynosi 140 mln l/rok,
natomiast DDGS 103,5 tys. ton/rok.
Media Technologiczne -
Gaz Ziemny
6 645m
3
/h
55mln m
3
/rok
Energia Elektryczna
7 MWh / dzień
55 000 MWh / rok
Woda Technologiczna
200 tys. m
3
/rok
Logistyka -
Dzienne przeładunki
Kukurydza – 1 400 ton
DDGS – 420 ton
Etanol – 560 m
3
Chemikalia różne – 2000 ton/rok
Wagony Kolejowe
Kukurydza – 1 pociąg codziennie
DDGS – 1 pociąg co 5 dni
Etanol – 1 pociąg co 3 dni
Samochody Ciężarowe
26 pojazdów dziennie
Wykorzystano prezentację pt.
BIOPALIWA – spirytus odwodniony
autorstwa Mirosława Klecza