67.Administracja
rządowa
(1921-1939).
Struktury
organizacyjne i kompetencje.
Organizację administracji rządowej cechowało zespolenie z
organami
administracji
ogólnej
większości
działów
administracji specjalnej: z pewnymi wyjątkami- przemysłu i
handlu, rolnictwa, dróg, opieki społecznej oraz w całości-
spraw wyznaniowych, sztuki i kultury. Pozostałe działy
administracji specjalnej posiadały odrębną strukturę organów
terytorialnych. Fakt zespolenia stanowił przesłankę nazywaną
administracji ogólnej- zespoloną, a administracji specjalnej-
niezespoloną. Dla celów administracji ogólnej obszar państwa
podzielony został na województwa, powiaty, gminy miejskie i
wiejskie. W 1939r istniało w Polsce 16 województw i jedno
miasto wydzielone- Warszawa,264 powiaty ( w tym 23
grodzkie ,nazywane też miejskimi ), 611 gmin miejskich i 3195
gmin wiejskich. W organizacji organów administracji ogólnej
występowały w pierwszych latach znaczne odrębności.
Szybko jednak nastąpiła unifikacja według jednolitego
modelu strukturalnego. Przewidywał on następujące organy:
w województwach- wojewodowie, jako organy II instancji,
jedynie w Warszawie zamiast wojewody Komisarz Rządu, w
powiatach miejskich i wiejskich nie istniały odrębne organy
administracji ogólnej. Jej funkcje wykonywały organy
wykonawcze samorządu terytorialnego. Utrzymanie przez
część resorów odrębnych organów terytorialnych ,nie
zespolonych z administracją ogólną, uzasadniono specyfikę
ich
działalności.
Specjalną
organizację
administracji
terytorialnej
posiadały
resorty:
Spraw
Wojskowych,
Sprawiedliwości, Skarbu, Poczty i Telegrafów, do 1932r.
Reform Rolnych ,a częściowo Wyznań Religijnych i
Oświecenia Publicznego, Przemysłu i Handlu, Komunikacji,
Opieki Społecznej. Podział kraju dla celów administracji
specjalnej (niezespolonej)nie pokrywał się z podziałem
dokonanych dla celów administracji ogólnej(okręgi sądowe,
wojskowe, szkolne, kolejowe). Organy administracji rządowej
zarówno ogólnej jak i specjalnej zbudowane były na zasadzie
hierarchiczno-
instytucyjnej,
z
której
wynikało
podporządkowanie organów niższych organom wyższym,
wyrażające się w zależności osobowej i służbowej oraz w
obowiązku wykonywania ich poleceń.