dr Joanna Åšmiechowicz
Finanse i rachunkowośd
2013/2014
Kinga Chmielewska®
1
12.10.2013r.
Budżet jednostki, sprawozdanie z wykonania budżetu, budżet bieżący, wieloletnia prognoza finanso-
wa gminy, powiatu lub województwa  dwiczenia listopad
Sektor finansów publicznych
Zwrot  sektor finansów publicznych pojawił się po raz pierwszy w art. 5 ustawy o f.p. z 1998r.,
ustawa nie zdefiniowała pojęcia sektora finansów publicznych. Wskazała natomiast na to, jakie pod-
mioty zalicza się do sektora finansów publicznych i z jakimi wyjątkami oraz na jakie segmenty dzieli
się ten sektor. W innych przepisach ustawa posługiwała się też zamiennie określeniami  jednostki
sektora finansów publicznych lub  podmioty należące do tego sektora . Wymieniając jednocześnie
także urządzenia związane z sektorem finansów publicznych (np.  nadwyżka lub  deficyt bądz
 zo-
bowiązania sektora finansów publicznych) oraz z jego jednostkami (np. jednolity plan kont, plany
finansowa, budżety).
Sektor finansów publicznych tworzą jednostki organizacyjne sektora publicznego utworzone na pod-
stawie ustawy i wyłączenie w celu wykonywania zadao publicznych, które finansowane są ze środków
publicznych, podlegających planowaniu, bilansowaniu, kontroli, rachunkowości i sprawozdawczości
oraz dyscyplinie według jednakowych zasad.
Zakres sektora FP:
·ð Organy wÅ‚adzy publicznej, w tym organy administracji rzÄ…dowej, organy kontroli paostwowej
i ochrony prawa oraz sądy i trybunały
·ð Jednostki samorzÄ…du terytorialnego oraz ich zwiÄ…zki
·ð Jednostki budżetowe
·ð SamorzÄ…dowe zakÅ‚ady budżetowe
·ð Agencje wykonawcze
·ð Instytucje gospodarki budżetowej
·ð Paostwowe fundusze celowe
·ð ZakÅ‚ad Ubezpieczeo SpoÅ‚ecznych i zarzÄ…dzane przez niego fundusze oraz Kasa Rolniczego
Ubezpieczenia Społecznego i fundusze zarządzane przez Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpie-
czenia Społecznego
·ð Narodowy Fundusz Zdrowia
·ð Samodzielne publiczne zakÅ‚ady opieki zdrowotnej
·ð Uczelnie publiczne
·ð Polska Akademia Nauk i tworzone przez niÄ… jednostki organizacyjne
·ð Paostwowe i samorzÄ…dowe instytucje kultury oraz paostwowe instytucje filmowe
·ð Inne paostwowe lub samorzÄ…dowe osoby prawne utworzone na podstawie odrÄ™bnych ustaw
w celu wykonywania zadao publicznych z wyłączeniem przedsiębiorstw, instytutów badaw-
czych, banków i spółek prawa handlowego
Kinga Chmielewska®
2
Celowośd wyodrębnienia SPF:
·ð Przyczyny, dla których wyodrÄ™bnia siÄ™ pojÄ™cie sektora finansów publicznych oraz zestawia
katalog jednostek zaliczanych do tego sektora, mają charakter zarówno makro- jak i mikro-
ekonomiczny. Potrzeba taka wyłoniła się zwłaszcza wtedy, gdy budżet paostwa przestał byd
jedynym urzÄ…dzeniem planowania finansowego i gospodarki finansowej paostwa, obok niego
zaś pojawiły się inne instytucje finansowe wykonujące zadania publicznej gospodarki finan-
sowej (np. fundusze celowe, zdrowotne). Sektor finansów publicznych stał się koniecznością,
gdy ramy budżetu paostwa okazały się zbyt ciasne dla podmiotów wyodrębnionych z admini-
stracji publicznej i poddanych w innemu reżimowi niż jednostki ujęte w budżecie metodą bu-
dżetowania brutto.
·ð Po pierwsze, na koniecznoÅ›d takÄ… wskazuje potrzeba planowania i bilansowania (zachowania
równowagi lub ustalenia rozmiarów deficytu oraz zadłużenia na jego sfinansowanie) wszyst-
kich środków publicznych, niezależnie od tego, w jakich formach organizacyjno-prawnych
planowane jest ich gromadzenie i wydatkowanie.
·ð Po drugie, celowoÅ›d wyróżnienia sektora finansów publicznych wiąże siÄ™ z koniecznoÅ›ciÄ…
poddania tego sektora odrębnym regułom i formom zarządzania. W praktyce ustrojowej
paostw wykształciły się różne systemy zarządzania finansami publicznymi, niemniej mają one
także wspólne, jednolite cechy.
·ð Po trzecie, celowe jest stworzenie pewnego wspólnego i w miarÄ™ możliwoÅ›ci jednolitego re-
żimu prawnego zachowao obowiązujących w ramach sektora finansów publicznych. Reżim
ten obejmuje uprawnienia i obowiązki jednostek zaliczonych do sektora finansów publicz-
nych oraz zasady odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych. Nie ma
oczywiście przeszkód, aby poszczególnym jednostkom sektora finansów publicznych nadad
częściowo reżim odrębny od rozwiązao ogólnych dotyczących wszystkich jednostek sektora
finansów publicznych
·ð Po czwarte, istnienie sektora finansów publicznych jest koniecznoÅ›ciÄ… w warunkach pogÅ‚Ä™bia-
jącej się globalizacji i internacjonalizacji życia gospodarczego, ponieważ poszczególne pao-
stwa zmuszone są do stosowania jednolitych zasad rachunkowości i sprawozdawczości oraz
statystyki publicznej w zakresie finansów publicznych
Znaczenie wyodrębnienia SFP ma wymiar:
·ð Organizacyjny (planowanie, bilansowanie, zarzÄ…dzanie, statystyka) po części także,
·ð Prawny (jednolity reżim prawny jednostek zaliczanych do sektora finansów publicznych)
·ð Istnienie sektora finansów publicznych zwiÄ™ksza możliwoÅ›ci nadania finansom publicznym
pełnej jawności i przejrzystości
·ð Ponadto, wyodrÄ™bnienie sektora finansów publicznych zmusza do przyjÄ™cia innego niż do-
tychczas systemu podziału kompetencji organów władzy publicznej w zakresie finansów pu-
blicznych
Jednostki sektora finansów publicznych:
·ð MogÄ… byd tworzone w formach organizacyjno-prawnych okreÅ›lonych w ust. o finansach
publicznych (jednostki budżetowe, samorządowe, zakłady budżetowe, agencje wykonawcze,
instytucje gospodarki budżetowej, paostwowe fundusze celowe) oraz na podstawie odręb-
Kinga Chmielewska®
3
nych ustaw (SPZOZ, uczelnie publiczne, paostwowe i samorzÄ…dowe instytucje kultury, pao-
stwowe instytucje filmowe oraz paostwowe i samorzÄ…dowe osoby prawne utworzone w celu
wykonywania zadao publicznych)
·ð Jednostki te majÄ… w prawie finansowym status podmiotów biernych; ich uprawnienia i
obowiązki w zakresie FP określa prawo
·ð Nie majÄ… jednolitego zakresu samodzielnoÅ›ci finansowej; finansujÄ… swojÄ… dziaÅ‚alnoÅ›d w róż-
nym stopniu, opierając się na środkach publicznych oraz rozliczając się z budżetem paostwa
lub budżetem jst na zasadzie brutto lub netto bądz
z wielu tytułów po stronie przychodów i
wydatków
·ð Pracownicy i kierownicy JSPF ponoszÄ… odpowiedzialnoÅ›d za naruszenie dyscypliny finansów
publicznych
·ð W prawie podatkowym JSFP wystÄ™pujÄ… jako podatnicy, pÅ‚atnicy, inkasenci
·ð SÄ… one również podmiotami pomocy publicznej
JSFP można podzielid na dwie grupy biorąc pod uwagę obowiązujące je zasady gospodarki finanso-
wej:
·ð Jednolite dla wszystkich (jb, samorzÄ…dowe zb, paostwowe i samorzÄ…dowe jednostki organi-
zacyjne)
·ð Jednolite dla wszystkich i specjalnie dla nich sformuÅ‚owane (wiÄ™kszoÅ›d funduszy celowych,
PAN, paostwowe szkoły wyższe, jednostki badawczo-rozwojowe, ZUS, KRUS, NFZ, SPZOZ,
paostwowe i samorządowe instytucje kultury, niektóre agencje paostwowe)
Jednostka budżetowa:
·ð To historycznie najstarsza i najbardziej typowa forma organizacyjno-prawna forma realizacji
zdao przez organy publiczne
·ð Jednostki te majÄ… w prawie finansowym status podmiotów biernych; ich uprawnienia i obo-
wiązki w zakresie FP określa prawo
·ð Pokrywa swoje wydatki z budżetu, a dochody odprowadza na rachunek dochodów budżetu
paostwa lub jst
·ð Jednostki budżetowe nieodpÅ‚atnie Å›wiadczÄ… usÅ‚ugi publiczne, ale za niektóre czynnoÅ›ci urzÄ™-
dowe i usługi pobierają odpowiednie opłaty, których wysokośd przeważnie jest niezależna od
kosztów świadczenia usług
·ð Pozbawione sÄ… osobowoÅ›ci prawnej i zdolnoÅ›ci sÄ…dowej; nie sÄ… podmiotami prawa wÅ‚asnoÅ›ci,
a jedynie wykonujÄ… ograniczone prawa rzeczowe w zakresie przekazanego im w zarzÄ…d mie-
nia
·ð PodstawÄ… gospodarki finansowej JB jest roczny plan finansowy, sporzÄ…dzany wg okreÅ›lonej
procedury. W planie tym ujmowane są roczne plany dochodów i wydatków w podziale na
części, działy, rozdziały i paragrafy.
Planowanie finansowe w JB obejmuje dwa etapy:
·ð sporzÄ…dzanie planów
·ð ich weryfikowanie oraz zatwierdzanie
Kinga Chmielewska®
4
Planowanie finansowe w paostwowych i samorzÄ…dowych JB  etap pierwszy:
·ð Projekt planu opracowuje kierownik jednostki na podstawie informacji otrzymanych od dys-
ponentów części budżetowych. Dysponenci przekazują je do 25 X roku poprzedzającego rok
budżetowy, na który sporządzane są plany. W tym samym czasie dysponenci przekazują za-
rządom jst informacje o wysokości przekazanych im dotacji budżetowych
·ð Kierownik samorzÄ…dowej JB otrzymuje od zarzÄ…du JST informacje bÄ™dÄ…ce podstawÄ… opraco-
wanie projektu planu finansowego
·ð Rezultatem pierwszego etapu planowania finansowego jest opracowanie projektu planu
finansowego jednostki budżetowej. W paostwowych JB projekt planu musi byd sporządzony
do 1 XII roku poprzedzającego rok budżetowy, na który opracowywany jest plan. Natomiast
w samorzÄ…dowych B  plan powinien byd opracowany w ciÄ…gu 30 dni od otrzymania przez
kierownika JB informacji będącej podstawą sporządzenia tego planu, nie póz
niej jednak niż
do 22 X roku poprzedniego
Planowanie finansowe w paostwowych i samorzÄ…dowych JB  etap drugi:
·ð Projekty planów finansowych przygotowywane przez kierowników JB podlegajÄ… weryfikacji
odpowiednio przez dysponentów części budżetowych (w paostwowych JB) lub zarządy JST
(w samorzÄ…dowych JB)
·ð Wymagana jest zgodnoÅ›d kwot planowanych dochodów/wydatków z zawartymi w projekcie
ustawy/uchwały budżetowej. W razie stwierdzenia różnid i wprowadzenia do projektu planu
zmian trzeba poinformowad o nich kierownika paostwowej JB do 15 XII a w przypadku samo-
rządowej JB w ciągu 7 dni od otrzymania projektu planu, nie póz
niej niż do 27 XII
Planowanie finansowe w paostwowych i samorzÄ…dowych JBC
Zweryfikowane projekty planów finansowych JB podlegają zatwierdzeniu przez kierownika JB w ciągu
10 dni od ich otrzymania. Stają się one podstawą gospodarki finansowej jednostki budżetowej od
1 stycznia. W trakcie roku kierownik ma ograniczone możliwości wprowadzania zmian do planu fi-
nansowego. Mogą byd one wprowadzone tylko wówczas, gdy organy paostwowe lub samorządowe
będące organizatorem jb zdecydują o zmianach planu dochodów i wydatków lub w przypadku
przesunięd zaplanowanych wydatków.
Finansowanie JB:
·ð PowiÄ…zane sÄ… z BP lub budżetem JST metodÄ… brutto
·ð Zasilane sÄ… finansowo w formie sukcesywnego przekazywania Å›rodków do wysokoÅ›ci za-
twierdzonej w planie finansowym wpływami na rachunki bieżące poszczególnych jednostek.
Środki niewykorzystane w danym roku, nie mogą byd przeniesione na rok następny, ale
podlegają zwrotowi na rachunek bieżący właściwego budżetu
·ð Limit Å›rodków na rok nastÄ™pny powiÄ…zany jest z wielkoÅ›ciÄ… Å›rodków wykorzystanych w da-
nym roku
·ð Nie mogÄ… zaciÄ…gad kredytów, a jedynie ich dopuszczalne zobowiÄ…zania muszÄ… byd pÅ‚atne w
danym roku i nie mogą przekraczad kwot zaplanowanych na dany rok wydatków (naruszenie
dyscypliny FP)
Kinga Chmielewska®
5
Przykładowe jb:
·ð UrzÄ™dy wÅ‚adzy i administracji paostwowej lub samorzÄ…dowej
·ð SÄ…dy, prokuratura, zakÅ‚ady karne, komendy policji i straży pożarnej, straż miejska i gminna
·ð Jednostki wojskowe
·ð SzkoÅ‚y podstawowe, gimnazja
·ð Jednostki utrzymania dróg
·ð Dps-y, oÅ›rodki opiekuoczo-wychowawcze
Kinga Chmielewska®
6
13.10.2013r.
Jednostki budżetowe dzielimy na (ustrojowy punkt widzenia):
·ð Jednostki należące do aparatu wykonawczego organów wÅ‚adzy ustawodawczej: kancelarie,
biura, ministerstwa, centralne urzędy, etc.
·ð Jednostki organizacyjne podlegÅ‚e lub nadzorowane przez paostwowÄ… lub samorzÄ…dowÄ…
władzę wykonawczą: urzędy skarbowe, urzędy celne, izby skarbowe, izby celne
·ð Jednostki zaliczane do sÄ…dów i trybunałów oraz do organów ochrony paostwa i prawa: sÄ…-
dy, policja, prokuratura, straż graniczna. Podmioty te nie mają formalnie wyodrębnionych
urzędów
Samorządowe zakłady budżetowe:
·ð Nie majÄ… osobowoÅ›ci prawnej
·ð Ich kierownicy dziaÅ‚ajÄ… w zakresie peÅ‚nomocnictwa ogólnego udzielonego w zakresie udzie-
lonym przez organ, który je utworzył (mają prawo do załatwiania spraw zwykłego zarządu, a
więc spraw bieżących związanych z utrzymanie jednostki organizacyjnej tak, aby mogła wy-
konywad przypisane jej zadania, jak też spraw związanych z eksploatacją majątku rzeczowego
zgodnie z jego przeznaczeniem i utrzymaniem w stanie niepogorszonym)
·ð OdpowiedzialnoÅ›d za zobowiÄ…zania zakÅ‚adu ponosi organ, który go powoÅ‚aÅ‚
·ð DziaÅ‚ania prawne podejmowane sÄ… przez kierownika zakÅ‚adu w imieniu i ze skutkiem praw-
nym dla organu założycielskiego
·ð PodstawÄ… gospodarki finansowej SZB jest roczny plan finansowy obejmujÄ…cy przychody i
koszty oraz stan środków obrotowych, należności i zobowiązao na początek i koniec okresu
oraz rozliczenia z budżetem
Opracowanie planu finansowego SZB  etap pierwszy:
·ð Kierownicy SZB opracowujÄ… projekt planu i przekazujÄ… zarzÄ…dowi jst informacje dotyczÄ…ce
planowanych kwot przychodów, kosztów i dotacji. Dane te powinny byd przekazane w ter-
minie umożliwiającym ich ujęcie w projekcie uchwały budżetowej jst
·ð Po opracowaniu projektu uchwaÅ‚y budżetowej zarzÄ…d informuje kierownika SZB o kwotach
przychodów, kosztów oraz dotacji dla zakładu, które faktycznie zostały ujęte w projekcie
uchwały budżetowej
Opracowanie planu finansowego SZB  etap drugi:
·ð Po dokonaniu weryfikacji zgodnoÅ›ci zapisów w tym zakresie z zapisami zawartymi w projekcie
planu finansowego SZB, kierownik zakładu przekazuje zarządowi jst projekt planu finansowe-
go zakładu
·ð ZarzÄ…d jst dokonuje weryfikacji projektu planu finansowego zakÅ‚adu i wprowadza ewentu-
alne zmiany. Terminy jak przy SB
·ð Projekt ten staje siÄ™ podstawÄ… gospodarki SZB po zatwierdzeniu przez kierownika zakÅ‚adu i
po uchwaleniu budżetu jst
Kinga Chmielewska®
7
Zmiana planu finansowego SZB w toku jego wykonywania:
·ð Możliwa jest tylko wówczas, gdy nie prowadzi do zmniejszenia planowanych wpÅ‚at do budże-
tu ani zwiększenia dotacji z budżetu
·ð Gdyby jednak taki miaÅ‚ byd skutek ich wprowadzenia konieczna jest zmiana uchwaÅ‚y budże-
towej
Kryteria wyboru SZB jako formy organizacyjno-prawnej:
·ð Sfera i cel dziaÅ‚alnoÅ›ci w zakresie wyższej użytecznoÅ›ci publicznej
·ð Charakter prawny przychodów, zadania realizowane przez SZB na zasadach odpÅ‚atnoÅ›ci, a
więc mają przychody własne, uzyskują również różnego rodzaju dotacje, głównie przedmio-
towe, na podstawie odrębnych przepisów  dotacje podmiotowe i dotacje na pierwsze wy-
posażenie w środki obrotowe. Suma dotacji nie może przekroczyd 50% kosztów działalności
zakładu
Finansowanie SZB:
·ð Ograniczenie 50% nie dotyczy dotacji inwestycyjnych i na zadania współfinansowane Å›rod-
kami unijnymi
·ð Koszty SZB to głównie wynagrodzenia i pochodne, SZB majÄ… swobodÄ™ w ksztaÅ‚towaniu wiel-
kości zatrudnienia, ale nie w kształtowaniu wysokości płac
·ð PozostaÅ‚e koszty sÄ… Å›ciÅ›le zwiÄ…zane ze specyfikÄ… zakÅ‚adu
Cechy charakterystyczne gospodarki finansowej SZB:
·ð Planowany stan Å›rodków obrotowych na koniec roku budżetowego nie może przekroczyd
1/6 rocznych planowanych na rok następny kosztów wynagrodzeo i pochodnych od nich
naliczanych
·ð Stan Å›rodków obrotowych na koniec roku ustalany jest jako różnica miÄ™dzy sumÄ… stanu Å›rod-
ków obrotowych na początek roku i przychodów należnych związanych z prowadzoną dzia-
łalnością a sumą kosztów, zobowiązao i nieponiesionych rozchodów na inwestycje finanso-
wane ze środków własnych
·ð Koszty dziaÅ‚alnoÅ›ci bieżącej pokrywane sÄ… z uzyskiwanych w danym roku przychodów, rozli-
czeniu z budżetem jst podlega różnica między przychodami a kosztami (metoda netto)
·ð CaÅ‚a nadwyżka przekazywana jest do budżetu jst
Działalnośd inwestycyjna SZB:
·ð Finansowana jest głównie z budżetu wÅ‚aÅ›ciwej jst Å›rodkami dotacji inwestycyjnych albo dota-
cji celowych na dofinansowanie kosztów inwestycji
·ð Niewielkie możliwoÅ›ci inwestycyjne posiada też kierownik SZB, ale tylko w granicach kwot
ustalonych przez organizatora
Metoda budżetowania netto:
·ð Jest to sposób rozliczania z budżetem paostwa lub samorzÄ…du przez danÄ… jednostkÄ™, który
polega na tzw. Rozliczaniu siÄ™ wynikiem finansowym
Kinga Chmielewska®
8
·ð W ten sposób mogÄ… rozliczad siÄ™ wyÅ‚Ä…cznie te jednostki sektora finansów publicznych, któ-
re mają prawo prowadzenia działalności gospodarczej, dzięki której osiągają dochody
·ð Takie podmioty częśd wygenerowanego dochodu oddajÄ… do budżetu macierzystego, a pozo-
stałą częśd przeznaczają na własne potrzeby i inwestycje
·ð Nie sÄ… pozostawione same sobie, w razie potrzeby zgodnie z prawem mogÄ… otrzymad z bu-
dżetu macierzystego różne dotacje
Zalety metody netto:
·ð Ten typ rozliczania siÄ™ umożliwia elastycznoÅ›d finansowÄ… jednostkom organizacyjnym. Nie ma
w te metodzie tak sztywnych rygorów związanych z wymogami procedury i techniki budże-
towej
·ð Budżetowanie netto daje możliwoÅ›d uzależniania wysokoÅ›ci wydatków od wysokoÅ›ci wy-
generowanych dochodów, a to pobudza podmioty do prowadzenia bardziej efektywnej go-
spodarki i umożliwia ocenę całokształtu ich gospodarki na podstawie wyniku finansowego
Wady metody netto:
·ð Ten typ rozliczania siÄ™ jednostek z budżetem macierzystym sÅ‚uży zmniejszeniu zakresu re-
dystrybucji budżetowej i dyrektywności oraz kontroli budżetu
·ð Jednostki rozliczajÄ…ce siÄ™ tÄ… metodÄ… reprezentujÄ… tzw. gospodarkÄ™ pozabudżetowÄ…
Metodą netto z budżetem rozliczają się: zakłady budżetowe i agencje wykonawcze, samorządowe
zakłady gospodarki komunalnej i mieszkaniowej, przedszkola, zakłady wodociągów i kanalizacji,
Agencja Nieruchomości Rolnych, ARiMR, Wojskowa Agencja Mieszkaniowa, Agencja Mienia Wojsko-
wego, Agencja Rezerw Materiałowych, PARP, Agencja Rynków Rolnych oraz NCBiR
Katalog odpłatnych zadao wykonywanych przez SZB (art. 14 ustawy):
·ð Gospodarka mieszkaniowa i gospodarowanie lokalami użytkowymi
·ð Drogi, ulice, mosty, place oraz organizacja ruchu drogowego
·ð WodociÄ…gi i zaopatrzenie w wodÄ™, kanalizacja, usuwanie i oczyszczanie Å›cieków, zaopatrzenie
w energiÄ™ elektrycznÄ… i cieplnÄ…, gaz
·ð Lokalny transport zbiorowy
·ð Targowiska i hale targowe
·ð Zieleo gminna i zadrzewienie
·ð Kultura fizyczna i sport
·ð Cmentarze
Instytucje gospodarki budżetowej:
·ð To nowa forma gospodarki budżetowej wprowadzona od 2010r.
·ð Jej cechÄ… charakterystycznÄ… jest:
üð OdpÅ‚atne wykonywanie wyodrÄ™bnionych zadao
üð Pokrywanie kosztów dziaÅ‚alnoÅ›ci ora zobowiÄ…zao z uzyskiwanych przychodów
Kinga Chmielewska®
9
Organizowane mogÄ… byd przez:
·ð Ministra lub szefa Kancelarii PrzewodniczÄ…cego Rady Ministrów (za zgodÄ… RM)
·ð Kierowników lub organy: Kancelarii Sejmu, Kancelarii Senatu, Kancelarii Prezydenta RP, TK,
NIK, SN, NSA, Krajowej Rady SÄ…downictwa, RPO, ROPD, KRRiT, GIODO, IPN, PIP, Krajowe Biu-
ro Wyborcze
·ð Zadania organizatora  nadanie statutu (okreÅ›lajÄ…cego nazwÄ™, siedzibÄ™, przedmiot dziaÅ‚alno-
ści podstawowej, z
ródła przychodów), powołanie i odwołanie dyrektora IGB, wyrażenie zgo-
dy na zaciąganie przez IGB zobowiązania przekraczającego 30% rocznych przychodów, okre-
ślenie zasady zbywania przez IGB mienia pozostającego w jej użytkowaniu. Dotyczy to zbycia,
najmu, dzierżawy lub użyczenia i musi byd zgodne z przepisami o gospodarce nieruchomo-
ściami
·ð Ich organizacjÄ™ wewnÄ™trznÄ… okreÅ›la regulamin
·ð IGB nabywa osobowoÅ›d prawnÄ… po uzyskaniu wpisu do KRS
·ð Ich dziaÅ‚alnoÅ›ciÄ… kieruje dyrektor powoÅ‚ywany i odwoÅ‚ywany przez organizatora
·ð Dyrektor zarzÄ…dza instytucjÄ…, reprezentuje jÄ… na zewnÄ…trz, przygotowuje plan finansowy
rocznego sprawozdania instytucji (w tym bilans i RZIS)
·ð IGB samodzielnie gospodaruje mieniem pozostajÄ…cym w jej dyspozycji i kieruje siÄ™ zasadÄ…
efektywności jego wykorzystania, mienie obejmuje przeniesione na własnośd nieruchomości
(użyczone przez organizatora) oraz mienie nabyte ze środków własnych instytucji, wartośd
tego mienia odzwierciedla fundusz inwestycji
Gospodarka finansowa IGB:
·ð Jej podstawÄ… jest roczny plan finansowy okreÅ›lajÄ…cy przychody (wraz z dotacjami budżeto-
wymi, zestawienie kosztów, środki na wydatki majątkowe oraz wynik finansowy instytucji.
Plan zawiera także stan należności, zobowiązao i środków pieniężnych na początek i koniec
roku. Należy w nim zawrzed także spodziewany wynik finansowy. Zmiany planu finansowego
w ciągu roku są dopuszczalne tylko wówczas, gdy nie powodują pogorszenia wyniku finan-
sowego jednostki lub konieczności zwiększenia dotacji budżetowej. Zmiany planów wyma-
gają powiadomienia Ministra Finansów
·ð y
ródłem finansowania IGB może byd także dotacja budżetowa (na realizację zadao publicz-
nych)
Roczny plan finansowy:
·ð Po stronie przychodów obejmuje:
üð Przychody z prowadzonej dziaÅ‚alnoÅ›ci
üð Dotacje z budżetu paostwa
·ð Po stronie kosztów znalez
d siÄ™ powinny:
üð Zestawienie kosztów funkcjonowania IGB
üð Zestawienie kosztów realizacji wyodrÄ™bnionych zadao
·ð W zestawieniu kosztów należy wyodrÄ™bnid: wynagrodzenia i skÅ‚adki od nich naliczane, pÅ‚at-
ności odsetkowe wynikające z zaciągniętych zobowiązao ora zakupu towarów i usług
·ð W planie finansowym należy przedstawid Å›rodki na wydatki majÄ…tkowe
Kinga Chmielewska®
10
Zasoby gospodarki IGB:
·ð Koszty dziaÅ‚ania instytucji IGB mogÄ… byd ponoszone tylko w ramach posiadanych Å›rodków
finansowych obejmujących uzyskane przychody oraz środki z poprzedniego okresu
·ð IGB samodzielnie gospodaruje mieniem kierujÄ…c siÄ™ zasadÄ… efektywnoÅ›ci jego wykorzystania
·ð Nowotworzonej IGB może byd przyznana jednorazowa dotacja na pierwsze wyposażenie w
środki obrotowe
·ð WartoÅ›d majÄ…tki IGB odzwierciedla fundusz IGB, który zmienia swÄ… wartoÅ›d o kwotÄ™ zmian
wartości majątku wynikających z:
üð Aktualizacji wyceny Å›rodków trwaÅ‚ych
üð NieodpÅ‚atnego otrzymania lub przekazania Å›rodków trwaÅ‚ych i wartoÅ›ci niematerial-
nych i prawnych
Podobieostwa IGB do paostwowych ZB
IGB pod względem merytorycznym przypominają istniejące wcześniej paostwowe zakłady budżetowe
gdyż:
·ð Tworzone sÄ… w celu realizacji wyodrÄ™bnionych zadao publicznych
·ð DziaÅ‚ajÄ… na zasadzie odpÅ‚atnoÅ›ci
·ð MogÄ… byd tworzone przez organy administracji rzÄ…dowej
Wykazują też w stosunku do PZB różnice:
·ð PosiadajÄ… osobowoÅ›d prawnÄ…
·ð Nie ma gwarancji, że koszty ich dziaÅ‚alnoÅ›ci zostanÄ… pokryte w 50%, chociaż mogÄ… uzyskad
dotację z budżetu paostwa
·ð Koszty gospodarki budżetowej mogÄ… byd ponoszone tylko w ramach posiadanych Å›rodków,
obejmujących jednak przychody i środki z poprzednich okresów, nie przewiduje się nierów-
nowagi finansowej i pokrywania kosztów i zobowiązao z dotacji budżetowej
IGB przykłady:
·ð Centralny OÅ›rodek Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej, ZakÅ‚ad Inwestycji Organi-
zacji Traktatu Północnoatlantyckiego oraz Instytucja Gospodarki Budżetowej w Kancelarii
Premiera RP (do 2010r. wszystkie były gospodarstwami pomocniczymi)
·ð W 2012r planuje siÄ™ Å‚Ä…czne przychody IGB na kwotÄ™ 971 876 tys. zÅ‚, w tym 228 702 tys. zÅ‚ po-
chodzid będzie z dotacji budżetu paostwa (23,5% przychodów ogółem)
·ð Wynik finansowy brutto powyższych jednostek ogółem bÄ™dzie dodatni i wyniesie
14 393 tys. zł
·ð Centralny OÅ›rodek Sportu  zarzÄ…dza i prowadzi bieżącÄ… dziaÅ‚alnoÅ›d zwiÄ…zanÄ… z utrzymaniem
obiektów sportowych (hale sportowe, baseny, boiska, skocznie narciarskie, kolej linowa, tor
wioślarsko-kajakowy, lodowiska oraz internaty sportowe z zapleczem gastronomiczny i od-
nowÄ… biologicznÄ…
·ð Centrum ObsÅ‚ugi Kancelarii Prezydenta RP  zadania publiczne na rzecz Prezydenta oraz
usługi dla odbiorców zewnętrznych, w tym gospodarowanie i techniczno-remontowe utrzy-
manie budynków i obiektów kancelarii, obsługę teleinformacyjną, w tym obsługę wizyt i uro-
Kinga Chmielewska®
11
czystości, obsługę hotelową, gastronomiczną i rekreacyjną, transportową i medyczną oraz
świadczenie usług wydawniczych oraz poligraficznych
·ð Centrum UsÅ‚ug Logistycznych  Å›wiadczenie usÅ‚ug szkoleniowych w zakresie bezpieczeostwa,
świadczenie usług dotyczących zakwaterowania funkcjonariuszy i członków ich rodzin oraz
pracowników cywilnych resortu, prowadzenie obsługi technicznej i napraw taboru samocho-
dowego Policji i innych jednostek MSWiA, prowadzenie dystrybucji paliwa, zabezpieczenie
działania lotniska Warszawa-Babice, działalnośd wspierająca działania lotnictwa służb po-
rzÄ…dku publicznego
Kinga Chmielewska®
12
8.12.2013
Usamodzielnione Instytucje Kultury
MogÄ… byd tworzone przez:
·ð Ministrów i kierowników urzÄ™dów centralnych  paostwowe usamodzielnione instytucje kul-
tury
·ð Organy JST  samorzÄ…dowe usamodzielnione instytucje kultury
Ich tworzenie następuje na podstawie:
·ð Aktu administracyjnego
·ð Umowy pomiÄ™dzy organizatorem instytucji lub miÄ™dzy organizatorem a osobÄ… fizyczna, oso-
bą prawną, jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, na mocy której
tworzona jest instytucja kultury
Usamodzielnione instytucje kultury posiadają osobowośd prawna i mogą rozpocząd działalnośd po
uzyskaniu wpisu o rejestru prowadzonego przez organizatora, od tego momentu mogÄ… nabywad
prawa i zaciągad zobowiązania, uzyskują zdolnośd procesową. Nabycie samodzielności w obrocie
prawnym powoduje, że usamodzielnione instytucje kultury przejmują na siebie odpowiedzialnośd za
niekorzystne konsekwencje finansowe swojej działalności
Usamodzielnione instytucje kultury działają na podstawie statutu, a ich podstawowym celem statu-
towym jest prowadzenie działalności kulturalnej
Usamodzielnione instytucje kultury  organizacja wewnętrzna:
·ð DziaÅ‚alnoÅ›ciÄ… kieruje dyrektor (ma możliwoÅ›d powoÅ‚ania zastÄ™pców)
·ð Dyrektor zarzÄ…dza, reprezentuje na zewnÄ…trz usamodzielnione instytucje kultury i przygoto-
wuje regulamin organizacyjny
Usamodzielnione instytucje kultury  gospodarka finansowa:
·ð Prowadzona jest samodzielnie w ramach posiadanych Å›rodków kierujÄ…c siÄ™ zasadÄ… efektyw-
ności
·ð Usamodzielnione Instytucje Kultury gospodaruje powierzonym jej mieniem (istniejÄ…ce w
2000r. gminne instytucje kultury uwłaszczono  oddano im w użytkowanie wieczyste grunty
oraz własnośd położonych na tych gruntach budynków, lokali, urządzeo)
·ð WartoÅ›d majÄ…tku Usamodzielnionych Instytucji Kultury odzwierciedla jej fundusz odpowiada-
jący wartości wydzielonego i nabytego przez nią mienia
·ð PodstawÄ… ich gospodarki finansowej jest plan dziaÅ‚alnoÅ›ci instytucji zatwierdzony przez dy-
rektora
·ð W planie ty powinny byd ujÄ™te plany usÅ‚ug, przychodów i kosztów
·ð Koszty dziaÅ‚alnoÅ›ci bieżącej i zobowiÄ…zania Usamodzielnionych Instytucji Kultury pokrywane
są z uzyskiwanych przychodów (m.in. z działalności, np. sprzedaż biletów), a uzupełniająco z
dotacji na działalnośd instytucji kultury przekazywanej z budżetu
Kinga Chmielewska®
13
·ð Organizator zobowiÄ…zany jest do wyposażenia Usamodzielnionej Instytucji Kultury w Å›rodki
niezbędne do rozpoczęcia działalności kulturalnej i jej prowadzenia oraz na utrzymanie obiek-
tu, w którym jest prowadzona
·ð Dotacje dla Usamodzielnionych Instytucie Kultury na dziaÅ‚alnoÅ›d bieżącÄ… majÄ… charakter
przedmiotowy
·ð WyjÄ…tkowy charakter majÄ… przychody majÄ…tku trwaÅ‚ego i ruchomego Usamodzielnionej In-
stytucji Kultury (majątek trwały zbywany jest w drodze przetargu w trybie licytacji lub w try-
bie zbierania ofert, majątek ruchomy  tryb jest dowolny, istnieje tylko zakaz zbywania dóbr
kultury)
·ð Przychodami Usamodzielnionych Instytucji Kultury mogÄ… byd także przychody z najmu i dzier-
żawy, darowizny od osób fizycznych i prawnych, środki pozyskane od sponsorów i funduszy,
dotacja na finansowanie rozwoju (na podstawie planu inwestycyjnego wchodzącego w skład
planu działalności instytucji)
·ð Koszty bieżące  dominujÄ… wynagrodzenia i pochodne (80%), swobodÄ™ ksztaÅ‚towania pÅ‚ac
ograniczają przepisy płacowe
·ð Wynik  nadwyżka i zysk pozostaje w dyspozycji i zwiÄ™ksza fundusz Usamodzielnionej Insty-
tucji Kultury, strata zmniejsza fundusz instytucji
Przykłady Usamodzielnionych Instytucji Kultury:
·ð Instytut Adama Mickiewicza
·ð Instytut Książki
·ð Narodowy Instytut Fryderyka Chopina
·ð Polski Instytut Sztuki Filmowej
·ð Filmoteka Narodowa
·ð Narodowy Instytut Audiowizualny
·ð Narodowe Centrum Kultury
·ð Narodowy Instytut Dziedzictwa
·ð Muzea paostwowe (np. ZachÄ™ta, Wawel)
·ð Biblioteki
·ð Teatry (Narodowy w Warszawie, Teatr Wielki w Warszawie, Teatr Stary w Krakowie)
Agencje Wykonawcze:
·ð ZastÄ…piÅ‚y istniejÄ…ce wczeÅ›niej agencje rzÄ…dowe  z których częśd funkcjonowaÅ‚a jako spółki
akcyjne, a częśd jako paostwowe osoby prawne i wówczas tworzone je na podstawie odręb-
nych ustaw w celu realizacji zadao paostwa
·ð Agencje dziaÅ‚ajÄ…ce jako spółki akcyjne: Agencja Rozwoju PrzemysÅ‚u, PAP, Agencja Rynku
Energii, Polska Agencja Informacji i Inwestycji Zagranicznych
·ð Agencje, które tworzono na podstawie ustaw staÅ‚y siÄ™ z poczÄ…tkiem 2012r. agencjami wyko-
nawczymi
·ð Agencje sÄ… jednostkami organizacyjnymi wyodrÄ™bnionymi ze struktur rzÄ…dowych, ale bardzo
często pozostają pod nadzorem właściwego ministra
·ð ProwadzÄ… dziaÅ‚alnoÅ›d na podstawie tworzÄ…cej je ustawy oraz statutu
Kinga Chmielewska®
14
·ð Nadwyżka z prowadzonej dziaÅ‚alnoÅ›ci odprowadzana jest do budżetu paostwa
·ð y
ródłem finansowania agencji jest m.in. dotacja budżetu paostwa
·ð Częśd agencji wykonawczych zastÄ…piÅ‚a likwidowane zakÅ‚ady budżetowe i gospodarstwa po-
mocnicze, nadal jest to typowa forma gospodarki pozabudżetowej
Agencjami wykonawczymi działającymi na podstawie ustawy są np.: Agencja Nieruchomości Rol-
nych, ARiMR, Wojskowa Agencja Mieszkaniowa, Agencja Mienia Wojskowego, PARP, Agencja Rynku
Rolnego
Zadania agencji można podzielid na trzy grupy:
·ð Gospodarowanie mieniem SP (ARR, ANR, WAM, AMW, ARM)
·ð Prowadzenie polityki paostwa w okreÅ›lonym obszarze (w tym interweniowanie, restruktury-
zacja, promocja, informacja  ARR, ARiMR, PARP)
·ð Prowadzenie prac koncepcyjnych, planistycznych i projektowych  ARR
Na 2012r. zaplanowano, że ich przychody stanowid będą 11,7 mld, w tym 6,9 mld stanowid będzie
dotacja z budżetu paostwa
Nadzór nad działalnością agencji sprawuje właściwy minister lub Prezes RM  nad działalnością
ARR:
·ð Organem zarzÄ…dzajÄ…cym i reprezentujÄ…cym agencjÄ™ jest jej prezes powoÅ‚ywany przez Prezesa
RM na wniosek właściwego ministra (odmienny tryb obowiązuje jedynie w ARR  premier na
wniosek Ministra Rolnictwa w porozumieniu z Ministrem Finansów)
·ð PARP  powoÅ‚uje Minister Gospodarki spoÅ›ród 2 kandydatów przedstawionych przez radÄ™
nadzorczą, wyłonionych w drodze konkursu publicznego
Agencja wykonawcza  gospodarka finansowa:
·ð Prowadzona jest przez agencjÄ™ samodzielnie
·ð Jej podstawÄ… jest roczny plan finansowy
·ð W planie tym muszÄ… byd wyodrÄ™bnione przychody wÅ‚asne, dotacje budżetowe, koszty funk-
cjonowania, wynik finansowy, środki przeznaczone na wydatki majątkowe
·ð W planie finansowym ustala siÄ™ stan należnoÅ›ci i zobowiÄ…zao oraz stan Å›rodków pieniężnych
na poczÄ…tek i koniec okresu
·ð DziaÅ‚alnoÅ›d finansowa organizacji powinna byd zrównoważona (tj. wydatki nie powinny prze-
kraczad dochodów  takie wykroczenie wymaga zgody nadzorującego ministra wydawanej w
porozumieniu z ministrem finansów)
·ð Zmiany wprowadzone do planu finansowego wymagajÄ… powiadomienia wÅ‚aÅ›ciwego ministra
nadzorującego i nie mogą powodowad pogorszenia zaplanowanego wcześniej wyniku finan-
sowego
·ð Na koniec okresu sprawozdawczego agencja wykonawcza wpÅ‚aca do budżetu nadwyżkÄ™
środków pieniężnych
·ð WpÅ‚acana jest nadwyżka netto  tj. nadwyżka pozostajÄ…ca w agencji po uregulowaniu zobo-
wiązao podatkowych, najpóz
niej do 30 czerwca następnego roku
·ð W szczególnie uzasadnionym przypadku RM może wyrazid zgodÄ™ na nie wpÅ‚acenie nadwyżki
Kinga Chmielewska®
15
Cechy charakterystyczne planów finansowych agencji wykonawczych:
·ð Nakaz sporzÄ…dzania planów dochodów i wydatków agencji ujmowanych w terminie zapÅ‚aty
·ð Wymóg zapewnienia równowagi planowanych dochodów i wydatków agencji ( z możliwoÅ›ciÄ…
jej uchylenia przez organ nadzorujący w porozumieniu z ministrem finansów)
·ð Ograniczenia w zmianie planu finansowego
·ð Ograniczenia w zakresie zaciÄ…gania zobowiÄ…zao na okres realizacji danego zadania przekra-
czający rok budżetowy
·ð MożliwoÅ›d otrzymywania dotacji z budżetu paostwa bez bliższego okreÅ›lenia charakteru tych
dotacji
·ð SamodzielnoÅ›d finansowa agencji wykonawczych jest bardzo ograniczona, co nie jest typowe
dla jednostek wyposażonych w osobowośd prawną
·ð OsobowoÅ›d prawna agencji powinna byd wykÅ‚adniÄ… ich samodzielnoÅ›ci i odpowiedzialnoÅ›ci
finansowej, chociaż w praktyce tak nie jest, jest im także potrzebna do obrotu prawnego.
Samodzielnośd finansowa agencji wykonawczych jest mniejsza niż SZB i instytucji gospodar-
czych
·ð Agencje wykonawcze sÄ… instytucjami non-profit, czego wyrazem jest brak możliwoÅ›ci zatrzy-
mania nadwyżki, co więcej nie powinny byd motywowane do jej osiągnięcia
Fundusze celowe
Powiązania wielorakie z budżetem paostwa:
·ð StanowiÄ… przekÅ‚amanie zasady zupeÅ‚noÅ›ci: ta metoda nie mieÅ›ci siÄ™ ani w systemie rozliczeo
brutto ani netto. Jej istnienie wiąże się z wyłączeniem zupełnym pewnych środków publicz-
nych spod kontroli budżetowej i gospodarki budżetowej. W ten sposób rozliczają się z budże-
tem niektóre fundusze celowe
·ð Fundusz  to pewien zasób Å›rodków pieniężnych zgromadzonych na pokrycie okreÅ›lonych
wydatków
·ð Fundusz  podstawowa forma organizacyjna gospodarowania Å›rodkami pieniężnymi , urzÄ…-
dzenie ewidencyjne służące do gromadzenia dochodów oraz ponoszenia wydatków wg okre-
ślonych reguł
·ð Parabudżet, fundusz parabudżetowy
·ð Fundusze celowe peÅ‚niÄ… wobec budżetu funkcje pomocnicze, mogÄ… byd tworzone nie tylko
poza budżetem, ale i w jego ramach, wówczas stanowi to złamanie zasady jedności material-
nej budżetu
Cechy funduszy celowych:
·ð Ich dochody sÄ… dochodami publicznymi
·ð Ich wydatki przeznaczone sÄ… na realizacjÄ™ niektórych zadao publicznych
·ð Fundusze celowe dziaÅ‚ajÄ… na mocy aktów prawnych
·ð StanowiÄ… wyodrÄ™bnionÄ… pod wzglÄ™dem finansowym i organizacyjnym formÄ™ gospodarki
środkami pieniężnymi
Kinga Chmielewska®
16
·ð Zasady gospodarki funduszowej różniÄ… siÄ™ w mniejszym lub wiÄ™kszym stopniu od reguÅ‚ go-
spodarki budżetowej
·ð ReguÅ‚y powoÅ‚ywania i dziaÅ‚ania funduszy celowych sÄ… sprzeczne z zasadÄ… powszechnoÅ›ci i za-
sadą jedności budżetu, zwłaszcza jedności materialnej
Paostwowe fundusze celowe:
·ð PrzyczynÄ… tworzenia w polskim systemie prawnym funduszy celowych od wielu lat byÅ‚y bar-
dzo często względy polityczne uzasadniane w sposób ekonomiczny
·ð DziÄ™ki funduszom celowym można byÅ‚o wyprowadzid we wspólnej puli Å›rodków budżeto-
wych pewne pieniądze i przeznaczyd je na realizację ściśle określonego celu, unikając jedno-
cześnie drobiazgowej kontroli budżetowej. fundusze celowe spełniały aspiracje lobbujących
na ich rzecz różnych środowisk, np. ekologicznych, zawodowych czy terytorialnych
·ð Motywy tworzenia funduszy celowych: gospodarcze, polityczno-spoÅ‚eczne, techniczno-
organizacyjne
Zalety funduszy celowych:
·ð Uelastycznienie gospodarki budżetowej i nierzadko bardziej efektywnie realizowanie różnych
zadao publicznych, taką funkcję bez wątpienia spełnia PFRON i Fundusz Alimentacyjny
·ð MożliwoÅ›d Å‚atwego porównywania posiadanych Å›rodków finansowych z kosztami realizacji
wyodrębnionego zadania
·ð Fundusz celowy stwarza wiÄ™ksze możliwoÅ›ci pozyskania dodatkowych Å›rodków o różnorod-
nym charakterze niż budżet, co jest ważne, gdy zadanie publiczne musi byd wykonane na
określonym poziomie, a posiadanych środków jest za mało
·ð OdejÅ›cie od zasady rocznoÅ›ci sprawia, że gospodarka finansowa jest bardziej elastyczna
Wady funduszy celowych:
·ð WypÅ‚yw ogromnych Å›rodków publicznych nie tylko na realizacjÄ™ zadao funduszy, ale i na ob-
sługę administracyjną (utrzymywanie etatów w radach nadzorczych, zarządach, sekretaria-
tach, itp.)
Paostwowy fundusz celowy:
·ð w Å›wietle obecnie obowiÄ…zujÄ…cych przepisów  art. 29 ustawy o finansach publicznych 
fundusz celowy jest tworzony w drodze odrębnej ustawy.
·ð Przychody funduszu pochodzÄ… ze Å›rodków publicznych a koszty ponoszone sÄ… na realizacjÄ™
wyodrębnionych zadao
·ð Paostwowy fundusz celowy nie posiada osobowoÅ›ci prawnej
·ð Stanowi jedynie wyodrÄ™bniony rachunek bankowy, którym dysponuje minister wskazany w
ustawie tworzącej fundusz oraz inny organ w niej określony
·ð Do paostwowych funduszy celowych nie zalicza siÄ™ takich funduszy, których jednym z
ródłem
przychodu, z wyłączeniem odsetek od rachunku bankowego i darowizn, jest dotacja z budże-
tu
·ð Fundusz celowy stanowi organizacyjne i finansowe wyodrÄ™bnienie publicznych Å›rodków pie-
niężnych
Kinga Chmielewska®
17
Gospodarka finansowa funduszy celowych:
·ð PodstawÄ… gospodarki finansowej budżetu jest roczny plan finansowy
·ð Plany finansowe funduszy celowych sÄ… wymienione w odrÄ™bnym zaÅ‚Ä…czniku do budżetu pao-
stwa (niestety nie wszystkie)
·ð Ze Å›rodków finansowych paostwowych funduszy celowych mogÄ… byd udzielone pożyczki JST
·ð Koszty finansowe mogÄ… byd pokrywane tylko w ramach posiadanych Å›rodków finansowych
obejmujących bieżące przychody, w tym dotacje z budżetu paostwa i pozostałości ze środków
z okresów poprzednich
·ð W planie w trakcie roku mogÄ… byd dokonywane zmiany, o ile nie wpÅ‚ywajÄ… na zwiÄ™kszenie do-
tacji z budżetu
Podział funduszy:
·ð Budżetowe:
üð FUS
üð Fundusz Rezerwy Demograficznej
üð Fundusz LeÅ›ny
üð Fundusz Pracy
üð Krajowy Fundusz Drogowy
üð PFRON
üð Fundusz SkÅ‚adkowy KRUS
üð Fundusz Pożyczek i Kredytów Studenckich
üð Fundusz Kolejowy
·ð Pozabudżetowe
üð Centralny Fundusz Gospodarowania Zasobami Geodezyjnymi i Kartograficznymi
üð Fundusz Promocji TwórczoÅ›ci
üð Fundusz Promocji Kultury
üð Fundusz Reprywatyzacji
üð Fundusz Wsparcia Policji
üð Fundusz Modernizacji SiÅ‚ Zbrojnych
Zakłady Opieki Zdrowotnej:
·ð To wyodrÄ™bniony zasób osób i Å›rodków majÄ…tkowych utworzony i utrzymywany w celu udzie-
lenia świadczeo zdrowotnych i promocji zdrowia
·ð ZOZ może zostad również utworzony w celu prowadzenia badao naukowych i prac badawczo-
rozwojowych lub w celu realizacji zadao dydaktycznych i badawczych w powiÄ…zaniu z udzie-
laniem świadczeo zdrowotnych i promocji zdrowia
Zgodnie z polskim prawodawstwem ZOZ to:
·ð Szpital, ZakÅ‚ad opiekuoczo-leczniczy, ZakÅ‚ad pielÄ™gnacyjno-opiekuoczy, Sanatorium, Prewen-
torium, Hospicjum stacjonarne
·ð Przychodnia, OÅ›rodek zdrowia, Poradnia, ambulatorium
·ð Żłobek
·ð Pogotowie ratunkowe
Kinga Chmielewska®
18
·ð Medyczne laboratorium diagnostyczne
·ð Pracownie protetyki stomatologii i ortodoncji
·ð ZakÅ‚ady rehabilitacji leczniczej
·ð Ambulatorium lub ambulatorium z izbÄ… chorych jednostki wojskowej, Policji, Straży Granicz-
nej, PSP, BOR, ABW oraz jednostki organizacyjnej Służby Wewnętrznej
·ð Stacja sanitarno-epidemiologiczna
·ð Wojskowy oÅ›rodek medycyny prewencyjnej
·ð Jednostki organizacyjne publicznej sÅ‚użby krwi
·ð Inne zakÅ‚ady speÅ‚niajÄ…ce warunki okreÅ›lone w ustawie
ZOZ:
·ð Oznacza każdÄ… instytucjÄ™ (jednostkÄ™), która na podstawie przepisów prawa posiada upraw-
nienia do udzielania świadczeo zdrowotnych
·ð Nie jest zwiÄ…zane z żadnÄ… konkretnÄ… formÄ… organizacyjno-prawnÄ…, ani narzuconÄ… z góry for-
mą własności (stąd mogą byd publiczne i niepubliczne)
·ð Może byd prowadzony w formie JB (Niesamodzielne ZakÅ‚ady Opieki Zdrowotnej lub jako Sa-
modzielne Publiczne Zakłady Opieki Zdrowotnej)
Założyciele ZOZ:
·ð Minister
·ð Centralny organ administracji rzÄ…dowej
·ð Wojewoda
·ð JST
·ð Publiczna uczelnia medyczna
·ð Publiczna uczelnia prowadzÄ…ca dziaÅ‚alnoÅ›d dydaktycznÄ… i badawczÄ… w dziedzinie nauk me-
dycznych
·ð Centrum ksztaÅ‚cenia podyplomowego
SPZOZ:
·ð Rozpoczyna dziaÅ‚alnoÅ›d po uzyskaniu wpisu do KRS, co musi byd poprzedzone wpisem do re-
jestru publicznych zakładów opieki zdrowotnej prowadzonego przez wojewodę
·ð Z tÄ… chwilÄ… uzyskuje osobowoÅ›d prawnÄ…
·ð DziaÅ‚alnoÅ›d prowadzi na podstawie statutu nadanego przez organ zaÅ‚ożycielski
·ð Na czele SPZOZ stoi kierownik, wybierany przez zaÅ‚ożyciela, kierownik podejmuje samodziel-
nie decyzje w sprawie funkcjonowania ZOZ i ponosi z nie odpowiedzialnośd
·ð SPZOZ samodzielnie gospodaruje przekazywanym w nieodpÅ‚atne użytkowania nieruchomo-
ściami i majątkiem paostwowym lub samorządowym oraz majątkiem własnym (otrzymanym
lub zakupionym). Wartośd majątku odzwierciedla fundusz zakładu
Finansowanie świadczeo  świadczenia udzielane przez ZOZ mogą byd bezpłatne, częściowo odpłat-
ne lub odpłatne za zasadach określonych w ustawie o ZOZ lub innych przepisach lub umowie cywil-
noprawnej
Kinga Chmielewska®
19
NFZ w polskim systemie opieki zdrowotnej jest organizacjÄ… odpowiedzialnÄ… za finansowanie lub po-
krywanie kosztów leczenia
NFZ powołany został do życia 23.01.2003r. przez Sejm RP
Kinga Chmielewska®
20