Barbara Czernich
Nr albumu: 45406
Kierunek: Administracja
Typ: II stopnia
Rodzaj: niestacjonarne
Temat pracy:
„Program profilaktyczny Miejskiego Ośrodka
Pomocy Społecznej w miejscowości XYZ
skierowany na pomoc rodzinom
zdezorganizowanym”
Część I
Opis problemu
Miasto XYZ leży w południowo-wschodniej Polsce, w województwie podkarpackim i
jest miastem powiatowym. Obejmuje obszar o powierzchni 11 km2. Miasto XYZ liczy 7000
mieszkańców. W miejscowości tej odnotowano wzrost liczby rodzin zdezorganizowanych
wymagających wsparcia ze strony instytucji pomocowych. Dlatego też Miejski Ośrodek
Pomocy Społecznej zdecydował się na podjęcie działań mających na celu niesienie pomocy
tego typu rodzinom.
Nieprawidłowości w pełnieniu ról przez członków rodziny często skutkują
załamaniem się prawidłowego funkcjonowania rodziny i jej dezorganizacji. W rodzinie
zdezorganizowanej relacje między członkami rodziny ulegają rozpadowi, a uczucia między
członkami rodziny ulegają zmianie, miejsce uczuć przyjaźni i pomocy zastępują uczucia
niechęci a nawet nienawiści. Osoby w rodzinie, która przeżywa tego rodzaju kryzys przestają
spełniać swoje funkcje oraz zadania nie tylko wobec pozostałych członków, ale również
wobec społeczności. Przede wszystkim w takiej rodzinie ulegają destrukcji funkcje
wychowawcze oraz socjalizujące. Dlatego też dzieci z rodzin zdezorganizowanych łatwiej
mogą podejmować zachowania ryzykowne, ulec wykolejeniu a nawet wejść na drogę
przestępczą. Dlatego też rodzina zdezorganizowana wymaga pomocy z zewnątrz, aby mogła
znów zacząć prawidłowo funkcjonować. Dezorganizacja rodzin może prowadzić do zaburzeń
dysfunkcyjnych, które z kolei pociągają za sobą zagrożenia wystąpienia w rodzinie zachowań
patologicznych.
Niniejszy program profilaktyczny został opracowany przez Miejski Ośrodek Pomocy
Społecznej w miejscowości XYZ przez Dział Strategii Rozwiązywania Problemów
Społecznych. Program został opracowany w oparciu o diagnozę sytuacji rodzin, w tym ich
potrzeb w zakresie przeciwdziałania zachowaniom dysfunkcyjnym oraz kryzysowym.
Program ten zakłada podjęcie działań mających na celu doskonalenie systemu pomocowego i
rozwijanie świadomości rodzin w zakresie oferowanych form pomocy, radzenia sobie w
sytuacjach trudnych oraz przywracaniu prawidłowego funkcjonowania rodziny.
Część II
Podstawa prawna
Dokument został opracowany w oparciu o Strategię Rozwiązywania Problemów
Rodzinnych i Społecznych Miasta XYZ do 2015 roku. Jednym z priorytetów Strategii jest
ukierunkowanie polityki społecznej miasta na zapewnienie trwania i rozwoju rodziny,
poszanowania należnych jej praw oraz podejmowania skutecznych działań interwencyjnych i
uzupełniających w stosunku do rodzin zdezorganizowanych. Niniejszy program tworzy wiele
rozwiązań profilaktyczno-pomocowych. Dokument został przygotowany na podstawie ustawy
z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz.U. z 2009 r. Nr 175 poz.1362 z późn. zm.).
W myśl art. 17 ust.1 pkt 13 do zadań własnych gminy o charakterze obowiązkowym należy
tworzenie gminnego systemu profilaktyki i opieki nad dzieckiem i rodziną.
Część III
Charakter programu profilaktycznego
Niniejszy program profilaktyczny skierowany jest do rodzin zdezorganizowanych,
których członkowie nie wykonują prawidłowo obowiązków względem pozostałych członków
rodziny przez co znajdują się w sytuacjach, którym sami nie są w stanie sprostać. Program ten
zawiera zadania, które wymagają zastosowania rozwiązań pozwalających na wspomaganie
rodziny w wypełnianiu przez nią prawidłowych funkcji, zapobieganie kryzysom oraz
zapewnienie wsparcia w trudnych sytuacjach.
Część IV
Określenie celów programu
Cel główny:
- przywrócenie rodzinom zdezorganizowanym możliwości prawidłowego funkcjonowania
Cele szczegółowe:
- zapewnienie rodzinom dostępu do specjalistycznej pomocy psychologiczno-pedagogicznej,
poradnictwa rodzinnego i prawnego;
- wzmacnianie rozwoju rodziny poprzez prowadzenie działań informacyjnych, edukacyjnych,
poradnictwa oraz doradztwa;
- zapewnianie wszechstronnego wsparcia umożliwiającego prawidłowe funkcjonowanie
rodzin;
- opracowanie i rozpropagowanie informatorów, ulotek o formach i zakresie pomocy
świadczonej rodzinom w kryzysie;
Część V
Określenie zadań
Określono następujące kierunki zadań na rzecz poprawy funkcjonowania systemu
mającego na celu zapobieganie dezorganizacji rodzin:
1. Prowadzenie profesjonalnego, specjalistycznego poradnictwa;
2. Prowadzenie grup wsparcia i grup samopomocowych;
3. Rozwój sieci i wzbogacanie oferty placówek opiekuńczo-wychowawczych wsparcia
dziennego;
4. Organizowanie spotkań edukacyjnych ze specjalistami w dziedzinie pedagogiki,
psychologii oraz prawa, mających na celu podniesienie wiedzy społeczności lokalnej
w sferze radzenia sobie z problemami w różnych dziedzinach życia rodzinnego oraz
społecznego;
5. Upowszechnianie informacji o podmiotach świadczących pomoc dziecku i rodzinie
poprzez rozmieszczanie na terenie miasta plakatów informacyjnych oraz poprzez
rozdawanie ulotek informacyjnych.
Część VI
Określenie poziomów oraz strategii profilaktycznych
W niniejszym programie profilaktycznym zastosowano profilaktykę drugorzędową,
ponieważ program ten skierowany jest do osób przejawiających pierwsze objawy dysfunkcji,
a co za tym idzie potrzebujących wsparcia w przezwyciężeniu swoich problemów. Do celów
profilaktyki drugorzędowej zalicza się zarówno ograniczenie głębokości i czasu trwania
dysfunkcji jak i tworzenie warunków umożliwiających wycofanie się z zachowań
ryzykownych.
Program profilaktyczny zawiera następujące strategie profilaktyczne:
a) Strategię informacyjną.
Celem strategii informacyjnej jest przekazanie odpowiednich, rzetelnych oraz
aktualnych wiadomości na temat występujących problemów i zagrożeń z nimi
związanych oraz wszelkich form zabezpieczania się przed nimi. W niniejszym
programie strategia ta realizowana jest poprzez następujące działania:
- rozmieszczanie na terenie miasta plakatów informacyjnych;
- rozpowszechnianie wśród mieszkańców ulotek informacyjnych.
b) Strategię edukacyjną.
Celem strategii edukacyjnej jest pomoc w rozwijaniu ważnych umiejętności
psychologicznych i społecznych. W niniejszym programie profilaktycznym strategia
ta realizowana jest poprzez następujące działania:
- organizowanie spotkań edukacyjnych ze specjalistami w dziedzinie pedagogiki,
psychologii oraz prawa, mających na celu podniesienie wiedzy społeczności lokalnej
w sferze radzenia sobie z problemami w różnych dziedzinach życia rodzinnego oraz
społecznego;
c) Strategię interwencyjną.
Celem strategii interwencyjnej jest wspieranie oraz wspomaganie w sytuacjach
kryzysowych osób, które mają trudności zarówno w identyfikowaniu jak i
rozwiązywaniu problemów osobistych. W niniejszym programie profilaktycznym
strategia ta realizowane jest poprzez następujące działania:
- rozwój sieci i wzbogacanie oferty placówek opiekuńczo-wychowawczych wsparcia
dziennego;
- prowadzenie grup wsparcia i grup samopomocowych;
- prowadzenie specjalistycznego poradnictwa.
Część VII
Odbiorcy działań
Niniejszy program profilaktyczny skierowany jest do osób żyjących w rodzinach
zdezorganizowanych, w których to członkowie przestali prawidłowo wykonywać lub
zaniechali całkowicie obowiązki względem pozostałych członków rodziny.
Część VIII
Osoby odpowiedzialne za realizację działań
Program profilaktyczny skierowany do rodzin zdezorganizowanych w mieście XYZ
został opracowany na okres od stycznia do czerwca 2014 roku. Program ten zakłada
otwartość na propozycje nowych, wynikłych z potrzeb rozwiązań. Niniejszy program
profilaktyczny będzie realizowany we współpracy z lokalnymi instytucjami, placówkami,
oraz podmiotami zajmującymi się problematyką rodzinną zgodnie z opracowanym
harmonogramem działań.
Za realizację programu, koordynację przedsięwzięć na rzecz rodzin, sugerowanie
konieczności wprowadzania zmian do przyjętego dokumentu a także informowanie o
problemach przy realizacji zadań odpowiada Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w
miejscowości XYZ.
Część IX
Ewaluacja programu profilaktycznego
Niniejszy program profilaktyczny został opracowany na okres półroczny, od stycznia
do czerwca 2014 roku. Celem ewaluacji działań profilaktycznych w tymże programie
profilaktycznym
było przywrócenie rodzinom zdezorganizowanym prawidłowego
funkcjonowania. Uzyskane dane wykorzystane zostaną do wprowadzenia zmian w
dotychczasowym programie, w celu zwiększenia skuteczności pracy profilaktycznej.
Aby uzyskać informacje na temat efektywności, skuteczności oraz atrakcyjności
programu profilaktycznego posłużono się metodą kwestionariusza ankiety oraz wywiadu.
Zarówno ankieta jak i wywiad zostały przeprowadzone wśród członków rodzin
zdezorganizowanych. Osobom tym zostały postawione pytania między innymi o ocenę
atrakcyjności i efektywność programu profilaktycznego, o czytelność, poziom wykonania i
zrozumiałość plakatów oraz ulotek informacyjnych, o ocenę merytorycznego przygotowania
osób prowadzących grupy wsparcia i grupy samopomocowe oraz o atmosferę panującą na
tego typu spotkaniach.