•

Kup książkę

•

Poleć książkę

•

Oceń książkę

•

Księgarnia internetowa

•

Lubię to! » Nasza społeczność

Spis treci

Wstp

9

Cz I. Obligacje

11

Rozdzia 1. Co to jest obligacja?

13

Definicja obligacji

13

Pojcia zwizane z obligacjami

14

Obligacje detaliczne i hurtowe

15

Dystrybucja obligacji

17

Kalendarz emisyjny

17

Prospekt informacyjny

18

List emisyjny

19

Rolowanie obligacji

20

Podatek od zysków kapitaowych

20

Rozdzia 2. Rodzaje obligacji

23

Podzia pod wzgldem emitenta

23

Obligacje skarbowe

23

Obligacje komunalne

24

Obligacje korporacyjne

25

Podzia pod wzgldem oprocentowania

26

O staym oprocentowaniu

26

O zmiennym oprocentowaniu

27

Indeksowane

28

Zerokuponowe

29

Inaczej naliczane oprocentowanie

30

Kup książkę

Poleć książkę

CATALYST. ODKRYJ RYNEK OBLIGACJI

6

Obligacje zabezpieczone i niezabezpieczone

32

Obligacje zamienne na akcje

34

Wypata odsetek

35

Rozdzia 3. Cechy inwestycji w obligacje

39

Wielko inwestowanego kapitau

39

Czas trwania inwestycji

39

Osigane stopy zwrotu

40

Ryzyko inwestycyjne

40

Wpyw inflacji

42

Wpyw wysokoci stóp procentowych

43

Pynno inwestycji

43

Koszty obsugi inwestycji

44

Niezbdna wiedza i dowiadczenie

44

Wkad pracy i czasu

45

Rozdzia 4. Wady i zalety obligacji

47

Porównanie obligacji i akcji

47

Porównanie obligacji i lokaty bankowej

48

Bezsporne zalety

49

Oczywiste wady

50

Cz II. Rynek Catalyst

51

Rozdzia 5. Charakterystyka rynku Catalyst

53

Trzy lata istnienia rynku

53

Harmonogram sesji

54

Standard obligacji

57

Rodzaje zlece

58

Zasady obrotu

61

Rozdzia 6. Notowane walory

63

Obligacje Skarbu Pastwa

63

Obligacje komunalne

64

Obligacje spódzielcze

65

Obligacje korporacyjne

67

Listy zastawne

68

Kup książkę

Poleć książkę

Spis treści

7

Rozdzia 7. Kupno i sprzeda obligacji

71

Arkusz zlece

71

Kurs obligacji a cena, jak pacimy

73

Tabele odsetkowe

74

Strategie inwestycyjne

75

Rozdzia 8. Autoryzacja obligacji

77

Autoryzacja przez Catalyst

77

Ratingi emitentów

78

Ratingi serii obligacji

80

Rozdzia 9. Obligacje spóek publicznych i niepublicznych

81

Obligacje spóek notowanych na rynku regulowanym

81

Obligacje spóek notowanych na New Connect

82

Obligacje niepubliczne

83

Rozdzia 10. Ryzyko inwestycji w obligacje korporacyjne

85

Ryzyko kredytowe

85

Ryzyko pynnoci

87

Rozdzia 11. Obowizki informacyjne emitentów

89

Obowizki informacyjne spóek publicznych

89

Obowizki informacyjne emitentów obligacji

91

Rozdzia 12. Podstawowe informacje dla emitentów

95

Metody emisji obligacji

95

Oferta publiczna lub prywatna

97

Zabezpieczenie obligatariuszy

97

Koszty emisji obligacji

98

Rozdzia 13. Catalyst Bond Congress

101

Cz III. Inne moliwoci obligacji

103

Rozdzia 14. Obligacje denominowane w walutach obcych

105

Euroobligacje

105

Ryzyko kursowe

106

Ratingi

107

Oszczdnoci podatkowe

107

Kup książkę

Poleć książkę

CATALYST. ODKRYJ RYNEK OBLIGACJI

8

Rozdzia 15. Fundusze obligacji

109

Oferta Towarzystw Funduszy Inwestycyjnych

109

Rozdzia 16. Inwestycje emerytalne

113

Konto IKE-obligacje

113

Konto IKZE-obligacje

115

Samodzielne inwestycje emerytalne

117

Zakoczenie

121

Wykaz stron WWW powiconych obligacjom

123

Kup książkę

Poleć książkę

Rozdzia 3.

Cechy inwestycji
w obligacje

Wielko inwestowanego kapitau

W przypadku obligacji nie ma praktycznie ogranicze, jeli chodzi

o maksymaln kwot inwestycji. Emisje obligacji skarbowych s tak

due, e kady inwestor otrzyma tyle obligacji, ile potrzebuje. Nato-

miast jest ograniczenie, jeli chodzi o minimaln inwestowan kwot.

Jest ni cena emisyjna jednej obligacji, przewanie równa cenie no-

minalnej o wartoci 100 z. Nie stosuje si w praktyce niszych cen

nominalnych, natomiast mona spotka wysze.

Czas trwania inwestycji

Obligacje traktowane s przez emitentów jako wieloletni instrument

finansowy. W praktyce nie stosuje si obligacji o krótszym terminie

zapadalnoci ni jeden rok. Dla krótszych okresów Skarb Pastwa

przewidzia bony skarbowe. Jednak, jak ju wiemy, nie musimy

trzyma obligacji do dnia wykupu. Obligacje oszczdnociowe zawsze

moemy przedoy do wczeniejszego wykupu. Równie obligacje

rynkowe mona sprzeda kadego dnia na giedzie. Naley tylko

pamita, e wczeniejsza sprzeda obligacji moe wiza si z cz-

ciow utrat ju osignitego zysku.

Kup książkę

Poleć książkę

CATALYST. ODKRYJ RYNEK OBLIGACJI

40

Dobrze jest, gdy termin wykupu obligacji dopasujemy do naszych

planów yciowych. Osoba gromadzca kapita na kupno mieszkania

czy te samochodu moe kupi obligacje o odpowiednio dugim ter-

minie oraz z kapitalizacj odsetek, co dodatkowo powikszy jej zysk.

Osigane stopy zwrotu

Obligacje s traktowane jako bezpieczne instrumenty finansowe

i z tego powodu osigane stopy zwrotu nie s zbyt due. Najmniejsze

stopy zwrotu otrzymamy w przypadku obligacji skarbowych, szcze-

gólnie oszczdnociowych staoprocentowych. Bez uwzgldnienia

inflacji obligacje skarbowe mog da od 4% do 6% zysku rocznie.

Uwzgldniajc inflacj na poziomie 3%, otrzymamy roczny zysk z ta-

kich obligacji równy od 1% do 3%. W praktyce jest to wic czsto tylko

przechowanie gotówki, a nie zarabianie.

Lepsze efekty osigniemy, decydujc si na obligacje komunalne.

Moemy tu liczy na oprocentowanie od 5% do 8%. Jest to troch

lepszy wynik ni przy obligacjach skarbowych przy praktycznie takim

samym ryzyku. Pewnym utrudnieniem moe by jednak dotarcie

do emitenta obligacji.

Najwysze oprocentowanie oferuj emitenci korporacyjni. Jednak

s to obligacje najwyszego ryzyka. W ich przypadku sprawdza si za-

sada, e tam, gdzie jest ono najwiksze, emitenci oferuj najwysze

odsetki, aby zachci inwestorów do kupna. Na obligacjach korpora-

cyjnych mona osign od 8% do 14% zysku rocznie. Zdarzay si

przypadki obligacji oprocentowanych nawet na 17%. W tym przy-

padku waniejsza jest jednak zdolno emitenta do wypaty odsetek

i wykupu obligacji ni sama wysoko oprocentowania.

Ryzyko inwestycyjne

Obligacje s uznawane za bezpieczne instrumenty finansowe. Jed-

nak ta opinia nie zawsze jest prawdziwa. Wszystko zaley od tego,

w jakie obligacje inwestujemy. Poniewa obligacje to zaciganie dugu

Kup książkę

Poleć książkę

Cechy inwestycji w obligacje

41

przez emitenta, który trzeba póniej wykupi, podstawowe ryzyko

— zwane ryzykiem kredytowym — wie si z niedotrzymaniem

warunków.

Ryzyko kredytowe w zasadzie nie dotyczy obligacji skarbowych

i komunalnych, poniewa ich wypacalno, czyli zdolno do wy-

kupu obligacji, jest gwarantowana przez pastwo. Natomiast jest

gównym i realnym ryzykiem w przypadku obligacji korporacyjnych.

Z tego powodu nie powinnimy bra pod uwag tylko oferowanego

oprocentowania, ale przede wszystkim kondycj fundamentaln spó-

ki oferujcej obligacje. Lepiej, jeli emitentem obligacji jest spóka

giedowa, poniewa jako spóka publiczna musi ona podawa do pu-

blicznej wiadomoci informacje o wszelkich wanych wydarzeniach,

a take wyniki kwartalne, póroczne i roczne w postaci raportów

okresowych. Mamy wtedy bezporedni dostp do wyników spóki

i moemy samodzielnie oceni, czy bdzie ona w stanie wykupi obli-

gacje, gdy nadejdzie termin wykupu. Lepiej te, gdy obligacje s

notowane na rynku wtórnym, na przykad Catalyst, poniewa jeli

wystpi zagroenie wykupu, moemy je atwo sprzeda i wyj przed-

wczenie z inwestycji z mniejszym zyskiem.

W przypadku obligacji o staym oprocentowaniu i zerokuponowych

pojawia si ryzyko stopy procentowej. Dotyczy to obligacji w obrocie

na rynku wtórnym, gdy jej waciciel chce j sprzeda przed ter-

minem wykupu, natomiast obligacja ma ju ustalone oprocentowa-

nie. Wzrost stopy procentowej oznacza spadek ceny obligacji, nato-

miast spadek stopy wzrost jej ceny. Dlaczego tak si dzieje? Otó

wysza stopa procentowa oznacza oczekiwanie wyszego zysku z obli-

gacji. Aby osign ten wyszy zysk przy niezmienionym oprocen-

towaniu, obligacje musz by kupione taniej, czyli ich cena spada.

Z kolei obnika stopy procentowej prowadzi do oczekiwania mniej-

szego zysku z obligacji, czyli wzrostu jej ceny. Zjawisko to nie doty-

czy obligacji o zmiennym oprocentowaniu i indeksowanych, po-

niewa ich oprocentowanie uwzgldnia zmiany stóp procentowych

i inflacji.

Kup książkę

Poleć książkę

CATALYST. ODKRYJ RYNEK OBLIGACJI

42

Zaleno ceny obligacji od stopy procentowej nie jest liniowa.

Przy niszych stopach cena zmienia si bardziej ni przy wyszych.

Obligacje o duszym terminie wykupu s bardziej naraone na

zmiany stóp procentowych. Obydwa te czynniki wpywaj na bie-

cy kurs obligacji na rynku.

Wpyw inflacji

Wysoko stóp procentowych jest dostosowywana przez Rad Polity-

ki Pieninej (RPP) do biecej i przewidywanej w przyszoci infla-

cji. Wysza inflacja oznacza wic wysze stopy procentowe i ocze-

kiwanie wikszego zysku z obligacji, aby zrekompensowa wpyw

inflacji. W ten sposób powstaje zaleno midzy inflacj a cenami

obligacji na rynku wtórnym. Wzrost inflacji oznacza spadek cen

obligacji notowanych na rynku wtórnym i odwrotnie — spadek infla-

cji to wzrost cen obligacji. Na rynku pierwotnym nowe serie obli-

gacji maj oprocentowanie dostosowywane do prognozowanej przy-

szej inflacji.

Aby zminimalizowa wpyw inflacji na zyski, wprowadzono ob-

ligacje o zmiennym oprocentowaniu i obligacje indeksowane. Obli-

gacje o staym oprocentowaniu i zerokuponowe takiej ochrony nie

maj. Wydawaoby si wic, e kupno obligacji odpornych na zmia-

ny inflacji jest dobrym rozwizaniem. Jest tak, ale tylko wtedy,

gdy bieca inflacja jest niska i spodziewamy si jej wzrostu. Na-

tomiast gdy bieca inflacja jest wysoka i spodziewamy si jej spadku,

lepsze s obligacje o staym oprocentowaniu. Spadek inflacji bdzie

powodowa systematyczny wzrost rentownoci takiej inwestycji,

poniewa faktyczny zysk obligatariusza to rónica midzy otrzy-

manymi odsetkami i spadkiem wartoci caego kapitau na skutek

inflacji.

Kup książkę

Poleć książkę

Cechy inwestycji w obligacje

43

Wpyw wysokoci stóp procentowych

Poniewa stopy procentowe zmieniaj si podobnie jak inflacja,

mona przyj, e ich wpyw jest analogiczny jak wpyw inflacji.

Jednak zmiany stóp procentowych nie pokrywaj si dokadnie ze

zmianami inflacji. Stopy procentowe s przewanie wiksze ni in-

flacja. Dzieje si tak, poniewa banki yj z inflacji i zaley im, aby

bya ona jak najwiksza. Z kolei RPP dziaa na korzy banków cho-

ciaby z tego powodu, e jej przewodniczcym jest prezes Narodo-

wego Banku Polskiego (NBP). Moe to stwierdzenie oburzy nie-

których czytelników, jednak jeli uwanie przeledzimy prognozy

NBP odnonie do inflacji, to okae si, e s one przewanie zawy-

one. Wiemy te, e kada podwyka stóp jest szybko wprowadzana

jako podwyka oprocentowania kredytów, natomiast bardzo powoli

jako podwyka oprocentowania depozytów. Przy wyszych stopach

procentowych banki po prostu zarabiaj wicej.

Pynno inwestycji

Inwestycje w obligacje s z natury inwestycjami o niskiej pynnoci.

Wikszo kupujcych ma zamiar trzyma obligacje a do terminu

wykupu. Oznacza to, e zarówno poda, jak i popyt na rynku wtór-

nym s niewielkie. Powoduje to spor rónic midzy cenami kupna

i cenami sprzeday, co dodatkowo utrudnia zawieranie transakcji.

Z tego powodu naley bra pod uwag fakt, e szybkie wyjcie z inwe-

stycji w obligacje moe wiza si z czciow utrat zysku.

Obligacje oszczdnociowe, które nie s notowane na rynku

wtórnym, mona przedoy do wczeniejszego wykupu. Nie traci si

wtedy na ju uzyskanych odsetkach, jednak same formalnoci mog

potrwa kilka dni.

Kup książkę

Poleć książkę

CATALYST. ODKRYJ RYNEK OBLIGACJI

44

Koszty obsugi inwestycji

Inwestycja w obligacje na rynku pierwotnym nie wie si z adnymi

kosztami. Obligacje kupuje si po cenie emisyjnej równej cenie

nominalnej (z wyjtkiem obligacji zerokuponowych) i nie wi si

z tym adne dodatkowe koszty.

Pewne koszty pojawiaj si przy obrocie obligacjami na rynku

wtórnym. Zaoenie rachunku w biurze maklerskim przewanie jest

bezpatne, ale jego prowadzenie ju nie. W zalenoci od biura ma-

klerskiego jest to koszt od 30 z do 50 z rocznie. Nastpny koszt to

prowizja od zawartej transakcji. Prowizja od kupna czy te sprzeday

obligacji jest nisza ni w przypadku akcji i wynosi przewanie 0,19%

wartoci transakcji. Liczona jest od kadej transakcji, czyli zarówno

przy kupnie, jak i przy sprzeday.

Jako dodatkowy koszt moemy te uwzgldni skutki maej

pynnoci na rynku wtórnym, co oznacza wysz cen kupna i nisz

sprzeday obligacji od jej rzeczywistej biecej wartoci.

Niezbdna wiedza i dowiadczenie

Inwestowanie w obligacje skarbowe czy te komunalne nie jest trud-

ne. Kupno obligacji na rynku pierwotnym nie wymaga praktycznie

adnego dowiadczenia. Wystarczy zapozna si z listem emisyjnym,

aby zorientowa si w wysokoci i sposobie naliczania oraz wypaty

odsetek.

Schody zaczynaj si dopiero przy kupnie obligacji korporacyj-

nych, zwaszcza na rynku wtórnym. Wynika to z wikszego ryzyka

inwestycyjnego. Aby móc je oceni, trzeba umie analizowa wyniki

okresowe spóek oraz biece informacje. Dodatkowo wskazana jest

analiza branowa i makroekonomiczna, aby oceni, czy emitent

bdzie mia w przyszoci rodki na wykup obligacji i zapat odse-

tek. Do tego potrzebna jest jeszcze chocia podstawowa znajomo

rynku giedowego, aby wiedzie, jak skada si zlecenia i zawiera

transakcje.

Kup książkę

Poleć książkę

Cechy inwestycji w obligacje

45

Jednak wiedza ta si opaca. Posiadajc j, moemy inwestowa

w obligacje bardziej ryzykowne, ale za to wyej oprocentowane. Mo-

emy te budowa zdywersyfikowane portfele obligacji o rónym stop-

niu ryzyka. Poza tym wiedza ta pozwala nam ledzi kondycj spóek

i w por sprzeda obligacje tych, których kondycja si pogarsza.

Wkad pracy i czasu

Wkad pracy i czasu moemy traktowa jako pewien koszt naszej

inwestycji. W przypadku obligacji oszczdnociowych koszt ten jest

znikomy. Po dokonaniu kupna obligacji przypomnimy sobie o nich

tylko w terminach wypaty odsetek.

Inaczej wyglda sprawa w przypadku obligacji rynkowych, szcze-

gólnie korporacyjnych. Wymagany jest tu pewien poziom wiedzy

i dowiadczenia. A osignicie go wie si z powiceniem na to

czasu i poniesieniem pewnych wydatków. Nie kady potrafi anali-

zowa wyniki spóek. Samo patrzenie na wynik netto osignity

w danym okresie nie przedstawia penego obrazu spóki. Wane

jest na przykad due krótkoterminowe zaduenie spóki wynike

z nadmiernych inwestycji. Niejedna ju spóka zbankrutowaa na

skutek przeinwestowania i utraty pynnoci finansowej.

Z kolei ledzenie rynku, aby wybra najodpowiedniejszy mo-

ment kupna oraz sprzeday, pochania duo czasu. Na przykad na

rynku wtórnym obligacje notowane s bez uwzgldnienia narosych

biecych odsetek. Kady inwestor musi umie policzy biece

odsetki i uwzgldni je w swoich transakcjach. Do tego dochodz

jeszcze podatki od wypaconych odsetek. Jeli obligacje kupimy zaraz

po terminie prawa do odsetek i sprzedamy przed kolejnym terminem

prawa do odsetek, to podatek rozliczamy w rozliczeniu rocznym. Jeli

trzymamy je duej, to potrci nam go biuro maklerskie przy naj-

bliszej wypacie odsetek. Podatek potrcany jest zawsze od caego

kuponu od osób, które miay obligacje w ustalonym terminie prawa do

odsetek. Wszystkie te obliczenia wymagaj czasu i odpowiedniej wiedzy.

Kup książkę

Poleć książkę

CATALYST. ODKRYJ RYNEK OBLIGACJI

46

Kup książkę

Poleć książkę