ا ا

Obszar

kraje Bliskiego Wschodu
i Afryki Północnej

Liczba
mówiących

225 do 285 milionów

Ranking

5.

Klasyfikacja
genetyczna

Języki afroazjatyckie
*Języki semickie
**Języki płd.-zach.-
semickie
***Język arabski

Pismo

arabskie

Status oficjalny

język
urzędowy

kraje arabskie, Izrael oraz
dodatkowo w ONZ, obok
pięciu głównych, język
Zgromadzenia Ogólnego
NZ

Regulowany
przez

Akademia Języka
Arabskiego

Kody języka

ISO 639-1

AR

ISO 639-2

ARA

SIL

ABV

W Wikipedii

Zobacz też: język, języki świata

Wikipedia w j

ęzyku arabskim

W Wikisłowniku: Słownik
języka arabskiego

Arabski jako język urzędowy

Z Wikipedii

J

ęzyk arabski – język należący do południowej grupy

języków semickich, zapisywany alfabetycznym pismem
arabskim od strony prawej do lewej. Kod ISO 639-3: ar/ara

Kraje z
arabskim
jako
językiem

urzędowym: Algieria, Arabia Saudyjska, Autonomia
Palestyńska, Bahrajn, Czad, Egipt, Erytrea, Irak, Izrael,
Jemen, Jordania, Katar, Komory, Kuwejt, Liban, Libia,
Maroko, Mauretania, Oman, Sahara Zachodnia, Sudan,
Syria, Tunezja i Zjednoczone Emiraty Arabskie.

Pierwsze inskrypcje w języku arabskim pochodzą z VI
wieku p.n.e.. Do zapisu tego języka używano wówczas
pisma południowoarabskiego. Wyjątkiem byli
Samudejczycy, używający pisma aramejskiego. Język
staroarabski dzielił się na dwie grupy dialektów –
hidżazyjską (zachodnią) i tamimijską (wschodnią). Na
podstawie informacji filologów arabskich wnioskuje się, iż
współczesny arabski wyewoluował z dialektu
tamimijskiego.

Klasyczny język arabski jako język świętej księgi islamu –
Koranu i język wielkiej literatury i kultury arabsko-
muzułmańskiej odegrał ważną rolę cywilizacyjną. Wraz z
ekspansją religii zwiększał się wpływ i zasięg terytorialny
samego języka.

W XIX wieku, w okresie an-Nahdy (odrodzenia Arabów), z języka klasycznego wykształcił się
współczesny standardowy j

ęzyk arabski (Modern Standard Arabic, MSA), który stał się

instrumentem nowej literatury i kultury arabskiej. Używany głównie w formie pisanej, wtórnie w
mowie (np. w telewizji). Od klasycznego języka arabskiego różni się bardzo niewiele i przez
większość Arabów odbierany jest w zasadzie jako jego wariant stylistyczny.

J

ęzyk arabski

Strona 1 z 5

Język arabski – Wikipedia, wolna encyklopedia

2009-10-19

Fonologia

Spółgłoski

wargowe mi

ędzyzębowe

z

ębowe

zadzi

ąsłowe podniebienne

czyste faryngalizowane

zwarte

bezd

źwięczne

t [

t̪]

ṭ [t̪ˁ]

d

źwięczne

b

d [

d̪]

ḍ [d̪ˁ]

ǧ [ʤ]

szczelinowe

bezd

źwięczne

f

ṯ [θ]

s

ṣ [sˁ]

š [

ʃ]

d

źwięczne

ḏ [ð]

z

ẓ [ðˁ]

nosowe

m

n

dr

żące

r

półotwarte

w

l

j

Zasób spółgłosek w klasycznym j

ęzyku arabskim

Samogłoski

W języku arabskim występują trzy fonemy samogłoskowe: /æ/ (w transkrypcji a), /i/ i /u/. Krótkie i
długie samogłoski są różnymi fonemami. Samogłoska /æ/ jest realizowana jako [

ɑ] po spółgłoskach

gardłowych i faryngalizowanych. Istnieją dwa dyftongi: /æj/ i /æw/, w języku potocznym często
realizowane jako [e:] i [o:].

Struktura sylaby

W języku arabskim dopuszczalne są pojedyncze spółgłoski nagłosowe i zbitki najwyżej dwóch
spółgłosek w śródgłosie i wygłosie. Rozpowszechnione w językach europejskich wyrazy takie jak
wstęp są niemożliwe w arabskim.

Akcent

Akcentowana jest pierwsza od końca długa sylaba. Jeśli wszystkie sylaby są krótkie, akcent pada na
pierwszą sylabę.

Gramatyka

Struktura wyrazów w języku arabskim opiera się na rdzeniu trójspółgłoskowym i nieciągłych
afiksach.Na przykład od rdzenia k-t-b można utworzyć wyrazy takie jak:

بآ kitāb "książka"

■

آ kātib "pisarz"

■

ب maktūb "zapisane"

■

آ kataba "on napisał".

■

Język arabski posiada rozbudowany system odmiany czasownika. Istnieją dwa czasy (dokonany i
niedokonany) i pięć trybów: orzekający, przypuszczający, rozkazujący, życzący i energetyczny

Strona 2 z 5

Język arabski – Wikipedia, wolna encyklopedia

2009-10-19

(używany do podkreślenia pewności, np. jaktubun "on z pewnością pisze"). Podobnie jak w innych
językach afroazjatyckich, przedrostki są używane do oznaczenia osoby i rodzaju.

Poniżej zaprezentowano odmianę czasownika fa

ʿ

ala robić:

Czas tera

źniejszy

Osoba

Liczba pojedyncza Liczba podwójna Liczba mnoga

1.

afʿalu

nafʿalu

nafʿalu

2. (rodzaj m

ęski)

tafʿalu

tafʿalāni

tafʿalūna

2. (rodzaj

żeński)

tafʿalīna

tafʿalāni

tafʿalna

3. (rodzaj m

ęski)

jafʿalu

jafʿalāni

jafʿalūna

3. (rodzaj

żeński)

tafʿalu

tafʿalāni

jafʿalna

Czas przeszły

Osoba

Liczba pojedyncza Liczba podwójna Liczba mnoga

1.

faʿaltu

faʿalnā

faʿalnā

2. (rodzaj m

ęski)

faʿalta

faʿaltumā

faʿaltum

2. (rodzaj

żeński)

faʿalti

faʿaltumā

faʿaltunna

3. (rodzaj m

ęski)

faʿala

faʿalā

faʿalū

3. (rodzaj

żeński)

faʿalat

faʿalatā

faʿalna

Ponadto, do czasownika mogą dołączać się (postpozycja) zaimki oznaczające dopełnienie, np.

ر

أ

ه

raʾaynāhum

"my widzieliśmy ich".

Rzeczowniki odmieniają się przez przypadki – wyróżniamy mianownik (końcówka -u), dopełniacz
(końcówka -i) i biernik (końcówka -a), a także stan konstrukcji (bez końcówki). Istnieją trzy liczby:
pojedyncza, podwójna i mnoga. Regularna liczba mnoga ma końcówkę -ūn w mianowniku i -īn w
dopełniaczu i bierniku. Wiele rzeczowników tworzy jednak liczbę mnogą w sposób nieregularny
(łamana liczba mnoga), np. ّبر (rabb) "władca"", ale برأ (

ʾ

arbāb) "władcy".

Język arabski odróżnia rzeczowniki określone (z przedrostkiem

ʾ

al, asymilowanym do następujących

spółgłosek

t, ṯ, d, ḏ, r, z, s, š, ṣ, ḍ, ṭ, ẓ, n

) i nieokreślone (z -n po końcówce przypadka). Po

końcówce przypadka rodzajnik

ʾ

al występuje w formie l.

Istnieje gramatyczny rodzaj żeński, tworzony przez dodanie do rzeczownika męskiego -at- przed
końcówką przypadka lub -a w stanie konstrukcji. Niektóre wyrazy, takie jak fulk "łódź", šams
"słońce", czy umm "matka", są rodzaju żeńskiego mimo braku końcówki.

Podstawowy szyk zdania to VSO. Wyraz określający następuje zawsze po wyrazie określanym, tak
jak w innych językach semickich, np. kitābu l-muqaddas "Biblia", dosłownie "księga święta"

Zwroty

Tak -

na‘am –

■

Strona 3 z 5

Język arabski – Wikipedia, wolna encyklopedia

2009-10-19

Nie -

lā –

■

Dzień dobry -

ṣabāḥu l-ḫajri - ا ح#$

■

Dobry wieczór –

masāʾu l-ḫajri – ا ء&

■

Pokój wam -

as-salāmu ‘alaykum - '( م*& ا

■

Do widzenia -

ma‘a s-salāmati - +*& ا ,

■

Jak się czujesz? –

kayfa ḥāluka - - . /آ

■

Witam –

marḥaban - #.

■

Dziękuję -

šhokran -ا0

■

Przepraszam -

āsifun - /12

■

Jak się nazywasz? –

ma (i)smuka? (do mężczyzny), ma (i)smuki? (do kobiety) – "i" nie jest

tu wymawiane –

-31ا

■

Nie rozumiem –

lā afham – 45أ

■

Liczebniki

/ ١ -

wāḥid - 7.او

1.

/ ٢ -

iṯnān - ن;إ

2.

/ ٣ -

ṯalāṯa - +;*;

3.

/ ٤ -

'arba‘a - +رأ

4.

/ ٥ -

ḫamsa - +&3@

5.

/ ٦ -

sitta - +ّ1

6.

/ ٧ -

sab‘a - +#1

7.

/ ٨ -

ṯamāniyya - +3;

8.

/ ٩ -

tis‘a - +&E

9.

/ ١٠ -

`ašara - ةH(

10.

Dialekty

Dialekty języka arabskiego, często bardzo różniące się od języka klasycznego, używane są jedynie w
mowie. Sporadycznie wykorzystuje się zapis języka mówionego w dramatach, dialogach
książkowych czy komiksach. Posługuje się nimi ludność w Afryce Północnej i na Bliskim
Wschodzie. Pomiędzy dialektami tymi występują duże różnice utrudniające porozumienie osobom
pochodzącym z różnych rejonów świata arabskiego. Niekiedy mówi się wręcz o językach arabskich
porównując sytuację do epoki formowania się języków romańskich z lokalnych dialektów łaciny
ludowej (patrz dyglosja).

Zobacz te

ż

arabizm

■

Arabowie

■

kraje arabskie

■

alfabet arabski

■

cyfry używane w krajach arabskich

■

kaligrafia arabska

■

Strona 4 z 5

Język arabski – Wikipedia, wolna encyklopedia

2009-10-19

Linki zewn

ętrzne

Strona o języku arabskim – lekcje arabskiego, słownik polsko-arabski i arabsko-polski, proste
programy komputerowe – kalendarz przeliczeniowy dat muzułmańskich i chrześcijańskich,
analizator czasowników arabskich, generator czasowników arabskich, itp.
(http://www.staff.amu.edu.pl/~lacina)

■

Strona o języku arabskim – pismo i wymowa, pierwszy słownik polsko-arabski, forum dla
zainteresowanych. (http://www.arabski.net)

■

Język arabski (kilka informacji, zwrotów, transkrypcja alfabetu arabskiego na polski i
polskiego na arabski oraz wymowa liter arabskich) (http://www.rg.cba.pl)

■

Źródło „http://pl.wikipedia.org/wiki/J%C4%99zyk_arabski”
Kategorie: Islam • zyk arabski

ę

J

Tę stronę ostatnio zmodyfikowano 00:05, 11 paź 2009.Tekst udostępniany na licencji Creative
Commons: uznanie autorstwa, na tych samych warunkach, z możliwością obowiązywania
dodatkowych ograniczeń. Zobacz szczegółowe informacje o warunkach korzystania.Zasady
ochrony prywatnościO WikipediiInformacje prawne

Strona 5 z 5

Język arabski – Wikipedia, wolna encyklopedia

2009-10-19