W

Y

Â

C

I

G

I

B

y∏ koniem niezwyk∏ym,
o ogromnym tempera-
mencie i rzadkiej indywi-

dualnoÊci. Bardzo lubi∏ byç podziwia-
ny, ch´tnie bra∏ udzia∏ w pokazach
i uroczystoÊciach, pi´knie si´ prezen-
towa∏ na swoich dorocznych urodzi-
nach w Stadzie. Dzieƒ swojej Êmierci
te˝ wybra∏ chyba specjalnie - w∏aÊnie
zjechali goÊcie na bieg Âwi´tego Hu-
berta. O godzinie 9.53 Dakota spokoj-
nie zasnà∏ wiecznym snem w swoim
boksie w I stajni, a odÊwi´tnie ubrani
pracownicy Stada i uczestnicy biegu
mogli go godnie po˝egnaç. Do koƒca
˝ycia Dakota by∏ w Êwietnej formie -
pe∏en ˝ycia i wigoru, (szczególnie gdy
na horyzoncie pojawia∏y si´ klacze) -

nie chorowa∏, tylko na oko∏o dziesi´ç
dni przed Êmiercià troch´ posmutnia∏,
nie tarza∏ si´ w boksie, przesta∏ doka-
zywaç i zarzucaç sobie s∏om´ na g∏o-
w´, czym uwielbia∏ denerwowaç
czyszczàcych go masztalerzy. SierÊç
mia∏ pi´knà, o jedwabistym czarnym
po∏ysku, nie wyglàda∏ na tak wiekowe-
go konia. PrzeczuwaliÊmy jednak, ˝e
jego ˝ycie powoli si´ koƒczy. Mówi∏em
nawet o tym uczniom Technikum Rol-
niczego w Trzepowie, z klasy kszta∏cà-
cej hodowców koni, którzy zwiedzali
Stado. Zdawali sobie spraw´, ˝e jest to
ostatnia okazja spotkania z tym wspa-
nia∏ym ogierem.

Dakota (Stupendous - Ardneasken

po Right Royal) urodzi∏ si´ 29 marca

1971 roku w Irlandii w stadninie Nidd
Hall b´dàcej w∏asnoÊcià Guy Reeda.
Jego matk´, klacz Ardneasken, êrebnà
ogierem Sovereign Path, zakupi∏ Guy
Reed na aukcji w Newmarket w 1968
roku za 14 tys gwinei. Jej kariera wyÊci-
gowa nie by∏a wybitna - wygra∏a 1 wy-
Êcig (Beaver Hcp 405 funtów, 5 razy
zaj´∏a p∏atne miejsca). Pierwszy syn
Ardneasken, og. Warpath urodzony
w 1969 roku wygra∏ cztery gonitwy;
bieg∏ równie˝ w znaczàcej gonitwie
Prince of Wales Stakes, gdzie zajà∏ 3
miejsce. Wygra∏ 18314 funtów. Jako
reproduktor Warpath da∏ si´ poznaç
jako ojciec koni z predyspozycjami do
skoków. Jego syn Path of Peace zwyci´-
˝y∏ w National Hunt, a inny syn Celio

MICHA¸ WOJNAROWSKI

Fot. Ma∏gorzata ˚ó∏taƒska

K o ƒ P o l s k i 2 / 9 9

6

W grudniowym numerze „KP“ podaliÊmy wiadomoÊç o Êmierci

Dakoty. Na naszà proÊb´, Micha∏ Wojnarowski, dyrektor

SO w ¸àcku - które by∏o w∏aÊcicielem Dakoty - napisa∏

o pe∏nym sukcesów ˝yciu tego niezwyk∏ego konia.

By∏ taki Dakota

VENTURESOME(1933)

BASTIA (1951)

OWEN TUDOR (1938)

BARBERYBUSH (1934)

DONATELLO II (1934)

AURORA (1936)

FELICITATION (1930)

MARY TUDOR II (1931)

HYPERION (1930)

TORNADO/VICTRIX (1934)

ALYCIDON (1945)

RIGHT ROYAL V (1958)

DARING MISS (1939)

ALICE DELYSIA (1956)

BRANSOME (1935)

MISS DISCO (1944)

NASRULLAH (1940)

OUTDONE (1936)

TOURBILLON (1928)

LAVENDULA II (1930)

MENOW (1935)

MUMTAZ BEGUM (1932)

NEARCO (1935)

DISCOVERY (1931)

AMBIORIX II (1946)

BOLD RULER (1954)

STUPENDOUS (1963)

DAK

OT

A (1971)

DYNAMO (1945)

MAGNETO (1953)

ARDNEASKEN (1964)

Ostatnie urodziny

K o ƒ P o l s k i 2 / 9 9

Rufo w 1983 roku wygra∏ w∏oski St. Le-
ger i Grand Premio d’Italia.

Ojciec Dakoty, og. Stupendous (Bold

Ruler - Magneto) zosta∏ zakupiony ze
Stanów Zjednoczonych Ameryki dla
National Stud w Wielkiej Brytanii. Sy-
nowie Bold Rulera cieszyli si´ wówczas
wielkim powodzeniem w Ameryce,
stanowi∏o ich przesz∏o stu. Stupendous
mia∏ przyzwoità karier´. Biega∏ od 2 do
4 lat w USA, zwyci´˝y∏ 11 razy m.in.:
Valley Forge Hcp, Whitney St. i Go-
tham St., II miejsce w Preakness St. Go-
vernor’s Gold Cup, Everglades St. i Lo-
uisiana Derby, czwarty w American
Derby. Wygra∏ w sumie 251114 dola-
rów. Karier´ stadnà rozpoczà∏ w Wiel-
kiej Brytanii w 1968 roku, w 1972 roku
zosta∏ sprzedany do Japonii. Z jego po-
tomstwa dwa ogiery zdecydowanie si´
wyró˝ni∏y - Kronenkranich zas∏u˝ony
dla hodowli niemieckiej i Dakota dla
polskiej. Dakota karier´ wyÊcigowà
rozpoczà∏ w stajni S. Halla.

Miewa∏ sympatie

Po zakoƒczeniu kariery wyÊcigowej

zosta∏ wystawiony na grudniowà aukcj´
w Newmarket i zakupiony przez Panów
R. Gàgorowskiego i J. Budnego dla ho-
dowli polskiej. Anglicy obawiali si´
wzi´cia tego ogiera ze wzgl´du na trud-
ny charakter, chocia˝ jego kariera wyÊci-
gowa upowa˝nia∏a do wpisania go na li-
st´ reproduktorów. W m∏odoÊci potur-
bowa∏ parokrotnie stajennych, co rów-
nie˝ zdarzy∏o si´ w Polsce. Do koƒca ˝y-
cia przejawia∏ bardzo ˝ywy tempera-
ment, miewa∏ swoje sympatie i antypa-
tie. Niekorzystnych cech nie zaobserwo-
wano na szcz´Êcie u jego potomstwa.

Dakota przyjecha∏ do Polski 31 grud-

nia 1976 roku. Temu wspania∏emu
ogierowi karej maÊci, o wymiarach
164-192-21 nadano 8593 numer Ksi´-
gi G∏ównej. Po odbyciu kwarantanny,
w dniu 8 lutego 1977 roku, Dakota po-
jecha∏ do SK Widzów, gdzie rozpoczà∏
karier´ hodowlanà.

W czasie swojej kariery stadnej da∏

ca∏à plejad´ wspania∏ych koni. Pierw-
szymi zwiastunami sygnalizujàcymi kla-
s´ Dakoty by∏y: widzowska Salome
i Sonora i dalej posypa∏y si´ jak z rogu
obfitoÊci: Cara mia, Tabakiera, Knieja.
W roku 1983 Dakota zdobywa cham-
pionat reproduktorów. W tym samym
roku zasygnalizowa∏y swojà klas´ dwu-
latki: Neman, Addis Abeba, Erydan,

Dandelion. Rok 1984 by∏ dla potom-
ków Dakoty bardzo korzystny, ogier
Neman (Dakota - Narew) hod. SK Go-
lejewko wygrywa polskie i austriackie
derby, a Kojak jest drugi w czeskich
derby w Pradze. Synowie Nemana: Re-
zun, hodowli sowieckiej, wygra∏ derby
w Pradze a Ocean powa˝nà jesiennà
gonitw´ przeszkodowà we W∏oszech -
Gran Premio di Merano.

W roku 1986 synowie Dakoty w na-

grodzie Ministra Rolnictwa zaj´li:
I miejsce Omen, II Kirpan, IV Dietmar
a rok póêniej Omen by∏ drugi w Derby.

W roku 1988 Diablik hodowli SK Ja-

roszówka wygrywa Derby w Warsza-
wie, 4-letni Dietmar wygrywa: nagrod´
Prezesa Rady Ministrów, Freundschaft-
spreis, St. Leger, Nagrod´ Moskwy,
Wielkà Warszawskà, biega równie˝
w Washington International. Rok póê-
niej moszniaƒski Oregon plasuje si´ na
drugim miejscu w Derby.

Hodowla polska zaznacza swojà

obecnoÊç w Austrii, koƒmi wyhodowa-
nymi w Stadninie Koni Moszna - D˝u-
lio wygrywa austriackie Derby a Dongo
St. Leger.

Synowie na torze

Rownie˝ ∏àccy synowie Dakoty: To-

ast i Delator zaznaczy∏y swojà obec-
noÊç na torze. Toast Êwietny dwulatek
w 1994, w 1998 roku zajà∏ II miejsce
w Nagrodzie kpt. Poplera w Pardubi-
cach, przygotowywany do Wielkiej
Pardubickiej. Delator, champion dwu-
latków w wieku trzech lat wygra∏ na-
grod´ Rulera.

Synowie Dakoty zaj´li boksy ogierów

czo∏owych w stadninach pe∏nej krwi
angielskiej jak równie˝ w pó∏krwi, i tak
do hodowli pe∏nej krwi u˝yto og. Ne-
man, og. Omen, og. Dietmar i og. Ka-
stet, w pó∏krwi kryjà Mangan, Oregon,
Toledo, Jankes i Kirpan.

Równie˝ córki zapisujà bogatà kart´

hodowlanà, praktycznie w wi´kszoÊci
stadnin, dajàc wyÊmienite potomstwo.

Dakoty nie ma ju˝ w ¸àcku. W swo-

im ˝yciu pokry∏ 628 klaczy. Jeszcze nie
wszystkie jego córki i synowie ujrzeli
Êwiat∏o dzienne - na wyêrebienie cze-
kajà klacze pokryte w ostatnim sezonie.
Miejmy nadziej´, ˝e mo˝e tak˝e
i wÊród tych ostatnich êrebiàt pojawi
si´ jakiÊ wybitny koƒ, który przed∏u˝y
s∏aw´ imienia Dakoty, gwiazdy naszej
hodowli pe∏nej krwi angielskiej.

KARIERA WYÂCIGOWA

W wieku 2 lat:
Bieg∏ tylko raz wygrywajàc Balaton Lodge Ma-
iden Plate, Newmarket (1400m), bijàc Pot Luck
i Grey God; biega∏o 26 koni.

W wieku 3 lat:
Wygra∏: Gordon Foster Handicap, Thirsk
(2400 m), bijàc Fools Mate; biega∏o 7 koni,
Weelers Nothern Little Fish Apprentice Handi-
cap, Thirsk (2400 m), biega∏o 7 koni,
King George V, Royal Ascot (2400 m), bijàc Abi-
de With Me; biega∏o 18 koni,
Zajà∏ II miejsce: Timeform Gold Trophy Handi-
cap, Redcar (2960 m), bijàc Firefright i Lauren-
tian Hills; biega∏o 10 koni,
William Hill November Handicap, Doncaster
(2927 m), za Whispering Grace bijàc Supreme
Halo; biega∏o 14 koni.

W wieku 4 lat:
Wygra∏: Tennent Trophy, Ayr (3000 m), 5 d∏.
przed Mark Henry; biega∏o 5 koni,
Terry’s All Gold Ebor Handicap, York(2880 m),
bijàc Our Nicolas, Carolus, John Cherry, Calaba,
Kinglett; biega∏o 18 koni,
St. Simon St., Newbury, II gr. (2400 m), 2 d∏.
przed Kalpour, Mil’s Bomb i Ranksborough,
niosàc najwy˝szà wag´.
Zajà∏ II miejsce: Redcar Gold Trophy (2960 m),
o krótki ∏eb za Marco Ricci (niosàc 29 lbs wi´-
cej), bijàc Reformed, Charakter i Petty Officer,
Top Rank Club Handicap, Newcastle (3200 m),
za Crash Course, bijàc Mark Henry; biega∏o 6
koni, Cumberland odge St,. Ascot, III gr. (2400
m), o ∏eb za Calaba, bijàc Shebeen (EJCS), Patch
(EVlt, II w ED) i Our Manny; biega∏o 15 koni.
Zajà∏ IV miejsce: Ormonde St., Chester, III gr.
(2600 m), za Rouser, David Dixon Gold Cup,
York (2400 m), za Huzzar.

W wieku 5 lat:
Zajà∏ III miejsce: Jockey Club St., Newmarket, III
gr. (2400m) za Orange Bay (ID, EJCS, EH) i Li-
bra’s Rib (EPsW), pobity o szyj´ i g∏ow´; biega-
∏o 8 koni.
Zajà∏ IV miejsce: Yorkshire Cup, II gr. (2800 m),
za Bruni (EL), Mr Bigmore, Sea Anchor,
King George VI and Queen Elizabeth St., Ascot,
I gr. (2400 m), za Pawneese (Epe, Fle, FO, EO),
Bruni i Orange Bay,
Geoffrey Free St., Newbury, II gr. (2600 m), za
Swell Fellow, Oats i Libra’s Rib.
Bieg∏ równie˝ w Prix de l’Arc de Triomphe,
Longchamp,

W sumie biegajàc przez cztery sezony starto-
wa∏ w 19 gonitwach wygrywajàc 7 razy; 5 x II
miejsce; 1 x III; 5 x IV i raz VI miejsce.