1

Fragment Repetytorium

j

ęzyka niemieckiego

2

RODZAJNIK – DER ARTIKEL................................................................................... 7

Rodzajnik okre

ślony ................................................................................................ 8

Odmiana rodzajnika okre

ślonego.....................................................................................8

Rodzajnik nieokre

ślony ........................................................................................... 9

Odmiana rodzajnika nieokre

ślonego ................................................................................9

Rodzajnik zerowy .................................................................................................. 10

U

życie rodzajników ............................................................................................... 13

Ćwiczenia: Rzeczownik z rodzajnikiem określonym, nieokreślonym i bez rodzajnika............. 14

Rodzaje rzeczowników.......................................................................................... 17

Rodzaj m

ęski..................................................................................................................17

Ćwiczenia: Odmiana rzeczowników rodzaju męskiego............................................................ 18

Rodzaj

żeński .................................................................................................................21

Ćwiczenia: Odmiana rzeczowników rodzaju żeńskiego........................................................... 22

Rodzaj nijaki ...................................................................................................................25

Ćwiczenia: Odmiana rzeczowników rodzaju nijakiego............................................................. 26

CZASOWNIK (DAS VERB)...................................................................................... 29

Czas tera

źniejszy - Präsens.................................................................................. 30

Czasownik sein – by

ć .....................................................................................................30

Ćwiczenia: Czasownik sein – być ............................................................................................ 31

Czasownik haben – mie

ć................................................................................................32

Ćwiczenia: Czasownik haben – mieć ....................................................................................... 33

Czasowniki regularne - Regelmäßige Verben ................................................................34

Ćwiczenia: Czasowniki regularne............................................................................................. 37

Czasowniki nieregularne - Unregelmäßige Verben ........................................................40

Czasowniki z

łożone - Zusammengesetzte Verben.........................................................43

Czasowniki rozdzielnie z

łożone - Trennbare Verben .....................................................43

Ćwiczenia: Czasowniki złożone ............................................................................................... 46

Ćwiczenia: Czasowniki rozdzielnie złożone ............................................................................. 47

Czasowniki nierozdzielnie z

łożone - Untrennbare Verben .............................................51

Czasowniki z

łożone z dwóch czasowników....................................................................53

Czasowniki zwrotne - Reflexive Verben .........................................................................54

Ćwiczenia: Czasowniki zwrotne ............................................................................................... 56

3

Czasowniki modalne - Modalverben...............................................................................57

Ćwiczenia: Czasowniki modalne .............................................................................................. 60

Tryb rozkazuj

ący - Der Imperativ....................................................................................63

Ćwiczenia: Tryb rozkazujący czasowników słabych ................................................................ 65

Ćwiczenia: Tryb rozkazujący czasowników ze zmianą samogłoski rdzennej .......................... 68

Czas przesz

ły - Präteritum (Imperfekt).................................................................. 71

Ćwiczenia: Czas przeszły - Präteritum czasowników regularnych........................................... 77

Ćwiczenia: Czas przeszły - Präteritum, Imperfekt czasowników nieregularnych..................... 80

Ćwiczenia: Czas przeszły - Präteritum, Imperfekt czasowników modalnych........................... 83

Czas przesz

ły Perfekt - Das Perfekt...................................................................... 86

Ćwiczenia: Czas przeszły Perfekt czasowników regularnych .................................................. 90

Ćwiczenia: Czas przeszły Perfekt czasowników nieregularnych ............................................. 93

Czas zaprzesz

ły - Das Plusquamperfekt............................................................... 96

Ćwiczenia: Czas zaprzeszły - Das Plusquamperfekt ............................................................... 97

Tabela form czasowników nieregularnych......................................................................98

Czas przysz

ły - Das Futur I ..................................................................................102

Ćwiczenia: Czas przyszły - Das Futur I.................................................................................. 103

Imies

łowy - Die Partizipien ...........................................................................................104

Ćwiczenia: Imiesłów czasu przeszłego .................................................................................. 106

Bezokolicznik z „zu“ i bez „zu“- Der Infinitiv mit „zu“ und ohne „zu“..............................107

Ćwiczenia: Bezokolicznik z „zu” i bez „zu” ............................................................................. 109

Strona bierna czasownika - Vorgangspassiv................................................................112

Ćwiczenia: Strona bierna czasownika.................................................................................... 115

Strona bierna czasownika okre

ślająca stan – Zustandspassiv ....................................116

Ćwiczenia: Strona bierna czasownika określająca stan......................................................... 117

RZECZOWNIK - DAS SUBSTANTIV......................................................................118

Rodzajnik - Der Artikel .........................................................................................118

Rodzajnik nieokre

ślony - Der unbestimmte Artikel .......................................................119

Rodzajnik okre

ślony - Der bestimmte Artikel................................................................120

Rodzajnik zerowy - Der Null-Artikel ..............................................................................120

Ćwiczenia: Rzeczownik z rodzajnikiem określonym, nieokreślonym i bez rodzajnika........... 122

Rodzaje rzeczownika ...........................................................................................125

Rodzaj m

ęski - Das männliche Geschlecht - Maskulinum............................................125

Ćwiczenia: Odmiana rzeczowników rodzaju męskiego.......................................................... 126

4

Rodzaj

żeński - Das weibliche Geschlecht - Femininum..............................................129

Ćwiczenia: Odmiana rzeczowników rodzaju żeńskiego......................................................... 130

Rodzaj nijaki - Das sächliche Geschlecht - Neutrum....................................................133

Ćwiczenia: Odmiana rzeczowników rodzaju nijakiego........................................................... 134

Liczba rzeczownika - Der Numerus des Substantivs ...........................................137

Liczba mnoga rzeczowników - Der Plural der Substantive...................................138

Ko

ńcówki rzeczowników liczby mnogiej rodzaju męskiego ..........................................138

Ko

ńcówki rzeczowników liczby mnogiej rodzaju żeńskiego .........................................139

Ko

ńcówki rzeczowników liczby mnogiej rodzaju nijakiego ...........................................139

Szczególne przypadki ..................................................................................................140

Rzeczowniki z

łożone - Die zusammengesetzten Substantive..............................142

Tworzenie rzeczowników - Die Subtsantivierung .........................................................143

Odmiana rzeczownika przez przypadki - Die Deklination des Substantivs ..................144

Biernik - Der Akkusativ .................................................................................................145

Ćwiczenia: Akkusativ - Biernik ............................................................................................... 146

Celownik - Der Dativ.....................................................................................................149

Ćwiczenia: Celownik - Dativ ................................................................................................... 150

Dope

łniacz - Der Genitiv...............................................................................................153

Ćwiczenia: Dopełniacz - Der Genitiv ...................................................................................... 155

Nazwy krajów i ich mieszka

ńcy - Ländernamen und ihre Einwohner...........................156

LICZEBNIK - DAS NUMERALE .............................................................................158

Liczebniki g

łówne - Die Kardinalzahlen................................................................159

Ćwiczenia: Liczebniki główne - Die Kardinalzahlen ............................................................... 160

Liczebniki porz

ądkowe - Die Ordnungszahlen .....................................................161

Ćwiczenia: Liczebniki porządkowe - Die Ordnungszahlen..................................................... 162

Czas zegarowy - Die Uhrzeiten ....................................................................................163

Ćwiczenia: Czas zegarowy - Die Uhrzeiten ........................................................................... 164

Liczebniki u

łamkowe - Die Bruchzahlen...............................................................165

Ćwiczenia: Liczebniki ułamkowe - Die Bruchzahlen .............................................................. 166

PRZYS

ŁÓWEK - DAS ADVERB ............................................................................167

Ćwiczenia: Przysłówek - Das Adverb..................................................................................... 169

Stopniowanie przys

łówków - Die Komparation der Adverbien .............................170

5

Stopie

ń wyższy.............................................................................................................170

Stopie

ń najwyższy ........................................................................................................170

Przyk

łady stopniowania przysłówków...........................................................................171

PRZYMIOTNIK - DAS ADJEKTIV ..........................................................................172

Tworzenie przymiotników - Das Bilden von Adjektiven ........................................173

Odmiana przymiotnika z rodzajnikiem okre

ślonym - Die Adjektivdeklination mit dem

bestimmten Artikel................................................................................................174

Ćwiczenia: Odmiana przymiotnika po rodzajniku określonym ............................................... 176

Odmiana przymiotnika z rodzajnikiem nieokre

ślonym - Die Adjektivdeklination mit

dem unbestimmten Artikel....................................................................................179

Ćwiczenia : Odmiana przymiotnika po rodzajniku nieokreślonym ......................................... 181

Odmiana przymiotnika bez rodzajnika - Die Adjektivdeklination ohne Artikel ......184

Ćwiczenia: Odmiana przymiotnika bez rodzajnika................................................................. 185

U

życie przymiotników bez rodzajników ................................................................188

Stopniowanie przymiotników - Die Komparation der Adjektive ....................................189

Stopie

ń wyższy.............................................................................................................189

Stopie

ń najwyższy ........................................................................................................189

Przyk

łady stopniowania przymiotników ........................................................................191

Ćwiczenia: Stopniowanie przymiotników ze zmianą samogłoski rdzennej a, o, u ................. 192

Ćwiczenia: Nieregularne stopniowanie przymiotników .......................................................... 195

Rekcja przymiotnika .............................................................................................198

Ćwiczenia: Rekcja przymiotnika............................................................................................. 202

ZAIMEK - DAS PRONOMEN ..................................................................................205

Zaimek osobowy - das Personalpronomen ..........................................................205

Tabela odmiany zaimka osobowego ............................................................................205

Stosowanie form osobowych........................................................................................207

Ćwiczenia: Zaimki osobowe ................................................................................................... 208

Zaimek dzier

żawczy - Das Possessivpronomen ..................................................210

Ćwiczenia: Odmiana zaimków dzierżawczych....................................................................... 214

Zaimek wskazuj

ący - Das Demonstrativpronomen ..............................................220

Ćwiczenia: Zaimek wskazujący.............................................................................................. 222

6

Zaimki nieokre

ślone - Das Indefinitpronomen ......................................................224

Ćwiczenia: Zaimki nieokreślone ............................................................................................. 227

Przeczenie - Die Negation ...................................................................................228

Zasada stosowania przecze

ń w języku niemieckim .....................................................234

Ćwiczenia: Przeczenie ........................................................................................................... 235

NAUKA O ZDANIU - DIE SYNTAX.........................................................................243

Szyk wyrazów w zdaniu oznajmuj

ącym - .............................................................243

Ćwiczenia: Szyk wyrazów w zdaniu oznajmującym............................................................... 244

Szyk wyrazów w zdaniu pytaj

ącym - Die Wortfolge im Fragesatz................................246

Ćwiczenia: Szyk wyrazów w zdaniu pytającym...................................................................... 250

Zdanie pytaj

ące z zaimkiem pytającym ........................................................................254

Ćwiczenia: Zdanie pytające z zaimkiem pytającym ............................................................... 256

Zdania z

łożone ze spójnikami wymagającymi szyku prostego.....................................258

Ćwiczenia: Zdania złożone ze spójnikami wymagającymi szyku prostego............................ 259

118

RZECZOWNIK - DAS SUBSTANTIV

Rzeczowniki w j

ęzyku niemieckim piszemy zawsze wielką literą!

Rodzajnik - Der Artikel

Rzeczowniki w j

ęzyku niemieckim używane są z rodzajnikami. Są to odpowiedniki

rodzajów w j

ęzyku polskim, z którymi jednak nie zawsze się pokrywają i dlatego

nale

ży uczyć się rzeczowników zawsze z ich rodzajnikami.

np.: w j. niemieckim die Katze (kot) – rodz.

żeński, w j. polskim zaś „kot” to rodz.

m

ęski.

W j

ęzyku niemieckim występują:

•

Rodzajnik nieokre

ślony (der unbestimmte Artikel) ein dla rodzaju męskiego

i nijakiego, eine dla rodzaju

żeńskiego

•

Rodzajnik okre

ślony (der bestimmte Artikel) der dla rodzaju męskiego, die

dla rodzaju

żeńskiego i das oznaczający rodzaj nijaki dla liczby pojedynczej

oraz die dla liczby mnogiej

•

Rodzajnik zerowy (der Null-Artikel) oznaczaj

ący w praktyce opuszczenie

rodzajnika

W liczbie mnogiej nie u

żywamy rodzajnika nieokreślonego.

W j

ęzyku niemieckim nie rozróżnia się rodzaju męskoosobowego

i niem

ęskoosobowego, jak ma to miejsce w języku polskim. W j. niemieckim w liczbie

mnogiej istnieje tylko rodzajnik okre

ślony die.

119

liczba pojedyncza (Singular)

liczba mnoga (Plural)

rodzajnik

nieokre

ślony

rodzajnik

okre

ślony

rodzajnik

nieokre

ślony

rodzajnik

okre

ślony

(m)ein (m)der - (m)die

(f)eine (f)die - (f)die

(n)ein (n)das - (n)die

Gdzie m oznacza rodzaj m

ęski (Maskulinum), f rodzaj żeński (Femininum), n rodzaj nijaki

(Neutrum).

Rodzajnik nieokre

ślony - Der unbestimmte Artikel

Rodzajnika nieokre

ślonego używamy, gdy mówimy o nieznanej nam bliżej osobie,

rzeczy, przedmiocie itd. oraz gdy mówimy o czym

ś pierwszy raz.

Hier steht eine Lampe. Die Lampe ist gelb.

Adam kauf ein Auto. Das Auto ist sehr teuer.

Rodzajnik nieokre

ślony występuje przed rzeczownikami po wyrażeniu gibt es.

In der Nähe gibt es hier einen See.

In Warschau gibt es ein Theatermuseum.

120

Rodzajnik okre

ślony - Der bestimmte Artikel

Rodzajnika okre

ślonego używamy:

• przed rzeczownikami oznaczającymi osobę lub rzecz znaną, bliżej określoną,

której by

ła mowa wcześniej

Np.: Sie hat eine Blume. Die Blume ist rot.

Er liest ein Buch. Das Buch ist sehr spannend.

• przed rzeczownikiem z przymiotnikiem w stopniu wyższym lub najwyższym lub

liczebnikiem porz

ądkowym

Np.: Die Weichsel ist der längste Fluss in Polen.

Das ist das dritte Kind von Familie Neumann.

• przed nazwami krajów i krain geograficznych w rodzajach męskim i żeńskim

lub liczbie mnogiej

Np.: die Schweiz, die USA, der Irak, der Sudan

• przed nazwami gór, rzek i mórz

Np.: die Elbe, die Zugspitze, der Großglockner

Rodzajnik zerowy - Der Null-Artikel

Rodzajnika nie u

żywa się:

•

przed imionami i nazwiskami

Thomas hat ein Auto.

Merkel wohnt in Deutschland.

•

przed rzeczownikami oznaczj

ącymi narodowość lub zawód

Gerhard Schröder ist Deutscher.

Mein Vater ist Psychologe.

•

przed nazwami w

łasnymi, przed nazwami miast, kontynentów, większością

nazw krajów i krain geograficznych

121

Berlin liegt an der Spree.

Afrika ist ein Kontinent.

Polen grenzt an Deutschland.

•

przy zastosowaniu wyrazów Herr i Frau

Frau und Herr Müller gehen spazieren.

•

po zaimkach dzier

żawczych

Unsere Lehrerin ist nett.

Mein Kind ist brav.

•

przed rzeczownikami bli

żej nieokreślonymi nazywającymi materiały

Stahl ist ein Metal.

Ich mag Wein.

•

po liczebnikach g

łównych oraz wyrazach określających ilość, miarę i wagę

Ich habe 2 Freundinnen.

Ich kaufe 2 Kilo Äpfel.

•

po wyrazach: viel (du

żo), wenig (mało), etwas (trochę)

Wir haben wenig Zeit.

•

w niektórych przys

łowiach lub wyrażeniach:

Eile mit Weile. (

Śpiesz się powoli.)

122

Ćwiczenia: Rzeczownik z rodzajnikiem określonym, nieokreślonym i bez
rodzajnika

1. Uzupe

łnij rodzajnik określony lub nieokreślony.

1. Dort steht……. Tisch. ……. Tisch ist breiter als meiner.

2. Wir haben………. junge Frau kennen gelernt. ……… Frau arbeitet als Ärztin in

unserer Arztpraxis.

3. Mein Bruder schreibt………… Brief. ……… Brief ist voll von verschiedenen

Schmeicheleien.

4. Nicht weit von dieser Stadt gibt es……….. Sägemühle. Sie ist ein Element

dieser Landschaft.

5. ………. Lilie ist……… Blume. Ich habe keine Ahnung, wie sie aussieht. Ich bin

aber sicher, dass sie gut riecht.

6. ………. heutige Europa müht sich mit verschiedenen Problemen ab. Der

Alkoholismus macht uns viele Sorgen.

7. ………. Oder liegt in Polen. Sie hat eine Länge von 854 Kilometern und eine

Breite von 70 Metern.

8. ………. große Mickiewicz schrieb viele berühmte Werke, z.B. Pan Tadeusz

oder Der letzte Einritt in Litauen

9. Ich will ihm……. Geschenk geben. Was soll ich kaufen? Hast du eine Idee?

Ich kenne ihn nicht so gut, deshalb habe ich keine Ahnung, was er in seiner

Freizeit macht.

10. Mein Cousin hat………. Haus gesehen. ......... Haus hat….….. rotes Dach

und…….. kleine Tür.

Antworten

1. ein, der 2. eine, die 3. einen, der 4. eine 5. Die, eine

6. Das 7. Die 8. Der 9. ein 10. ein, das, ein, eine

123

2. Uzupe

łnij rodzajnik określony lub nieokreślony lub pomiń rodzajnik.

1. Herr Thaddäus von Adam Mickiewicz gilt als……… Nationalepos.

2. Ich habe wenig……… Obst in dem Kühlschrank, aber viel…….. Gemüse.

Anstatt die künstlichen Vitamine einzunehmen, esse ich jeden Tag viel

Gemüse.

3. ……… Sonne ist schon untergegangen. Es ist so romantisch, mit dir hier zu

sitzen und Wein zu trinken.

4. Es kommt nicht in……. Frage! Ich bin für dich verantwortlich und deshalb

musst du heute zu Hause bleiben.

5. Warschau und Krakau, in denen sich die wichtigsten Sehenswürdigkeiten

befinden, sind……. größten Städte Polens.

6. Wir haben gestern…… schönes Haus gekauft. Ich habe ein paar Fotos

mitgenommen, um euch alles genau zu zeigen.

7. -Wie viel…… Geld brauchst du in diesem Moment? – Mir fehlt nur zwanzig

Zloty und fünfzig Groschen.

8. Er verteilt …… Brot unter……. Armen. Diese Leute waren ihm sehr dankbar

dafür.

9. Er studiert nicht nur……. Jura, sondern auch……. Medizin. Sicherlich hat er

keine Freizeit und führt kein Privatleben.

10. Herr Glasmann ist……. kluger Mensch, auf dessen Ratschläge man sich

immer verlassen kann.

Antworten

1. - 2. -,- 3. Die 4. - 5. die 6. ein 7. - 8. das, die 9. -, - 10. ein

124

3. Uzupe

łnij rodzajnik określony lub nieokreślony lub pomiń rodzajnik.

1. An......... (1) Wochenende fahren wir in.............. (2) Schweiz? Kommst du

mit?

2. Tut mir leid, aber ich muss etwas erledigen und ich habe................ (3)

Freundin versprochen, dass ich mit ihr in........... (4) Kino gehe. Und warum

willst du mit mir dorthin fahren? Bist du nicht böse, nachdem ich so viel

............. (5) Geld verloren habe?

3. Mach nicht’s! Ich habe schon vergessen. Ich kann dir etwas kaufen.

Vielleicht willst du............... (6) neue Bluse?

4. Ja, ich träume davon............... (7) (moje) Klamotten sind altmodisch!

5. Ich habe bemerkt. Sag mir, was wünscht du dich?

6. Ich möchte auch................ (8) Pulli bekommen. ............ (9) alte ist

abgetragen. ................ (10) langen kommen in............ (11)Mode. Was

findest du denn?

7. Du hast............. (12) Recht! Also bekommst du nicht nur................ (13)

langen Pulli sondern auch........... (14) Bluse.

8. Vielen Dank, Mutti!

Antworten

1. dem (am) 2. die 3. der/ meiner 4. das (ins) 5. - 6. eine 7. meine

8. einen 9. der 10. die/ diese 11. - 12. - 13. einen 14. eine

125

Rodzaje rzeczownika

Rodzaj m

ęski - Das männliche Geschlecht - Maskulinum

•

rzeczowniki oznaczaj

ące istoty męskie:

der Mann, der Löwe, der Friseur, der Hund

•

nazwy pór roku, miesi

ęcy, dni, pór dnia, stron świata:

der Sommer, der Mai, der Sonntag, der Mittag, der Norden

•

nazwy przypadków, stopni i trybów:

der Nominativ, der Komparativ, der Indikativ

•

nazwy wiatrów:

der Monsun, der Passat

•

nazwy szczytów górskich i jezior:

der Großglockner, der Bodensee

•

nazwy marek samochodów:

der Opel, der Fiat

•

rzeczowniki z ko

ńcówkami:

-ig: der Honig

-ing: der Fasching

-er: der Schüler

-en: der Boden

-ing: der Schmetterling

•

krótkie rzeczowniki odczasownikowe:

der Lauf, der Schlug

•

rzeczowniki obcego pochodzenia zako

ńczone na:

-or: der Lektor

-ismus: der Sozialismus, der Marxismus

126

Ćwiczenia: Odmiana rzeczowników rodzaju męskiego

1. Uzupe

łnij zdania rodzajnikami.

1. .......... unbekannter Wagen war rechts abgebogen. Ich bemerkte nur die

letzten Ziffern der Zulassungsnummer.

2. Zum Glück fanden wir................ Supermarkt an einem Stadtrand.

3. Etwas versperrte mir........ Weg. Das war ein Ungeheuer mit zwei großen

Hörnern und einen langen Schwanz.

4. .............. Dieb hatte................ Revolver, der auf mich ausgerichtet war. In

dieser Situation war ich wehrlos.

5. Er hat................... Freund, der immer lügt. Warum triffst du dich eigentlich mit

ihm?

6. Er hat sich an.................. Lebensstil gewöhnt. Warum soll er das alles in

diesem Moment ändern?

7. Kauft ihr............ Computer? Er ist ganz teuer aber ich finde, dass es sich

lohnt, so viel Geld zu bezahlen.

8. Sie hat................. Sohn, der blaue Augen und blonde Haare hat. Ein schönes

Kind!

9. Ich helfe............... Vater in.............. Garten. Er mag allein nicht arbeiten. Ich

verstehe ihn ganz gut.

10. Ich möchte an................ Ausflug teilnehmen. Das war immer mein Traum,

nach Deutschland zu fahren und dieses Schloss zu besuchen.

Antworten

1. Ein 2. einen 3. den 4. Der, einen 5. einen 6. diesen

7. den 8. einen 9. dem, dem 10. dem

127

2. Uzupe

łnij zdania rodzajnikami.

1. Ich sehe......... Tod kommen. –Warum bist du immer so pessimistisch

eingestellt? Kannst du das Leben nicht durch das rosa Brille sehen?

2. Du bist jetzt........... Soldat und jeder Befehl musst du sofort ausführen. Dir

bleibt nichts zu sagen.

3. Nach.......... Monat beginnen wir............ neue Arbeit. Der neue Firmensitz

befindet sich neben dem alten Park. (tym)

4. ............ Schmerz war sehr stark. Ich habe zwei Tabletten eingenommen

aber ich leide weiter und kann nicht arbeiten.

5. Ich habe mich.......... ganzen Vormittag gelangweilt. Meine Freundin war

nicht da und niemand wollte mit mir sprechen.

6. Sie fand........... Brandy in.......... Schrank. Er hat ihr versprochen, dass er

mit dem Alkohol aufhört. Warum war sie so naiv?

7. Ich hob.......... Hörer ab. Die Stimme klang fremd und unfreundlich. Mein

Herz begann zu schlagen.

8. ........... Riese streckte........... Hand aus. Er wollte mich fangen aber zum

Glück laufe ich ganz schnell.

9. Frau Braun kocht............. Gast Kaffee. Er ist erschöpft nach dieser langen

Reise.

10. Von Kindheit an spiele ich gern mit................. Hund. Er heißt Burek und

sieht wie ein Schäfchen aus. (moim)

Antworten

1. den 2. ein 3. diesem, eine 4. Der 5. den 6. den, dem

7. den 8. Der, die 9. dem 10. meinem

128

3. Przet

łumacz zdania.

1. Ta cz

ęść lasu prowadzi przez góry.

2. W tym parku widz

ę wielu spacerujących ludzi.

3. Ten m

ężczyzna znajdował się w nieprzyjemnej sytuacji.

4. To lustro musi k

łamać. Nie jestem taki gruby!

5. Odkry

ła przed sobą drogę.

6. Deszcz ju

ż przestał.

7. Mam sympatycznego ch

łopaka, który pomaga mi w każdej sytuacji.

8. Przy stole stoj

ą cztery osoby.

9. Ka

żdego dnia Ci mówię, że nie mamy pieniędzy.

10. Z

łapałam złodzieja.

Antworten

1. Dieser Teil des Waldes führt durch das Gebirge.

2. In diesem Park sehe ich viele Leute spazieren gehen.

3. Der Mann befand sich in einer unangenehmen Situation.

4. Der Spiegel muss lügen. Ich bin nicht so dick!

5. Sie entdeckte vor sich einen Weg.

6. Der Regen hörte schon auf.

7. Ich habe einen netten Freund, der mir in jeder Situation hilft.

8. Am Tisch stehen vier Personen.

9. Jeden Tag sage ich dir, dass wir kein Geld haben.

10. Ich habe den Dieb gefangen.

129

Rodzaj

żeński - Das weibliche Geschlecht - Femininum

•

istoty

żeńskie:

die Dame, die Kuh

wyj

ątki: das Mädchen, das Huhn, das Schaf, das Fräulein, das Weib

•

nazwy wi

ększości rzek:

die Weichsel, die Oder, die Elbe

•

nazwy kwiatów, owoców i drzew:

die Rose, die Erdbeere, die Fichte

wyj

ątki: der Ahorn, das Maiglöckchen, der Apfel, das Veilchen

•

nazwy samolotów i statków:

die Concorde, die Titanic

•

liczebniki g

łówne użyte rzeczownikowo:

die Zwei, die Null

•

rzeczowniki zako

ńczone na:

-ei: die Bücherei

-heit: die Wahrheit

-keit: die Möglichkeit

-schaft: die Landschaft

-ung: die Unterordnung

-in: die Lehrerin

wyj

ątki: der Papagei, das Allerlei, das Geschrei

•

rzeczowniki pochodzenia obcego zako

ńczone na:

-ie: die Maschinerie

-ik: die Mathematik

-ion: die Konstitution

-tät: die Identität

-enz: die Intelligenz

-anz: die Instanz

-ur: die Glasur.

130

Ćwiczenia: Odmiana rzeczowników rodzaju żeńskiego

1. Uzupe

łnij rodzajniki.

1. ........... Gruppe geht zwanzig Meter hinter uns und hat schon zwanzig Minuten

Verspätung.

2. Ich habe................ Adresse verloren. Kannst du mir das noch einmal

aufschreiben? (twój)

3. Es ist schwer, ................. Frage eindeutig zu beantworten. Man muss es sich

zuerst genau überlegen. (to)

4. Auf.............. Straße tauchte ein Wagen auf. Ich sah drin vier Frauen mit den

rosa Halstüchern und einen Mann, der einen Anzug anhatte.

5. ..................... Schwester ist Ärztin von Beruf. Sie beschäftigt sich mit den

Kindern, die Probleme mit den Nieren haben. (moja)

6. ....................... Geschichte scheint mir ganz interessant, weil ich nicht darauf

vorbereitet war, dass diese junge Person ihre Träume so schnell verwirklicht

hat. (ta)

7. Jetzt studiert sie nicht nur Jura sondern auch Germanistik und hat ..............

Zeit dafür. (Nie ma na to czasu)

8. In................. Mediothek kann man sich verschiedene Dias ansehen. Sie sind

allgemein nutzbar.

9. ............... Apotheke, in der die Studenten viele Ermäßigungen haben, befindet

sich neben meinem Haus.

10. Nach.............Weile fühlt er sich besser aber weiter war er blass am Gesicht.

Antworten

1. die 2. deine 3. diese 4. der 5. meine

6. diese 7. keine 8. der 9. die 10. einer

131

2. Uzupe

łnij zdania rodzajnikami lub zaimkami dzierżawczymi.

Sie müssen in..........Nähe sein. Ich habe ein paar Spuren bemerkt und ein Stück

der Kleidung auf dem Pfad.

Die Polizei hat nach............ weißen Ford gesucht aber als sie ihn gefunden

haben, war niemand da.

Ich habe.......... ganze Zeit darauf gewartet. Ich freue mich so sehr, dass in mit dir

diese Wochenende verbringen kann.

Lebt................ Mutter noch? Ich habe sie vor zwei Jahren gesehen und sie war so

krank. (twoja)

Er gab mir nur.......... Chance. Ich muss mich jetzt bemühen. Stellst du dir vor,

dass ich ab sofort mit dem Rauchen aufhören muss?

In............... Garage war es sehr dunkel. Ich habe Angst vor der Dunkelheit aber

ich musste nur die Schere bringen und in Eile die Garage verlassen.

Ich bereite am Samstag................. Party vor. Komm zu uns und bring etwas zum

Essen!

-Ich öffne................ Tür. – Es ist sehr nett von dir. Ich bin Kasia aber ich habe den

Eindruck, dass ich dich vor zwei Tagen kennen gelernt habe.

............... Frau denkt ganz anders wie du. Sie ist für mich ganz verrückt! (ta)

.................. Oma erzählt mir von.................... tollen Roman. Die Geschichte der

großen Liebe macht auf mich einen großen Eindruck.(moja)

Antworten

1. der 2. dem 3. die 4. deine 5. eine

6. der 7. eine 8. die 9. diese 10. meine, einem

132

3. Przet

łumacz zdania.

1. Chcia

łabym upiec tort. Co o tym myślisz?

2. Kot le

ży pod stołem.

3. Moje usta by

ły zupełnie czerwone (całkiem czerwone).

4. Moja przyjació

łka chce dzisiaj iść na dyskotekę.

5. Ona trzyma

ła papierosa w prawej dłoni.

6. Zamówi

ł filiżankę kawy.

7. To jest miasto, w którym mieszkam.

8. Nie lubi

ę opery.

9. Na pierwszym zakr

ęcie skręcili w lewo.

10. Z

ła ocena deprymuje mnie.

Antworten

1. Ich möchte eine Torte backen. Was findest du denn?

2. Die Katze liegt unter dem Tisch.

3. Meine Lippen waren ganz rot.

4. Meine Freundin will heute in die Disko gehen.

5. Sie hielt eine Zigarette in der rechten Hand.

6. Er bestellte eine Tasse Kaffee.

7. Es ist die Stadt, in der ich wohne.

8. Ich mag keine Oper.

9. An der ersten Ecke bogen sie nach links.

10. Eine schlechte Note deprimiert mich.

133

Rodzaj nijaki - Das sächliche Geschlecht - Neutrum

•

rzeczowniki oznaczj

ące istotę młodą:

das Kind, das Lamm

•

nazwy oznaczaj

ące gatunek:

das Schwein, das Huhn

•

nazwy cz

ęści świata, krajów, miast używane z przydawką:

das alte Europa, das schöne Polen, das sehenswerte Dresden

wyj

ątki: der Iran, der Irak, der Sudan, der Libanon, die Ukraine, die

Bundesrepublik, die Schweiz, die Türkei, die Slowakei, die Niederlande, die USA

•

nazwy metali:

das Silber, das Eisen

wyj

ątki: der Stahl, die Bronze

•

rzeczowniki utworzone od innych cz

ęści mowy:

das Treffen, das Du, das Schlechte

•

rzeczowniki z ko

ńcówkami:

-chen: das Märchen

-lein: das Fräulein

-tel: das Viertel

•

rzeczowniki obcego pochodzenia zako

ńczone na:

-ment: das Parlament

-um: das Museum

-in: das Benzin

134

Ćwiczenia: Odmiana rzeczowników rodzaju nijakiego

1. Uzupe

łnij rodzajniki.

1. In der Nähe der Stadt gibt es ein Haus, in……. ein berühmter Maler gewohnt

hat.

2. Um 12 Uhr müssen wir.............. Hotel verlassen und nach Warschau fahren.

3. Ich stehe neben............. Schwimmbad. In………. Schwimmbad waren letztens

die Wettbewerbe im Schwimmen. (tym)

4. Klaus gibt der Verkäuferin.............. Geld und bittet sie um die zusätzliche

Portion Eis. (moje)

5. An.............. Meer gibt es fast keine Bäume. Nur ein breiter und steiniger

Strand mit ein paar Möwen.

6. Ich kenne leider keine technischen Merkmale................ Fahrzeugs. Ich kann

dir nichts beim Kauf beraten. (tego)

7. ............... Zimmer hat eine Breite von 10 Metern. Es ist nicht so groß, aber

scheint mir ganz gemütlich.

8. ................. Gesicht ist voll von verschiedenen Falten. Die Frau sieht alt und

lebensmüde aus.

9. Ich saß an.................... Fenster in der Küche und träume von dem Mädchen,

das ich an der Uni gesehen habe.

10. Wir gehören zu................... Klub, sind ganz aktiv und nehmen an

verschiedenen Wettbewerben teil. (tego)

Antworten

1. dem 2. das 3. dem, diesem 4. mein 5. dem

6. dieses 7. das 8. mein 9. dem 10. diesem

135

2. Uzupe

łnij rodzajniki.

1. Sophia ist…….. gutes Beispiel dafür, dass die Mädchen heutzutage kein

Problem mehr mit den technischen Geräten haben.

2. Sie gingen durch................ Shoppingcenter und suchten nach eleganten

Klamotten.

3. Wir können................ Büro dieser Firma nicht finden. Leider haben wir die

Adresse nicht notiert.

4. Er besitzt.............. Boot und.................... BMW und benimmt sich wie die

Leute von oben herab. Ein echter Snob!

5. Willst du heute mit uns in........... Kino gehen? Du sollst nicht allein zu Hause

bleiben. Es ist interessanter als fernsehen.

6. Er schloß................ Fenster in............. Klasse, weil es zu regnen begann.

7. Jeder Jugendliche zwischen 15 und 25 hört………… Radio mindestens eine

halbe Stunde pro Tag.

8. ................. Spielzeug scheint mir interessant zu sein. Sie besteht aus

mehreren bunten Elementen. (ta)

9. Es ist............ echt saftiges Schnitzel. Ich bestelle dazu roten Wein und ein

Stück Schokoladenkuchen.

10. Nach............ Essen sollen wir............ Zähne putzen und schnell ins Bett

gehen.

Antworten

1. ein 2. das 3. das 4. ein, einen 5. das (ins)

6. das, der 7. das 8. dieses 9. ein 10. dem, die

136

3. Przet

łumacz zdania.

1. Do czego s

łuży ta rzecz?

2. Chc

ę wypożyczyć tą książkę.

3. Po jedzeniu zawsze chce mi si

ę pić.

4. Jak Ci si

ę podoba mój obrazek?

5. By

łem wczoraj w biurze.

6. Ten starszy m

ężczyzna zachowuje się jak dziecko.

7. W szkole nie wolno u

żywać komórki.

8. Mój ulubiony obraz przedstawia zielony krajobraz.

9. Dlaczego twój samochód stoi ko

ło mojego domu?

10. W

życiu każdego człowieka jest jedna wielka miłość.

Antworten

1. Wozu dient dieses Ding?

2. Ich will dieses Buch ausleihen.

3. Nach dem Essen habe ich immer Durst.

4. Wie gefällt dir mein Bild?

5. Ich war gestern im Büro.

6. Der alte Mann benimmt sich wie ein Kind.

7. In der Schule darf man kein Handy benutzen.

8. Mein Lieblingsbild stellt eine grüne Landschaft dar.

9. Warum steht dein Auto neben meinem Haus?

10. Im Leben jeder Menschen gibt es eine große Liebe.

137

Liczba rzeczownika - Der Numerus des Substantivs

Rzeczowniki w j

ęzyku niemieckim występują w dwóch liczbach - pojedynczej

Singular lub mnogiej Plural. Istniej

ą też rzeczowniki, które występują tylko w liczbie

pojedynczej (Singulariatantum) i takie, które wyst

ępują tylko w liczbie mnogiej

(Pluraliatantum).

SINGULARIATANTUM (posiadaj

ą tylko liczbę pojedynczą):

•

rzeczowniki abstrakcyjne:

der Durst, die Liebe, die Ruhe

•

rzeczowniki utworzone od bezokoliczników:

das Spielen, das Schwimmen

•

rzeczowniki oznaczaj

ące zbiory ludzi, roślin, zwierząt, przedmiotów:

die Bevölkerung, das Getreide, das Vieh

•

rzeczowniki materia

łowe:

die Milch, das Salz, das Holz.

PLURALIATANTUM (wyst

ępują tylko w liczbie mnogiej):

•

niektóre nazwy geograficzne:

die Niederlande, die Alpen, die USA

•

rzeczowniki oznaczaj

ące grupy ludzi:

die Eltern, die Leute

•

pozosta

łe:

die Ferien, die Papiere, die Möbel, die Lebensmittel, die Kosten

138

Liczba mnoga rzeczowników - Der Plural der Substantive

Liczb

ę mnogą rzeczowników tworzymy zazwyczaj poprzez dodanie określonej

ko

ńcówki.

Ko

ńcówki rzeczowników liczby mnogiej rodzaju męskiego

•

-e (mo

żliwy także przegłos, np. o-ö, a-ä, u-ü), rzeczowniki zakończone na -s

otrzymuj

ą końcówkę -se:

der Tisch – die Tische

der Baum – die Bäume

der Tag – die Tage

der Bus – die Busse

der Hahn – die Hähne

der Anzug – die Anzüge

•

-er + przeg

łos:

der Irrtum – die Irrtümer

der Mann – die Männer

•

-(e)n, je

śli kończą się na -e lub są pochodzenia obcego z akcentowanym

zako

ńczeniem (generalnie dotyczy to rzeczowników oznaczających nazwy

zawodów, osób rodzaju m

ęskiego):

der Beamte – die Beamten

der Student – die Studenten

der Junge – die Jungen

der Architekt – die Architekten

der Knabe – die Knaben

der Kollege – die Kollegen

•

rzeczowniki zako

ńczone na -er, -en, -el nie trzymują żadnej końcówki

(mo

żliwy jest jednak przegłos):

der Vater – die Väter

der Kessel – die Kessel

der Wagen – die Wagen

der Bruder – die Brüder

139

Ko

ńcówki rzeczowników liczby mnogiej rodzaju żeńskiego

•

-(e)n (brak przeg

łosu)

die Tasse – die Tassen

die Straße – die Straßen

die Frau – die Frauen

die Stunde – die Stunden

die Lehrerin – die Lehrerinnen

die Freundin – die Freundinnen

•

-e + przeg

łos:

die Gans – die Gänse

die Hand – die Hände

die Kraft – die Kräfte

die Wand – die Wände

•

brak ko

ńcówki + przegłos (tylko dwa rzeczowniki):

die Mutter – die Mütter

die Tochter – die Töchter

Ko

ńcówki rzeczowników liczby mnogiej rodzaju nijakiego

•

-er + przeg

łos:

das Haus – die Häuser

das Buch – die Bücher

das Land – die Länder

das Volk – die Völker

•

-e (brak przeg

łosu):

das Jahr – die Jahre

das Heft – die Hefte

das Kamel – die Kamele

das Wort – die Worte

•

-(e)n:

das Auge – die Augen

das Ende – die enden

das Bett – die Betten

das Verb – die Verben

•

brak ko

ńcówki przy rzeczownikach zakończonych na -er, -en, -el, -chen, -

lein lub maj

ących końcówkę -e i przedrostek ge-:

das Wappen – die Wappen

das Lager – die Lager

das Gebäude – das Gebäude

das Zeichen – die Zeichen

140

Szczególne przypadki

• Rzeczowniki pochodzenia obcego otrzymują zazwyczaj w liczbie mnogiej

ko

ńcówkę -s:

das Auto – die Autos, die Kamera – die Kameras

• Rzeczowniki

rodzaju

m

ęskiego zakończone na -ismus przyjmują w liczbie

mnogiej ko

ńcówkę -ismen:

der Organismus – die Organismen.

• Rzeczowniki rodzaju nijakiego zakończone na -um oraz niektóre rzeczowniki

pochodzenia greckiego zako

ńczone na -a otrzymują w liczbie mnogiej

ko

ńcówkę -ien:

das Album – die Alben, das Thema – die Themen.

• Niektóre

rzeczowniki

pochodzenia obcego otrzymuj

ą końcówkę -ien:

das Material – die Materialien, das Stadion – die Stadien, das Mineral – die

Mineralien.

• Rzeczowniki krótkie lub skróty otrzymują końcówkę -s:

der Krimi– die Krimis, die Mutti – die Muttis, der Opa – die Opas, der BMW – die

BMWs.

141

Dzi

ękujemy za zapoznanie się z fragmentem Repetytorium

>> Kliknij, aby zamówi

ć pełną wersję <<