Fragment Repetytorium

języka niemieckiego

2

RODZAJNIK – DER ARTIKEL.........................................................................................7

Rodzajnik określony ..................................................................................................... 8

Rodzajnik nieokreślony .............................................................................................. 10

Rodzajnik zerowy....................................................................................................... 11

Użycie rodzajników .................................................................................................... 14

Ćwiczenia: Rzeczownik z rodzajnikiem określonym, nieokreślonym i bez rodzajnika................... 15

Rodzaje rzeczowników............................................................................................... 18

Rodzaj męski..........................................................................................................................18

Ćwiczenia: Odmiana rzeczowników rodzaju męskiego.................................................................. 19

Rodzaj żeński .........................................................................................................................22

Ćwiczenia: Odmiana rzeczowników rodzaju żeńskiego................................................................. 23

Rodzaj nijaki ...........................................................................................................................26

Ćwiczenia: Odmiana rzeczowników rodzaju nijakiego................................................................... 27

CZASOWNIK (DAS VERB)............................................................................................30

Czas teraźniejszy - Präsens....................................................................................... 31

Czasownik sein – być.............................................................................................................31

Ćwiczenia: Czasownik sein – być .................................................................................................. 32

Czasownik haben – mieć .......................................................................................................33

Ćwiczenia: Czasownik haben – mieć ............................................................................................. 34

Czasowniki regularne - Regelmäßige Verben .......................................................................35

Ćwiczenia: Czasowniki regularne................................................................................................... 38

Czasowniki nieregularne - Unregelmäßige Verben...............................................................41

Czasowniki złożone - Zusammengesetzte Verben ...............................................................45

Czasowniki rodzielnie złożone - Trennbare Verben ..............................................................45

Ćwiczenia: Czasowniki złożone ..................................................................................................... 48

Ćwiczenia: Czasowniki rozdzielnie złożone ................................................................................... 49

Czasowniki nierozdzielnie złożone - Untrennbare Verben....................................................53

Czasowniki złożone z dwóch czasowników...........................................................................55

Czasowniki zwrotne - Reflexive Verben ................................................................................56

3

Ćwiczenia: Czasowniki zwrotne ..................................................................................................... 58

Czasowniki modalne - Modalverben......................................................................................59

Ćwiczenia: Czasowniki modalne .................................................................................................... 62

Tryb rozkazujący - Der Imperativ ...........................................................................................65

Ćwiczenia: Tryb rozkazujący czasowników słabych ...................................................................... 67

Ćwiczenia: Tryb rozkazujący czasowników ze zmianą samogłoski rdzennej ................................ 70

Czas przeszły - Präteritum (Imperfekt)....................................................................... 73

Ćwiczenia: Czas przeszły - Präteritum czasowników regularnych................................................. 79

Ćwiczenia: Czas przeszły - Präteritum, Imperfekt czasowników nieregularnych........................... 82

Ćwiczenia: Czas przeszły - Präteritum, Imperfekt czasowników modalnych................................. 85

Czas przeszły Perfekt - Das Perfekt........................................................................... 88

Ćwiczenia: Czas przeszły Perfekt czasowników regularnych ........................................................ 92

Ćwiczenia: Czas przeszły Perfekt czasowników nieregularnych ................................................... 95

Czas zaprzeszły - Das Plusquamperfekt.................................................................... 98

Ćwiczenia: Czas zaprzeszły - Das Plusquamperfekt ..................................................................... 99

Tabela form czasowników nieregularnych...........................................................................100

Czas przyszły - Das Futur I ...................................................................................... 104

Ćwiczenia: Czas przyszły - Das Futur I........................................................................................ 105

Imiesłowy - Die Partizipien...................................................................................................106

Ćwiczenia: Imiesłów czasu przeszłego ........................................................................................ 108

Bezokolicznik z „zu“ i bez „zu“- Der Infinitiv mit „zu“ und ohne „zu“....................................109

Ćwiczenia: Bezokolicznik z „zu” i bez „zu” ................................................................................... 111

Strona bierna czasownika - Vorgangspassiv.......................................................................114

Ćwiczenia: Strona bierna czasownika.......................................................................................... 117

Strona bierna czasownika określająca stan – Zustandspassiv...........................................118

Ćwiczenia: Strona bierna czasownika określająca stan............................................................... 119

RZECZOWNIK - DAS SUBSTANTIV...........................................................................120

Rodzajnik - Der Artikel ............................................................................................. 120

Rodzajnik nieokreślony - Der unbestimmte Artikel..............................................................121

Rodzajnik określony - Der bestimmte Artikel.......................................................................122

Rodzajnik zerowy - Der Null-Artikel .....................................................................................122

Ćwiczenia: Rzeczownik z rodzajnikiem określonym, nieokreślonym i bez rodzajnika................. 124

4

Rodzaje rzeczownika ............................................................................................... 127

Rodzaj męski - Das männliche Geschlecht - Maskulinum ..................................................127

Ćwiczenia: Odmiana rzeczowników rodzaju męskiego................................................................ 128

Rodzaj żeński - Das weibliche Geschlecht - Femininum ....................................................131

Ćwiczenia: Odmiana rzeczowników rodzaju żeńskiego............................................................... 132

Rodzaj nijaki - Das sächliche Geschlecht - Neutrum ..........................................................135

Ćwiczenia: Odmiana rzeczowników rodzaju nijakiego................................................................. 136

Liczba rzeczownika - Der Numerus des Substantivs ............................................... 139

Liczba mnoga rzeczowników - Der Plural der Substantive....................................... 140

Końcówki rzeczowników liczby mnogiej rodzaju męskiego.................................................140

Końcówki rzeczowników liczby mnogiej rodzaju żeńskiego................................................141

Końcówki rzeczowników liczby mnogiej rodzaju nijakiego..................................................141

Szczególne przypadki ..........................................................................................................142

Rzeczowniki złożone - Die zusammengesetzten Substantive.................................. 144

Tworzenie rzeczowników - Die Subtsantivierung ................................................................145

Odmiana rzeczownika przez przypadki - Die Deklination des Substantivs ........................146

Biernik - Der Akkusativ.........................................................................................................147

Ćwiczenia: Akkusativ - Biernik ..................................................................................................... 148

Celownik - Der Dativ ............................................................................................................151

Ćwiczenia: Celownik - Dativ ......................................................................................................... 152

Dopełniacz - Der Genitiv ......................................................................................................155

Ćwiczenia: Dopełniacz - Der Genitiv ............................................................................................ 157

Nazwy krajów i ich mieszkańcy - Ländernamen und ihre Einwohner .................................158

LICZEBNIK - DAS NUMERALE ..................................................................................160

Liczebniki główne - Die Kardinalzahlen.................................................................... 161

Ćwiczenia: Liczebniki główne - Die Kardinalzahlen ..................................................................... 162

Liczebniki porządkowe - Die Ordnungszahlen ......................................................... 164

Ćwiczenia: Liczebniki porządkowe - Die Ordnungszahlen........................................................... 165

Czas zegarowy - Die Uhrzeiten ...........................................................................................166

Ćwiczenia: Czas zegarowy - Die Uhrzeiten ................................................................................. 167

Liczebniki ułamkowe - Die Bruchzahlen................................................................... 169

5

Ćwiczenia: Liczebniki ułamkowe - Die Bruchzahlen .................................................................... 170

PRZYSŁÓWEK - DAS ADVERB .................................................................................171

Ćwiczenia: Przysłówek - Das Adverb........................................................................................... 173

Stopniowanie przysłówków - Die Komparation der Adverbien ................................. 174

Stopień wyższy.....................................................................................................................174

Stopień najwyższy................................................................................................................174

Przykłady stopniowania przysłówków..................................................................................175

PRZYMIOTNIK - DAS ADJEKTIV ...............................................................................176

Tworzenie przymiotników - Das Bilden von Adjektiven ............................................ 177

Odmiana przymiotnika z rodzajnikiem określonym - Die Adjektivdeklination mit dem

bestimmten Artikel.................................................................................................... 178

Ćwiczenia: Odmiana przymiotnika po rodzajniku określonym ..................................................... 180

Odmiana przymiotnika z rodzajnikiem nieokreślonym - Die Adjektivdeklination mit dem

unbestimmten Artikel................................................................................................ 183

Ćwiczenia : Odmiana przymiotnika po rodzajniku nieokreślonym ............................................... 185

Odmiana przymiotnika bez rodzajnika - Die Adjektivdeklination ohne Artikel .......... 188

Ćwiczenia: Odmiana przymiotnika bez rodzajnika....................................................................... 189

Użycie przymiotników bez rodzajników .................................................................... 192

Stopniowanie przymiotników - Die Komparation der Adjektive...........................................193

Stopień wyższy.....................................................................................................................193

Stopień najwyższy................................................................................................................193

Przykłady stopniowania przymiotników ...............................................................................195

Ćwiczenia: Stopniowanie przymiotników ze zmianą samogłoski rdzennej a, o, u ....................... 196

Ćwiczenia: Nieregularne stopniowanieprzymiotników ................................................................. 199

Rekcja przymiotnika ................................................................................................. 202

Ćwiczenia: Rekcja przymiotnika................................................................................................... 206

ZAIMEK - DAS PRONOMEN .......................................................................................209

Zaimek osobowy - das Personalpronomen ............................................................. 209

6

Tabela odmiany zaimka osobowego ...................................................................................209

Stosowanie form osobowych ...............................................................................................211

Ćwiczenia: Zaimki osobowe ......................................................................................................... 212

Zaimek dzierżawczy - Das Possessivpronomen ...................................................... 214

Ćwiczenia: Odmiana zaimków dzierżawczych ............................................................................. 218

Zaimek wskazujący - Das Demonstrativpronomen .................................................. 224

Ćwiczenia: Zaimek wskazujący.................................................................................................... 225

Zaimki nieokreślone - Das Indefinitpronomen .......................................................... 228

Ćwiczenia: Zaimki nieokreślone ................................................................................................... 230

Przeczenie - Die Negation ....................................................................................... 232

Zasada stosowania przeczeń w języku niemieckim ............................................................238

Ćwiczenia: Przeczenie ................................................................................................................. 239

NAUKA O ZDANIU - DIE SYNTAX..............................................................................248

Szyk wyrazów w zdaniu oznajmującym - ................................................................. 248

Ćwiczenia: Szyk wyrazów w zdaniu oznajmującym..................................................................... 249

Szyk wyrazów w zdaniu pytającym - Die Wortfolge im Fragesatz ......................................251

Ćwiczenia: Szyk wyrazów w zdaniu pytającym............................................................................ 255

Zdanie pytające z zaimkiem pytającym ...............................................................................259

Ćwiczenia: Zdanie pytające z zaimkiem pytającym ..................................................................... 260

Zdania złożone ze spójnikami wymagającymi szyku prostego ...........................................263

Ćwiczenia: Zdania złożone ze spójnikami wymagającymi szyku prostego.................................. 264

120

RZECZOWNIK - DAS SUBSTANTIV

Rzeczowniki w języku niemieckim piszemy zawsze wielką literą.

Rodzajnik - Der Artikel

Rzeczowniki w języku niemieckim używane są z rodzajnikami. Są to odpowiedniki

rodzajów w języku polskim, z którymi jednak nie zawsze się pokrywają i dlatego należy

uczyć się rzeczowników zawsze z ich rodzajnikami.

np.: w j. niemieckim die Katze (kot) – rodz. żeński, w j. polskim zaś „kot” to rodz. męski.

W języku niemieckim występują:

•

Rodzajnik nieokreślony (der unbestimmte Artikel) ein dla rodzaju męskiego i

nijakiego, eine dla rodzaju żeńskiego

•

Rodzajnik określony (der bestimmte Artikel) der dla rodzaju męskiego, die dla

rodzaju żeńskiego i das oznaczający rodzaj nijaki dla liczby pojedynczej oraz die

dla liczby mnogiej

•

Rodzajnik zerowy (der Null-Artikel) oznaczający w praktyce opuszczenie

rodzajnika

W liczbie mnogiej nie używamy rodzajnika nieokreślonego.

W języku niemieckim nie rozróżnia się rodzaju męskoosobowego i

niemęskoosobowego, jak ma to miejsce w języku polskim. W j. niemieckim w liczbie

mnogiej istnieje tylko rodzajnik określony die.

121

liczba pojedyncza (Singular)

liczba mnoga (Plural)

rodzajnik

nieokreślony

rodzajnik

określony

rodzajnik

nieokreślony

rodzajnik

określony

(m)ein (m)der - (m)die

(f)eine (f)die - (f)die

(n)ein (n)das - (n)die

Gdzie m oznacza rodzaj męski (Maskulinum), f rodzaj żeński (Femininum), n rodzaj nijaki

(Neutrum).

Rodzajnik nieokreślony - Der unbestimmte Artikel

Rodzajnika nieokreślonego używamy , gdy mówimy o nieznanej nam bliżej osobie,

rzeczy, przedmiocie itd. oraz gdy mówimy o czymś pierwszy raz.

Hier steht eine Lampe. Die Lampe ist gelb.

Adam kauf ein Auto. Das Auto ist sehr teuer.

Rodzajnik nieokreślony występuje przed rzeczownikami po wyrażeniu gibt es .

In der Nähe gibt es hier einen See.

In Warschau gibt es ein Theatermuseum.

122

Rodzajnik określony - Der bestimmte Artikel

Rodzajnika określonego używamy:

• przed

rzeczownikami

oznaczającymi osobę lub rzecz znaną, bliżej określoną,

której była mowa wcześniej

Np.: Sie hat eine Blume. Die Blume ist rot.

Er liest ein Buch. Das Buch ist sehr spannend.

• przed rzeczownikiem z przymiotnikiem w stopniu wyższym lub najwyższym lub

liczebnikiem porządkowym

Np.: Die Weichsel ist der längste Fluss in Polen.

Das ist das dritte Kind von Familie Neumann.

• przed nazwami krajów i krain geograficznych w rodzajach męskim i żeńskim lub

liczbie mnogiej

Np.: die Schweiz, die USA, der Irak, der Sudan

• przed nazwami gór, rzek i mórz

Np.: die Elbe, die Zugspitze, der Großglockner

Rodzajnik zerowy - Der Null-Artikel

Rodzajnika nie używa się:

•

przed imionami i nazwiskami

Thomas hat ein Auto.

Merkel wohnt in Deutschland.

•

przed rzeczownikami oznaczjącymi narodowość lub zawód

Gerhard Schröder ist Deutscher.

Mein Vater ist Psychologe.

123

•

przed nazwami własnymi, przed nazwami miast, kontynentów, większością nazw

krajów i krain geograficznych

Berlin liegt an der Spree.

Afrika ist ein Kontinent.

Polen grenzt an Deutschland.

•

przy zastosowaniu wyrazów Herr i Frau

Frau und Herr Müller gehen spazieren.

•

po zaimkach dzierżawczych

Unsere Lehrerin ist nett.

Mein Kind ist brav.

•

przed rzeczownikami bliżej nieokreślonymi nazywającymi materiały

Stahl ist ein Metal.

Ich mag Wein.

•

po liczebnikach głównych oraz wyrazach określających ilość, miarę i wagę

Ich habe 2 Freundinnen.

Ich kaufe 2 Kilo Äpfel.

•

po wyrazach: viel (dużo), wenig (mało), etwas (trochę)

Wir haben wenig Zeit.

•

w niektórych przysłowiach lub wyrażeniach:

Eile mit Weile. (Śpiesz się powoli.)

124

Ćwiczenia: Rzeczownik z rodzajnikiem określonym, nieokreślonym i bez
rodzajnika

Übung 1

Uzupełnij rodzajnik określony lub nieokreślony.

1. Dort steht……. Tisch. ……. Tisch ist breiter als meiner.

2. Wir haben………. junge Frau kennen gelernt. ……… Frau arbeitet als Ärztin in

unserer Arztpraxis.

3. Mein Bruder schreibt………… Brief. ……… Brief ist voll von verschiedenen

Schmeicheleien.

4. Nicht weit von dieser Stadt gibt es……….. Sägemühle. Sie ist ein Element dieser

Landschaft.

5. ………. Lilie ist……… Blume. Ich habe keine Ahnung, wie sie aussieht. Ich bin

aber sicher, dass sie gut riecht.

6. ………. heutige Europa müht sich mit verschiedenen Problemen ab. Der

Alkoholismus macht uns viele Sorgen.

7. ………. Oder liegt in Polen. Sie hat eine Länge von 854 Kilometern und eine

Breite von 70 Metern.

8. ………. große Mickiewicz schrieb viele berühmte Werke, z.B. Pan Tadeusz oder

Der letzte Einritt in Litauen

9. Ich will ihm……. Geschenk geben. Was soll ich kaufen? Hast du eine Idee? Ich

kenne ihn nicht so gut, deshalb habe ich keine Ahnung, was er in seiner Freizeit

macht.

10. Mein Cousin hat………. Haus gesehen. ......... Haus hat….….. rotes Dach

und…….. kleine Tür.

Antworten

1. ein, der 2. eine, die 3. einen, der 4. eine 5. Die, eine

6. Das 7. Die 8. Der 9. ein 10. ein, das, ein, eine

125

Übung 2

Uzupełnij rodzajnik określony lub nieokreślony lub pomiń rodzajnik.

1. Herr Thaddäus von Adam Mickiewicz gilt als……… Nationalepos.

2. Ich habe wenig……… Obst in dem Kühlschrank, aber viel…….. Gemüse. Anstatt

die künstlichen Vitamine einzunehmen, esse ich jeden Tag viel Gemüse.

3. ……… Sonne ist schon untergegangen. Es ist so romantisch, mit dir hier zu

sitzen und Wein zu trinken.

4. Es kommt nicht in……. Frage! Ich bin für dich verantwortlich und deshalb musst

du heute zu Hause bleiben.

5. Warschau und Krakau, in denen sich die wichtigsten Sehenswürdigkeiten

befinden, sind……. größten Städte Polens.

6. Wir haben gestern…… schönes Haus gekauft. Ich habe ein paar Fotos

mitgenommen, um euch alles genau zu zeigen.

7. -Wie viel…… Geld brauchst du in diesem Moment? – Mir fehlt nur zwanzig Zloty

und fünfzig Groschen.

8. Er verteilt …… Brot unter……. Armen. Diese Leute waren ihm sehr dankbar

dafür.

9. Er studiert nicht nur……. Jura, sondern auch……. Medizin. Sicherlich hat er keine

Freizeit und führt kein Privatleben.

10. Herr Glasmann ist……. kluger Mensch, auf dessen Ratschläge man sich immer

verlassen kann.

Antworten

1. - 2. -,- 3. Die 4. - 5. die 6. ein 7. - 8. das, die 9. -, - 10. ein

126

Übung 3

Uzupełnij rodzajnik określony lub nieokreślony lub pomiń rodzajnik.

1. An......... (1) Wochenende fahren wir in.............. (2) Schweiz? Kommst du mit?

2. Tut mir leid, aber ich muss etwas erledigen und ich habe................ (3)

Freundin versprochen, dass ich mit ihr in........... (4) Kino gehe. Und warum

willst du mit mir dorthin fahren? Bist du nicht böse, nachdem ich so viel

............. (5) Geld verloren habe?

3. Mach nicht’s! Ich habe schon vergessen. Ich kann dir etwas kaufen. Vielleicht

willst du............... (6) neue Bluse?

4. Ja, ich träume davon............... (7) (moje) Klamotten sind altmodisch!

5. Ich habe bemerkt. Sag mir, was wünscht du dich?

6. Ich möchte auch................ (8) Pulli bekommen. ............ (9) alte ist

abgetragen. ................ (10) langen kommen in............ (11)Mode. Was findest

du denn?

7. Du hast............. (12) Recht! Also bekommst du nicht nur................ (13) langen

Pulli sondern auch........... (14) Bluse.

8. Vielen Dank, Mutti!

Antworten

1. dem (am) 2. die 3. der/ meiner 4. das (ins) 5. - 6. eine 7. meine

8. einen 9. der 10. die/ diese 11. - 12. - 13. einen 14. eine

127

Rodzaje rzeczownika

Rodzaj męski - Das männliche Geschlecht - Maskulinum

•

rzeczowniki oznaczające istoty męskie:

der Mann, der Löwe, der Friseur, der Hund

•

nazwy pór roku, miesięcy, dni, pór dnia, stron świata:

der Sommer, der Mai, der Sonntag, der Mittag, der Norden

•

nazwy przypadków, stopni i trybów:

der Nominativ, der Komparativ, der Indikativ

•

nazwy wiatrów:

der Monsun, der Passat

•

nazwy szczytów górskich i jezior:

der Großglockner, der Bodensee

•

nazwy marek samochodów:

der Opel, der Fiat

•

rzeczowniki z końcówkami:

-ig: der Honig

-ing: der Fasching

-er: der Schüler

-en: der Boden

-ing: der Schmetterling

•

krótkie rzeczowniki odczasownikowe:

der Lauf, der Schlug

•

rzeczowniki obcego pochodzenia zakończone na:

-or: der Lektor

-ismus: der Sozialismus, der Marxismus

128

Ćwiczenia: Odmiana rzeczowników rodzaju męskiego

Übung 1

Uzupełnij zdania rodzajnikami.

1. .......... unbekannter Wagen war rechts abgebogen. Ich bemerkte nur die letzten

Ziffern der Zulassungsnummer.

2. Zum Glück fanden wir................ Supermarkt an einem Stadtrand.

3. Etwas versperrte mir........ Weg. Das war ein Ungeheuer mit zwei großen Hörnern

und einen langen Schwanz.

4. .............. Dieb hatte................ Revolver, der auf mich ausgerichtet war. In dieser

Situation war ich wehrlos.

5. Er hat................... Freund, der immer lügt. Warum triffst du dich eigentlich mit

ihm?

6. Er hat sich an.................. Lebensstil gewöhnt. Warum soll er das alles in diesem

Moment ändern?

7. Kauft ihr............ Computer? Er ist ganz teuer aber ich finde, dass es sich lohnt,

so viel Geld zu bezahlen.

8. Sie hat................. Sohn, der blaue Augen und blonde Haare hat. Ein schönes

Kind!

9. Ich helfe............... Vater in.............. Garten. Er mag allein nicht arbeiten. Ich

verstehe ihn ganz gut.

10. Ich möchte an................ Ausflug teilnehmen. Das war immer mein Traum, nach

Deutschland zu fahren und dieses Schloss zu besuchen.

Antworten

1. Ein 2. einen 3. den 4. Der, einen 5. einen 6. diesen

7. den 8. einen 9. dem, dem 10. dem

129

Übung 2

Uzupełnij zdania rodzajnikami.

1. - Ich sehe......... Tod kommen. –Warum bist du immer so pessimistisch

eingestellt? Kannst du das Leben nicht durch das rosa Brille sehen?

2. Du bist jetzt........... Soldat und jeder Befehl musst du sofort ausführen. Dir bleibt

nichts zu sagen.

3. Nach.......... Monat beginnen wir............ neue Arbeit. Der neue Firmensitz

befindet sich neben dem alten Park. (tym)

4. ............ Schmerz war sehr stark. Ich habe zwei Tabletten eingenommen aber ich

leide weiter und kann nicht arbeiten.

5. Ich habe mich.......... ganzen Vormittag gelangweilt. Meine Freundin war nicht da

und niemand wollte mit mir sprechen.

6. Sie fand........... Brandy in.......... Schrank. Er hat ihr versprochen, dass er mit dem

Alkohol aufhört. Warum war sie so naiv?

7. Ich hob.......... Hörer ab. Die Stimme klang fremd und unfreundlich. Mein Herz

begann zu schlagen.

8. ........... Riese streckte........... Hand aus. Er wollte mich fangen aber zum Glück

laufe ich ganz schnell.

9. Frau Braun kocht............. Gast Kaffee. Er ist eschöpft nach dieser langen Reise.

10. Von Kindheit an spiele ich gern mit................. Hund. Er heißt Burek und sieht wie

ein Schäfchen aus. (moim)

Antworten

1. den 2. ein 3. diesem, eine 4. Der 5. den 6. den, dem

7. den 8. Der, die 9. dem 10. meinem

130

Übung 3

Przetłumacz zdania.

1. Ta część lasu prowadzi przez góry.

2. W tym parku widzę wielu spacerujących ludzi.

3. Ten mężczyzna znajdował się w nieprzyjemnej sytuacji.

4. To lustro musi kłamać. Nie jestem taki gruby!

5. Odkryła przed sobą drogę.

6. Deszcz już przestał.

7. Mam sympatycznego chłopaka, który pomaga mi w każdej sytuacji.

8. Przy stole stoją cztery osoby.

9. Każdego dnia Ci mówię, że nie mamy pieniędzy.

10. Złapałam złodzieja.

Antworten

1. Dieser Teil des Waldes führt durch das Gebirge.

2. In diesem Park sehe ich viele Leute spazieren gehen.

3. Der Mann befand sich in einer unangenehmen Situation.

4. Der Spiegel muss lügen. Ich bin nicht so dick!

5. Sie entdeckte vor sich einen Weg.

6. Der Regen hörte schon auf.

7. Ich habe einen netten Freund, der mir in jeder Situation hilft.

8. Am Tisch stehen vier Personen.

9. Jeden Tag sage ich dir, dass wir kein Geld haben.

10. Ich habe den Dieb gefangen.

131

Rodzaj żeński - Das weibliche Geschlecht - Femininum

•

istoty żeńskie:

die Dame, die Kuh

wyjątki: das Mädchen, das Huhn, das Schaf, das Fräulein, das Weib

•

nazwy większości rzek:

die Weichsel, die Oder, die Elbe

•

nazwy kwiatów, owoców i drzew:

die Rose, die Erdbeere, die Fichte

wyjątki: der Ahorn, das Maiglöckchen, der Apfel, das Veilchen

•

nazwy samolotów i statków:

die Concorde, die Titanic

•

liczebniki główne użyte rzeczownikowo:

die Zwei, die Null

•

rzeczowniki zakończone na:

-ei: die Bücherei

-heit: die Wahrheit

-keit: die Möglichkeit

-schaft: die Landschaft

-ung: die Unterordnung

-in: die Lehrerin

wyjątki: der Papagei, das Allerlei, das Geschrei

•

rzeczowniki pochodzenia obcego zakończone na:

-ie: die Maschinerie

-ik: die Mathematik

-ion: die Konstitution

-tät: die Identität

-enz: die Intelligenz

-anz: die Instanz

-ur: die Glasur.

132

Ćwiczenia: Odmiana rzeczowników rodzaju żeńskiego

Übung 1

Uzupełnij rodzajniki.

1. ........... Gruppe geht zwanzig Meter hinter uns und hat schon zwanzig Minuten

Verspätung.

2. Ich habe................ Adresse verloren. Kannst du mir das noch einmal

aufschreiben? (twój)

3. Es ist schwer, ................. Frage eindeutig zu beantworten. Man muss es sich

zuerst genau überlegen. (to)

4. Auf.............. Straße tauchte ein Wagen auf. Ich sah drin vier Frauen mit den rosa

Halstüchern und einen Mann, der einen Anzung anhatte.

5. ..................... Schwester ist Ärztin von Beruf. Sie beschäftigt sich mit den Kindern,

die Probleme mit den Nieren haben. (moja)

6. ....................... Geschichte scheint mir ganz interessant, weil ich nicht darauf

vorbereitet war, dass diese junge Person ihre Träume so schnell verwirklicht hat.

(ta)

7. Jetzt studiert sie nicht nur Jura sondern auch Germanistik und hat .............. Zeit

dafür. (Nie ma na to czasu)

8. In................. Mediothek kann man sich verschiedene Dias ansehen. Sie sind

allgemeinnutzbar.

9. ............... Apotheke, in der die Studenten viele Ermäßigungen haben, befindet

sich neben meinem Haus.

10. Nach.............Weile fühlt er sich besser aber weiter war er blass am Gesicht.

Antworten

1. die 2. deine 3. diese 4. der 5. meine

6. diese 7. keine 8. der 9. die 10. einer

133

Übung 2

Uzupełnij zdania rodzajnikami lub zaimkami dzierżawczymi.

1. Sie müssen in..........Nähe sein. Ich habe ein paar Spuren bemerkt und ein Stück

der Kleidung auf dem Pfad.

2. Die Polizei hat nach............ weißen Ford gesucht aber als sie ihn gefunden

haben, war niemand da.

3. Ich habe.......... ganze Zeit darauf gewartet. Ich freue mich so sehr, dass in mit dir

diese Wochenende verbringen kann.

4. Lebt................ Mutter noch? Ich habe sie vor zwei Jahren gesehen und sie war

so krank. (twoja)

5. Er gab mir nur.......... Chance. Ich muss mich jetzt bemühen. Stellst du dir vor,

dass ich ab sofort mit dem Rauchen aufhören muss?

6. In............... Garage war es sehr dunkel. Ich habe Angst vor der Dunkelheit aber

ich musste nur die Schere bringen und in Eile die Garage verlassen.

7. Ich bereite am Samstag................. Party vor. Komm zu uns und bring etwas zum

Essen!

8. -Ich öffne................ Tür. – Es ist sehr nett von dir. Ich bin Kasia aber ich habe

den Eindruck, dass ich dich vor zwei Tagen kennen gelernt habe.

9. ............... Frau denkt ganz anders wie du. Sie ist für mich ganz verrückt! (ta)

10. .................. Oma erzählt mir von.................... tollen Roman. Die Geschichte der

großen Liebe macht auf mich einen großen Eindruck.(moja)

Antworten

1. der 2. dem 3. die 4. deine 5. eine

6. der 7. eine 8. die 9. diese 10. meine, einem

134

Übung 3

Przetłumacz zdania.

1. Chciałabym upiec tort. Co o tym myślisz?

2. Kot leży pod stołem.

3. Moje usta były zupełnie czerwone (całkiem czerwone).

4. Moja przyjaciółka chce dzisiaj iść na dyskotekę.

5. Ona trzymała papierosa w prawej dłoni.

6. Zamówił filiżankę kawy.

7. To jest miasto, w którym mieszkam.

8. Nie lubię opery.

9. Na pierwszym zakręcie skręcili w lewo.

10. Zła ocena deprymuje mnie.

Antworten

1. Ich möchte eine Torte backen. Was findest du denn?

2. Die Katze liegt unter dem Tisch.

3. Meine Lippen waren ganz rot.

4. Meine Freundin will heute in die Disko gehen.

5. Sie hielt eine Zigarette in der rechten Hand.

6. Er bestellte eine Tasse Kaffee.

7. Es ist die Stadt, in der ich wohne.

8. Ich mag keine Oper.

9. An der ersten Ecke bogen sie nach links.

10. Eine schlechte Note deprimiert mich.

135

Rodzaj nijaki - Das sächliche Geschlecht - Neutrum

•

rzeczowniki oznaczjące istotę młodą:

das Kind, das Lamm

•

nazwy oznaczające gatunek:

das Schwein, das Huhn

•

nazwy części świata, krajów, miast używane z przydawką:

das alte Europa, das schöne Polen, das sehenswerte Dresden

wyjątki: der Iran, der Irak, der Sudan, der Libanon, die Ukraine, die Bundesrepublik,

die Schweiz, die Türkei, die Slowakei, die Niederlande, die USA

•

nazwy metali:

das Silber, das Eisen

wyjątki: der Stahl, die Bronze

•

rzeczowniki utworzone od innych części mowy:

das Treffen, das Du, das Schlechte

•

rzeczowniki z końcówkami:

-chen: das Märchen

-lein: das Fräulein

-tel: das Viertel

•

rzeczowniki obcego pochodzenia zakończone na:

-ment: das Parlament

-um: das Museum

-in: das Benzin

136

Ćwiczenia: Odmiana rzeczowników rodzaju nijakiego

Übung 1

Uzupełnij rodzajniki.

1. In der Nähe der Stadt gibt es ein Haus, in……. ein berühmter Maler gewohnt hat.

2. Um 12 Uhr müssen wir.............. Hotel verlassen und nach Warschau fahren.

3. Ich stehe neben............. Schwimmbad. In………. Schwimmbad waren letztens

die Wettbewerbe im Schwimmen. (tym)

4. Klaus gibt der Verkäuferin.............. Geld und bittet sie um die zusätzliche Portion

Eis. (moje)

5. An.............. Meer gibt es fast keine Bäume. Nur ein breiter und steiniger Strand

mit ein paar Möwen.

6. Ich kenne leider keine technischen Merkmale................ Fahrzeugs. Ich kann dir

nichts beim Kauf beraten. (tego)

7. ............... Zimmer hat eine Breite von 10 Metern. Es ist nicht so groß, aber

scheint mir ganz gemütlich.

8. ................. Gesicht ist voll von verschiedenen Falten. Die Frau sieht alt und

lebensmüde aus.

9. Ich saß an.................... Fenster in der Küche und träume von dem Mädchen, das

ich an der Uni gesehen habe.

10. Wir gehören zu................... Klub, sind ganz aktiv und nehmen an verschiedenen

Wettbewerben teil. (tego)

Antworten

1. dem 2. das 3. dem, diesem 4. mein 5. dem

6. dieses 7. das 8. mein 9. dem 10. diesem

137

Übung 2

Uzupełnij rodzajniki.

1. Sophia ist…….. gutes Beispiel dafür, dass die Mädchen heutzutage kein Problem

mehr mit den technischen Geräten haben.

2. Sie gingen durch................ Shoppingcenter und suchten nach eleganten

Klamotten.

3. Wir können................ Büro dieser Firma nicht finden. Leider haben wir die

Adresse nicht notiert.

4. Er besitzt.............. Boot und.................... BMW und benimmt sich wie die Leute

von oben herab. Ein echter Snob!

5. Willst du heute mit uns in........... Kino gehen? Du sollst nicht allein zu Hause

bleiben. Es ist interessanter als fernsehen.

6. Er schloß................ Fenster in............. Klasse, weil es zu regnen begann.

7. Jeder Jugendliche zwischen 15 und 25 hört………… Radio mindestens eine

halbe Stunde pro Tag.

8. ................. Spielzeug scheint mir interessant zu sein. Sie besteht aus mehreren

bunten Elementen. (ta)

9. Es ist............ echt saftiges Schnitzel. Ich bestelle dazu roten Wein und ein Stück

Schokoladenkuchen.

10. Nach............ Essen sollen wir............ Zähne putzen und schnell ins Bett gehen.

Antworten

1. ein 2. das 3. das 4. ein, einen 5. das (ins)

6. das, der 7. das 8. dieses 9. ein 10. dem, die

138

Übung 3

Przetłumacz zdania.

1. Do czego służy ta rzecz?

2. Chcę wypożyczyć tą książkę.

3. Po jedzeniu zawsze chce mi się pić.

4. Jak Ci się podoba mój obrazek?

5. Byłem wczoraj w biurze.

6. Ten starszy mężczyzna zachowuje się jak dziecko.

7. W szkole nie wolno używać komórki.

8. Mój ulubiony obraz przedstawia zielony krajobraz.

9. Dlaczego twój samochód stoi koło mojego domu?

10. W życiu każdego człowieka jest jedna wielka miłość.

Antworten

1. Wozu dient dieses Ding?

2. Ich will dieses Buch ausleihen.

3. Nach dem Essen habe ich immer Durst.

4. Wie gefällt dir mein Bild?

5. Ich war gestern im Büro.

6. Der alte Mann benimmt sich wie ein Kind.

7. In der Schule darf man kein Handy benutzen.

8. Mein Lieblingsbild stellt eine grüne Lanschaft dar.

9. Warum steht dein Auto neben meinem Haus?

10. Im Leben jeder Menschen gibt es eine große Liebe.

139

Liczba rzeczownika - Der Numerus des Substantivs

Rzeczowniki w języku niemieckim występują w dwóch liczbach - pojedynczej Singular

lub mnogiej Plural. Istnieją też rzeczowniki, które występują tylko w liczbie pojedynczej

(Singulariatantum) i takie, które występują tylko w liczbie mnogiej (Pluraliatantum).

SINGULARIATANTUM (posiadają tylko liczbę pojedynczą):

•

rzeczowniki abstrakcyjne:

der Durst, die Liebe, die Ruhe

a)

rzeczowniki utworzone od bezokoliczników:

das Spielen, das Schwimmen

•

rzeczowniki oznaczające zbiory ludzi, roślin, zwierząt, przedmiotów:

die Bevölkerung, das Getreide, das Vieh

•

rzeczowniki materiałowe:

die Milch, das Salz, das Holz.

PLURALIATANTUM (występują tylko w liczbie mnogiej):

•

niektóre nazwy geograficzne:

die Niederlande, die Alpen, die USA

•

rzeczowniki oznaczające grupy ludzi:

die Eltern, die Leute

•

pozostałe:

die Ferien, die Papiere, die Möbel, die Lebensmittel, die Kosten

140

Liczba mnoga rzeczowników - Der Plural der Substantive

Liczbę mnogą rzeczowników tworzymy zazwyczaj poprzez dodanie określonej

końcówki.

Końcówki rzeczowników liczby mnogiej rodzaju męskiego

•

-e (możliwy także przegłos, np. o-ö, a-ä, u-ü), rzeczowniki zakończone na -s

otrzymują końcówkę –se:

der Tisch – die Tische der Baum – die Bäume

der Tag – die Tage der Bus – die Busse

der Hahn – die Hähne der Anzug – die Anzüge

•

-er + przegłos:

der Irtum – die Irtümer

der Mann – die Männer

•

-(e)n, jeśli kończą się na –e lub są pochodzenia obcego z akcentowanym

zakończeniem (generalnie dotyczy to rzeczowników oznaczających nazwy

zawodów, osób rodzaju męskiego):

der Beamte – die Beamten der Student – die Studenten

der Junge – die Jungen der Architekt – die Architekten

der Knabe – die Knaben der Kollege – die Kollegen

•

rzeczowniki zakończone na –er, -en, -el nie trzymują żadnej końcówki (możliwy

jest jednak przegłos):

der Vater – die Väter der Kessel – die Kessel

der Wagen – die Wagen der Bruder – die Brüder

141

Końcówki rzeczowników liczby mnogiej rodzaju żeńskiego

•

-(e)n (brak przegłosu)

die Tasse – die Tassen die Straße – die Straßen

die Frau – die Frauen die Stunde – die Stunden

die Lehrerin – die Lehrerinnen die Freundin – die Freundinnen

•

-e + przegłos:

die Gans – die Gänse die Hand – die Hände

die Kraft – die Kräfte die Wand – die Wände

•

brak końcówki + przegłos (tylko dwa rzeczowniki):

die Mutter – die Mütter

die Tochter – die Töchter

Końcówki rzeczowników liczby mnogiej rodzaju nijakiego

•

-er + przegłos:

das Haus – die Häuser das Buch – die Bücher

das Land – die Länder das Volk – die Völker

•

-e (brak przegłosu):

das Jahr – die Jahre das Heft – die Hefte

das Kamel – die Kamele das Wort – die Worte

•

-(e)n:

das Auge – die Augen das Ende – die enden

das Bett – die Betten das Verb – die Verben

142

•

brak końcówki przy rzeczownikach zakończonych na –er, -en, -el, -chen, -lein

lub mających końcówkę –e i przedrostek ge-:

das Wappen – die Wappen das Lager – die Lager

das Gebäude - das Gebäude das Zeichen – die Zeichen

Szczególne przypadki

• Rzeczowniki pochodzenia obcego otrzymują zazwyczaj w liczbie mnogiej

końcówkę –s:

das Auto – die Autos, die Kamera – die Kameras

• Rzeczowniki

rodzaju

męskiego zakończone na –ismus przyjmują w liczbie

mnogiej końcówkę –ismen:

der Organismus – die Organismen.

• Rzeczowniki rodzaju nijakiego zakończone na –um oraz niektóre rzeczowniki

pochodzenia greckiego zakończone na –a otrzymują w liczbie mnogiej końcówkę

–ien:

das Album – die Alben, das Thema – die Themen.

• Niektóre rzeczowniki pochodzenia obcego otrzymują końcówkę –ien:
das Material – die Materialien, das Stadion – die Stadien, das Mineral – die

Mineralien.

• Rzeczowniki krótkie lub skróty otrzymują końcówkę –s:
der Krimi– die Krimis, die Mutti – die Muttis, der Opa – die Opas, der BMW – die

BMWs.

143

Dziękujemy za zapoznanie się z fragmentem Repetytorium

>> Kliknij, aby zamówić pełną wersję <<