ROZWI¥ZANIA ZADAÑ (z komentarzem)
ZADANIE 1.
OdpowiedŸ:
A. Typ hybrydyzacji atomu azotu — sp
3
.
B. Liczba wi¹zañ chemicznych — 3.
C. Liczba i rodzaj orbitali molekularnych — 4 orbitale molekularne typu
s (3 orbitale wi¹¿¹ce i 1 orbital niewi¹¿¹cy
opisuj¹cy woln¹ parê elektronow¹).
D. K¹t pomiêdzy wi¹zaniami H
ÔNÔH — ok. 107°.
E. Kszta³t przestrzenny cz¹steczki — piramidalny.
ZADANIE 2.
PRZYK£AD ROZWI¥ZANIA:
l
Zapis równania reakcji:
N
2
+
3 H
2
Ü 2 NH
3
1 mol
3 mole
2 mole
l
Obliczenie stê¿enia pocz¹tkowego azotu:
x = 1,5 mola N
2
W stanie równowagi w 1 dm
3
znajduje siê 0,5 mola N
2
. Przed reakcj¹ w 1 dm
3
znajdowa³o siê
1,5 mola + 0,5 mola = 2 mole N
2
, zatem stê¿enie pocz¹tkowe azotu wynosi³o c
mol
= 2 mol/dm
3
.
l
Obliczenie stê¿enia pocz¹tkowego wodoru:
x = 4,5 mola H
2
W stanie równowagi w 1 dm
3
znajduje siê 2,5 mola H
2
. Przed reakcj¹ w 1 dm
3
znajdowa³o siê
4,5 mola + 2,5 mola = 7 moli H
2
, zatem stê¿enie pocz¹tkowe wodoru wynosi³o c
mol
= 7 mol/dm
3
.
ZADANIE 3.
Równania reakcji hydrolizy:
OdpowiedŸ A:
NH
4
NO
3
+ H
2
O
Ü HNO
3
+ NH
3
+ H
2
O
NH
4
+
+ H
2
O
Ü NH
3
+ H
3
O
+
OdpowiedŸ B:
CH
3
COONH
4
+ H
2
O
Ü CH
3
COOH + NH
3
+ H
2
O
CH
3
COO
–
+ NH
4
+
+ H
2
O
Ü CH
3
COOH + NH
3
+H
2
O
OdpowiedŸ C:
KNO
2
+ H
2
O
Ü KOH + HNO
2
NO
2
–
+ H
2
O
Ü OH
–
+ HNO
2
ZADANIE 4.
OdpowiedŸ A:
Równanie reakcji:
2 HNO
3
+ Ca(OH)
2
Û Ca(NO
3
)
2
+ 2 H
2
O
OdpowiedŸ B:
PRZYK£AD ROZWI¥ZANIA:
l
Obliczenie liczby moli Ca(OH)
2
zawartych w 50 cm
3
0,3-molowego roztworu:
n
Ca(OH)
2
= c
mol
· V = 0,3 mol/dm
3
· 0,05 dm
3
= 0,015 mola Ca(OH)
2
l
Obliczenie liczby moli HNO
3
, jaka jest potrzebna do zobojêtnienia 0,015 mola Ca(OH)
2
:
n
HNO
3
= 2 · n
Ca(OH)
2
= 0,03 mola HNO
3
1
l
Obliczenie objêtoœci 0,5-molowego roztworu HNO
3
, w której znajduje siê 0,03 mola HNO
3
:
V
n
c
=
=
HNO
mol
3
mola
mol/dm
0 03
0 5
3
,
,
= 0,06 dm
3
= 60 cm
3
OdpowiedŸ:
Do ca³kowitego zobojêtnienia Ca(OH)
2
potrzeba 60 cm
3
0,5-molowego roztworu HNO
3
.
ZADANIE 5.
OdpowiedŸ A:
Równania reakcji:
l
Probówka I:
3 Cu + 8 HNO
3
Û 3 Cu(NO
3
)
2
+ 2 NO
+ 4 H
2
O
l
Probówka II:
3 Pb + 8 HNO
3
Û 3 Pb(NO
3
)
2
+ 2 NO
+ 4 H
2
O
l
Probówka III:
Al + HNO
3
Û reakcja nie zachodzi
l
Probówka IV:
Ag + 2 HNO
3
Û AgNO
3
+ NO
2
+ H
2
O
Komentarz:
Glin pod wp³ywem stê¿onego HNO
3
ulega pasywacji.
Odpowiedz B:
Bezbarwny gaz (NO) wydziela siê w probówkach I i II.
Brunatny gaz (NO
2
) wydziela siê w probówce IV.
ZADANIE 6.
OdpowiedŸ A:
Równania reakcji:
Odpowiedz B:
W parownicy pozosta³ tlenek miedzi(II) CuO.
ZADANIE 7.
OdpowiedŸ A:
Równania reakcji:
1.
2. SO
3
+ H
2
O
Û H
2
SO
4
3. H
2
SO
4
+ Ca(OH)
2
Û CaSO
4
+ 2 H
2
O
4. Cu + 2 H
2
SO
4
Û CuSO
4
+ SO
2
+ 2 H
2
O
5. SO
2
+ NaOH
Û NaHSO
3
6. NaHSO
3
+ NaOH
Û Na
2
SO
3
+ H
2
O
7. Na
2
SO
3
+ H
2
SO
4
Û Na
2
SO
4
+ SO
2
+ H
2
O
8. SO
3
+ 2 NaOH
Û Na
2
SO
4
+ H
2
O
9. H
2
S + Cu(NO
3
)
2
Û CuS¯ + 2 HNO
3
10. CuS + O
2
Û Cu + SO
2
11. 2 H
2
S + 3 O
2
Û 2 SO
2
+ 2 H
2
O
OdpowiedŸ B:
Reakcje utleniania-redukcji przedstawiaj¹ równania:
1, 4, 10, 11.
www.wsip.com.pl
2
NH Cl
NH
+ HCl
Û
4
3
(NH ) CO
2 NH
+ CO
+ H O
4 2
3
3
2
2
Û
Cu(OH)
+ H O
2
2
Û CuO
T
T
T
ZADANIE 8.
OdpowiedŸ A:
Równanie reakcji:
H
2
S + Pb(NO
3
)
2
Û PbS¯ + 2 HNO
3
OdpowiedŸ B:
PRZYK£AD ROZWI¥ZANIA:
l
Obliczenie liczby moli Pb(NO
3
)
2
, jaka znajduje siê w 100 cm
3
0,1-molowego roztworu tej soli:
n
Pb(NO )
3 2
= c
mol
· V = 0,1 mol/dm
3
· 0,1 dm
3
= 0,01 mola Pb(NO
3
)
2
l
Obliczenie liczby moli H
2
S, jaka jest potrzebna do ca³kowitego wytr¹cenia PbS z roztworu:
x = 0,01 mola H
2
S
l
Obliczenie objêtoœci H
2
S, jak¹ zajmuje 0,01 mola H
2
S:
x = 0,224 dm
3
OdpowiedŸ:
Do ca³kowitego str¹cenia jonów o³owiu(II) w postaci PbS nale¿y u¿yæ 0,224 dm
3
H
2
S.
ZADANIE 9.
Równania reakcji:
OdpowiedŸ A:
OdpowiedŸ B:
(NH
4
)
2
CO
3
+ H
2
SO
4
Û (NH
4
)
2
SO
4
+ CO
2
+ H
2
O
CO
3
2–
+ 2 H
+
Û CO
2
+ H
2
O
ZADANIE 10.
OdpowiedŸ A:
Równania reakcji:
l
Probówka I:
l
Probówka II:
K
2
CO
3
+ 2 HNO
3
Û 2 KNO
3
+ CO
2
+ H
2
O
CO
3
2–
+ 2 H
+
Û CO
2
+ H
2
O
l
Probówka III:
Zn + H
2
SO
4
Û ZnSO
4
+ H
2
Zn + 2 H
+
Û Zn
2+
+ H
2
l
Probówka IV:
K
2
S + 2 HCl
Û 2 KCl + H
2
S
S
2–
+ 2 H
+
Û H
2
S
OdpowiedŸ B:
l
Bezbarwny, bezwonny, niepalny gaz (tlenek wêgla(IV)) wydziela siê w probówce II.
l
Bezbarwny, bezwonny, palny gaz, tworz¹cy mieszaninê piorunuj¹c¹ z tlenem (wodór) wydziela siê w probówce III.
l
Bezbarwny gaz o nieprzyjemnym zapachu zepsutych jaj (siarkowodór) wydziela siê w probówce IV.
l
¯ó³tozielony gaz (chlor) wydziela siê w probówce I.
3