Dokument ten został przetłumaczony i przystosowany za zgodą i zgodnie z
oryginałem wydanym przez Danish Working Environment Authority i jest dostępny
na stronie http://www.at.dk/sw6404.asp. Przy odnoszeniu się do tego tłumaczenia
proszę również podać oryginalne źródło. Listy kontrolne zostały pierwotne
opublikowane w kontekście ustawodawstwa duńskiego, dlatego też proszę upewnić
się, czy są one zgodne z odpowiednim ustawodawstwem, normami i standardami w
Państwa kraju. Autorzy oryginalnej publikacji oraz tłumaczenia nie będą
odpowiedzialni za szkody oraz inne roszczenia i żądania wynikające z użycia
informacji zawartych w poniższym tekście.

Lista kontrolna dla

PRACOWNIKÓW
WYKONUJĄCYCH
ROBOTY ZIEMNE,
BETONOWE,
KANALIZACYJNE I
CHODNIKOWE

Lista kontrolna zawiera serię pytań, na które przedsiębiorstwo powinno odpowiedzieć
tak lub nie. Wszystkie pytania, na które przedsiębiorstwo odpowie tak, stanowią
problem w środowisku pracy, który należy uwzględnić w planie działania, jaki
przedsiębiorstwo zobowiązane jest przygotować w związku z listą kontrolną.

W związku z listą kontrolną, przedsiębiorstwo powinno:

•

udzielić odpowiedzi na wszystkie pytania z listy kontrolnej;

•

skomentować pytania, na które udzielono odpowiedzi „tak” w planie działania
do listy kontrolnej;

•

zastanowić się, jakie mogą być przyczyny problemów w środowisku pracy;

•

opracować rozwiązanie problemów w środowisku pracy;

•

przedstawić informacje o osobach odpowiedzialnych za rozwiązanie
problemów w środowisku pracy i terminie ich rozwiązania;

•

przedstawić pisemne informacje o głównych problemach w miejscu pracy w
przedsiębiorstwie, które nie zostały uwzględnione w liście kontrolnej.

Tak

Nie

WYPADKI

1. Czy istnieją pracownicy, którzy podejmują zbędne ryzyko lub nie
korzystają ze środków ochrony indywidualnej, np. hełmów?
2. Czy zdarzają się wypadki, które nie podlegają wyjaśnieniu, co
mogłoby zapobiec ich powtarzaniu się?
3. Czy istnieją pracownicy, którzy nie zostali pouczeni i przeszkoleni
w zakresie wykonywanej pracy?
4. Czy istnieje sprzęt ochronny, który nie jest przedmiotem częstych
kontroli pod kątem uszkodzeń?
5. Czy istnieją pracownicy, którzy nie mają wystarczająco dużo
czasu na wykonywanie swoich zadań w bezpieczny sposób?
6. Czy istnieją pracownicy wykonujący szczególnie niebezpieczne
prace, patrz: Załącznik 1 do regulaminu placu budowy?

RYZYKO UPADKU Z WYSOKOŚCI

7. Czy istnieje ryzyko upadku pracowników w przypadku pracy na
wysokości, np. z rusztowania, drabiny, szalowania, konstrukcji
szkieletowej itp.?
8. Czy istnieje ryzyko upadku pracowników z dachów, platform,
podestów z powodu braku poręczy?
9. Czy istnieje ryzyko upadku przez niezabezpieczone otwory w
stropach?

MASZYNY

10. Czy pracownicy mogą przypadkowo uruchomić maszyny?

11. Czy są części ruchome maszyn, których nie zabezpieczono
osłonami?
12. Czy są maszyny nieposiadające wyłączników awaryjnych?
13. Czy brak jest instrukcji obsługi do maszyn zawierających
wskazania dotyczące prawidłowego użytkowania, konserwacji itp.?
14. Czy są maszyny, np. dźwigi, podnośniki, wózki itp., które nie są
konserwowane zgodnie z instrukcjami producenta lub nie są
poddawane obowiązkowym kontrolom?
15. Czy są pracownicy, którzy obsługują maszyny, np. dźwignice i
wózki jezdniowe, nie posiadając odpowiednich uprawnień?

NARZĘDZIA RĘCZNE I INNE URZĄDZENIA TECHNICZNE

16. Czy pracownicy nieostrożnie pracują z ostrymi elementami lub
narzędziami, takimi jak pręty zbrojeniowe, arkusze blachy, ostrza i
dłuta?
17. Czy pracownicy nieostrożnie posługują się narzędziami do
piaskowania, piłowania, strugania, krojenia, rozdrabniania itp.?
18. Czy brak jest instrukcji do wyposażenia technicznego
zawierających wskazania dotyczące prawidłowego użytkowania,
konserwacji, np. rusztowań, form, szalowania, drabin, podnośników
itp.?
19. Czy istnieje wyposażenie techniczne, które nie jest
konserwowane zgodnie z instrukcjami producenta?

Tak

Nie

TRANSPORT I RUCH WEWNĄTRZZAKŁADOWY

20. Czy istnieją obszary robocze, korytarze i przejścia, które nie są
wysprzątane i odpowiednio oświetlone?
21. Czy ludzie narażeni są na ryzyko uderzenia lub przygniecenia,
np. przez dźwig, ciężarówkę lub wózek na terenie przedsiębiorstwa
lub placu budowy/w miejscu pracy?
22. Czy istnieją drogi dostępowe i transportowe dla ruchu pieszego i
kołowego, które nie są od siebie oddzielone lub prawidłowo
oznaczone?

NADMIERNY WYSIŁEK, UPADKI PRACOWNIKÓW ITP.

23. Czy brak jest wyposażenia do podnoszenia umożliwiających
przenoszenie ciężarów powyżej 11 kg i zapobiegających ich
nieprawidłowemu przenoszeniu, ciągnięciu lub przepychaniu?
24. Czy w przedsiębiorstwie lub na placu budowy/w miejscu pracy
pracownicy są zagrożeni uderzeniem np. narzędziami, częściami
budynku lub odpadami lub potknięciem o wymienione elementy?

INNE ZAGROŻENIA WYPADKOWE

25. Czy istnieje zagrożenie zapadnięcia się wykopów?

26. Czy istnieje ryzyko kontaktu z częściami czynnymi powodujące
porażenie prądem, np. w czasie pracy na terenie, na którym znajdują
się kable pod napięciem?
27. Czy instalacje i urządzenia elektryczne posiadają podwójną
izolację?
28. Czy istnieją przedmioty na wysokości, które nie zostały
zamocowane lub zabezpieczone w sposób eliminujący ryzyko ich
upadku?
29. Czy istnieje ryzyko upadku ciężarów z żurawi, np. w wyniku
niewłaściwej obsługi?
30. Czy istnieje ryzyko zderzenia ze względu na brak lub niedostatek
znaków drogowych lub kierowania ruchem?
31. Czy praca w istniejących studniach, studzienkach lub kanałach
ściekowych wiąże się z ryzykiem niewystarczającego dopływu tlenu
lub narażenia na działanie niebezpiecznych gazów?
32. Czy realizacja procesów roboczych powoduje ryzyko wybuchu,
pożaru, poparzeń chemicznych lub zatrucia?

SUBSTANCJE CHEMICZNE

33. Czy pracownicy pracują nieostrożnie z niebezpiecznymi
substancjami chemicznymi (np. oznaczonymi pomarańczowymi
symbolami ostrzegawczymi)?
34. Czy przedsiębiorstwo nie sprawdza możliwości zastąpienia
niebezpiecznych substancji chemicznych mniej niebezpiecznymi lub
bezpiecznymi substancjami chemicznymi?
35. Czy pracownicy pracują z niebezpiecznymi substancjami
chemicznymi, nawet jeśli nie opracowano instrukcji obowiązujących
w miejscu pracy, dostosowanych do warunków istniejących w
przedsiębiorstwie?

Tak

Nie

36. Czy istnieją pracownicy pracujący z substancjami chemicznymi,
którzy nie przeszli obowiązkowego szkolenia, jeśli jest ono
wymagane?
37. Czy w pobliżu punktów realizacji procesów i przechowywania
substancji chemicznych, będących źródłem zanieczyszczeń, brak jest
zainstalowanych wyciągów?
38. Czy pracownicy realizują procesy lub działania, w których
stosowane są substancje chemiczne, związki lub materiały
powodujące zanieczyszczenia, jeśli inni robotnicy lub pracownicy
mogą być narażeni na ich niekorzystne działanie?
39. Czy istnieją pracownicy wykonujący roboty ziemne itp. w
zanieczyszczonej glebie, przez co są narażeni na niekorzystne jej
działanie?
40. Czy istnieją pracownicy, którzy nie używają środków ochrony
indywidualnej, nawet jeśli jest on wymagany?

RAKOTWÓRCZE SUBSTANCJE CHEMICZNE

41. Czy pracownicy pracują z rakotwórczymi substancjami
chemicznymi bez stosowania szczególnych środków ostrożności?

ALERGIE/ZAGROŻENIA DRÓG ODDECHOWYCH

42. Czy pracownicy narażeni są na działanie pyłu, np. kwarcu z
wiercenia w betonie, kamieniu krawężnikowym itp., pyłu z suchych
produktów betonowych itp., włókien z wełny mineralnej, azbestu lub
innego pyłu związanego z ich pracą lub pracą innych osób, przy
czym pył ten nie jest właściwie usuwany?

CZYNNIKI BIOLOGICZNE

43. Czy w czasie wykonywania prac dotyczących starych rur lub
kanałów kanalizacyjnych, w tym ich wymiany, co wiąże się z
ryzykiem przeniesienia mikroorganizmów chorobotwórczych na
skórę lub odzież, pracownicy nie stosują odpowiednich środków
eliminujących wymienione ryzyko?

ERGONOMIA

DUŻE OBCIĄŻENIA

44. Czy pracownicy pracują z ciężkimi narzędziami, materiałami lub
urządzeniami, które są podnoszone lub trzymane w czasie pracy, np.
częściami rusztowań, prętami zbrojeniowymi, lekkimi elementami
betonowymi itp.?
45. Czy ciężkie przedmioty lub materiały podnoszone są w czasie
chodzenia, czołgania się lub wspinania?
46. Czy w ciągu dnia roboczego podnoszonych jest wiele
przedmiotów o wadze ponad 3 kg?

47. Czy zdarzają się niebezpieczne sytuacje, gdy kilka osób wspólnie
podnosi ciężar?

48. Czy ciężary podnoszone są w nietypowej pozycji roboczej, np.
daleko od ciała, powyżej wysokości ramion lub poniżej kolan?

Tak Nie

POPYCHANIE I CIĄGNIĘCIE ŁADUNKÓW

49. Czy konieczne jest zastosowanie dużej siły do popychania lub
przeciągania urządzeń, takich jak taczki, podnośniki, worki, wózki
itp.?
50. Czy podłoga jest nierówna, pochyła, miękka, mokra, śliska i czy
są stopnie?

51. Czy pracownicy czują, że przedmioty, które popychają lub
przeciągają są ciężkie?
52. Czy urządzenia do transportu są zepsute lub niekonserwowane?

53. Czy kształt urządzeń powoduje nietypową pozycję roboczą?

POZYCJA ROBOCZA

54. Czy pracownicy pracują w niewygodnej pozycji?

55. Czy pracownicy pracują z nachylonymi plecami lub z głową
wygiętą do przodu lub do tyłu?
56. Czy pracownicy pracują z rękami uniesionymi powyżej ramion?

57. Czy praca wymaga sięgania na duże odległości?

58. Czy pracownicy pracują w kucki lub na kolanach?

59. Czy pracownicy pracują w tej samej pozycji przez długi czas?

60. Czy przestrzeń robocza jest ograniczona, w tym, czy wysokości
stropów są niskie?

HAŁAS

61. Czy pracownicy są narażeni na hałas, wskutek którego muszą
krzyczeć do osoby stojącej w odległości 0,5-1 m, aby się z nią
porozumieć?
62. Czy istnieje możliwość wytłumienia, lepszego obudowania lub
przeniesienia źródła hałasu do wydzielonego pomieszczenia?
63. Czy istnieją pracownicy, którzy nie używają ochron słuchu, nawet
przy dużym hałasie?
64. Czy przedsiębiorstwo unika kupowania dostępnych na rynku
maszyn emitujących najniższy poziom hałasu?

DRGANIA MECHANICZNE

65. Czy przedsiębiorstwo unika kupowania dostępnych na rynku
maszyn o stosunkowo niskim poziomie wibracji?

DRGANIA RĄK I RAMION

66. Czy pracownicy nieostrożnie posługują się narzędziami lub
maszynami, które drgają, obracają się lub wibrują, np. wiertarkami
udarowymi, elektrycznymi piłami łańcuchowymi, młotami
pneumatycznymi, wibrującymi i obracającymi się narzędziami

szlifierskimi?

Tak

Nie

67. Czy pracownicy korzystają z narzędzi lub maszyn, w przypadku
których poziom drgań wskazany w instrukcji obsługi przekracza 3
m/s

2

?

DRGANIA CAŁEGO CIAŁA

68. Czy pracownicy korzystający z narzędzi lub maszyn wykonawców
jako operatorzy są narażeni na silne drgania?

ZAGROŻENIA TERMICZNE

69. Czy pracownicy narażeni są na działanie warunków
atmosferycznych, np. na zimno lub gorąco, zimny wiatr, deszcz
itp.?
70. Czy występują przeciągi?

ABSENCJA CHOROBOWA

71. Czy niektóre warunki środowiska roboczego mogą przyczyniać
się do absencji chorobowej?
72. Czy zmiany środowiska roboczego mogłyby przyczyniać się do
ograniczenia absencji chorobowej?

INNE

Należy pamiętać, że ocena miejsca pracy podlega w wielu obszarach specjalnym
wymaganiom . Wymagania specjalne dotyczą między innymi, poniższych obszarów i należy
to uwzględnić w swojej liście kontrolnej, jeśli zostanie stwierdzone występowanie tych
obszarów:

• środowisko pracy dla kobiet w ciąży;

• praca z monitorem ekranowym;

• czynniki biologiczne;

• substancje i materiały rakotwórcze.

Należy także zwrócić uwagę na następujące aspekty, których nie uwzględniono w liście
kontrolnej:

• klimat wewnątrz pomieszczeń;

• dzieci i młodociani;

• psychologiczne uwarunkowania środowiska pracy.

Lista kontrolna Oceny Ryzyka na Stanowisku Pracy – Plan działania

Przyczyna problemu

Rozwiązanie

Osoba

odpowiedzialna

Termin i priorytet

Należy przeanalizować sposób realizacji planu działania, to, czy jego wyniki były
zadowalające i czy konieczne jest wprowadzenia korekt. Ocenę środowiska pracy należy
weryfikować przynajmniej raz na trzy lata lub w przypadku zmian w zakresie pracy, metod
lub procesów roboczych, które wpływają na bezpieczeństwo i higienę pracy.

Przygotował:

Pracodawca

Data

Pracownik

Data