16 30 LI STOPADA 2010 WWW. NOWYGORNI K. PL
4
K O P A L N I A P N I Ó W E K
Profesjonalne zachowanie ratuje życie
Nie stracili głowy, chociaż przodek pływał
Widok przypominał scenę z filmu katastro- wpisane jest w nasz zawód. Chodzi o to,
ficznego. Najpierw ściana węgla zaczęła żeby umieć wykorzystać wiedzę i doświad-
trzeszczeć i odkształcać się, jakby zaczynała czenie do tego, aby przeżyć  tłumaczyli mi
płynąć. Przodowy i pracujący z nim górnik górnicy z PRG ROW pracujący w KWK Pnió-
ostrzegli kolegów. Górnicy zaczęli wyco- wek. Rozmawiałem z nimi w miejscu, gdzie
fywać się w bezpieczny rejon a za nimi, od był wyciek metanu. Kilkanaście metrów da-
czoła przodka, mknęła szara kula pyłu, dro- lej ich koledzy pracowali w przodku. O wy-
bin węgla i skał.  O tym, że wyszliśmy bez pływie metanu wszyscy mówili jak o czymś
szwanku zadecydowało kilkanaście, góra naturalnym.  Pod ziemią trzeba być skon-
kilkadziesiąt sekund  mówią górnicy. Ich centrowanym na pracy. Trzeba umieć bły-
rodziny do tej pory nie wiedzą, że groziło skawicznie reagować na zmieniającą się
im śmiertelne niebezpieczeństwo. Wiesław sytuację i wyciągać prawidłowe wnioski.
Urbanek i Dariusz Drągielski wyjechali na Dobrze przygotowane szkolenia rzeczywi-
powierzchnię i poszli do  Drewutni , żeby ście pozwalają ocalić zdrowie i życie mówi
Siły natury potrafią być niszczycielskie. Znajomość BHP ratuje życie przepłukać gardła piwem. Reszta rozjecha- przodowy Urbanek.
ła się do domów, jakby nigdy nic.  Ryzyko
Rozbiór Kompanii Węglowej?
Polemika JACKA KORSKIGO, wiceprezesa KW
ostatnim wydaniu  Nowego nam w wywiadzie, że najpierw trzeba znać
WGórnika ukazał się wywiad z prof. cel. Otóż my go znamy i wiemy, że zorga-
Andrzejem Karbownikiem pt.  Pomysł nizowanie firmy musi zapewnić sprawne
spóz
niony o piętnaście lat . W tekście tym realizowanie jej celów.
znalazł się zacytowany, a wykoślawiony Mogę się zgodzić, że Kompania Wę-
fragment wywiadu ze mną. Mówiąc o tym, glowa jest w trudnej sytuacji, bo też w mo-
że Kompania Węglowa nie jest skansenem mencie powołania postawiono spółkę przed
odniosłem się do wyposażenia technicznego wieloma wcześniej nierozwiązanymi pro-
w kopalniach naszej firmy. Z wywiadu można blemami. To my musieliśmy sobie poradzić
natomiast wywnioskować, że chodzi o sposób po 2003 roku z wygaszaniem kolejnych ko-
zorganizowania spółki. palń i nie mogliśmy liczyć wtedy na wielkie
wsparcie tego procesu. To my musimy nadal
ziwi mnie, że spłacać długi po naszych poprzednikach,
prof. Karbow- a to nie ułatwia nam życia. Dziwi mnie
Dnik, autor jednej tylko, że jak brakuje węgla to puka się do Dariusz Drągielski, Wiesław Urbanek, Henryk Koniarczyk, Marian Sajdok, Tomasz Buchta.
z koncepcji zmian orga- Kompanii Węglowej, a nie przywołuje się
nizacyjnych w Kompanii i nie wskazuje naszych, zdaniem niektórych,
gani drugą, nie znając lepszych kolegów.
jej zupełnie. Cóż, każ- Mamy świadomość, że kolejne kopalnie
Nie zmarnowali
da pliszka swój ogonek Kompanii zakończą wydobycie w najbliż-
chwali. szych latach, bo natura nie dała nam nie-
Rozumiem, że Pan profesor nie znając wyczerpanych zasobów węgla. Mogą być
cennych sekund
założeń proponowanej reorganizacji zadaje różne rozwiązania, ale pomysł rozdrapania
pytania, co wniesie zmiana nazwy z Centrum Kompanii Węglowej przez przekazanie czy
Wydobywcze na Kopalnię Zespoloną? Od- sprzedaż najatrakcyjniejszych kopalń nie
Rozmowa z GRZEGORZEM
powiedz
jest prosta: sama zmiana nazwy nie odpowiada na pytanie: co z finansowaniem Zagrożenie zostało wykryte na czas.
przyniesie absolutnie nic! Ocenianie jednak pozostałej grupy słabszych kopalń? Albo: Pracownicy bezpiecznie wycofali się ze
OLSZOKIEM, nadsztygarem
projektu, którego się nie zna (a nie przyjęli- skąd pieniądze na likwidację całej reszty? strefy zagrożenia. Zbliżaliśmy się do usko-
do spraw zwalczania
śmy jeszcze dokumentów związanych z tym A może inny pomysł skoro Kompania Wę- ku. Wiercenia i badanie próbek węgla nie
projektem) jest nieco przedwczesne. glowa jest taka słaba i z
le zorganizowana wskazywały na zagrożenie. Jednak górnicy
zagrożenia wyrzutami
Nasuwa się zwłaszcza pytanie, dlacze- należy jej najsłabsze kopalnie przekazać zachowywali szczególną ostrożność. To wła-
metanu i skał KWK Pniówek
go integracja grupy kopalń w Katowickim (sprzedać) lepszym, lepiej zarządzanym śnie ostrożność i doskonała znajomość zasad
Holdingu Węglowym w tzw. megakopalnię podmiotom. Doinwestowanie jednej ze spół- bezpiecznej pracy w rejonie zagrożonym
nie jest zła, a podobna koncepcja Kompanii ek przez grupę energetyczną dało przecież X Od jak dawna zajmu- wyrzutami metanu i skał pozwoliły wykryć
utworzenia kopalń zespolonych nie jest do- dobre efekty. Zapewniam, że z tymi lepszymi je się pan zwalczaniem zagrożenie.
bra. Z powodu terytorialnego rozproszenia kopalniami poradzimy sobie bez jakiejkol- zagrożenia wyrzutami
zakładów górniczych nie ma sensu tworzyć wiek pomocy. metanu i skał? X Na kilkanaście, góra na kilkadziesiąt se-
w naszej spółce jednej megakopalni, gdyż Kilka dni temu z luz
nym pomysłem Od 2005 roku. kund przed wypływem metanu. Górnicy
musiałoby ich być co najmniej cztery. Jaka jakiegoś powiązania naszej kopalni Knurów otarli się o nieszczęście.
jest natomiast logika tworzenia 10 jednostek -Szczygłowice wyszli prezesi Jastrzębskiej X Można to zagrożenie Przodowy i sztygar na tyle wcześnie
wydobywczych proponowana przez Pana Spółki Węglowej. Czytając zatem wywiad przewidzieć? wykryli zagrożenie, aby bezpiecznie wy-
profesora. W efekcie przyjęcia takiego roz- zastanawiam się, czy wypowiedz
Profesora Jeżeli dokładnie cofać załogę. Prawidłowo zinterpretowali
wiązania przez dłuższy czas funkcjonowała- nie została  zainspirowana przez przed- i zgodnie z instrukcją trzaski dochodzące z przodka. Wiedzieli,
by dwuszczeblowa struktura zarządzania, bo stawicieli tejże spółki? Rodzynki wydłubać wykonuje się otwory wyprzedzające i rze- że to oznacza wielkie niebezpieczeństwo.
połączenie kopalń nie dokona się przecież łatwo, ale co z resztą? telnie wykonuje się pomiary wskaz
ników Natychmiast wycofali się razem z załogą
z dnia na dzień. W takim przypadku trud- Z jednym się tylko zgodzę, że pomysł zagrożenia wyrzutowego, to wtedy można i wszyscy bezpiecznie wyszli z zagrożonego
niej byłoby wykorzystać efekt skali chociaż- połączenia wszystkich państwowych, wę- to zagrożenie przewidzieć. rejonu.
by w procesach zabezpieczenia produkcji. glowych podmiotów górniczych jest już Tak już jest, że czasem o życiu górnika
Trudniej byłoby też planować coraz bardziej nieświeży. I myślę, że jego celem jest dziś X Kto zawalił, że w tym przypadku nie decydują sekundy. Sztuka polega na tym,
potrzebne inwestycje wspólne dla kilku za- ułatwienie życia liderom związkowym. Za- wykryto na czas zagrożenia wypływem aby tych sekund nie zmarnować. Wszyscy
kładów górniczych. Trudniej wreszcie było- miast negocjacjami z trzema przedsiębior- metanu? jesteśmy pełni podziwu dla profesjonalizmu
by gospodarować złożem i planować roboty cami załatwialiby sprawy za jednym razem Nikt. Wszystkie prace zostały wykonane górników pracujących wtedy w zagrożonym
górnicze na, często niewielkich, obszarach i z jednym partnerem. To z kolei odpowiedz
rzetelnie. rejonie.
górniczych. na wywiad w tymże  Nowym Górniku Moim zdaniem to klasyczny przy-
Prof. Karbownik nie wspomina o stra- z Dominikiem Kolorzem, szefem górniczej X Dlaczego w takim razie doszło do wy- kład sztuki górniczej połączonej z wielką
tegicznym celu pomysłu utworzenia 10  Solidarności . Tylko po co odsmażać stare pływu, który przypominał wyrzut, a nikt wiedzą.
kopalń w Kompanii, ale zechciał wskazać kotlety? l wcześniej nie wykrył zagrożenia? Rozmawiał: SłAWOMIR STARZYńSKI
NOWY GÓRNIK
NOWY GÓRNIK
WWW. NOWYGORNI K. PL 16 30 LI STOPADA 2010
5
K O P A L N I A P N I Ó W E K
Profesjonalne zachowanie ratuje życie
Górnicy zdali egzamin
Potrafimy zapobiegać zagrożeniom
Rozmowa
z LESZKIEM
wyrzutami
BłACHUTEM,
nadsztygarem górniczym
PRG ROW,
Dzięki bardzo dobremu wyszkoleniu, uważnej pracy i intuicji brygada pracująca w przodku
kierownikiem punktu pracy
uniknęła śmierci  pisze CZESłAW URBAńCZYK, kierownik działu wentylacji KWK Pniówek
w KWK Pniówek
Pracuję w dziale ratunkowa. Oceniliśmy, że tak wielka ilość pomiarów. W rejonach zagrożenia ustala się X Panuje opinia, że
wentylacji od 1991 roku. metanu zagraża górnikom w innych wyro- maksymalną ilość górników, którzy mogą strach wpuszczać fir-
W 2002 roku, na pozio- biskach. Został wstrzymany zjazd załogi na tam pracować a specjalne rejestratory elek- mę zewnętrzną do
mie 1000 w naszej ko- drugą zmianę. troniczne liczą, ilu pracowników przebywa kopalni?
palni był wyrzut metanu Wcześniej, w latach osiemdziesiątych w tych rejonach. Dyspozytor kopalni i oso- Jeżeli taka opinia
i skał. Doszło do niego w kopalni Pniówek dochodziło do wypływu ba nadzorująca pracę pilnują, aby nikt nie panuje, to jest niepraw-
w trakcie drążenia lune- metanu i skał, jednak nie były to klasyczne złamał ustalonych rygorów. Organizujemy dziwa. Nasi pracownicy
ty rurowej do szybu II wyrzuty. W tym roku mieliśmy przypadek także systematyczne szkolenia, na których udowodnili, że potrafią
przy pomocy materiałów niespodziewanego wypływu metanu z prze- górnicy poznają zasady bezpiecznej pracy pracować bezpiecznie
wybuchowych. To był jeden z największych mieszczeniem się skał. Wydzieliło się około w miejscach zagrożonych wyrzutami. i potrafią błyskawicznie wykryć niebezpie-
wyrzutów metanu i skał w Górnośląskim 3,3 tysiąca metrów sześciennych metanu, Załoga kończyła zabudowę przodka. czeństwo. Górnicy, którzy pracowali w za-
Zagłębiu Węglowym. Wydzieliło się wte- a maksymalne stężenia metanu wynosiły Przodowy uważnie obserwował przodek, grożonym rejonie mają długi staż pracy, są
dy ponad 51 tysięcy metrów sześciennych 28 procent. Wyrzut sprzed ośmiu lat jest ponieważ zbliżaliśmy się do strefy uskoku. doświadczonymi pracownikami.
metanu. Powstała kawerna powyrzutowa, dowodem na to, że górnicy z naszej kopalni Nic nie wskazywało na zagrożenie. Wszyst-
a wyrobisko, które było drążone zostało za- muszą liczyć się z tym niebezpieczeństwem. kie otwory, które miały pomóc w wykryciu X I mają dużo szczęścia.
sypane prawie w całości na długości około Dlatego przykładamy szczególną wagę do zagrożenia zostały wywiercone. Pomiary Trzeba mieć dużo górniczego szczęścia
70 metrów. Kilkadziesiąt tysięcy metrów profilaktyki wyrzutowej i do szkoleń. wykonane przez służby wykrywające zagro- w groz
nych sytuacjach, ale ono sprzyja
sześciennych metanu wydzieliło się w cią- Każde drążone wyrobisko ślepe ma pro- żenie nie wskazywały na niebezpieczeństwo. tylko wtedy, gdy jest się świetnym fa-
gu 72 godzin po wyrzucie. W pierwszych gnozę metanonośności, opracowuje się dla W pewnym momencie przodowy usłyszał chowcem. Nasi górnicy uczestniczą we
minutach po wyrzucie stężenie metanu każdego wyrobiska warunki eksploatacji jakieś trzaski. Natychmiast przerwał pra- wszystkich szkoleniach organizowanych
wynosiło ponad 80 proc. Metanowość wy- z uwzględnieniem zagrożenia wyrzutami cę. Razem ze sztygarem wycofali górników przez kopalnię Pniówek. Doskonale znają
robiska wynosiła przez kilkanaście minut metanu i skał. Na podstawie tych danych z zagrożonego chodnika. Kilkanaście sekund miejsce swojej pracy. Nas obowiązują takie
ponad 300 metrów sześciennych na minutę. kwalifikuje się pokłady, jako niezagrożone, póz
niej stężenie metanu w chodniku osią- same rygory, jakie obowiązują pracowni-
Ponieważ załoga pracowała zgodnie z prze- skłonne albo zagrożone wyrzutami meta- gnęło 28 proc. W takiej atmosferze mogli ków kopalni.
pisami, nie było ofiar. Górnicy bezpiecznie nu i skał. W tym roku prowadzimy roboty wszyscy zginąć zanim zdążyliby założyć
wycofali się z zagrożonego rejonu. Użyli w dwóch pokładach zagrożonych wyrzuta- aparaty ucieczkowe. X Górnicy z pańskiej firmy mają doświad-
aparatów ucieczkowych, nikomu nic się nie mi. Dla takich pokładów stosuje się specjalne To zdarzenie pokazało, jak ważne jest czenie w pracy w rejonach zagrożonych
stało podczas wycofywania się do rejonu rygory. Przede wszystkim bada się czoło szkolenie. Przodowy rozpoznał zagrożenie wyrzutami metanu i skał?
bezpiecznego. Pracowałem wtedy na stano- przodka wiercąc specjalne otwory o głę- na podstawie trzasków, które są jednym z sy- Tak. W 2002 roku, w czasie drążenia
wisku zastępcy kierownika działu wentylacji. bokości 10 metrów. Istnieje służba zajmu- gnałów zwiastujących zagrożenie. Wszyscy, lunety wentylacyjnej doszło do wyrzutu.
W momencie, gdy do dyspozytora dotarła jąca się pomiarami zagrożenia wyrzutami. którzy pracowali w tym rejonie zachowali Tam pracowali nasi ludzie. Tylko dzięki
informacja o zdarzeniu, rozpoczęła się akcja Przynajmniej raz na dobę służba dokonuje się wzorcowo. temu, że zachowywali wszystkie zasady
bezpiecznej pracy nikt nie doznał obrażeń.
W Pniówku w tym dziesięcioleciu były dwa
groz
ne zdarzenia w rejonach zagrożonych
wyrzutami metanu i skał i w obu przypad-
kach nasi górnicy zdali egzamin celująco.
Moim zdaniem to także efekt doskonałej
współpracy ze służbami bhp Pniówka i bar-
dzo dobrych szkoleń zarówno w kopalni jak
i w naszej firmie.
X A może to tylko szczęście.
Szczęście górnicze nie sprzyja tym,
którzy pracują brawurowo. Powtarzam:
fachowość, doświadczenie i odpowiednie
szkolenia pomagają w sytuacjach niespo-
dziewanego zagrożenia.
Rozmawiał: SłAWOMIR STARZYńSKI
Ciekawa liczba
51
tys. m3
METANU
8 lat temu wydzieliło się w kopalni Pniówek
w czasie wyrzutu metanu i skał.
Sekundy zdecydowały o tym, że metan i masa skał nie zabiły górników. Na zdjęciu zniszczenia, do jakich dochodzi pod ziemią
NOWY GÓRNIK
NOWY GÓRNIK