II Rzeczpospolita
 terminem tym określa się w naukach hist. państwo polskie odrodzone w 1918 r. po 123 latach zaborów. Nazwą
tą posługujemy się gł. dla podkreślenia ciągłości z I Rzecząpospolitą (1454-1795) oraz wspólnotą
średniowieczną (966-1454). I Rzeczpospolita była określana mianem szlacheckiej. System władzy w II
Rzeczypospolitej Polskiej (1918-1939) określony został do 1926 r. jako republika demokratyczna z
wielopartyjnym systemem parlamentarno-gabinetowym. Po zamachu stanu zw.również przewrotem majowym,
który miał miejsce 12-15 maja 1926 ustrój uległ poważnej modyfikacji, w wyniku czego został przeks ztałcony w
system prezydencko-autorytarny (zw. sanacją). Urzędowym językiem II Rzeczypospolitej był polski, a walutą
złoty polski.
Za jej formalny początek przyjmuje się 11 listopada 1918 r. , kiedy to Józef Piłsudski objął władzę wojskową w
Warszawie; Trzy dni póz
niej (14. 11. 1918 r. )również cywilną. Za jej koniec można uznać przekazanie władzy
przez prezydenta Ignacego Mościckiego Polskiemu Rządowi na Uchodz
stwie, które miało miejsce 25 września
1939 r. lub też przekroczenie granicy kraju przez Rząd Rzeczypospolitej 17 września 1939 r.
W roku 1921 w następstwie trzech powstań śląskich do Polski przyłączono wschodnią część Górnego Śląska .
Zachodnia pozostała niemiecka . Ustanowiono Autonomiczne Województwo Śląskie z własnym parlamentem
(Sejm Śląski) i stolicą w Katowicach.
Po 1939 r. terytorium II Rzeczypospolitej zostało podzielone wg umowy niemiecko -radzieckiej zwanej paktem
Ribbentrop-Mołotow na dwie części tj. tereny okupowane przez III Rzeszę Niemiecką oraz tereny okupowane
przez ZSRR. Część terenów zajętych przez hitlerowców została bezpośrednio włączona do Rzeszy, a z części
wydzielono Generalne Gubernatorstwo. Natomiast tereny zajęte przez Armię Czerwoną zostały włączone do
białoruskiej oraz ukraińskiej republiki rad. W wyniku przegranej ofensywy wschodniej Wehrmachtu i udanej
kontrofensywy Armii Czerwonej została utworzona po zakończeniu II wojny światowej, Polska Ludowa (1945 -
1989), która objęła głównie centralną i zachodnią część terytorium II Rzeczypospolitej.
Kalendarium wydarzeń politycznych w okresie II Rzeczypospolitej :
11 listopada 1918  objęcie władzy wojskowej w Warszawie przez Józefa Piłsudskiego
1918-1921  sześć wojen i konfliktów granicznych:
wojna polsko-radziecka
wojna polsko-ukraińska
konflikt polsko-litewski
polsko-czechosłowackie konflikty graniczne
27 grudnia 1918  powstanie wielkopolskie
17 sierpnia 1919  wybuch I powstania śląskiego (następne: 19/20 VIII 1920 i 3 maja 1921).
26 stycznia 1919  wybory do Sejmu Ustawodawczego
20 lutego 1919  Mała Konstytucja
28 czerwca 1919  podpisanie Traktatu Wersalskiego z Niemcami
13-19 sierpnia 1920  bitwa warszawska
2 lutego 1921  układ sojuszniczy z Francją
2 marca 1921  układ z Rumunią
17 marca 1921  konstytucja marcowa
18 marca 1921  traktat ryski z Rosją radziecką
16 grudnia 1922  zabójstwo prezydenta Narutowicza
15 marca 1923  Rada Ambasadorów zatwierdza przebieg wschodniej granicy II RP
28 kwietnia 1924  powołanie Banku Polskiego, początek reformy walutowej Grabskiego
12-14 maja 1926  zamach majowy (stanu) Piłsudskiego (początek sanacji)
4 grudnia 1926  powstaje Obóz Wielkiej Polski w poznańskim "Hotelu Bazar", inicjatorem był Roman
Dmowski
16 listopada 1930  tzw. "wybory brzeskie"
14 czerwca 1932 - kryzys gdański, ORP Wicher wymusza respektowanie prawa RP do obecności zbrojnej w
porcie Wolnego Miasta Gdańska
25 lipca 1932  pakt o nieagresji ze Związkiem Radzieckim
26 stycznia 1934  deklaracja o niestosowaniu przemocy z Niemcami
14 kwietnia 1934  powstaje Obóz Narodowo-Radykalny, organizacja polityczna studentów i młodej inteligencji
prawicowej
23 kwietnia 1935  ustanowienie konstytucji kwietniowej
12 maja 1935  ś mierć Józefa Piłsudskiego
1936  utworzenie Centralnego Okręgu Przemysłowego
2 lutego 1937  utworzenie Obozu Zjednoczenia Narodowego
1 paz
dziernika 1938 - wkroczenie wojsk polskich na Zaolzie i przyłączenie go do Polski
2 stycznia 1939  ś mierć Romana Dmowskiego
31 marca 1939  gwarancje Wielkiej Brytanii i Francji dla Polski (deklaracja udzielenia pomocy w razie
zagrożenia militarnego)
23 sierpnia 1939  pakt Związku Radzieckiego z hitlerowskimi Niemcami (tzw. Pakt Ribbentrop-Mołotow)
25 sierpnia 1939  układ sojuszniczy między Polską i W ielką Brytanią
1 września 1939 - najazd III Rzeszy, początek kampanii wrześniowej, początek II wojny światowej
17 września 1939 (rano) - najazd ZSRR
17 września 1939 (wieczorem) - ewakuacja rządu II Rzeczypospolitej przez Kuty do Rumunii
28 września 1939 - kapitulacja Warszawy
2 paz
dziernika 1939 - dekret o rozwiązaniu Sejmu i Senatu
5 paz
dziernika 1939 - kapitulacja ostatniego oddziału polskiego, Samodzielnej Grupy Operacyjnej Polesie
(weszła w życie następnego dnia)
Naczelnik państwa:
Józef Piłsudski  22 listopada 1918 - 9 grudnia 1922
Prezydenci:
Józef Piłsudski - pełnił obowiązki głowy państwa jako Naczelnik Państwa (początkowo Tymczasowy Naczelnik
Państwa) 14 listopada 1918 - 11 grudnia 1922
Gabriel Narutowicz 11 grudnia 1922 - 16 grudnia 1922
Stanisław Wojciechowski 22 grudnia 1922 - 14 maja 1926
Maciej Rataj - pełnił obowiązki prezydenta RP jako marszałek Sejmu 16 grudnia 1922 - 22 grudnia 1922
Józef Piłsudski - wybrany 31 maja 1926 przez Zgromadzenie Narodowe na urząd prezydenta RP, nie przyjął
urzędu
Ignacy Mościcki 4 czerwca 1926 - 30 września 1939
Premierzy:
L.p. Imię i nazwisko Objął urząd Złożył urząd
1. Jędrzej Moraczewski 18 listopada 1918 16 stycznia 1919
2. Ignacy Jan Paderewski 18 stycznia 1919 27 listopada 1919
3. Leopold Skulski 13 grudnia 1919 9 czerwca 1920
4. Wincenty Witos 10 czerwca 1920 23 czerwca 1920
5. Władysław Grabski 27 czerwca 1920 24 lipca 1920
6. Wincenty Witos 24 lipca 1920 13 września 1921
8. Antoni Ponikowski 19 września 1921 10 marca 1922
5 marca 1922 6 czerwca 1922
9. Artur Śliwiński 28 czerwca 1922 7 lipca 1922
10. Wojciech Korfanty 14 lipca 1922 31 lipca 1922
11. Julian Ignacy Nowak 31 lipca 1922 14 grudnia 1922
12. gen. Władysław Sikorski 16 grudnia 1922 26 maja 1923
13. Wincenty Witos 28 maja 1923 14 grudnia 1923
14. Władysław Grabski 19 grudnia 1923 14 listopada 1925
15. Aleksander Skrzyński 20 listopada 1925 5 maja 1926
16. Wincenty Witos 10 maja 1926 14 maja 1926.
19. Kazimierz Bartel 15 maja 1926 8 czerwca 1926
27 września 1926 4 czerwca 1926
24 września 1926 30 września 1926
20. marsz. Józef Piłsudski 2 paz
dziernika 1926 27 czerwca 1928
21. Kazimierz Bartel 27 czerwca 1928 13 kwietnia 1929
22. Kazimierz Świtalski 14 kwietnia 1929 7 grudnia 1929
23. Kazimierz Bartel 29 grudnia 1929 15 marca 1930
24. Walery Sławek 29 marca 1930 23 sierpnia 1930
25. marsz. Józef Piłsudski 25 sierpnia 1930 4 grudnia 1930
26. Walery Sławek 4 grudnia 1930 26 maja 1931
27. Aleksander Prystor 27 maja 1931 9 maja 1933
28. Janusz Jędrzejewicz 10 maja 1933 13 maja 1934
29. Leon Tadeusz Kozłowski 15 maja 1934 28 marca 1935
30. Walery Sławek 28 marca 1935 12 paz
dziernika 1935
31. Zyndram-Kościałkowski 13 paz
dziernika 1935 15 maja 1936
32. gen. Sławoj Składkowski 15 maja 1936 30 września 1939