10 RACHUNKOWOŚĆ DLA KAŻDEGO
www.gazetapodatkowa.pl
Wynik finansowy w jednostkach
nieprowadzących działalności gospodarczej
Jednostki nieprowadzące działalności gospodarczej i niebędące spółkami handlowymi Nadwyżkę przychodów nad kosztami, czyli saldo Ma konta 86, należy na dzień bilan-
mogą prowadzić księgi rachunkowe i sporządzać roczne sprawozdania finansowe w sposób sowy przeksięgować na konto 84  Rozliczenia międzyokresowe przychodów , zapisem:
uproszczony.  Wn konto 86  Wynik finansowy ,
Zasady prowadzenia ksiąg rachunkowych przez te jednostki określa rozporządzenie  Ma konto 84  Rozliczenia międzyokresowe przychodów .
Ministra Finansów z dnia 15 listopada 2001 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości W sytuacji, gdy poniesione w danym roku koszty przewyższą osiągnięte przychody,
dla niektórych jednostek niebędących spółkami handlowymi, nieprowadzących działalności jednostka poniesie stratę na działalności. Nadwyżkę kosztów nad przychodami przenosi
gospodarczej (Dz. U. nr 137, poz. 1539 ze zm.). się na dzień bilansowy na konto 65  Pozostałe rozliczenia międzyokresowe kosztów ,
Przepisy rozporządzenia mają zastosowanie do jednostek prowadzących wyłącznie dzia- zapisem:
łalność statutową, do których można zaliczyć w szczególności stowarzyszenia, fundacje,  Wn konto 65  Pozostałe rozliczenia międzyokresowe kosztów ,
związki zawodowe, organizacje pracodawców, izby gospodarcze, organizacje dobroczyn-  Ma konto 86  Wynik finansowy .
ności i opieki społecznej. Jednostki nieprowadzące działalności gospodarczej sporządzają bilans i rachunek
Wymienione jednostki prowadzą księgi rachunkowe stosując odpowiednie przepisy w sposób określony w załączniku nr 1 i 2 do rozporządzenia.
ustawy o rachunkowości, z uwzględnieniem ż 2 ust. 2 6 rozporządzenia. Nie mają do Zgodnie z wzorem rachunku wyników należy ustalić i wykazać odrębnie:
nich zastosowania przepisy rozdziału 6 i 7 ustawy o rachunkowości (dotyczące skonsoli-  w pozycji C  wynik finansowy na działalności statutowej (wielkość dodatnia lub
dowanych sprawozdań finansowych oraz badania i ogłaszania sprawozdań finansowych). ujemna),
Wynika to z art. 80 ust. 3 ustawy o rachunkowości (Dz. U. z 2002 r. nr 76, poz. 694 ze zm.).  w pozycji I  wynik finansowy brutto na całokształcie działalności (wielkość dodatnia
Należy w tym miejscu zaznaczyć, że sprawozdania finansowe jednostek posiadających lub ujemna),
status organizacji pożytku publicznego podlegają obowiązkowemu badaniu  po spełnieniu  w pozycji K  wynik finansowy ogółem.
warunków określonych w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 23 grudnia 2004 r. Wynik finansowy wykazany w pozycji K wykazuje się w bilansie w pasywach w pozycji
w sprawie obowiązku badania sprawozdań organizacji pożytku publicznego (Dz. U. nr 285, A.III  Wynik finansowy netto za rok obrotowy , dodatkowo wyodrębniając:
poz. 2852).  nadwyżkę przychodów nad kosztami (wielkość dodatnia)  w pozycji A.III.1 lub
Jeżeli wymienione wcześniej jednostki podejmą w trakcie roku obrotowego do-  nadwyżkę kosztów na przychodami (wielkość ujemna)  pozycji A.III.2.
datkowo (poza działalnością statutową) działalność gospodarczą, staną się wówczas Wynik finansowy ogółem, po zatwierdzeniu rocznego sprawozdania finansowego,
przedsiębiorcami i z dniem podjęcia tej działalności obowiązane będą stosować prze- zwiększa:
pisy ustawy o rachunkowości w pełnym zakresie.  koszty roku następnego (jest to wielkość ujemna wykazana w rachunku wyników
Jednostki prowadzące wyłącznie działalność statutową powinny określić sposób w wierszu K.I) albo
prowadzenia ksiąg rachunkowych w dokumentacji opisującej przyjęte zasady rachun-  przychody roku następnego (wielkość dodatnia wykazana w wierszu K.II).
kowości, o której mowa w art. 10 ust. 1 ustawy o rachunkowości. Sposób prowadzenia Różnicę dodatnią jednostki mogą także zaliczyć na zwiększenie funduszu statutowego.
ksiąg powinien uwzględniać rozmiar i specyfikę jednostki oraz zapewnić sporządzenie Wynika to z ż 2 ust. 4 rozporządzenia.
rocznych sprawozdań finansowych ze szczegółowością określoną w załączniku nr 1 i 2 do Pod datą zatwierdzenia sprawozdania finansowego  a więc w księgach następnego
rozporządzenia. roku  dokonuje się następujących zapisów:
1. Zaliczenie nadwyżki przychodów nad kosztami:
Przychody działalności statutowej
a) do przychodów działalności statutowej
Przychody jednostki prowadzącej wyłącznie działalność statutową obejmują w szcze- - Wn konto 84  Rozliczenia międzyokresowe przychodów ,
gólności: składki brutto określone statutem, dotacje i subwencje, nieodpłatnie otrzymane - Ma konto 70  Przychody działalności statutowej ,
składniki majątku, a także kwoty należne ze sprzedaży składników majątku. b) na zwiększenie funduszu statutowego
Ewidencję tych przychodów prowadzi się w ciągu roku na koncie 70  Przychody działal- - Wn konto 84  Rozliczenia międzyokresowe przychodów ,
ności statutowej . W celu prawidłowego sporządzenia sprawozdania finansowego wskazane - Ma konto 80  Fundusz statutowy .
jest prowadzić ewidencję analityczną do tego konta przychodów wyodrębniając: 2. Zaliczenie nadwyżki kosztów nad przychodami do kosztów działalności statuto-
 przychody z tytułu składek brutto określonych statutem (np. konto 70-1), wej:
 inne przychody określone statutem (np. konto 70-2).  Wn konto 40 lub 50  Koszty działalności statutowej ,
Na dzień bilansowy przychody działalności statutowej należy przeksięgować na wynik  Ma konto 65  Pozostałe rozliczenia międzyokresowe kosztów .
finansowy zapisem:
Ewa Gruchot
 Wn konto 70  Przychody działalności statutowej ,
 Ma konto 86  Wynik finansowy .
Podatkowa księga
Inne przychody
Oprócz wcześniej wskazanych podstawowych przychodów w jednostkach prowadzących
przychodów i rozchodów
działalność statutową mogą wystąpić inne przychody, których ewidencję należy prowadzić
zgodnie z ustawą o rachunkowości. Zalicza się do nich pozostałe przychody (konto 76-0),
Jak zaksięgować wypłatę ekwiwalentów
przychody finansowe (konto 75-0), zyski nadzwyczajne (konto 77-0).
dla pracowników?
Wymienione przychody na dzień bilansowy przenosi się na wynik finansowy zapisem:
 Wn konto 76-0  Pozostałe przychody , konto 75-0  Przychody finansowe , konto
Zatrudnionym pracownikom wypłacam ekwiwalenty: za pranie odzieży
77-0  Zyski nadzwyczajne ,
roboczej oraz za używanie własnej odzieży. W której kolumnie księgi po-
 Ma konto 86  Wynik finansowy .
datkowej zaksięgować te wypłaty?
Koszty działalności statutowej i koszty administracyjne
Pracodawca jest obowiązany zapewnić pranie, konserwację, naprawę, odpylanie
Jednostki nieprowadzące działalności gospodarczej mogą prowadzić ewidencję kosz- i odkażanie odzieży i obuwia roboczego. Wynika to z art. 2379 ż 2 Kodeksu pracy
tów na kontach zespołu 4 lub wyłącznie na kontach zespołu 5  decyzję w tym zakresie (Dz. U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 ze zm.). Jeżeli pracodawca nie może zapewnić prania
podejmuje kierownik jednostki. Ewidencję kosztów należy prowadzić ze szczegółowością odzieży roboczej, czynności te mogą być wykonywane przez pracownika, pod warun-
umożliwiającą prawidłowe sporządzenie rachunku wyników. Odrębnie należy ewiden- kiem wypłacania przez pracodawcę ekwiwalentu pieniężnego w wysokości kosztów
cjonować koszty działalności statutowej i koszty administracyjne. Wynika to z ż 2 ust. 3 poniesionych przez pracownika (art. 2379 ż 3 K.p.).
wymienionego rozporządzenia. Pracodawca może ustalić stanowiska, na których dopuszcza się używanie przez pra-
Ewidencję kosztów związanych z realizacją zadań statutowych, w tym także świad- cowników, za ich zgodą, własnej odzieży i obuwia roboczego, spełniających wymagania
czeń określonych statutem, można prowadzić na koncie 40 lub 50  Koszty działalności bezpieczeństwa i higieny pracy. Pracownikowi używającemu własnej odzieży i obuwia
statutowej . roboczego pracodawca wypłaca ekwiwalent pieniężny w wysokości uwzględniającej
Z kolei koszty administracyjne można ujmować na koncie 41 lub 51  Koszty administra- ich aktualne ceny (art. 2377 ż 2 i ż 4 K.p.).
cyjne . W ewidencji analitycznej prowadzonej do tych kont należy wyszczególnić nastę- Wydatki ponoszone przez pracodawcę na realizację obowiązków wynikających
pujące rodzaje kosztów: wynagrodzenia oraz ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia z przepisów Kodeksu pracy są związane z funkcjonowaniem firmy pracodawcy i pro-
na rzecz pracowników i innych osób, odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe środków wadzoną przez niego działalnością gospodarczą. Ponadto nie są wymienione w katalogu
trwałych i wartości niematerialnych i prawnych, zużycie materiałów i energii, usługi obce wyłączeń z kosztów uzyskania przychodów. Dlatego też można je ująć w kosztach
oraz pozostałe koszty o charakterze administracyjnym. w księdze podatkowej. Mogą jednak powstać wątpliwości czy zaksięgować je w ko-
Na dzień bilansowy koszty działalności statutowej oraz koszty administracyjne przenosi lumnie 12  Wynagrodzenia w gotówce i w naturze czy 13  Pozostałe wydatki ?
się na wynik finansowy zapisem: W kolumnie 12 należy wpisywać wynagrodzenia brutto wypłacane pracownikom.
 Wn konto 86  Wynik finansowy , Wynagrodzenia mogą obejmować m.in. wynagrodzenie zasadnicze, za godziny nad-
 Ma konto 40 lub konto 50  Koszty działalności statutowej , liczbowe, premie, dodatki stażowe i funkcyjne, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzy-
 Ma konto 41 lub konto 51  Koszty administracyjne . stany urlop. Nie zalicza się natomiast do wynagrodzeń ekwiwalentu za pranie odzieży
roboczej wykonywane we własnym zakresie przez pracowników oraz ekwiwalentu za
Inne koszty
używanie własnej odzieży roboczej.
W jednostce prowadzącej wyłącznie działalność statutową mogą wystąpić również inne Kwotę tych ekwiwalentów należy wpisać do księgi podatkowej w kolumnie 13
koszty poza wymienionymi wcześniej, tj. koszty finansowe (konto 75-1), pozostałe koszty z chwilą ich wypłacenia. Wpisu do księgi można dokonać na podstawie listy płac lub
(konto 76-1) oraz straty nadzwyczajne (konto 77-1). innego dowodu, na którym pracownik potwierdzi podpisem otrzymanie ekwiwalentu.
Na dzień bilansowy koszty te przenosi się na wynik finansowy zapisem: Jeżeli zaś kwota ekwiwalentu została przekazana na rachunek bankowy pracownika,
 Wn konto 86  Wynik finansowy , podstawą wpisu do księgi podatkowej będzie np. wyciąg bankowy.
 Ma konto 75-1  Koszty finansowe , konto 76-1  Pozostałe koszty , konto 77-1 Należy dodać, że przyznane pracownikowi ekwiwalenty pieniężne za pranie
 Straty nadzwyczajne . odzieży roboczej i używanie własnej odzieży stanowią dla pracownika przychód
niepodlegający opodatkowaniu (art. 21 ust. 1 pkt 11 ustaw o pdof  Dz. U. z 2000 r.
Prezentacja wyniku finansowego w sprawozdaniu finansowym
nr 14, poz. 176 ze zm.).
Po przeniesieniu na konto 86 wszystkich przychodów i kosztów za dany rok obrotowy
Dorota Przybyszewska
ustala się na tym koncie wynik finansowy.
Gazeta Podatkowa nr 14 " 18.02.2008 r.