ETAPY KSZTAA
TOWANIA WYNIKU FINANSOWEGO
ETAPY KSZTAA
TOWANIA WYNIKU FINANSOWEGO
Koszt wytworzenia Przychody ze sprze-
sprzedanych pro- daży produktów
duktów
Wynik ze sprzedaży
Pozostałe koszty Pozostałe przychody
operacyjne operacyjne
Wynik z działalności
operacyjnej
Koszty operacji Przychody finansowe
finansowych
Wynik z operacji
finansowych
Wynik brutto z dzia-
łalności gospodar-
czej
Straty nadzwyczajne Zyski nadzwyczajne
Wynik finansowy
brutto
Obowiązkowe ob-
ciążenia wyniku fi-
nansowego
Wynik finansowy netto
W wariancie kalkulacyjnym na konto  Wynik finansowy przenosimy konta zespołu  7 oraz konto  Po-
datek Dochodowy i inne obowiązkowe obciążenia wyniku finansowego
Wynik finansowy
Koszt sprzedanych Sprzedaż produktów
produktów
Wartość sprzedanych mate- Sprzedaż materiałów
riałów i towarów i towarów
Pozostałe przychody
Pozostałe koszty operacyjne operacyjne
Koszty finansowe Przychody finansowe
Straty nadzwyczajne Zyski nadzwyczajne
Podatek dochodowy i inne
obowiązkowe obciążenia
490
Rozliczenie kosztów
wyniku finansowego
Konta kosztów rodza-
rodzajowych
jowych  4
Koszty zarządu
Obroty kredytowe > obroty debetowe => zysk
Obroty debetowe > obroty kredytowe => strata
e-mail: [e-mail]
W wariancie porównawczym na konto  Wynik finansowy przenosimy obroty kont kosztów rodzajo-
wych zamiast kont zespołu  7 .
Wynik finansowy
 4 Sprzedaż produktów
Konta kosztów rodzajowych
 490 Rozliczenie kosztów Sprzedaż materiałów
rodzajowych i towarów
Koszt sprzeda- Zmniejszenie stanu produktów
nych produk-
Zwiększenie stanu produktów
tów
Pozostałe przychody
Pozostałe koszty operacyjne operacyjne
Koszty finansowe Przychody finansowe
Straty nadzwyczajne Zyski nadzwyczajne
Podatek dochodowy i inne
obowiązkowe obciążenia
wyniku finansowego
Koszt sprzeda-
nych produktów
Koszty zarządu
Obroty kredytowe > obroty debetowe => zysk
Obroty debetowe > obroty kredytowe => strata
e-mail: [e-mail]
UKA
AD RODZAJOWY KOSZTÓW
Zgrupowany jest w zespole czwartym planu kont, a do ewidencji tych kosz-
tów służą konta niebilansowe (wynikowe). Na kontach tych ujmuje się koszty proste dzia-
łalności eksploatacyjnej rzeczywiście poniesione w danym okresie sprawozdawczym, bez
względu na to, jakiego okresu faktycznie dotyczą.1
Do kosztów tych zalicza się:
a m o r t y z a c j a środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych obli-
a m o r t y z a c j a
czona według zasad ustalonych w planie amortyzacji. Nie ujmuje się tu nieplanowych
odpisów amortyzacyjnych (umorzeniowych),ponieważ obciążają one pozostałe koszty
operacyjne;
z u ż y c i e m a t e r i a ł ó w i e n e r g i i , w tym także ujmuje się rozchód opako-
z u ż y c i e m a t e r i a ł ó w i e n e r g i i
wań, paliwa, ogumienia, części zapasowych maszyn i urządzeń oraz drobne zakupy
materiałów biurowych,
u s ł u g i o b c e wykonywane przez jednostki spoza danej firmy, na przykład: remon-
u s ł u g i o b c e
towe, transportowe, budowlano-montażowe, pocztowe, telekomunikacyjne;
p o d a t k i i o p ł a t y , na przykład: podatek od nieruchomości, podatek od środ-
p o d a t k i i o p ł a t y
ków transportowych, opłata za wieczyste użytkowanie gruntu, podatek od towarów i
usług (VAT) naliczony, nie podlegający zwrotowi lub odliczeniu od podatku VAT na-
leżnego;
w y n a g r o d z e n i a (pieniężne i w naturze) za pracę przysługujące pracownikom
w y n a g r o d z e n i a
z tytułu stosunku pracy, umowy-zlecenia, bądz
umowy o dzieło;
u b e z p i e c z e n i a s p o ł e c z n e i i n n e ś w i a d c z e n i a , czyli tę część
u b e z p i e c z e n i a s p o ł e c z n e i i n n e ś w i a d c z e n i a
składek za ubezpieczenie, którą pokrywa pracodawca,
ś w i a d c z e n i a n a r z e c z p r a c o w n i k ó w , które wynikają z układów
ś w i a d c z e n i a n a r z e c z p r a c o w n i k ó w
pracy (świadczeń ustawowych) i dobrowolnych, dokonywanych bezpośrednio na rzecz
aktualnie zatrudnionych pracowników. W szczególności są to: składki z tytułu ubez-
pieczeń społecznych, funduszu pracy, funduszu gwarantowanych świadczeń pracow-
niczych, odpisy na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych, wydatki na szkolenie,
dopłaty do dojazdów pracowników, dopłaty do posiłków, wydatki na bhp (odzież, mle-
ko);
p o z o s t a ł e k o s z t y r o d z a j o w e obejmują wszystkie dotychczas nie wy-
p o z o s t a ł e k o s z t y r o d z a j o w e
mienione koszty proste, to jest podróże służbowe, koszty reprezentacji i reklamy,
składki ubezpieczeń majątkowych i inne.
Przedstawiony układ rodzajowy kosztów może być bardziej rozbudowany poprzez
wprowadzenie nowych pozycji. Niektóre podmioty wydzielają koszty podróży służbowych,
które są ewidencjonowane odrębnie. Dzięki temu możliwe jest utrzymanie kosztów na
właściwym poziomie. Z reguły wyodrębnia się te koszty, które mają istotne znaczenie dla
danej jednostki gospodarczej.
1
K. Czubakowska, K. Winiarska: Rachunkowość bez konta, ODDK, Gdańsk 1997, str. 129.
UKA
AD PODMIOTOWY
(WEDA
UG MIEJSC POWSTAWANIA)
(funkcjonalny) kosztów odzwierciedla zespół piąty zakładowego planu kont. W
tym układzie wyróżnia się 2:
koszty działalności podstawowej, które stanowią koszty działalności
produkcyjnej, usługowej, handlowej lub innej uznanej za podstawową. Mogą
to być poniesione koszty proste oraz koszty rozliczane w czasie;
koszty działalności pomocniczej i socjalnej, obejmującej głównie usługi
świadczone na rzecz działalności podstawowej i zarządu, na potrzeby bytowe
i socjalne pracowników. Są to usługi transportowe, remontowe, komputero-
we, wytwarzanie na własne potrzeby energii, pary lub inne mające na celu
zaspokojenie potrzeb bytowych (socjalnych) pracowników,
na przykład: prowadzenie hoteli robotniczych lub domów mieszkalnych, in-
ternatów, zakładowej służby zdrowia, ośrodków wypoczynkowych;
koszty zarządu dotyczące jednostki jako całości. Związane są z zarządza-
niem, organizacją, kierownictwem i obsługą administracyjną.
Celowe może być wyodrębnienie kosztów ogólno-administracyjnych (na
przykład: wynagrodzenia wraz z narzutami na płace pracowników zarządu,
delegacje służbowe, opłaty pocztowo-telekomunikacyjne) oraz kosztów
ogólnych (na przykład: utrzymanie terenu, magazynów, ochrona mienia);
koszty sprzedaży, ponoszone w związku ze sprzedażą produktów goto-
wych, na przykład: koszty transportu, załadunku i wyładunku, ubezpieczenia
produktów w czasie podróży, opakowań, reklamy, utrzymania stoisk handlo-
wych na targach i inne,
koszty zakupu, ponoszone w związku z zakupem materiałów lub towarów
takie jak transport, wyładunek, załadunek lub ubezpieczenie transportowe.
2
K. Czubakowska, K. Winiarska: Rachunkowość bez konta, ODDK, Gdańsk 1997, str. 130.
POZOSTAA
E PRZYCHODY POZOSTAA
E KOSZTY OPERACYJNE
OPERACYJNE
" Sprzedaż środków trwałych " Wartość sprzedanych środków trwałych
" Wartość odzysków z likwidacji środków " Koszty likwidacji środków trwałych
trwałych (np. złom)
" Wartość sprzedanych wartości niemate-
" Sprzedaż wartości niematerialnych i praw- rialnych i prawnych
nych
" Przedawnione, nieściągalne lub umorzone
" Odpisanie przedawnionych lub umorzo- należności
nych zobowiązań
" Zapłacone kary, grzywny, przekazane da-
" Otrzymanie (od kogoś) kar, grzywien, da- rowizny
rowizn, dotacji, subwencji, dopłat
" Koszty postępowania sądowego
" Nadwyżki inwentaryzacyjne, w tym nad-
" Odpisy z tytułu trwałej utraty wartości
wyżka gotówki w kasie
" Odpisane inwestycje, które nie przyniosły
żadnych efektów
PRZYCHODY FINANSOWE KOSZTY FINANSOWE
" Cena sprzedaży papierów wartościowych " Cena nabycia sprzedanych papierów war-
tościowych
" Otrzymane odsetki od lokat
" Zapłacone odsetki
" Otrzymane dywidendy
" Ujemne różnice kursowe
" Dodatnie różnice kursowe
" Dyskonta weksli własnych
" Dyskonta weksli obcych
" Odsetki i opłaty dodatkowe od środków
trwałych przyjętych w leasing finansowy
STRATY I ZYSKI NADZWYCZAJNE
" Skutki pożarów, powodzi, wyładowań atmosferycznych, wiatrów itd.
" Skutki zaniechania lub zawieszenia jakiegoś rodzaju działalności jednostki
" Sprzedaż zorganizowanej części mienia jednostki (np. ważnej gałęzi działalności)
Otrzymane odszkodowania z tytułu ubezpieczenia majątkowego
" Wartość odzyskanych materiałów ze składników majątkowych zniszczonych
wskutek czynników losowych, itp.
STRATY
ZYSKI