10 RACHUNKOWOŚĆ DLA KAŻDEGO
www.gazetapodatkowa.pl
Wynik finansowy
w rachunku zysków i strat
W księgach rachunkowych wynik finansowy netto z całokształtu działalności gospodar- Na dzień bilansowy po stronie Ma konta 86 księguje się salda kredytowe następujących
czej ustala się na koncie 86  Wynik finansowy . Na dzień bilansowy ujmuje się po stronie kont:
Ma tego konta wszystkie osiągnięte w danym roku obrotowym przychody, natomiast po - przychody ze sprzedaży produktów (konto 70-0),
stronie Wn tego konta ujmuje się koszty związane z tymi przychodami. - przychody ze sprzedaży towarów i materiałów (konto 73-0 i konto 74-0),
Na koniec roku konto 86 może wykazywać dwa salda: saldo Wn oznacza, że jednostka - przychody finansowe (konto 75-0),
poniosła stratę na całokształcie działalności, natomiast saldo Ma konta 86 informuje o wiel- - pozostałe przychody operacyjne (konto 76-0),
kości osiągniętego zysku w danym roku. - zyski nadzwyczajne (konto 77-0).
Wynik finansowy ustala się i prezentuje w rachunku zysków i strat w zależności od Wzór rachunku zysków i strat określa również załącznik nr 1 do ustawy o rachunko-
przyjętego przez jednostkę wariantu. wości. Zgodnie z tym wzorem w kalkulacyjnym rachunku zysków i strat należy ustalić
i wykazać odrębnie:
Ustalanie wyniku finansowego w porównawczym rachunku zysków
- wynik brutto ze sprzedaży  pozycja C,
i strat
- wynik ze sprzedaży  pozycja F,
W jednostce sporządzającej porównawczy rachunek zysków i strat na koniec roku ob- - wynik z działalności operacyjnej  pozycja I,
rotowego po stronie Wn konta 86 księguje się salda następujących kont: - wynik z działalności gospodarczej  pozycja L,
- poniesione koszty według rodzajów  w korespondencji z poszczególnymi kontami - wynik finansowy brutto  pozycja N,
kosztów działalności operacyjnej ujętych na kontach zespołu 4, - wynik finansowy netto  pozycja R.
- saldo konta 49  Rozliczenie kosztów wyrażające zmniejszenie stanu produktów Wynik ze sprzedaży brutto (zysk lub stratę) ustala się przyporządkowując sumie przycho-
oraz rozliczeń międzyokresowych kosztów na koniec roku w stosunku do ich stanu dów netto ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów (wykazanych w wierszu A.I i A.II)
na początek roku, tylko te koszty, które poniesione zostały w celu ich osiągnięcia. Koszty te obejmują:
- wartość sprzedanych towarów i materiałów w cenie zakupu lub nabycia (konto 73-1, - koszt wytworzenia sprzedanych produktów (wiersz B.I),
konto 74-1), - wartość sprzedanych towarów i materiałów (wiersz B.II).
- koszty finansowe (konto 75-1), Uwzględniając koszty sprzedaży i koszty ogólnego zarządu (pozycja D i E) otrzymuje
- pozostałe koszty operacyjne (konto 76-1) się zysk (stratę) ze sprzedaży (pozycja F).
- straty nadzwyczajne (konto 77-1), Pozostałe etapy i zasady dochodzenia od zysku (straty) ze sprzedaży do wyniku finanso-
- obowiązkowe obciążenie wyniku finansowego (konto 87). wego netto w kalkulacyjnym rachunku zysków i strat są analogiczne jak w porównawczym
Z kolei po stronie Ma konta 86 księguje się na koniec roku salda następujących kont: rachunku zysków i strat.
- przychody ze sprzedaży produktów (konto 70-0), Ewa Gruchot
- saldo Ma konta 49 wyrażające zwiększenia stanu produktów oraz rozliczeń między-
okresowych kosztów,
Podatkowa księga
- obroty wewnętrzne ujęte na koncie 79-0  Obroty wewnętrzne ,
- przychody ze sprzedaży towarów i materiałów (konto 73-0 i konto 74-0),
przychodów i rozchodów
- przychody finansowe (konto 75-0),
- pozostałe przychody operacyjne (konto 76-0),
Ustalenie dochodu za 2007 r. na podstawie księgi
- zyski nadzwyczajne (konto 77-0).
Wzór porównawczego rachunku zysków i strat określony został w załączniku nr 1 do
Rozpocząłem działalność gospodarczą w trakcie roku 2007 i prowadzi-
ustawy o rachunkowości (Dz. U. z 2002 r. nr 76, poz. 694 ze zm.). Zgodnie z wzorem tego
łem księgę podatkową. Jak ustalić dochód do opodatkowania podatkiem
rachunku należy ustalić i wykazać odrębnie:
dochodowym na podstawie tej księgi?
- wynik ze sprzedaży  pozycja C,
- wynik z działalności operacyjnej  pozycja F, Podatnicy prowadzący księgi podatkowe obliczają dochód z działalności gospodar-
- wynik z działalności gospodarczej  pozycja I, czej zgodnie z art. 24 ust. 2 ustawy o pdof (Dz. U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 ze zm.). Z tego
- wynik finansowy brutto  pozycja K, przepisu wynika, że dochód ustala się jako różnicę między przychodami a kosztami
- wynik finansowy netto  pozycja N. ich uzyskania, przy uwzględnieniu różnic remanentowych.
Wynik ze sprzedaży, tj. zysk lub stratę (pozycja C) ustala się przeciwstawiając przycho- Natomiast praktyczne wskazówki jak ustalić dochód w księdze podatkowej zawarte
dom netto ze sprzedaży i zrównanym z nimi (wykazanym w wierszu A) koszty działalności są w załączniku nr 1 do rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie prowadzenia
operacyjnej (wykazane w wierszu B). podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz. U. z 2003 r. nr 152, poz. 1475 ze zm.).
Dodając do wyniku ze sprzedaży pozostałe przychody operacyjne (wykazane w pozy- W celu ustalenia dochodu osiągniętego w roku podatkowym należy na oddzielnej
cji D) oraz odejmując pozostałe koszty operacyjne (wykazane w pozycji E) ustala się zysk stronie księgi:
(stratę) z działalności operacyjnej (pozycja F). 1) ustalić wartość osiągniętego przychodu w roku podatkowym (kolumna 9),
Dodając przychody finansowe (pozycja G) oraz koszty finansowe (pozycja H) ustala się 2) ustalić wysokość poniesionych w roku podatkowym kosztów uzyskania przychodów,
zysk (stratę) na działalności gospodarczej (pozycja I). w sposób następujący:
Uwzględniając wynik zdarzeń nadzwyczajnych (wykazanych w pozycji J) otrzymuje a) wartość spisu z natury na początek roku podatkowego,
się zysk (stratę) brutto, którą wykazać należy w pozycji K. b) plus wydatki na zakup towarów handlowych i materiałów (kolumna 10),
W kolejnej pozycji rachunku zysków i strat wykazuje się podatek dochodowy (pozy- c) plus wydatki na koszty uboczne zakupu (kolumna 11),
cja L). Pozycję tę wypełniają jednostki będące podatnikami podatku dochodowego od d) minus wartość spisu z natury na koniec roku podatkowego,
osób prawnych. Podatek dochodowy wykazywany w tej pozycji może obejmować zarówno e) plus kwota pozostałych wydatków (kolumna 14 albo 15 w  starym wzorze
część bieżącą (zgodną z kwotą podatku wykazaną w zeznaniu rocznym CIT-8) oraz część księgi),
odroczoną. f) minus wartość wynagrodzeń w naturze ujętych w innych kolumnach księgi
Bieżący podatek należy ustalać według zasad określonych w ustawie o podatku docho- (np. w gastronomii koszty zakupu materiałów i towarów handlowych zużytych
dowym od osób prawnych. do przygotowania posiłków dla pracowników, które zostały wpisane w kolum-
Część odroczona stanowi różnicę pomiędzy stanem rezerw i aktywów z tytułu podatku nie 10),
odroczonego na koniec i początek okresu sprawozdawczego. Ustala się je z uwzględnieniem 3) wartość osiągniętego przychodu pomniejszyć o wysokość poniesionych w roku
art. 37 ust. 1 10 ustawy o rachunkowości. Zagadnienia z tym związane zostały omówione podatkowym kosztów uzyskania przychodu  wynikająca z tego obliczenia różnica
w poprzednim numerze Gazety Podatkowej na stronie 10. stanowi kwotę dochodu osiągniętego w roku podatkowym.
W kolejnej pozycji M  Pozostałe obowiązkowe zmniejszenia zysku (zwiększenia straty)
przedsiębiorstwa państwowe oraz jednoosobowe spółki Skarbu Państwa lub gminy wyka- Przykład
zują obliczone za rok wpłaty z zysku. Podatnik rozpoczął prowadzenie działalności gospodarczej w ciągu 2007 r. i za-
Jednostki będące podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych doprowadzają łożył księgę według nowego wzoru. Na koniec roku podatnik podsumował kolumny
wynik finansowy brutto do wyniku finansowego netto (pozycja N) odejmując od pozycji w księdze podatkowej, a pod rocznym podsumowaniem wpisał w kolumnie 10 wartość
K kwoty wykazane w pozycji L i M. remanentu końcowego sporządzonego na dzień 31.12.2007 r. Następnie na oddzielnej
Osoby fizyczne oraz spółki osobowe nie wypełniają pozycji L ani M. W tych jednostkach stronie dokonał ustalenia dochodu przy uwzględnieniu różnicy remanentów: końco-
wynik finansowy brutto jest jednocześnie wynikiem finansowym netto. wego i początkowego (sporządzonego na dzień rozpoczęcia działalności).
Wynik finansowy netto (zysk lub strata) wykazany w rachunku zysków i strat w pozycji N zł gr
musi być zgodny z saldem konta 86  Wynik finansowy .
1) Przychód (kolumna 9): 458.159,89
Wynik finansowy netto wykazuje się w bilansie w pasywach w pozycji A.VIII  Zysk
2) Wysokość kosztów uzyskania przychodów poniesionych w roku
(strata) netto jako element kapitału (funduszu) własnego.
podatkowym:
wartość spisu z natury na początek roku podatkowego 0
Ustalenie wyniku finansowego w kalkulacyjnym rachunku zysków
+ wydatki na zakup towarów handlowych i materiałów (kolumna 10) 321.238,99
i strat
+ wydatki na koszty uboczne zakupu (kolumna 11) 8.123,54
W jednostce sporządzającej kalkulacyjny rachunek zysków i strat na koniec roku obro-
 wartość spisu z natury na koniec roku podatkowego 35.421,78
towego po stronie Wn konta 86 księguje się salda następujących kont:
+ kwota pozostałych wydatków (kolumna 14) 76.294,67
- koszt wytworzenia sprzedanych produktów (konto 70-1),
 wartość wynagrodzeń w naturze ujętych w innych kolumnach 0
- wartość sprzedanych towarów i materiałów w cenie zakupu lub nabycia (konto 73-1,
księgi
konto 74-1)
Razem koszty uzyskania przychodu: 370.235,42
- koszty sprzedaży (konto 52),
3) Ustalenie dochodu osiągniętego w roku podatkowym:
- koszty zarządu (konto 55),
przychód (pkt 1) 458.159,89
- koszty finansowe (konto 75-1),
 koszty uzyskania przychodów (pkt 2) 370.235,42
- pozostałe koszty operacyjne (konto 76-1)
Dochód: 87.924,47
- straty nadzwyczajne (konto 77-1),
Dorota Przybyszewska
- obowiązkowe obciążenie wyniku finansowego (konto 87).
Gazeta Podatkowa nr 13 " 14.02.2008 r.