90 Â

WIAT

N

AUKI

Sierpieƒ 2000

M

anuel Alberto Ricart, au-
tor ksià˝ki Linux dla ˝ó∏to-
dziobów, postawi∏ sobie za
cel wprowadzenie prze-

ci´tnego u˝ytkownika komputera oso-
bistego PC w podstawy u˝ytkowania
systemu operacyjnego Linux. System ten
zas∏u˝enie zdobywa ostatnio coraz bar-
dziej znaczàcà pozycj´ na zdominowa-
nym przez MS Windows rynku kompu-
terów PC, zyskujàc zwolenników dzi´ki
niezawodnoÊci i stabilnoÊci. Nie bez zna-
czenia pozostaje tak˝e fakt, ˝e jest on do-
st´pny za darmo i to razem z kodem êró-
d∏owym. Na podobnych zasadach
rozpowszechnianych jest tak˝e wiele
programów pozwalajàcych w systemie
Linux przeprowadzaç zarówno oblicze-
nia naukowe, jak i przetwarzaç obrazy
lub sk∏adaç dokumenty. Co wi´cej, Li-
nux dost´pny jest nie tylko dla
komputerów PC, a jego obs∏uga
jest bardzo podobna do obs∏ugi
komercyjnych systemów UNIX.
Wszystko to sprawia, ˝e opano-
wanie tego systemu mo˝e byç
dobrà inwestycjà.

Przeci´tnego u˝ytkownika

komputera PC zapewne odstra-
sza jednak od Linuxa doÊç roz-
powszechniona opinia, ˝e jest on
przeznaczony g∏ównie dla spe-
cjalistów, a jego u˝ytkowanie, zw∏aszcza
instalacja i utrzymanie, wymaga wyso-
kich kwalifikacji. Tymczasem Linux dla
˝ó∏todziobów pozwala przekonaç si´, ˝e
opanowanie systemu, przynajmniej w
podstawowym zakresie, nie przekracza
mo˝liwoÊci zwyk∏ego Êmiertelnika.

Kupujàc ksià˝k´, otrzymujemy tak˝e

p∏yt´ CD, zawierajàcà omawianà w niej
dystrybucj´ OpenLinux 1.3 firmy Cal-
dera i pakiet biurowy StarOffice w wer-
sji 4.0, co pozwala zainstalowaç system
i od razu sprawdziç w praktyce zdoby-
wanà wiedz´. Autor zastrzega, ˝e nie
zamierza∏ napisaç przewodnika po sys-
temie operacyjnym Linux i rzeczywi-
Êcie nie znajdziemy w jego ksià˝ce kom-
pletnej listy i opisu dost´pnych narz´dzi
oraz programów posegregowanych we-
d∏ug ich przeznaczenia. Linux dla ˝ó∏to-
dziobów pozwala czytelnikowi staç si´
samodzielnym u˝ytkownikiem Linuxa
– chce nauczyç go podstawowych za-
gadnieƒ zwiàzanych z u˝ywaniem sys-
temu i umo˝liwiç mu dalsze samodziel-
ne rozwijanie tych umiej´tnoÊci.

Pierwsza cz´Êç ksià˝ki zapoznaje nas

z pracà w Êrodowisku graficznym Open-
Linuxa, czyli w X Windows wspó∏pracu-
jàcym z pulpitem KDE. Lektura tej cz´-
Êci pozwala si´ przekonaç, ˝e typowe ope-
racje, na przyk∏ad edycja i przenoszenie
plików oraz korzystanie z ró˝nych us∏ug
sieciowych, takich jak FTP, WWW czy
poczta elektroniczna sà w Êrodowisku Li-
nux równie ∏atwe jak w MS Windows.
Druga omawia prac´ z wykorzystaniem
pow∏oki. Chocia˝ obs∏uga komputera za
pomocà wiersza poleceƒ sta∏a si´ ostat-
nio niemodna, warto wiedzieç, ˝e wiele
czynnoÊci mo˝na wykonaç znacznie szyb-
ciej w ten sposób ni˝ przedzierajàc si´
przez gàszcz pozycji menu. W przyst´p-
ny sposób omówiono tu takie przydatne
mechanizmy, jak przekierowywanie wej-
Êcia/wyjÊcia procesów, przetwarzanie

potokowe, korzystanie z
mechanizmów kontroli
dost´pu do pliku i wiele
innych. Mo˝na tylko ˝a∏o-
waç, ˝e nie omówiono
tworzenia skryptów, wy-
konywanych przez pow∏o-
k´. Poniewa˝ samodzielna
nauka jest bardzo wa˝na
w poznawaniu Linuxa, au-
tor dostarcza w tej cz´Êci
tak˝e informacji, jak korzy-

staç z systemu pomocy Linuxa, jego boga-
tej dokumentacji oraz jeszcze bogatszych
zasobów wiedzy na jego temat dost´p-
nych w Internecie.

Dwie pierwsze cz´Êci przekazujà wie-

dz´ potrzebnà zwyk∏emu u˝ytkowni-
kowi Linuxa; jeÊli jednak pracujemy
w Êrodowisku Linux na w∏asnym kom-
puterze, przypada nam tak˝e funkcja
administratora systemu. Trzecia cz´Êç
ksià˝ki wprowadza czytelników w pod-
stawowe tajniki tej odpowiedzialnej
funkcji. Mo˝na tu m.in. znaleêç infor-
macje o tym, jak skonfigurowaç system,
aby móg∏ udost´pniaç pliki innym kom-
puterom (tak˝e takim, które pracujà pod
kontrolà innych systemów operacyj-
nych) oraz aby korzysta∏ z danych udo-
st´pnianych przez inne komputery.

Ksià˝ka jest napisana tak, aby mak-

symalnie u∏atwiç czytelnikowi odna-
lezienie przydatnych dla niego informa-
cji, a zarazem nie przecià˝aç go zb´dnà
na razie wiedzà. Temu równie˝ s∏u˝y
wyodr´bnienie trudniejszych, technicz-
nych informacji w specjalnych ramkach,

a tak˝e specyficzna budowa spisu tre-
Êci, dost´pnego w dwóch wersjach –
ogólnej, pozwalajàcej ∏atwo ogarnàç pe∏-
nà treÊç ksià˝ki i szczegó∏owej, poma-
gajàcej odnaleêç odpowiedzi na kon-
kretne pytania.

OczywiÊcie, nie ma ró˝y bez kolców

i mo˝na Linuxowi dla ˝ó∏todziobów wytknàç
pewne niedociàgni´cia. T∏umacz nie
ustrzeg∏ si´ potkni´ç j´zykowych, cz´sto
wynikajàcych z braku ustalonej polskiej
terminologii, ale czasami po prostu z kal-
kowania angielskich zwrotów. Z kolei
fakt, ˝e mamy do czynienia z przek∏adem,
spowodowa∏ wyd∏u˝enie cyklu wydaw-
niczego i zdezaktualizowanie do∏àczo-
nego oprogramowania. Obecnie OpenLi-
nux dost´pny jest w wersji 2.4, a StarOffice
w wersji 5.1. OczywiÊcie, poniewa˝ opis
dotyczy wersji wczeÊniejszych, nale˝a∏o-
by pozostawiç oryginalnà p∏yt´ CD, ale
mo˝e warto by∏oby tak˝e do∏àczyç dodat-
kowà z najnowszymi wersjami? Czytel-
nik musi tak˝e zdawaç sobie spraw´, ˝e
ksià˝ka dotyczy konkretnej dystrybucji
Linuxa. Wprawdzie wiele omówionych
zagadnieƒ dotyczy wszystkich wersji te-
go systemu, jednak niektóre szczegó∏y
mogà wyglàdaç inaczej w przypadku dys-
trybucji Debian lub RedHat.

Wojciech Zabo∏otny

Od tego warto zaczàç

LINUX DLA ˚Ó¸TODZIOBÓW. Manuel Alberto Ricart. T∏umaczy∏
Maciej Miechowicz, Dom Wydawniczy REBIS, Poznaƒ 2000.

Recenzje

W K S I ¢ G A R N I A C H

Wydawnictwo Prószyƒski i S-ka
Tajemne przekazy Rudolf Kippenhahn
Charakter praw fizycznych Richard P.

Feynman

Kosmiczne zwiàzki Carl Sagan
Wspó∏czesna opowieÊç wigilijna

Robert Gilmore

Âwiaty wyobraêni Freeman Dyson
Rewolucja naukowa Steven Shapin
Klon. Dolly by∏a pierwsza Gina Kolata
W poszukiwaniu ˝ycia na Marsie

Donald Goldsmith

10 najwi´kszych odkryç w medycynie

Meyer Friedman, Gerald W. Friedland

Alicja w krainie kwantów

Robert Gilmore

Ekologia w obrazkach Larry Gonick

Wydawnictwo Amber
Skarby matematyki Red. Timothy

Frerris

Wydawnictwo Chemiczne
Ekologiczne k∏amstwa ekowojowników

Przemys∏aw Mastalerz

Wydawnicwto G+J RBA
Orbita. Astronauci NASA fotografujà

Ziemi´ Ray Apt, Michael Helfert,
Justin Wilkinson

Królestwa zwierzàt. Ostoje dzikiej

przyrody Douglas Botting, Patrick R.
Booz, Kenneth Brower, Tom Melham,
Graham Pizzey, Anthony Smith