Od tego co już wróciłam z xera;)
Symbolizm i obrazowanie w systemie pierwotnym( archetypy składają się na symbole
Koncepcje czasu w myśleniu mistycznym
obowiązuje czas cykliczny( święty, nieśmiertelny) a nie linearny( zwykły czas).
Według Durkheima; mamy czas;
sacrum- czas wyłączony, święty, wieczny, czas nieskończony. W tym czasie śmierć jest tylko przejściem do lepszego świata.
profanum- czas skończony, linearny, tutaj śmierć to koniec życia, czas to kołysanie się miedzy życiem i śmiercią.
Koncepcja przestrzeni w myśleniu pierwotnym;
Kosmos był modelem ładu i porządku, swoistym rodzajem bóstwa. Nawet wioski starożytnych miały kształt kosmosu( okręgu) mówiono że są skażone okręgiem, ładem, porządkiem.
Znaczenie mitu religia
Mit pomaga jednostce przetrwać trudne chwile.
Absolutna prawdziwość mitu- jest lepszym wyjaśnieniem niż nauka. Każde naukowe rozwiązanie problemu można obalić, natomiast mit jest nie podważalny. Ma duże znaczenie w rzeczywistości( znak siły nadnaturalnej).
Dosłowność mitu-występuje w religiach pierwotnych. Mamy 2 rodzaje;
etnocentryzm w myśleniu pierwotnym- każdy mit jest znakiem kontekstu, każdy mit jest uniwersalny( moje myślenie jest poprawne)
Sakralność- zasadnicza forma myślenia religijnego, święta i niepodważalna forma. Ład społeczny jest odbiciem ładu świętego( nie jest on tworem ludzkim), stąd tak wielkie znaczenie ma temat tabu- pewne zasady ssą zakazane, nie do ruszania
Typy Religi;
Animizm- (Taylor) - wiara w istoty duchowe. Religia społeczeństw pierwotnych zasadza się w animizmie. Dusze traktuje się jako bardzo ważny element. Choroba to inaczej utrata duszy lub jej wędrówka. Jako pewien element występuje w każdej religi( wyobrażenie duszy).
Mana-malezyjskie( Maretto)- siła emanująca ze wszystkich przedmiotów oddziaływująca na nie. Maja je przedmioty jak i ludzie. Emanuje z przedmiotów dużych wzbudzających uznanie.
Religia =pozytywna energia.
Funkcje religi
religia jako siła integrująca( Malinowski, Marks, Durkheim)potwierdza wartości, normy na podstawie których budują się pewną tożsamość( integrują tożsamość)
religia jako nadająca sens życiu- tylko religia jako jedyna mówi o tym co będzie po śmierci.
religia jasko funkcjonalny równoważnik- istnieją nauka, sztuka ale pewnym zjawiskiem jest brak wyparcia rzeczywistości ponad naturalnej. Rola nauki jest ograniczona. Religia wszystko tłumaczy, wyjaśnia( przychodzi w tedy gdy tracimy siły np. na łożu śmierci)
Dysfunkcyjne ujęcie religi;
religia opium dla ludu( Marks)-paraliżuje człowieka, mówi o życiu przyszłym, nie mówi o tym co teraz, nie angażuje w Zycie, niesprawiedliwy system prawny. Religia zapewniała moralne uzasadnienie spraw społecznych.
zmiana społeczna a religia( Weber)- religia wpływa na zmiany, religia- teologia wyzwolenia!
Główne religie świata;
Chrześcijaństwo- ok. 1 mld wyznawców
Islam 500 mln wyznawców( Afryka pół., bliski wschód, Indonezja) prorok Mahomet, powstała w 6-7 w n.e.
( Mahomet wysłannik Allacha) Koran(święte słowo). Islamiści modlą się 5x dziennie i musza odbyć chociaż 1 w życiu pielgrzymkę do mekki
Buddyzm 250 mln wyznawców głównie Indie, Korea Chiny, Japonia , 6 w p.n.e. modlitwa-mantra
8-raka ścieżka szlachetności
wiara
postanowienie
mowa
czyn
życie
dążenie
pamiętanie
zagłębianie sie
Judaizm 17 mln wyznawców( Jerozolima), bóg Jahwe, zawarli po przez Abrahama przymierze z Bogiem( naród wybrany) Święta księga Tora i najważniejsze prawo 10 przykazań
Religia system kulturowy w ramach antropologii interpretacyjnej
Postawa, przedmiot- cos co istnieje realnie
Clifford Geertz( Girts)
Porównuje siebie z
Bronisławem Malinowskim; Malinowski jest dla niego antropologiem wielkiej klasy, w jego dziełach dostrzega w tle niepewność, bezradność. Był mu bliski z powodu poczucia bezradności w tekstach. U Geertz'a niepewność jest usprawiedliwiona bo on zakłada że rzeczywistość nie jest przejrzysta, jest tekstem o nieznanej gramatyce.
Edward Evans-Pritchard ( omawia jego teksty z wypraw wojennych) mówi tym samym językiem, ta sama pewność przetacza się przez tekst, jest on pewny. Jest on odległy Girtsowi , nie zgadza się z nim pod względem pewność)
Ruth Benedict- z wielka pasja i oddaniem buduje antropologie, jest mu bliska z pasją i przejęciem w swoich pracach bo utożsamia się z tekstem
Claude'a Levi-Straussa; jest hiper-racjonalistą, jest mu bardzo daleki. Uważa że jego tok pisania to; pasja ale i niepewność jaki i ostrożność w pisaniu.
Kategorie u Clifford'a Geertz'a;
kultura- to tekst, muzyka- manuskrypt
jego porównanie- analogia muzyki- żeby powstała kultura nie wystarczą umiejętności, lecz trzeba ją zaobserwować( skrzypce)
kultura przypomina tekst( Paul Riker) 2 podejścia;
doświadczenie bliskie i dalekie( można je łączyć)
bliskie- dane nam było to przeżyć
dalekie- nie przeżyliśmy ich jeszcze
prawda etnograficzna i realizm etnograficzny;
realizm- to rzeczywistość dająca się opisać, zmierzyć, to jest realizm, można go z fotografować ( ma początek w antropologii modernistycznej)
prawda- kiedy kulturę przywiązuje się do tekstu a nie do organizacji, prawda naturalna, dyskursywna, dochodząca do uzasadnień.
religia to tekst który się czyta; tekst z ;
podstawową wartościąład, porządek
w trakcie obrzędu uczestnicy budują w sobie wszechobecne trwale nastroje i motywacje, którym nadano taki status faktyczności, że one wydają się realistyczne.
Symbole Girts
wyobrażenie- znaczenie symbolu
jakie znaczenie nadaje kontekst = znaczenie znaku
system symboli 2 modele;
model for- kultura drogowskaz, wskazanie jako reguła, co powinienem wiedzieć, jak się zachować w danym kontekście kulturowym
model off- jak się sprawy maja, jak faktycznie reagujemy, jak się zachowujemy w rzeczywistości
między tymi modelami mamy napięcie model for przechodzi w off( przechodniość modeli)
budowanie nowego ładu 3 podejścia;
poznawcze- człowiek wie, nie zostawia niczego bez wyjaśnienia
emocjonalne- najczesciej cierpienie nabiera sensu w perspektywie religijnej
etyczne- system symboli nadaje sens, wyznacza jasna granicę miedzy dobrem i złem.