Konspekt lekcji języka polskiego dla klasy VI szkoły podstawowej: " Co pamiętamy o czasowniku ? – przypomnienie wiadomości z klasy V"
Cele lekcji:
Uczeń :
W sferze wiadomości:
- zna pytania czasownika
- wie, że czasownik to odmienna część mowy
- wie, przez co odmienia się czasownik
- wie, co określa czasownik
- wie, że czasownik odmienia się przez trzy czasy
- wie, co to jest tryb
- zna trzy tryby czasownika
- potrafi określić formę czasownika
w sferze umiejętności:
- potrafi wyjaśnić znaczenie czasowników
- potrafi określić funkcje form czasownika w
zdaniach (osobę, liczbę, tryb, czas i rodzaj)
- umie uzupełnić zdania czasownikami w odpowiedniej formie
- omawia trzy tryby czasownika
w sferze wychowawczej:
- poszerzenie wiadomości o języku ojczystym
Metody pracy: heureza, elementy dyskusji,
Formy pracy: jednostkowa, zbiorowa.
Pomoce dydaktyczne:
Plan pracy :
1. czynności organizacyjne – powitanie uczniów, starcie tablicy, zapisanie tematu lekcji
2. uświadomienie celów lekcji
3. temat lekcji
4. opracowanie
5. powtórzenie, uogólnienie, wnioski
6. podanie i wyjaśnienie pracy domowej
7. ocena pracy uczniów.
Przebieg lekcji:
I. Nauczyciel prosi uczniów o przypomnienie z klasy V wiadomości o czasowniku jaka to część mowy, co nazywa, na jakie odpowiada pytania, przez co się odmienia, jaką pełni funkcję w zdaniu
N Jaką częścią mowy jest czasownik?
U Czasownik jest odmienną częścią mowy.
N Co nazywa czasownik?
U Czasownik nazywa czynności lub stany
N Na jakie pytania odpowiada czasownik?
U Czasownik odpowiada na pytania : co robi?, co się z kimś dzieje?
N Przez co odmienia się czasownik?
U Czasownik odmienia się przez osoby, liczby, czasy, tryby i rodzaje.
N Jaką funkcję pełni czasownik w zdaniu?
U. Czasownik zdaniu pełni funkcję orzeczenia
N. Proszę mi teraz przypomnieć, co to jest tryb i jakie wyróżnia się tryby czasownika?
U Tryb to sposób wyrażania stosunku osoby mówiącej lub piszącej do czynności, o której ta osoba mówi lub pisze. Wyróżnia się trzy tryby czasownika w formie osobowej: oznajmujący (orzekający), przypuszczający i rozkazujący.
II. Zapisanie tematu lekcji :
Co pamiętamy o czasowniku ? – przypomnienie wiadomości z klasy V.
III. Następnie nauczyciel rozdaje karty pracy, z którymi uczniowie będą pracować na zajęciach.
Wśród podanych wyrazów ukryły się czasowniki. Podkreśl je . Określ osobę, liczbę oraz czas.
przód, tył, żyto, tętnice, dziura, łatał, będą świecić, śmieci, ściągali, schła, pchła, szachy, gram, ryba, pijesz, jadła, tańczył, chleb,
………………………………………………………… ……………….………………………………………………..
……………………………………………………….. ……………………………………………………………….
……………………………………………………… ……………………………………………………………..
………………………………………………………. ………………………………………………………………
Na jakie pytania odpowiadają czasowniki?.........................................................
Czy różnią się podane czasowniki?
kupiłem, kupuję, kupię
.......................................................
Z każdego nawiasu wybierz odpowiedni wyraz i dopisz go do czasownika. Wskaż czasowniki o rodzaju niemęskoosobowym i męskoosobowym
(łucznicy, armaty)................................strzelali
(damy, słudzy)......................................klaskały
(dziewczęta, książęta)...........................patrzyli
(rycerze, konie).....................................czekały
Przez co odmienia się czasownik?.........................................................................
Uzupełnij podaną tabelę.
Tryb orzekający |
Tryb rozkazujący |
Tryb przypuszczający |
---|---|---|
Liczba pojedyncza | ||
rysuję | ||
pisałbyś, pisałabyś | ||
niech czeka | ||
Liczba mnoga | ||
czekajmy | ||
rysujecie | ||
pisaliby, pisałyby |
Odmień w czasie przeszłym czasownik wołać.
………………………………. ……………………………….
………………………………. ……………………………….
………………………………. ……………………………….
Dopisz czasowniki w liczbie mnogiej.
odkurza - ………………………………..
gotuje - …………………………………
sprząta - ………………………………..
kieruje - ………………………………..
myje - ………………………………..
Uzupełnij tabelkę:
CZAS PRZESZŁY | CZAS TERAŹNIEJSZY | CZAS PRZYSZŁY |
---|---|---|
spałem | ||
marzę | ||
Będziesz tańczyć | ||
pije |
Uzupełnij zdania wpisując czasowniki w odpowiedniej formie.
Niedawno (czytać)____________ książkę o górach. Obecnie (wiać) ____________ wiatr. Jutro (świecić) ____________słońce. Ola (lubić) ____________ Marcina.
Napisz zdanie w czasie przeszłym i przyszłym.
Wiosną ptaki wracają do swoich gniazd.
Czas przeszły: _______________________________________________
Czas przyszły: _______________________________________________
IV. Nauczyciel prosi wybranych uczniów o zebranie dotychczasowych wiadomości o czasowniku.
Czasownik jest odmienną częścią mowy. Nazywa czynności lub stany. Odpowiada na pytania co robi?, co się z kimś dzieje? Odmienia się przez osoby, liczby, czasy, tryby i rodzaje. W zdaniu pełni funkcję orzeczenia. Czasownik posiada trzy czasy.
Praca domowa
Z podanych czasowników wybierz trzy i ułóż z nimi zdania : w trybie orzekającym, przypuszczającym i rozkazującym. Każdy czasownik powinien występować w jednym z trybów.
pisać, rozwijać, trząść się, odnieść , ponieść, zejść, znosić,
……………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………..