17 Rozwijanie sprawności pisania i czytania ze zrozumieniem

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

Marzena Borowska

Rozwijanie sprawności pisania i czytania ze zrozumieniem
341[01].Z6.02

Poradnik dla ucznia

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Recenzenci:

mgr inż. Renata Kacperska

mgr Edward Maliszewski

Opracowanie redakcyjne:

mgr Marzena Borowska

Konsultacja:

mgr inż. Marek Rudziński

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczn

programu jednostki modułowej 341[01].Z6.02,

„Rozwijanie sprawno

ci pisania i czytania ze zrozumieniem”, zawartego w modułowym

programie nauczania dla zawodu technik agrobiznesu.

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

2. Wymagania wstępne

3. Cele kształcenia

4. Materiał nauczania

4.1. Podstawowe pojęcia i definicje ekonomiczne

4.1.1. Materiał nauczania

4.1.2. Pytania sprawdzające

4.1.3. Ćwiczenia

4.1.4. Sprawdzian postępów

4.2. Przepisy prawne dotyczące działalności gospodarczej

4.2.1. Materiał nauczania

4.2.2. Pytania sprawdzające

4.2.3. Ćwiczenia

4.2.4. Sprawdzian postępów

4.3. Rodzaje działalności w agrobiznesie

4.3.1. Materiał nauczania

4.3.2. Pytania sprawdzające

4.3.3. Ćwiczenia

4.3.4. Sprawdzian postępów

4.4. Internetowe zasoby zawodowe

4.4.1. Materiał nauczania

4.4.2. Pytania sprawdzające

4.4.3. Ćwiczenia

4.4.4. Sprawdzian postępów

5. Sprawdzian osiągnięć

6. Literatura

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1. WPROWADZENIE

Poradnik będzie Ci pomocny w rozwijaniu sprawności pisania i czytania ze rozumieniem

w języku angielskim w dziedzinie agrobiznesu.

Poradnik zawiera:

−

wymagania wstępne, czyli wykaz umiejętności i wiedzy, które powinieneś opanować,
aby przystąpić do realizacji tej jednostki modułowej.

−

cele kształcenia tej jednostki modułowej.

−

materiał nauczania, który umożliwia samodzielne przygotowanie się do wykonania
ć

wiczeń i zaliczenia sprawdzianów. Szczególnie istotnymi treściami są zagadnienia

związane z redagowaniem dłuższych i krótszych form wypowiedzi pisemnej w języku
angielskim, zwłaszcza związanych z pisemną interpretacja aktów prawnych. Ponadto
ważnym zagadnieniem jest opanowanie leksyki i swobodne operowanie słownictwem
z zakresu agrobiznesu, ekonomii, marketingu i prawa. Czytanie tekstu ze zrozumieniem
w języku angielskim wymaga znajomości słownictwa branżowego oraz struktur
stylistycznych języka angielskiego urzędowego. Poprawne pisanie i rozumienie tekstu
czytanego w języku angielskim wymaga opanowania wiadomości teoretycznych
i przełożenia ich na działania praktyczne. Ważnym zagadnieniem jest umiejętność
dokonywania tłumaczenia tekstu zawodowego z języka polskiego na język angielski
i z języka angielskiego na język polski, ponieważ umiejętność ta wymaga opanowania
niezbędnych technik translacji, wiedzy i profesjonalnego słownictwa z danej dziedziny.
Poznanie słownictwa z szeroko pojętego agrobiznesu, technik translatorskich, struktur
stylistycznych i leksykalnych języka angielskiego używanych w tekstach prawno –
administracyjnych pozwoli na zdobycie umiejętności, takich jak dokonywanie tłumaczeń,
analizowanie aktów prawnych, redagowanie tekstów, wyciąganie wniosków z lektury
tekstów oraz doskonalenie sprawności pisania i czytania ze rozumieniem w języku
angielskim. Wykorzystaj do poszerzenia wiedzy wskazaną literaturę oraz inne źródła
informacji.

−

pytania sprawdzające wiedzę potrzebną do wykonania ćwiczenia.

−

wiczenia, które zawierają wykaz materiałów i sprzętu pomocnych w ich realizacji.

−

sprawdzian postępów, w którym powinieneś odpowiadać na pytanie tak lub nie, co
oznacza, że opanowałeś materiał albo nie.

−

sprawdzian osiągnięć wraz z instrukcją i kartą odpowiedzi.

−

wykaz literatury.
Jeżeli masz trudności ze zrozumieniem tematu lub ćwiczenia, wówczas poproś

nauczyciela o wyjaśnienie i ewentualne sprawdzenie, czy dobrze wykonujesz określoną
czynność. Po zrealizowaniu materiału spróbuj zaliczyć sprawdzian z zakresu jednostki
modułowej.

Jednostka modułowa: Rozwijanie sprawności pisania i czytania ze zrozumieniem, której

treści teraz poznasz, jest jedną z koniecznych do opanowania umiejętności posługiwania się
językiem angielskim w zawodzie technik agrobiznesu w różnorodnych dziedzinach
agrobiznesu.

Bezpieczeństwo i higiena pracy

W czasie pobytu w pracowni musisz przestrzegać regulaminów, przepisów bhp i higieny

pracy oraz instrukcji przeciwpożarowych, wynikających z rodzaju wykonywanych prac.
Przepisy te poznasz podczas trwania nauki.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Schemat układu jednostek modułowych

341[01].Z6.01

Rozwijanie sprawności mówienia

i rozumienia ze słuchu

341[01].Z6.02

Rozwijanie sprawności pisania

i czytania ze zrozumieniem

Moduł 341[01].Z6

Język obcy w agrobiznesie

341[01].Z6.03

Posługiwanie się językiem obcym

w działalności gospodarczej

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć:

−

przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,

−

redagować dłuższą i krótszą wypowiedź pisemną w języku angielskim,

−

dokonywać pisemnego tłumaczenia tekstu z języka angielskiego na język polski
i z języka polskiego na angielski,

−

posługiwać się słownictwem z zakresu agrobiznesu, prawa, ekonomii i marketingu
w języku angielskim,

−

czytać tekst ze zrozumieniem w języku angielskim,

−

wyszukiwać w tekście informacje ogólne i szczegółowe,

−

wyciągać wnioski z lektury tekstu w języku angielskim,

−

sporządzać notatki z lektury tekstu w języku angielskim,

−

posługiwać się właściwymi strukturami gramatycznymi w języku angielskim pisanym,

−

organizować stanowisko pracy zgodnie z wymogami ergonomii,

−

korzystać z różnych źródeł informacji.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć:

−

porozumieć się pisemnie w zakresie wykonywanych zadań,

−

zrozumieć ogólny sens tekstu, który zawiera niezrozumiałe fragmenty posługując się
kontekstem,

−

wyszukać konkretne informacje z częściowo niezrozumiałego tekstu,

−

zidentyfikować zagadnienia główne i drugorzędne w tekście,

−

wyciągnąć wnioski z informacji podanych w tekście,

−

skorzystać z dwujęzycznych słowników oraz z obcojęzycznych słowników
specjalistycznych,

−

skorzystać z norm, katalogów i poradników,

−

przeczytać ze zrozumieniem i przetłumaczyć obcojęzyczną dokumentację produkcyjną
i handlową,

−

przeczytać i przetłumaczyć obcojęzyczną korespondencję z zakresu agrobiznesu,

−

zredagować notatkę z przeczytanego tekstu,

−

posłużyć się obcojęzycznymi instrukcjami i oprogramowaniem,

−

przetłumaczyć teksty zawodowe na język obcy,

−

napisać zwarty dłuższy tekst z wykorzystaniem słownictwa zawodowego,

−

wydać pisemnie instrukcje i polecenia w języku obcym.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4. MATERIAŁ NAUCZANIA

4.1. Podstawowe pojęcia i definicje ekonomiczne

4.1.1. Materiał nauczania

Słownictwo

agrobiznesu,

planowanie,

zakładanie

prowadzenie

działalności

gospodarczej

Technik agrobiznesu, który planuje, następnie zakłada i prowadzi działalność

gospodarczą powinien operować słownictwem i zwrotami z zakresu ekonomii, bankowości,
biznesu, prawa, administracji i szeroko pojętego rolnictwa. Zakładając działalność
gospodarczą, trzeba umieć porozumieć się w języku angielskim z pracownikami urzędów,
instytucji, zarówno w mowie jak i piśmie. Należy tez rozumieć treść dokumentacji
zawodowej i aktów prawnych w języku angielskim.

Oto najczęściej używane słownictwo związane z wykonywaniem zawodu technika

agrobiznesu, z planowaniem, zakładaniem oraz prowadzeniem działalności gospodarczej:

−

akcyza – excise,

−

atest – certificate,

−

artykuł – article,

−

artykuły spożywcze – foodstuffs,

−

aukcja – auction,

−

bilans dodatni / ujemny – positive / negative balance

−

dochód przedsiębiorstwa – revenue,

−

dotacja – grant / subsidy,

−

hurt i detal – wholesale and retail,

−

inwentaryzacja towarów / majątku – stocktaking / cataloguing,

−

kapitał – capital,

−

kasa fiskalna – cash register,

−

koncesja / licencja – licence / license,

−

księgi rachunkowe – books,

−

lokata (kapitału) – investment,

−

marka – brand,

−

podatek dochodowy – income tax,

−

polecenie zapłaty – direct debit,

−

przedsiębiorca – entrepreneur,

−

przelew – money transfer / draft,

−

rentowność przedsiębiorstwa – company profitability,

−

rachunek bieżący – checking account,

−

rachunek terminowy – deposit account,

−

reklama – advertisement / advert,

−

rozliczenie – accounts,

−

spółka / akcyjna / z o. o. – company / join-stock company / limited company,

−

transakcja – transaction,

−

ubezpieczenie – insurance,

−

udziały – shares,

−

umowa handlowa – trade agreement,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

−

umowa o pracę – contract of employment / service,

−

wyciąg z konta – bank statement,

−

zlecenie stałe (w banku) – standing order,

−

znak handlowy – trade mark,

−

zysk brutto / netto – gross / net profit,

−

zysk – profit, return(s), yield, przynieść zysk – yield returns.

Podstawowe pojęcia i definicje ekonomiczne

Definicja z zakresu ekonomii powinna być krótka i zwięzła oraz zawierać najistotniejsze

informacje na temat danego terminu. Do konstruowania definicji pojęć ekonomicznych
używa się kilku czasów gramatycznych języka angielskiego, głównie Present Simple, Future
Simple, Present Perfect, a jeśli definiowany jest termin o przedawnionym znaczeniu,
wówczas stosuje się czasy przeszłe, typu Past Simple, Past Continuous, Past Perfect. Ponadto
używa się zaimków względnych (Relative Pronouns) takich jak: „which”, (który) – do opisu
przedmiotów, zjawisk, „who” (kto) - do opisu ludzi, „where” (gdzie) - do charakteryzowania
miejsc, „whose” (czyj) określający posiadanie. Do określania w definicjach czynności i jej
wykonawcy, stosuje się struktury składniowe strony biernej (Passive Voice). W ekonomii
istnieje wiele terminów i pojęć zaczerpniętych z języków obcych, które funkcjonują
w specjalistycznym języku ekonomii, biznesu czy marketingu i nie mają one odpowiednika
w języku polskim, dlatego nie tłumaczy się ich nazwy. Należy posługiwać się terminem
w jego oryginalnej wymowie, pisowni i znaczeniu, np. merchandising, charter, public
relations, marketing.

W definiowaniu pojęć ekonomicznych należy posługiwać się słownictwem z zakresu

ekonomii, biznesu, marketingu, prawa, administracji. Zdarza się, że terminy z tych dziedzin
mają kilka znaczeń, które przysparzają trudności w tłumaczeniu i w wyborze właściwego
wariantu znaczenia słowa. Tłumacząc tego typu słownictwo i zwroty, należy kierować się
kilkoma podstawowymi zasadami translacji:

−

nie tłumaczyć „słowo po słowie” (tzw. „word by word”),

−

nie tłumaczyć słów i zwrotów bez uwzględnienia ich kontekstu,

−

jeśli znaczenie danego słowa nie pasuje do kontekstu, wówczas znaczy to, że należy
poszukać innego znaczenia słowa odpowiedniego do kontekstu,

−

jeśli żadne ze znaczeń nie pasuje do kontekstu, może to oznaczać, iż jest to idiom i należy
sprawdzić jego znaczenie w słowniku z idiomami,

−

trzeba sprawdzić znaczenie słowa, które brzmi podobnie i ma podobną pisownię jak
w języku polskim, ponieważ może mieć inne znaczenie, np. „evidence” wcale nie znaczy
po polsku „ewidencja” lecz „dowody”. Tego typu słowa i zwroty nazywają się „false
friends”.
Do podstawowych terminów i definicji z zakresu ekonomii należą (definicje w języku

polskim zostały zaczerpnięte z 6, s. 13, 19, 55, 66, 157, 166, 173, 179 oraz ze strony
internetowej Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi – definicja agencji płatniczej, jednolitej
płatności obszarowej, systemu identyfikacji działek rolnych):

−

Agencja Płatnicza – akredytowana przez Ministra właściwego do spraw finansów
publicznych jednostka odpowiedzialna za wydatkowanie środków pochodzących z Sekcji
Gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej.
Tłumaczenie: Payment Agency – accredited by a minister appropriate to public financial
issues, an unit responsible for expensing funds coming from the European Agricultural
Guidance and Guarantee Fund.

−

bilans płatniczy – sporządzanie dla całej gospodarki narodowej zestawienia,
wyrażającego w pieniądzu transakcje dokonane z zagranicą w określonym czasie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zawiera on wszystkie wpływy i wypłaty zagraniczne, jakie zostały dokonane w danym
państwie i w określonym czasie.
Tłumaczenie: Balance of payments – drawing up the comparison for the completely
national economy, which expresses in money the achieved transaction with the abroad in
a given time. This document contains all the foreign income and withdrawals that were
made in a given country and in a specific time.

−

cło – opłata pieniężna pobierana przez państwo od właścicieli towarów przewożonych
przez granicę tego państwa.
Tłumaczenie - (Customs) duty / tariff – it is a money charge taken by the country from
the owners of goods, which are transported through the country.

−

inflacja – to stan gospodarki państwa, w którym ilość pieniędzy będących w obiegu
rośnie szybciej niż wartość towarów i usług oferowanych do sprzedaży. Prowadzi to do
wzrostu cen i spadku wartości pieniądza.
Tłumaczenie: Inflation – it is a condition of the country in which the quantity of money
being in the circulation grows faster than value of goods and services offered for sale. It
leads to rising of prices and falling of money value.

−

Jednolita Płatność Obszarowa (JPO) – system jednolitej płatności obszarowej polega na
podzieleniu podstawowej rocznej koperty finansowej przez kwalifikującą się do płatności
referencyjną powierzchnię gruntów wykorzystywanych rolniczo i wypłaceniu uzyskanej
z podzielenia stawki płatności podstawowej, przysługującej na każdy hektar powierzchni
wnioskowanych do płatności w danym roku.
Tłumaczenie:

Uniform Area Payment – a Single Area Payment Scheme (SAPS) consists

in division of a basic annual financial envelope by qualifying to payment utilised
agricultural area (UAA) and paying a basic payment rate obtained from a division,
entitled on each hectare of proposed areas to payment in a given year.

−

koniunktura – to wielkość zjawisk związanych ze stanem gospodarki (produkcja,
zatrudnienie, kredyty, ceny, zapasy, bezrobocie), a także zmiany tych wielkości.
Tłumaczenie: Economic conditions – it is a size of phenomena connected with the
condition of economy (production, employment, loans, prices, provisions, and
unemployment) and changes of these phenomena.

−

System Identyfikacji Działek Rolnych (SIDR) – koncepcja utworzenia Systemu
Identyfikacji Działek Rolnych w Polsce zakłada wykorzystanie istniejącego w naszym
kraju rejestru urzędowego – ewidencji gruntów i budynków. W pierwszym etapie
budowy LPIS jako działka referencyjna wykorzystana będzie działka ewidencyjna
(katastralna), która jest podstawą rejestrów urzędowych.
Tłumaczenie:

Land Parcel Identification System (LPIS) – the conception of creation of

Land Parcel Identification System (LPIS) in Poland assumes using existing in our country
the official registry – lands and buildings registry. In the first stage of LPIS building, the
recording plot will be used as a referent ional plot, which is a base of the official
registers.

−

rodki pieniężne podmiotu gospodarczego – gotówka w banku oraz czeki gotówkowe.

W rachunkowości są to: gotówka, bony pieniężne, pieniądze ulokowane na rachunkach
bankowych, weksle, czeki, papiery wartościowe niezależnie od rodzaju – akcje,
obligacje, itp., nabyte w celu sprzedaży.
Tłumaczenie: Funds / resources / funding of economic entity – it is cash in a bank and
cash cheques. In accountancy, there are cash, financial bonds, money located in the bank
accounts, bills of exchange, securities irrespective of the kind – shares, treasury
certificates, etc. purchased for sale.

−

weksel – dokument potwierdzający bezwarunkowe przyrzeczenie zapłaty określonej na
nim kwoty, w określonym na wekslu terminie i miejscu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Tłumaczenie: Bill of exchange – a document supporting an unconditional pledge of the
payment of a specific amount described on it, in a specific time and place.

−

wolna konkurencja – stan gospodarki charakteryzujący się tym, że po stronie popytu i po
stronie podaży występuje tak duża liczba podmiotów, że żaden z nich nie może wpływać
podejmowanymi decyzjami na poziom cen, które kształtują się w wyniku relacji między
popytem a podażą.
Tłumaczenie: Free competition – it is a condition of economy characterized that on the
side of demand and supply there is such a big quantity of entities that none of them can
influence with their decisions the prices level, which forms due to the relation between
the demand and supply.

4.1.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Jakie znasz słownictwo z dziedziny agrobiznesu w języku angielskim?
2. Jakie znasz pojęcia ekonomiczne w języku angielskim?
3. Jak redaguje się definicje pojęć z zakresu ekonomii w języku angielskim?
4. Jakie znasz definicje pojęć ekonomicznych w języku angielskim?
5. Jakich konstrukcji gramatycznych używa się do redagowania definicji w języku

angielskim?

6. Jakiego słownictwa używa się do redagowania definicji z ekonomii w języku angielskim?
7. Jak znasz zasady tłumaczenia definicji ekonomicznych na język angielski?
8. Jak należy tłumaczyć terminy, pojęcia, które nie mają odpowiednika w języku polskim?

4.1.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Korzystając z materiałów pomocniczych – słowników, opracowań specjalistycznych,

Internetu, przetłumacz na język angielski 20 wyrazów związanych z agrobiznesem,
a następnie ułóż z każdym z nich po jednym zdaniu o tematyce związanej z planowaniem,
zakładaniem i prowadzeniem działalności gospodarczej.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) przeczytać materiał nauczania (pkt 4.1.1. w poradniku dla ucznia),
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) opanować słownictwo zawarte w materiale nauczania,
4) korzystać z materiałów pomocniczych,
5) przetłumaczyć wyrazy z dziedziny agrobiznesu na język angielski,
6) ułożyć zdania w języku angielskim z przetłumaczonymi wyrazami,
7) poprawnie przeczytać oraz zapisać wyrazy i zdania w języku angielskim,
8) przedstawić rezultat swojej pracy w języku angielskim.

Wyposażenie stanowiska pracy:

–

kartki ze słownictwem z dziedziny agrobiznesu w języku polskim,

–

słowniki dwujęzyczne i branżowe,

–

opracowania specjalistyczne,

–

słowniki multimedialne,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

–

stanowiska komputerowe z dostępem do Internetu,

–

przybory do pisania,

–

literatura z rozdziału 6.

Ćwiczenie 2

Korzystając z materiałów pomocniczych – słowników, opracowań specjalistycznych,

Internetu, zredaguj definicje w języku angielskim do terminów i pojęć z zakresu ekonomii:
Uniform Area Payment, balance of payments, (customs) duty / tariff, inflation, economic
conditions, fund of economic entity, bill of exchange, free competition.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) przeczytać materiał nauczania (pkt 4.1.1. w poradniku dla ucznia),
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) opanować słownictwo zawarte w materiale nauczania,
4) skorzystać z materiałów pomocniczych,
5) zredagować definicje pojęć ekonomicznych w języku angielskim,
6) przedstawić rezultat swojej pracy języku angielskim.

Wyposażenie stanowiska pracy

−

kartki z pojęciami z dziedziny ekonomii w języku angielskim,

−

słowniki dwujęzyczne i branżowe,

−

opracowania specjalistyczne,

−

słowniki multimedialne,

−

stanowiska komputerowe z dostępem do Internetu,

−

przybory do pisania,

−

literatura z rozdziału 6.

Ćwiczenie 3

Do definicji ekonomicznych w języku angielskim dobierz terminy i pojęcia, których

dotyczą definicje, a następnie sprawdź trafność odpowiedzi korzystając z materiałów
pomocniczych.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) przeczytać materiał nauczania (pkt 4.1.1. w poradniku dla ucznia),
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) opanować słownictwo zawarte w materiale nauczania,
4) przeczytać tekst ze zrozumieniem w języku angielskim,
5) dobrać terminy do ich definicji w języku angielskim,
6) podsumować wyniki pracy,
7) przedstawić rezultat swojej pracy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

kartki z definicjami w języku angielskim,

−

opracowania specjalistyczne,

−

słowniki dwujęzyczne i branżowe,

−

słowniki multimedialne,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

−

stanowiska komputerowe z dostępem do Internetu,

−

przybory do pisania,

−

literatura z rozdziału 6.

Przykładowe pojęcia i definicje: Bill of exchange, Free competition, Funds (resources/
funding) of economic entity, Uniform Area Payment, Economic conditions.

1. ……………………………. – a Single Area Payment Scheme (SAPS) consists in

division of a basic annual financial envelope by qualifying to payment utilised
agricultural area (UAA) and paying a basic payment rate obtained from a division,
entitled on each hectare of proposed areas to payment in a given year.

2. ……………………………. – it is a size of phenomena connected with the condition

of economy (production, employment, credits, prices, provisions, and unemployment)
and changes of these phenomena.

3. …………………………… – it is cash in a bank and cash cheques. In accountancy, there

are cash, financial bonds, money located in the bank accounts, bills of exchange,
securities irrespective of the kind – shares, treasury certificates, etc. purchased for sale.

4. …………………………… – a document finds unconditional pledge of the payment

of specific amount described on it, in specific time and place.

5. …………………………… – it is a condition of economy characterized that on the side

of demand and supply there is such a big quantity of entities that none of them can
influence with their decisions the prices level, which forms due to the relation between
the demand and supply

Ćwiczenie 4

Wykonaj test słownikowy ze znajomości terminologii zawodowej w języku angielskim,

a następnie sprawdź trafność odpowiedzi korzystając z materiałów pomocniczych.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) przeczytać materiał nauczania (pkt 4.1.1. w poradniku dla ucznia),
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) opanować słownictwo zawarte w materiale nauczania,
4) wykonać test słownikowy ze znajomości terminologii zawodowej w języku angielskim,
5) podsumować wyniki pracy,
6) przedstawić rezultat swojej pracy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

słowniki dwujęzyczne i branżowe,

−

słowniki multimedialne,

−

opracowania specjalistyczne,

−

stanowiska komputerowe z dostępem do Internetu,

−

przybory do pisania,

−

literatura z rozdziału 6.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 5

Na podstawie materiałów pomocniczych i poznanego słownictwa z dziedziny

agrobiznesu oraz definicji ekonomicznych, zredaguj minisłowniki w języku angielskim.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) przeczytać materiał nauczania (pkt 4.1.1. w poradniku dla ucznia),
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) opanować słownictwo i definicje zawarte w materiale nauczania,
4) zredagować minisłownik w języku angielskim,
5) podsumować wyniki pracy,
6) przedstawić rezultat swojej pracy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

opracowania specjalistyczne,

−

słowniki dwujęzyczne i branżowe,

−

słowniki multimedialne,

−

stanowiska komputerowe z dostępem do Internetu,

−

przybory do pisania,

−

literatura z rozdziału 6.

4.1.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1) posługiwać się słownictwem z agrobiznesu w języku angielskim?

2) posługiwać się słownictwem z ekonomii w języku angielskim?

3) redagować zdania w języku angielskim?

4) redagować definicje pojęć ekonomicznych w języku angielskim?

5) dobierać pojęcia do ich definicji w języku angielskim?

6) wykonywać testy słownikowe w języku angielskim?

7) korzystać z materiałów pomocniczych?
8) redagować mini – słownik w języku angielskim?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.2. Przepisy prawne dotyczące działalności gospodarczej

4.2.1. Materiał nauczania

Przykładowe akty prawne dotyczące działalności gospodarczej

Istnieje wiele przepisów dotyczących zakładania i prowadzenia działalności gospodarczej

i są one uszczegółowione, co do rodzaju działalności, branży oraz jej specyfiki, np. przepisy
regulujące organizację rynku poszczególnych produktów żywnościowych, płodów rolnych,
wykonywania usług, itd. Można je znaleźć w Dziennikach Ustaw, czasopismach prawno –
ekonomicznych, biuletynach informacyjnych oraz na stronach internetowych instytucji, które
je ustanawiają, czyli:

−

Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi (Ministry of Agriculture and Rural Development),

−

Agencji Rynku Rolnego (Agricultural Market Agency),

−

Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (Agency for Restructuring and
Modernisation of Agriculture),

−

Agencji Nieruchomości Rolnych (Agricultural Property Agency),

−

Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Agricultural Social Insurance Fund).
Od dnia 2 lipca 2004 roku obowiązują nowe przepisy regulujące prowadzenie

działalności gospodarczej oraz zasady jej ewidencjonowania. Oto jej fragmenty:
Dz. U. z dnia 2 lipca 2004 r. Nr 173, poz.1807.
Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej
Rozdział 2
Zasady podejmowania i wykonywania działalności gospodarczej
Art. 17.
Przedsiębiorca wykonuje działalność gospodarczą na zasadach uczciwej konkurencji
i poszanowania dobrych obyczajów oraz słusznych interesów konsumentów.
Art. 18.
Przedsiębiorca jest obowiązany spełniać określone przepisami prawa warunki wykonywania
działalności gospodarczej, w szczególności dotyczące ochrony przed zagrożeniem życia,
zdrowia ludzkiego i moralności publicznej, a także ochrony środowiska.
Art. 20.
Przedsiębiorca wprowadzający towar do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest
obowiązany do zamieszczenia na towarze, jego opakowaniu, etykiecie lub instrukcji
informacji w języku polskim zawierających:
1) firmę przedsiębiorcy i jego adres,
2) nazwę towaru;
3) inne oznaczenia i informacje wymagane na podstawie odrębnych przepisów.
Tłumaczenie: O. J. No 173, item 1807 of July 2, 2004
Business Freedom Act
The principles of the business undertaking and carrying out
Chapter 2
Article 17
The entrepreneur carries out the business on the honest competition principles and respecting
of good morals and consumers’ right business dealings.
Article 18
The entrepreneur is obliged to fulfil the business carrying out conditions, defined by the law
regulations, and in particular concerned the protection against a threat of human life, health
and public morality and the environmental protection.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Article 20
The entrepreneur introducing the merchandise to turnover on Polish Republic territory is
obliged to place on the merchandise, its packaging, label or instruction the following
information in Polish, which include:
1) the entrepreneur’s company and his address;
2) the merchandise name;
3) other marks and information required on the basis of the separate regulations.
Rozdział 6
Oddziały i przedstawicielstwa przedsiębiorców zagranicznych

Art. 100.
Przedsiębiorca zagraniczny, który utworzył przedstawicielstwo, jest obowiązany:
1) używać

oznaczenia

przedstawicielstwa

oryginalnej

nazwy

przedsiębiorcy

zagranicznego wraz z przetłumaczoną na język polski nazwą formy prawnej
przedsiębiorcy oraz dodaniem wyrazów „przedstawicielstwo w Polsce”;

2) prowadzić dla przedstawicielstwa oddzielną rachunkowość w języku polskim zgodnie

z przepisami o rachunkowości;

3) zgłaszać ministrowi właściwemu do spraw gospodarki wszelkie zmiany stanu

faktycznego i prawnego w zakresie danych, o których mowa w art. 97, oraz
o rozpoczęciu likwidacji przedsiębiorcy zagranicznego i jej ukończeniu, a także o utracie
przez przedsiębiorcę zagranicznego prawa wykonywania działalności gospodarczej lub
rozporządzania swoim majątkiem, w terminie14 dni od dnia wystąpienia tych zdarzeń; do
zgłoszenia zmian stosuje się odpowiednio przepisy art. 97.

Tłumaczenie:
Chapter 6
Foreign entrepreneurs’ units and representations
Article 100
The foreign entrepreneur who created a representation is obliged to:
1) use the foreign entrepreneur’s original name for marking of the representation with

translated into Polish name of the entrepreneur legal form and adding words
‘representation in Poland;

2) according to the accountancy regulations, keeping for a representation a separate

accountancy in Polish;

3) report to the appropriate minister of economy all the changes of the actual and legal status

in the range of date in question in Article 97 and about the foreign entrepreneur’s
beginning of liquidation and its ending and about the foreign entrepreneur’s loosing the
law of the business carrying out or decreeing of his fortune, in the date of 14 days from
the day of those events appearing; for the changes reporting are used appropriately
Article 97 regulations.

Dz. U. Nr 238, Poz. 2391
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 19 października 2004 roku w sprawie
szczegółowych warunków i trybu udzielania pomocy finansowej na wspieranie grup
producentów rolnych objętej planem rozwoju obszarów wiejskich
§ 2. Pomoc jest udzielana grupie producentów rolnych, zwanych dalej „grupą”.
§ 3.1. Pomoc przyznaje w drodze decyzji administracyjnej dyrektor oddziału regionalnego

Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, zwanej dalej „Agencją”, właściwy
ze względu na siedzibę grupy.

2. Decyzja w sprawie pomocy jest wydawana w terminie 60 dni od dnia złożenia wniosku

o przyznanie pomocy.

§ 4.1. Pomoc jest udzielana na wniosek grupy.
2. Wniosek o przyznanie pomocy składa się na formularzu udostępnionym przez Agencję.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3. Wniosek składa się w terminie 6 miesięcy od dnia wpisu grupy do rejestru.
4. Do wniosku dołącza się zaświadczenie wojewody o wpisie grupy do rejestru, obejmujące

dane zawarte w rejestrze, wydane nie wcześniej niż 3 miesiące przed dniem złożenia
wniosku o przyznanie pomocy.

5. Wniosek może być wycofany przez grupę przed dniem, w którym Agencja

poinformowała grupę o stwierdzeniu nieprawidłowości w złożonym wniosku.

Tłumaczenie: O. J. No 238, item 2391 of October 19, 2004
The Cabinet Decree of October 19, 2004 in issue of detailed conditions and procedures
of the financial assistance providing to support of agricultural producers groups covered
by plan of rural areas development
§ 2. The assistance is provided to the agricultural producers group, further named as a „group”.
§ 3.1. The director of Regional Unit of Agency for Restructuring and Modernisation of

Agriculture further named as an „Agency”, proper for the sake of the group’s seat,
subsidies the assistance in the way of the administrative decision.

2. The decision in the assistance matter is issued in the 60 days date form the day of the

group’s entry to the register.

§ 4.1. The assistance is provided on groups’ application.
2. The application of the assistance grant is turned on a form made available by the Agency.
3. The application is put on the date of 6 months from the day of the group’s entry to the

4. To the application, there is attached the province governor’s certificate about the group’s

entry to the register including the data contained in the register, had issued at the earliest
3 months before the day of turning the application of the assistance grant.

5. The application can be turned by the group before the day, which the Agency had

informed the group about irregularities affirmed in turned application.
Wykaz produktów lub grup produktów objętych pomocą finansową na wspieranie grup

producentów rolnych: (Products or product groups register covered by financial assistance on
supporting the agricultural producers group):
1) konie żywe, mięso końskie; (living horses, horse meat);
2) żywiec wołowy, mięso wołowe (beef livestock, beef meat);
3) trzoda chlewna żywa, mięso wieprzowe; (pigs, pork meat);
4) owce i kozy żywe, mięso baranie i kozie; (living sheep and goats, mutton and goat meat);
5) drób żywy, mięso i jadalne podroby drobiowe; (living poultry, meat and edible poultry

offal);

6) króliki żywe, mięso jadalne i podroby królicze; (living rabbits, edible meat and rabbit

offal);

7) nutrie żywe, mięso i podroby nutriowe, skóry surowe. (living coypus, meat and coypu

offal, not tanned leather).

Przepisy prawne instytucji Unii Europejskiej

Poza krajowymi ustawami i przepisami dotyczącymi zakładania, prowadzenia

i ewidencjonowania działalności gospodarczej istnieje wiele przepisów Unii Europejskiej,
które dokładnie określają zasady prowadzenia działalności gospodarczej, sposoby i warunki
produkcji, przechowywania, przewożenia, oznakowania, klasyfikowania produktów.

Oto fragmenty przykładowych dokumentów, które można znaleźć na stronach

internetowych dotyczących dyrektyw Unii Europejskiej.
Council Directive 1999/74/EC of 19 July 1999 laying down minimum standards for the
protection of laying hens
The Council of the European Union,
Having regard to the Treaty establishing the European Community, and in particular Article
thereof,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Having regard to the proposal from the Commission,
Having regard to the opinion of the European Parliament,
Having regard to the opinion of Economic and Social Committee,
Whereas:
(1) On 7 March 1988 the Council adopted Directive 88/166/EEC complying with the
judgment of the Court of Justice in Case 131/86 (annulment of Council Directive 86/113/EEC
of 25 March 1986 laying down minimum standards for the protection of laying hens kept in
battery cages);
(12) Directive 88/166/ECC should therefore be repealed and replaced,
HAS ADOPTED THIS DIRECTIVE:
Article 1
1. This Directive lays down minimum standards for the protection of laying hens.
2. This Directive shall not apply to:

−

establishments with fewer than 350 laying hens,

−

establishments rearing breeding laying hens.

Such establishments shall, however, continue to be subject to the relevant requirements
of Directive 98/58/EC.
Article 2
1. The definitions in Article 2 of Directive 98/58/EC shall apply where necessary.
2. In addition, the following definitions shall apply for the purpose of this directive:

a) „laying hens” means: hens of the species Gallus gallus which have reached laying

maturity and are kept for production of eggs not intended for hatching;

b) „nest” means: a separate space for egg laying, the floor components of which may not

include wire mesh that can come into contact with the birds, for an individual hen or
for a group of hens (group nest);

c) „litter” means: any friable material enabling the hens to satisfy their ethological needs;
d) „usable area” means: an area at least 30 cm wide with a floor slope not exceeding 14 %,

with headroom of at least 45 cm. Nesting area shall not be regarded as usable areas.

Tłumaczenie:
Dyrektywa Rady Unii Europejskiej z dnia 19 lipca 1999 określająca normy określające
ochronę kur niosek
Rada Unii Europejskiej,
Mając na uwadze traktat, ustanawiają Unię Europejską, szczególnie artykuł 37 tamtego
dokumentu,
Mając na uwadze propozycję Komitetu,
Mając na uwadze opinię Parlamentu Europejskiego,
Mając na uwadze opinię Komitetu Społeczno-Ekonomicznego,
Zważywszy, że:
(1) Rada przyjęła Dyrektywę 88/166/EWG stosując się do orzeczenia Trybunału
Sprawiedliwości 131/86 (o anulowanie Dyrektywy 86/113/EWG z dnia 25 marca 1986,
ustanawia nowe standardy określające ochronę kur niosek trzymanych w klatkach bateryjnych);
(12) Dyrektywa 88/166/EWG powinna być uchylona i zastąpiona, dlatego też RADA
PRZYJĘŁA TĘ DYREKTYWĘ:
Artykuł 1
1. Niniejszym Dyrektywa określa minimalne normy dotyczące ochrony kur niosek.
2. Ta Dyrektywa nie odnosi się do:

−

gospodarstw (farm, hodowli) posiadających mniej niż 350 kur niosek,

−

gospodarstw (farm, hodowli) hodujących stada zarodowe niosek.

Powyższe fermy będą nadal podlegać właściwym wymogom Dyrektywy 98/58/Unii
Europejskiej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Artykuł 2
1. Definicje Artykułu 2 Dyrektywy 98/58/ Unii Europejskiej będą stosowane tam, gdzie to

konieczne.

2. Ponadto, następne definicje będą stosowane dla celów tej Dyrektywy:

a) „kury nioski” znaczą: kury z gatunku Gallus gallus, które osiągnęły dojrzałość do

znoszenia i są trzymane do produkcji jaj niepromowanych do wylęgu;

b) „gniazdo” znaczy: oddzielną przestrzeń do znoszenia jaj dla pojedynczej kury lub

grupy kur (gniazda grupowe), której elementy podłoża nie mogą zawierać siatki
drucianej, z którą ptaki nie mogą się stykać;

c) „ściółka” znaczy: wszelki miękki i strzępiący materiał umożliwiający kurom

załatwianie potrzeb behawioralnych;

d) „powierzchnia użytkowa” znaczy: obszar co najmniej 30 cm szeroki, z nachyleniem

podłoża nie przekraczającym 14%, z miejscem nad głowa co najmniej 45 cm
wysokości. Przestrzeń gniazda nie wchodzi w skład powierzchni użytkowej.

Commission Regulation (EEC) No 1677/88 of 15 June 1988 laying down quality
standards for cucumbers
Common Standards of Quality for Cucumbers Regulation
Class I
Cucumbers in this class must be of good quality. They must:

−

be reasonably developed,

−

be reasonably well shaped and practically straight (maximum height of the arc: 10 mm
per 10 cm of the length of cucumber).

The following defects are allowed:

−

a slight deformation, but excluding that caused by seed formation,

−

a slight defect in colouring, especially the light coloured part of the cucumber where it
touched the ground during growth,

−

slight skin blemishes due to rubbing and handling or low temperatures, provided that
such blemishes have healed and do not affect the keeping quality.

Tłumaczenie:
Przepisy Komisji (EWG) numer 1677/88 z dnia 15 czerwca 1988 ustanawiające normy
jakości dla ogórków
Wspólne normy jakości dla ogórków
Klasa I
Ogórki tej klasy muszą być dobrej jakości. Muszą one:

−

być dość rozwinięte,

−

być dość dobrze ukształtowane i praktycznie proste (maksymalny wzrost łuku: 10 mm na
10 cm długości ogórka).

Dozwolone są następujące wady:

−

lekka deformacja, ale wyłączając że jest spowodowana przez powstawanie nasion,

−

niewielkie przebarwienia, zwłaszcza jasne kolory w części ogórka, gdzie dotykał gruntu
w trakcie wzrostu,

−

lekkie uszkodzenia skórki spowodowane otarciem, przeładunkiem lub niskimi
temperaturami, pod warunkiem, ze te uszkodzenia zabliźniły się i nie wpływają na jakość
przechowywania.

Provisions Concerning Presentation
B. Packaging
The cucumbers must be packed in such a way as to protect them properly.
The cucumbers must be packed sufficiently tightly as to avoid damage during transport.
The materials used inside the package must be new, clean and of quality such as to avoid
causing any external or internal damage to the produce. The use of materials and particularly

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

of paper or stamps bearing trade specification is allowed provided that the printing
or labelling has been done with a non – toxic ink or glue.
Tłumaczenie:
Przepisy dotyczące prezentacji
B. Pakowanie
Ogórki musza być pakowane w taki sposób, który umożliwia ich właściwą ochronę.
Ogórki muszą być pakowane ciasno, aby uniknąć zniszczenia podczas transportu.
Materiały używane wewnątrz opakowania muszą być nowe, czyste i takiej jakości, aby
uniknąć spowodowania zewnętrznego lub wewnętrznego zniszczenia produktów. Użycie
materiałów, a szczególnie papieru, stempli stanowiących oznaczenia handlowe jest
dozwolone, uwzględniając, że nadrukowanie lub oznakowanie jest wykonane nie toksycznym
tuszem lub klejem.
Analizowanie przepisów prawa

Analiza przepisów prawnych w języku polskim i angielskim powinna dotyczyć zarówno

treści, jak i formy, ponieważ są one ze sobą ściśle związane. Należy, zatem przeanalizować:

−

układ poszczególnych akapitów, czyli, np. wstęp, co on zawiera, kto wprowadza
rozporządzenie, do kogo jest ono skierowane, jakie podmioty gospodarcze obejmuje;
następnie poszczególne artykuły i paragrafy, jaką treść zawierają, jakie zmiany
wprowadzają, które z nich są kontynuacją zarządzeń z poprzednich aktów prawnych,
które zaś wprowadzają nowe przepisy; zakończenie, w którym najczęściej są informacje
o przepisach tracących moc prawną i postanowienia końcowe;

−

bezosobowe formy czasowników operacyjnych, typu, zaleca się, informuje, wprowadza
się, które wskazują na rodzaj podejmowanych rozporządzeń, jakiej czynności prawnej
one dotyczą;

−

słownictwo charakterystyczne dla stylu urzędowego, w którym redagowane są
dokumenty prawno-administracyjne, np. zważywszy, że, nawiązując do, uchyla się, itd.,
pełne formy wyrazów.

Zasady tłumaczenia tekstów aktów prawnych

Tłumaczenie tekstów aktów prawnych może przysparzać wiele trudności, ponieważ

trzeba znać język prawa, administracji i ekonomii oraz struktury składniowo-leksykalne
charakterystyczne dla tego języka. Aby poprawnie przetłumaczyć tekst z języka polskiego na
angielski lub z języka angielskiego na polski należy:

−

stosować terminologię i frazeologię subjęzyka specjalistycznego;

−

dbać o poprawność gramatyczną, ortograficzną i leksykalną (leksyka specjalistyczna
i niespecjalistyczna);

−

używać rejestru (stylu funkcjonalnego) języka charakterystycznego dla danego rodzaju
tekstu;

−

stosować składnię zdań i szyk wyrazów w zdaniu języka, na który tłumaczony jest
dokument;

−

używać synonimów, antonimów, wyrazów bliskoznacznych, w celu uniknięcia
powtórzeń;

−

stosować pełne brzmienie wyrazów, a nie skróty, ponieważ teksty przepisów prawa należą
do języka oficjalnego, urzędowego;

−

nie tłumaczyć tekstu „słowo po słowie”;

−

stosować w języku angielskim odpowiednie słowa łączące zdania („linking words”), typu
whereas, thereby, therefore, itd.;

−

sprawdzać znaczenie w języku angielskim tzw. „phrasal verbs” (czasowników złożonych),
ponieważ dodanie innej cząstki powoduje zmianę znaczenia, np. take away – odbierać,
zabierać, take back – odnosić coś, cofać, take in – zrozumieć, take off – zdejmować.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Techniki czytania ze zrozumieniem

W języku angielskim do zrozumienia czytanego tekstu służą techniki czytania ze

zrozumieniem. Oto najważniejsze z nich:
1. Prediction – przewidywanie – przed przystąpieniem do czytania tekstu należy spojrzeć na

tytuł, podtytuł, nagłówki, ilustracje i spróbować odgadnąć, o czym jest tekst. Po
przeczytaniu kilku wersów tekstu, trzeba zadać podstawowe pytanie: What is the text
about? (O czym jest tekst?) Jeśli są pytania do tekstu, można podjąć próby udzielenia
odpowiedzi przed czytaniem, a po przeczytaniu sprawdzić ich trafność.

2. Sequencing/Matching – łańcuch, ciąg, porządek, kolejność/łączenie – jeżeli poszczególne

akapity tekstu nie są ułożone w chronologicznej kolejności, należy przeczytać tekst, aby
zrozumieć jego ogólny sens. Następnie trzeba ułożyć jego sens w logicznej, przyczynowo
– skutkowej kolejności. Pomocne mogą być określniki czasu, typu: before – zanim,
przed, firstly – najpierw, itd., które wskazują na chronologię tekstu. Do łączenia
akapitów, zdań warto użyć zaimków i sprawdzić akapit bądź zdanie przed i po zaimku,
czy referuje ono przedmiot lub osobę, którą określa konkretny zaimek.

3. Words you don’t know – słowa, których nie znasz – nie jest konieczne zrozumienie

każdego słowa, ale ogólny sens tekstu lub konkretnych informacji. Jeżeli niezrozumiane
są kluczowe słowa, warto zastanowić się, jaką są częścią mowy – czasownik,
rzeczownik, itd., a także ich znaczenie – pozytywne czy negatywne. Wiele słów w języku
polskim mających podobne brzmienie i pisownię, ma podobne znaczenie w języku
angielskim i te wiedzę też warto wykorzystać.

4. Inferring or ‘reading between the lines’ – wnioskowanie lub „czytanie między

wierszami” – aby prawidłowo przyporządkować pytania lub nagłówki do tekstu, należy
je najpierw przeczytać uważnie i odnaleźć istotne części tekstu. Rozpoznaj najważniejsze
słowa odpowiadające pytaniom lub nagłówkom, a następnie pomyśl o relacjach
pomiędzy nimi.

5. Word gaps – luki wyrazowe – aby prawidłowo uzupełnić tekst brakującymi wyrazami,

trzeba go przeczytać i zrozumieć jego ogólny sens. Następnie trzeba przeczytać zdanie
z luką oraz zdanie przed i po nim. Można próbować odgadnąć, jakie słowo brakuje, np.
czy jest to rzeczownik, przymiotnik. Po uzupełnieniu zdania danym wyrazem, sprawdź,
czy ma ono sens. Niekiedy możliwe jest kilka wariantów słów, a nie tylko jedno.

Redagowanie notatek z lektury tekstów

Notatka jest krótką formą wypowiedzi pisemnej i dlatego powinna zawierać

najistotniejsze informacje oraz wnioski z lektury tekstu. W notatce nie należy zamieszczać
ż

adnych subiektywnych uwag czy spostrzeżeń. Notatka może być sporządzana w różnych

formach, np. jako tekst ciągły, w punktach, jako równoważniki zdań. Tak jak w każdej formie
wypowiedzi pisemnej, tak i w notatce należy dbać o stylistykę, ortografię, interpunkcje
i leksykę. Jeżeli notatka dotyczy tekstu specjalistycznego, należy w niej stosować słownictwo
charakterystyczne dla danego języka zawodowego.

4.2.2.

Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Jakie znasz w języku polskim i angielskim instytucje i organy wydające rozporządzenia?
2. Jakie znasz przykłady aktów prawnych o działalności gospodarczej?
3. Jakie znasz przykłady przepisów prawnych instytucji Unii Europejskiej?
4. Jak należy analizować przepisy prawne dotyczące działalności gospodarczej?
5. Jak należy dokonywać tłumaczenia tekstów aktów prawnych?
6. Jakie znasz techniki czytania tekstu ze zrozumieniem w języku angielskim?
7. Jak należy redagować notatkę z lektury tekstu w języku angielskim?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.2.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Po przeczytaniu tekstu w języku angielskim o przepisach prawnych, wyciągnij wnioski

z informacji w nim zawartych. Sporządź w języku angielskim notatkę z lektury tekstu,
w której zamieścisz wnioski. Zastosuj technikę czytania – wnioskowanie (inferring).

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) przeczytać materiał nauczania (pkt 4.2.1. w poradniku dla ucznia),
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) przeczytać tekst ze zrozumieniem w języku angielskim,
4) zastosować wskazaną technikę czytania tekstu ze zrozumieniem w języku angielskim,
5) wyciągnąć wnioski z tekstu w języku angielskim,
6) zredagować notatkę z lektury tekstu w języku angielskim,
7) przedstawić rezultat swojej pracy w języku angielskim.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

tekst o przepisach prawnych w języku angielskim,

−

słowniki dwujęzyczne i branżowe,

−

przybory do pisania,

−

literatura z rozdziału 6.

Ćwiczenie 2

Po lekturze tekstu w język angielskim, dokonaj analizy przepisów prawa dotyczących

działalności w agrobiznesie. Wnioski z analizy zapisz w formie notatki w języku angielskim.
Zastosuj technikę czytania – słowa, których nie znasz (words, you don’t know).

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) przeczytać materiał nauczania (pkt 4.2.1. w poradniku dla ucznia),
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) przeczytać tekst ze zrozumieniem w języku angielskim,
4) zastosować wskazaną technikę czytania tekstu ze zrozumieniem w języku angielskim,
5) zredagować notatkę z analizy tekstu w języku angielskim,
6) przedstawić rezultat swojej pracy w języku angielskim.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

kartki z tekstem przepisów prawa w języku angielskim,

−

słowniki dwujęzyczne i branżowe,

−

przybory do pisania,

−

literatura z rozdziału 6.

Ćwiczenie 3

Uzupełnij brakującymi wyrazami tekst o przepisach prawa w języku angielskim,

a następnie ponownie przeczytaj tekst i odpowiedz na pytania. Zastosuj technikę czytania –
luki wyrazowe (word gaps).

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) przeczytać materiał nauczania (pkt 4.2.1. w poradniku dla ucznia),
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) przeczytać tekst ze zrozumieniem w języku angielskim,
4) zastosować wskazaną technikę czytania tekstu ze zrozumieniem w języku angielskim,
5) odpowiedzieć na pytania w języku angielskim,
6) przedstawić rezultat swojej pracy w języku angielskim.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

tekst z lukami w języku angielskim,

−

słowniki dwujęzyczne i branżowe,

−

przybory do pisania,

−

literatura z rozdziału 6.

Przykładowy tekst do czytania i uzupełniania:

Member States shall ensure that the establishments covered (1) … the scope of this

Directive are registered (2) … the competent authority and given a distinguishing number
which will be the medium (3) … tracing eggs placed (4) … the market (5) … human
consumption. The arrangements (6) … implementing this Article shall be determined
(7) … 1

January 2002 (8) … accordance (9) … the procedure laid (10) … (11) … Article11.

Pytania do tekstu:
1. What is the text about?
2. Who establishes this Directive?
3. Where the eggs will be placed?
4. What for the eggs will be placed?
5. When the agreements will be determined?
6. What accordance should be achieved with?

Ćwiczenie 4

Na podstawie wzorcowego przekładu fragmentu tekstu, dokonaj tłumaczenia dalszej jego

części z języka angielskiego na język polski. Użyj właściwych technik tłumaczenia.
Skorzystaj z materiałów pomocniczych: słowników, opracowań specjalistycznych, Internetu.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) przeczytać materiał nauczania (pkt 4.2.1. w poradniku dla ucznia),
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) przeczytać tekst ze zrozumieniem,
4) opanować właściwe słownictwo i techniki tłumaczenia,
5) dokonać tłumaczenia tekstu z języka angielskiego na język polski,
6) przedstawić rezultat swojej pracy w języku polskim.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

wzorcowo przetłumaczony fragment tekstu na język polski,

−

fragment tekstu w języku angielskim,

−

stanowiska komputerowe z dostępem do Internetu,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

−

słowniki multimedialne,

−

opracowania specjalistyczne,

−

słowniki dwujęzyczne i branżowe,

−

literatura z rozdziału 6.

Ćwiczenie 5

Na podstawie wzorcowego przekładu fragmentu tekstu, dokonaj tłumaczenia dalszej jego

części z języka polskiego na język angielski. Użyj właściwych technik tłumaczenia.
Skorzystaj z materiałów pomocniczych: słowników, opracowań specjalistycznych, Internetu.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) przeczytać materiał nauczania (pkt 4.2.1. w poradniku dla ucznia),
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) czytać tekst ze zrozumieniem,
4) opanować właściwe słownictwo i techniki tłumaczenia,
5) potrafić dokonywać tłumaczenia tekstu z języka polskiego na język angielski,
6) przedstawić rezultat swojej pracy w języku angielskim.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

wzorcowo przetłumaczony fragment tekstu na język angielski,

−

fragment tekstu w języku polskim,

−

stanowiska komputerowe z dostępem do Internetu,

−

słowniki multimedialne,

−

opracowania specjalistyczne,

−

słowniki dwujęzyczne i branżowe,

−

literatura z rozdziału 6.

4.2.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1) posługiwać się przepisami prawa dotyczącymi działalności

gospodarczej w języku polskim i w języku angielskim?

2) posługiwać się słownictwem z dziedziny prawa i administracji

w języku angielskim?

3) czytać tekst ze zrozumieniem w języku polskim i angielskim?

4) odpowiadać na pytania w języku angielskim?

5) analizować przepisy prawa dotyczące działalności gospodarczej?
6) stosować techniki czytania tekstu ze zrozumieniem w języku

angielskim?

7) dokonywać przekładu tekstu z języka angielskiego na język polski?

8) dokonywać przekładu tekstu z języka polskiego na język angielski?
9) redagować notatki z lektury tekstów?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.3. Rodzaje działalności w agrobiznesie

4.3.1. Materiał nauczania

Według Bogdana Klepackiego [6, s. 81–85], wyróżnia się trzy główne rodzaje

działalności w agrobiznesie – produkcyjną, handlową i usługową. Tłumaczenie: According to
Bogdan Klepacki, there are distinguished three main kinds of business in agro-business, that
is production, commercial and service business.
Działalność produkcyjna w agrobiznesie

Działalność produkcyjna w agrobiznesie wymaga odpowiedniej przestrzeni, sprzętu,

wyposażenia, materiałów używanych do produkcji i potrzeb w zależności od rodzaju
wytwarzanych produktów. Na początku proces produkcyjny wiąże się z poniesieniem
nakładów finansowych, z doborem właściwej i dogodnej lokalizacji kolejnych etapów
produkcji, gromadzenia zapasów materiałów, wyposażenia w odpowiedni sprzęt, urządzenia,
maszyny, pojazdy, zatrudnienia wyspecjalizowanych pracowników. Istotną kwestią
w działalności produkcyjnej jest technologia produkcji, efektywne metody wytwarzania oraz
oddzielne planowanie każdej funkcji, w celu zwiększenia wydajności produkcji. Aby była
maksymalna wydajność, należy przeprowadzać kontrole. Służą one też regulacji procesów
produkcji, aby te z kolei spełniały określone normy i standardy. Kontrola może dotyczyć, np.
jakości wytwarzanych produktów, wydajności pracy, itd. Proces produkcji jest
zdeterminowany przez wiele czynników, uwarunkowany jest on rodzajem wytwarzanych
produktów, asortymentem i wykonywaniem określonych funkcji; inny proces produkcji
będzie przebiegał przy produkcji warzyw, owoców, zbóż czy zwierząt.

Działalność produkcyjna zależy od warunków przyrodniczych (klimat, gleba,

nawodnienie i rzeźba terenu), ponieważ w tych warunkach przebiega proces produkcji.
Kolejnym czynnikiem wpływającym na działalność produkcyjną są warunki ekonomiczne,
takie jak cena, podatki, kredyty, system zaopatrzenia, popyt, podaż, itd.
Tłumaczenie: The production business in agro-business requires an appropriate expanse,
equipment; materials used to production and needs depending on kinds of produced products.
At the beginning, the production process involves bearing of financial expenditure, selection
of appropriate and convenient location for next stages of production, stocking up materials,
filling with equipment, machines, vehicles, employing specialised employees. The essential
issue in production business is the technology of production, effective methods of production
and separate planning of each of the function, in order to increasing of the production
efficiency. There should be carried out controls for maximal efficiency. They are useful for
regulation of production processes, so that they meet specific standards. The control can
concern, for instance, the quality of produced products, efficiency of work, etc. The
production process is determined by many factors and it depends on kinds of produced
products, assortment and carrying out specific functions; there will be different production
process in production of vegetables, fruit, cereals or animals.

The production business depends of the nature conditions (climate, soil, irrigation, relief),

because in these conditions proceeds the process of production. The next factor influenced on
the production business are the economic conditions, such as price, taxes, loans, delivery
system, demand and supply, etc.

Działalność produkcyjna w agrobiznesie obejmuje głównie produkcję roślinną

i produkcję zwierzęcą.
Tłumaczenie: The production business in agro-business mainly includes the vegetable
production and animal production.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1. Produkcja roślinna – podstawowym czynnikiem wytwórczym jest ziemia oraz organizmy

roślinne podlegające fotosyntezie. Do oceny powierzchni produkcyjnej roślin służy
badanie kompleksu glebowego, czyli jego przydatności do uprawy danego rodzaju roślin.
Ponadto, aby zmaksymalizować produkcję roślinną należy regularnie oceniać płodozmian
uwzględniając, co najmniej dwa czynniki – środowiskowe i agrotechniczne.
Tłumaczenie: The main factor of production is the ground and vegetable organisms
coming under the photosynthesis. For the evaluation of vegetable production area is used
the test of the soil complex, that is its usefulness for cultivation of a given kind of crops
Moreover, for making the vegetable production maximal, the crop rotation should be
regularly evaluated, allowing for at least two factors – natural and agro technical.

2. Produkcja zwierzęca – ma na celu wytwarzanie produktów zwierzęcych i pochodzenia

zwierzęcego. Obejmuje ona produkcję zwierząt hodowlanych, chów i utrzymanie
zwierząt sportowych. Wielkość produkcji zwierzęcej jest uzależniona od liczby zwierząt
i ich jednostkowej wydajności. Stosowanie prawidłowych wskaźników wydajności
produkcji zwierzęcej wiąże się z zestawieniem liczby zwierząt, określeniem reprodukcji
stada, ze zmianą klasy zwierząt.
Tłumaczenie: The animal production – its main goal is the production of animal products
and animal origin products. It includes the production of farm animals, raising and
maintenance of sports animals. The animal production’s size is dependent on the number
of animals and their unit efficiency. Using proper indicators of the animal production
efficiency is connected with the animals’ juxtaposition number, determining of the herd’s
reproduction and with the change of the animals class.
Przetwórstwo żywności również należy do działalności produkcyjnej w agrobiznesie i jest

to wytwarzanie produktów żywnościowych z surowców pochodzenia rolniczego i morskiego.
Przetwórstwo obejmuje 15 branż: chłodniczą, cukierniczą, cukrowniczą, jajczarsko-drobiarską,
mięsną, mleczarską, młynarską i makaronową, olejarską, owocowo-warzywną, piekarską,
piwowarską, rybną, spirytusową i drożdżową, winiarską, ziemniaczaną. [9, s. 48].

Tłumaczenie: The food processing industry also belongs to the production business in

agro business and it is a production of food products from materials of the agricultural and the
sea origin. The food processing industry includes 15 trades: refrigerating, confectionery,
candy, egg – poultry, meat, milk, mill and pasta, oil, fruit – vegetable, bakery, brewery, fish,
wine and potato branches.
Działalność handlowa w agrobiznesie

Działalność handlowa w agrobiznesie może przybierać następujące formy [9, s. 58–66]:

1. Skup produktów rolnych, który stanowi wyspecjalizowaną formę obrotu towarowego.

Przedsiębiorstwa handlowe i przemysłowe nabywają produkty rolne oraz odpady
użytkowe od producentów rolnych, aby je dalej sprzedać lub przetworzyć. Wiele
punktów skupu prowadzi swą działalność sezonowo, co jest uzasadnione rodzajem
asortymentu, którego podaż jest sezonowa, a produkt jest nietrwały, np. owoce, warzywa.
Skup produktów rolnych prowadzą głównie wyspecjalizowane działy przedsiębiorstwa,
których zadanie polega na organizowaniu podaży produktów, wykonywaniu czynności
organizacyjnych i technicznych, np. przyjmowaniu i klasyfikowaniu produktów. Ponadto
zajmują się magazynowaniem i przekazywaniem produktów dalszym odbiorcom,
zakładom przetwórczym, firmom handlowym, itp. Magazynowanie (przechowalnictwo)
jest rodzajem działalności gospodarczej polegającej na gromadzeniu i składowaniu
zapasów dóbr materialnych w odpowiednich warunkach i przekazywaniu ich dalszym
odbiorcom. W magazynach dokonuje się również paczkowania, porcjowania
i kompletowania asortymentu. Jednostkowe koszty magazynowania stanowią główne
kryterium oceny rentowności tej formy działalności gospodarczej. O tych kosztach

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

decyduje przepustowość magazynu, efektywne wykorzystanie powierzchni magazynu,
urządzeń, paczkowania, rozpakowywania, załadunku i rozładunku.
Tłumaczenie: The commercial business in agro business may assume the following forms:
The procurement of agricultural products, which constitutes a specialised form of the
merchandise turnover. The commercial and industrial companies purchase agricultural
products and utilitarian waste materials from the agricultural producers for further selling
or converting them. Many points of purchasing run their business seasonally, what is
justified by the kind of the assortment, which supply is seasonable and the product is
perishable, for example, fruit, vegetables. The procurement of agricultural products run
mainly specialised departments of the company which task consists in organisation of
products’ supply, carrying out of organisational and technical actions, for example,
products accepting and classification, etc. The storing up is a kind of business depending
on accumulation and storing of material goods stocks in appropriate conditions and
passing them on further purchasers. In warehouses are also performed packing,
portioning and the assortment’s completing. The unit costs of the warehousing constitute
the main criterion for evaluation of that business form profitability. The warehouse’s
capacity, effective using the warehouse area, devices, packing, unpacking, loading and
unloading decide about these costs.

2. Handel hurtowy jest rodzajem działalności gospodarczej, której celem jest zakup dużych

ilości towarów od producentów i dalsza ich sprzedaż detalistom. Handel hurtowy jest
funkcjonalny w miejscach, w których istnieją duże odległości pomiędzy miejscem
produkcji a konsumpcji, jeśli występuje brak zgodności czasowej pomiędzy procesem
produkcji a procesem konsumpcji. Główne zadania handlu hurtowego to:

−

zaopatrywanie punktów sprzedaży detalicznej,

−

dbałość, ochrona jakości i wartości użytkowej towarów,

−

minimalizowanie dysproporcji czasowych pomiędzy produkcją a sprzedażą dóbr, np.

−

przez magazynowanie,

−

dostosowanie współpracy z producentami do struktury popytu.

Tłumaczenie: The wholesale is a kind of business which goal is purchasing of large
amount of merchandise from producers and their further selling retailers. The wholesale
is functional in places where there are large distances between a place of production and a
place of consumption, if there is lack of time compatibility between a production process
and a consumption process. The main tasks of the wholesale are:

−

supplying of retail points,

−

care, protection of merchandise quality and utilitarian value,

−

minimising of time disproportion between the goods’ production and the goods sale,

−

for example, by storing up,

−

adapting the cooperation with the producers to the demand’s structure.

3. Handel detaliczny prowadzi sprzedaż produktów odbiorcom indywidualnym w różnych

punktach i miejscach, np. sklepach, straganach, z dostawą do domu. Charakteryzuje się
dużą ilością konsumentów, licznymi kontaktami z klientami, niewielkimi gotówkowymi
transakcjami finansowymi. Główne zadania handlu detalicznego to:

−

zaopatrywanie konsumentów w produkty, pełne zaspakajanie ich potrzeb
i świadczenie usług dodatkowych, np. sprzedaż ratalna, dostawa do domu,

−

kształtowanie konsumpcji poprzez różne formy promocji, np. reklamę,
współuczestnictwo w kształtowaniu cen produktów i obserwowanie reakcji rynku na
zmiany cen towarów,

−

prowadzenie dodatkowych działań w celu uzupełnienia i wzbogacenia oferty, np.
produkcja, przetwórstwo.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Tłumaczenie: The retail runs the products sale individual buyers in different points and
places, for example, shops, stalls, with delivering to house. It is market by a large amount
of consumers, numerous contacts with the clients, small cash financial transactions. The
main tasks of the retail are:

−

clients’ supplying of products, full satisfying their needs and providing the additional
services, for example, instalment sale, delivering to the house,

−

consumption’s shaping by different forms of promotion, for example, by the
advertisement, participation in shaping of products prices and observation of the
market’s reaction on the products’ prices changes.

−

conducting additional actions with the aim of the completing and supplementing of
the offer, for example, production, processing.

Działalność usługowa w agrobiznesie

Działalność usługowa [9, s. 67–68] jest prowadzona we wszystkich segmentach

agrobiznesu. Wyróżnia się następujące kategorie produktów i usług w agrobiznesie:

−

produkt czysty (fizyczny), bez żadnej usługi, np. ziemniak, mleko,

−

produkt fizyczny wraz z usługą, będącą wyrazem dbałości o dobro klienta i pełne
zaspokojenie jego potrzeb, np. sprzedaż urządzeń wraz z usługą ich instalacji,

−

łączenie produktu i usługi, np. posiłek w restauracji wraz z usługą kelnerską,

−

usługa podstawowa wraz z usługami towarzyszącymi i produktami dodatkowymi,
o mniejszym znaczeniu, np. szkolenie rolników połączone z poczęstunkiem,
z wręczaniem materiałów szkoleniowych, upominków,

−

czysta usługa, np. doradztwo zawodowe, ubezpieczeniowe, podatkowe.
Działalność usługowa może więc istnieć w obrębie jednego ogniwa lub pomiędzy

kilkoma. Zwykle jeden segment oferuje usługi kolejnemu, ponieważ wytworzony produkt
przechodzi do następnego ogniwa i staje się nakładem, a produktem finalnym jest w jego
ostatnim ogniwie, np. w zakładzie gastronomicznym, gospodarstwie domowym. Usługi
zwiększają wartość wytwarzanych produktów, ponieważ same stają się nakładami
w kolejnych ogniwach łańcucha żywnościowego. W działalności usługowej istotny jest
komfort klienta, dogodna lokalizacja przedsiębiorstwa świadczącego usługi, jego plan
funkcjonowania, jakość usług i wykonywanej pracy, konkurencyjność cen, a także wizerunek
firmy usługowej. Przedsiębiorstwo usługowe może jednocześnie łączyć inne rodzaje
działalności, takie jak produkcja i magazynowanie.
Tłumaczenie: The service business runs in all units of agro business. There are distinguished
the following categories of products and services in agro business:

−

pure product (physical), without any service, for example, a potato, milk,

−

physical product with the service being a sign of the client’s welfare care and full
satisfying of his needs, for example, selling appliances with the installation service,

−

linking the product and the service, for example, a meal in the restaurant with the waiter’s
service,

−

basic service with accompanied services and additional products with smaller importance,
for example, farmers’ training connected with food and drinks, with presentation of the
training materials and gifts,

−

pure service, for example, professional, insurance, tax advisory.
Thus, the service business can exist within one link or between several links. One unit

usually offers the services another, because a formed product goes to the next link and
becomes expenditure and a final product is in the last one link, for example, in the
gastronomic company, in the household. Services increase the value of forming products,
because they become expenditure yourself in consecutive links of the feeding chain. In the
service business, an essential is a client’s comfort, a convenient location of the company

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

providing services, its functioning plan, and the quality of services and carrying out work, the
prices’ competitiveness and the image of the service company. The service company can join
at the same time different kinds of business, such as the production and storing up.
Charakteryzowanie rodzajów działalności gospodarczej w języku angielskim

Pisemne charakteryzowanie rodzajów działalności gospodarczej w języku angielskim

wymaga użycia czasu Present Simple (teraźniejszego prostego), ponieważ za pomocą tego
czasu są wyrażane stałe cechy, właściwości opisywanych przedmiotów i instytucji. Jeżeli
opisywana będzie przyszła firma, wówczas należy użyć czasów przyszłych Future Simple
(przyszłego prostego), Future Continuous (przyszłego ciągłego) oraz konstrukcji „be going
to” (mieć zamiar). Można tez posługiwać się czasownikami modalnymi, za pomocą których
wyraża się powinność „should”, możliwość „can”, „may”. Ponadto pomocne są tu
konstrukcje składniowe w stronie biernej (Passive Voice), zwłaszcza dotyczące czasu Present
Simple (teraźniejszego prostego). Do opisywania i charakteryzowania w języku angielskim
służą zaimki względne (Relative Pronouns) typu: „which”, (który) stosowany do opisu
przedmiotów, zjawisk, „who” (kto) służący do opisu ludzi, „where” (gdzie) używany do
charakteryzowania miejsc, „whose” (czyj) określający posiadanie. Pomocne tu będzie
słownictwo z zakresu ekonomii, rolnictwa i wielu innych dziedzin, z którymi wiąże się
agrobiznes. Zdania powinny być redagowane w sposób jasny i zrozumiały. Nie należy
stosować skrótów wyrazów, ale ich pełną formę, ponieważ taki opis działalności
gospodarczej może posłużyć za jej reklamę czy też jedno ze źródeł informacji dla klientów
o firmie. Charakterystyka powinna obejmować: rodzaj działalności, kto ją prowadzi, do kogo
jest ona adresowana, jakie są jej najważniejsze właściwości.

4.3.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Jakie znasz w języku angielskim rodzaje działalności w agrobiznesie?
2. Czym charakteryzuje się działalność produkcyjna w agrobiznesie?
3. Jakie są cechy produkcji roślinnej?
4. Jakie są cechy produkcji zwierzęcej?
5. Jakie formy może mieć działalność handlowa w agrobiznesie?
6. Czym charakteryzuje się magazynowanie w działalności handlowej?
7. Czym jest handel hurtowy?
8. Jakie są zadania handlu hurtowego?
9. Na czym polega handel detaliczny?
10. Jakie są zadania handlu detalicznego?
11. Czym charakteryzuje się działalność usługowa w agrobiznesie?
12. Jakie formy działalności może łączyć przedsiębiorstwo usługowe w agrobiznesie?
13. Jak

należy

redagować

charakterystykę

rodzajów

działalności

gospodarczej

w agrobiznesie w języku angielskim?

4.3.3.

Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Po przeczytaniu tekstu w języku angielskim o rodzajach działalności w agrobiznesie,

odpowiedz na pytania typu prawda/fałsz (True/False), a następnie sporządź notatkę z lektury
tekstu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) przeczytać materiał nauczania (pkt 4.3.1. w poradniku dla ucznia),
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) określić rodzaje działalności gospodarczej w agrobiznesie w języku angielskim,
4) przeczytać tekst ze zrozumieniem w języku angielskim,
5) odpowiedzieć na pytania typu prawda/fałsz w języku angielskim,
6) zredagować notatkę z lektury tekstu w języku angielskim,
7) przedstawić rezultat swojej pracy w języku angielskim.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

kartki z tekstem i pytaniami typu prawda/fałsz w języku angielskim,

−

przybory do pisania,

−

literatura z rozdziału 6.

Przykładowy tekst do czytania:

The service business runs in all units of agro business. It can exist within one link or

between several links. One unit usually offers the services another, because a formed product
goes to the next link and becomes expenditure and a final product is in the last one link, for
example, in the gastronomic company, in the household.

Services increase the value of forming products, because they become expenditure

yourself in consecutive links of the feeding chain. In the service business, an essential is
a client’s comfort, a convenient location of the company providing services, its functioning
plan, and the quality of services and carrying out work, the prices’ competitiveness and the
image of the service company.

The service company can join at the same time different kinds of business, such as the

production and storing up.

Pytania do tekstu:
1. The service business runs only in several units of agro business.
2. The service business can exist only in one link.
3. The final product is in the last one link.
4. Usually services decrease the value of forming products.
5. One of the most important things is a client’s welfare in the service business.
6. The service business can connect several kinds of business.

Ćwiczenie 2

Po przeczytaniu tekstu w język angielskim, wpisz w puste miejsca nazwy rodzajów lub

form działalności gospodarczej. Wybierz jeden rodzaj lub formę działalności gospodarczej
i dokonaj jego pisemnej charakterystyki w języku angielskim.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) przeczytać materiał nauczania (pkt 4.3.1. w poradniku dla ucznia),
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) określić rodzaje i formy działalności gospodarczej w agrobiznesie w języku angielskim,
4) przeczytać tekst ze zrozumieniem w języku angielskim,
5) uzupełnić tekst w języku angielskim,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6) zredagować charakterystykę w języku angielskim,
7) przedstawić rezultat swojej pracy w języku angielskim.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

tekst z lukami w języku angielskim,

−

słowniki dwujęzyczne i branżowe,

−

przybory do pisania,

−

literatura z rozdziału 6.

Przykładowy tekst do czytania:

The (1) …………………………….. in agro-business requires an appropriate expanse,

equipment; materials used to production and needs depending on kinds of produced products.
At the beginning, the production process involves bearing of financial expenditure, selection
of appropriate and convenient location for next stages of production, stocking up materials,
filling with equipment, machines, vehicles, employing specialised employees. The essential
issue is the technology of production, effective methods of production and separate planning
of each of the function, in order to increasing of the production efficiency.

In the (2) ………………………….. many commercial and industrial companies purchase

agricultural products and utilitarian waste materials from the agricultural producers for further
selling or converting them. Many points of purchasing run their business seasonally, what is
justified by the kind of the assortment, which supply is seasonable and the product is
perishable, for example, fruit, vegetables.

The (3) ………………………….. runs in all units of agro business. There are

distinguished several categories of products and services in agro business, such as pure
product (physical products), without any service and physical product with the service being
a sign of the client’s welfare care and full satisfying of his needs. Moreover, in agro business
linking the product and the service is possible. In that form of business is also distinguished
basic service with accompanied services and additional products and pure service.

Ćwiczenie 3

Po przeczytaniu tekstu w języku polskim o rodzajach działalności gospodarczej, dokonaj

jego tłumaczenia na język angielski. Następnie zamień się przetłumaczonym tekstem
koledze/koleżance, w celu wyszukania zagadnień głównych i drugorzędnych w tekście.
Sprawdźcie trafność waszych odpowiedzi.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) przeczytać materiał nauczania (pkt 4.3.1. w poradniku dla ucznia),
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) dokonać tłumaczenia tekstu na język angielski,
4) wyszukać zagadnienia główne i drugorzędne w przetłumaczonym tekście,
5) przedstawić rezultat swojej pracy w języku angielskim.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

tekst do czytania i tłumaczenia,

−

słowniki dwujęzyczne i branżowe,

−

przybory do pisania,

−

literatura z rozdziału 6.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przykładowy tekst do czytania i tłumaczenia:

Działalność produkcyjna w agrobiznesie wymaga odpowiedniej przestrzeni, sprzętu,

Istotną kwestią w działalności produkcyjnej jest technologia produkcji, efektywne

metody wytwarzania oraz oddzielne planowanie każdej funkcji, w celu zwiększenia
wydajności produkcji.

Proces produkcji jest zdeterminowany przez wiele czynników, uwarunkowany jest on

rodzajem wytwarzanych produktów, asortymentem i wykonywaniem określonych funkcji.
Działalność produkcyjna zależy też od warunków przyrodniczych (klimat, gleba, nawodnienie
i rzeźba terenu), ponieważ w tych warunkach przebiega proces produkcji. Kolejnym
czynnikiem wpływającym na działalność produkcyjną są warunki ekonomiczne, takie jak
cena, podatki, kredyty, system zaopatrzenia, popyt, podaż, itd.

Ćwiczenie 4

Wyszukaj w Internecie teksty związane z dokumentacją produkcyjną i handlową

w języku angielskim i dokonaj ich tłumaczenia na język polski. Jeśli nie rozumiesz
fragmentów

tekstu,

posłuż

się

kontekstem

oraz

słownikami

dwujęzycznymi

i specjalistycznymi.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) przeczytać materiał nauczania (pkt 4.3.1. w poradniku dla ucznia),
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) dokonać tłumaczenia tekstu na język polski,
4) przedstawić rezultat swojej pracy w języku polskim.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

stanowiska komputerowe z dostępem do Internetu,

−

teksty dokumentacji produkcyjnej i handlowej w języku angielskim,

−

słowniki dwujęzyczne i branżowe,

−

przybory do pisania,

−

literatura z rozdziału 6.

Ćwiczenie 5

Po przeczytaniu tekstu korespondencji z zakresu agrobiznesu w języku angielskim,

dokonaj jego tłumaczenia na język polski. Jeśli nie rozumiesz fragmentów tekstu, posłuż się
kontekstem oraz słownikami dwujęzycznymi i specjalistycznymi.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) przeczytać materiał nauczania (pkt 4.3.1. w poradniku dla ucznia),
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) dokonać tłumaczenia korespondencji zawodowej na język polski,
4) skorzystać ze słowników dwujęzycznych i specjalistycznych,
5) przedstawić rezultat swojej pracy w języku polskim.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

tekst korespondencji w języku angielskim,

−

słowniki dwujęzyczne i branżowe,

−

przybory do pisania,

−

literatura z rozdziału 6.

Przykładowy tekst korespondencji do czytania i tłumaczenia:

Telex/Fax
From: Shop ‘Blue Berry’
To: Warehouse ‘Greens’
Date: 12. 05. 2007.
Subject: Order

Please deliver to our shop fifteen packets of carrots, ten packet of bananas, four cartons of

oranges and one hundred kilos of potatoes. We will pay for these goods and we will sign the
invoice in our shop, when you will deliver the merchandise.

We would like to know if you have fresh cauliflowers, if so, please deliver us twelve

pieces. We would like to receive the merchandise tomorrow morning, if it is possible.
The shop address: 15, Flower Street, Radom.
Opening hours: 6 a.m. – 6 p.m.
Please confirm above order as soon as it is possible.
Regards,
The shop manager
John Smith

4.3.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1) posługiwać się słownictwem z agrobiznesu w języku angielskim?

2) rozróżniać rodzaje i formy działalności gospodarczej w języku

angielskim?

3) czytać tekst ze zrozumieniem w języku angielskim?
4) tłumaczyć tekst z języka angielskiego na język polski?

5) tłumaczyć tekst z języka polskiego na język angielski?
6) wyszukać zagadnienia główne i drugorzędowe w tekście?
7) posłużyć się kontekstem do zrozumienia tekstu?

8) skorzystać ze słowników dwujęzycznych i specjalistycznych?

9) zredagować w języku angielskim charakterystykę rodzajów i form

działalności gospodarczej?

10) uzupełnić tekst w języku angielskim?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.4. Internetowe zasoby zawodowe

4.4.1. Materiał nauczania

Jakie są cele i możliwości używania Internetu w agrobiznesie?

Za pomocą Internetu istnieje możliwość świadczenia usług z zakresu doradztwa

zawodowego w agrobiznesie dla wielu osób, w dowolnym dla nich czasie i miejscu. Poza
kształceniem na odległość, istnieje też możliwość wymiany praktycznej i fachowej wiedzy
oraz doświadczeń z innymi profesjonalistami w agrobiznesie. Internetowe zasoby zawodowe
stanowią bowiem niewyczerpane źródło wiedzy, w którym konieczna jest umiejętność
poruszania się i dokonywania selektywnego wyboru informacji. Używając właściwych stron
internetowych można zdobyć wiedzę specjalistyczną, niezbędną do pracy w agrobiznesie oraz
dokonać właściwego wyboru kształcenia. Internet służy więc do zdobywania i rozwijania
wiedzy, umiejętności oraz stanowi forum dyskusyjne. Wykorzystując technologię
internetową, a w niej pocztę elektroniczną można łatwo i szybko komunikować się z wieloma
ludźmi z danej dziedziny w agrobiznesie, zadawać pytania bądź odpowiadać na nie, znaleźć
współpracowników oraz klientów na produkty i usługi. Wyszukiwanie artykułów o tematyce
zawodowej, nowości technicznych, aktów prawnych to również istotne cele w korzystaniu
z Internetu.
Tłumaczenie: What are Goals and Possibilities Using the Internet in Agro Business?

By means of the Internet, exists a possibility of providing services from the vocational

advisory field’s for many people in any time and place for them. Besides the education at
a distance, there is a possibility of know – how and expertise exchange and experiences with
other professional in agro business. Internet vocational resources constitute as an
inexhaustible source of the knowledge, in which is necessary the ability to move and make
a selective choice of information. Using appropriate Internet pages makes possible to gain
professional knowledge, which is indispensable to work in agro business and makes a proper
choice of education. Thus, the Internet is used for gaining and developing of the knowledge
and skills and it constitutes a debatable forum. Using the Internet technology, and inside of it
an electronic mail, it is possible in an easy and fast way to communicate with many people in
a given area in agro business, ask the questions and answer them, find the associates and
clients on products and services. In using the Internet, finding the professional articles,
technical news, legal acts are also important goals.
Jak poruszać się w internetowych zasobach zawodowych?

Wyszukiwanie internetowych zasobów zawodowych należy rozpocząć od:

1. Identyfikacji grupy docelowej – powinno się wiedzieć, kim są osoby, z którymi

nawiązuje się kontakt, współpracę.

2. Identyfikacji potrzeb – o co pytają najczęściej zainteresowani dziedziną agrobiznesu

użytkownicy Internetu, a czego potrzebują, jak ująć te potrzeby w szersze kategorie.

3. Identyfikacji dostępnych zasobów – jak zaspokoić potrzeby za pomocą Internetu, na ile

Internet uzupełnia lub zastępuje tradycyjne źródła informacji, co można znaleźć
w Internecie, z czego najchętniej korzystają użytkownicy.

4. Selekcji informacji – zapewnić użytkownikom dostęp do konkretnych informacji, które

zaspakajają ich potrzeby.

Tłumaczenie: How to Move in the Internet Vocational Resources?
Finding Internet vocational resources should be started from:

1. Target group identification – it should be known, who are people with whom the

cooperation contract is established.

2. Needs identification – what do Internet users interested agro business area ask mostly,

what do they need, how to put in wider categories those needs.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3. Accessible recourses identification – how to satisfy needs using the Internet, how far the

Internet completes or is a substitute for traditional sources of information, what can be
found in the Internet, what the users use with pleasure from.

4. Selection of information – assure to users the access to concrete information which

satisfy their needs.

Jakie są najważniejsze potrzeby grup docelowych w Internecie?

Użytkownicy

Internetu

próbują

zaspokoić

następujące

potrzeby

związane

z agrobiznesem:
–

pomocy w rozwiązaniu istotnych kwestii, problemów, np. jak założyć działalność
gospodarczą, uzyskać dotację unijną, itd.,

–

odpowiedzi na pytania, np. związane z interpretacją aktów prawnych,

–

czasu na rozmowę, dyskusję,

–

informacji, np. adresy stron internetowych,

–

porad, np. z ekonomii – jaki kredyt zaciągnąć.

Tłumaczenie: What are the Most Important Requirements of Target Groups in the
Internet?
The Internet users try to satisfy the following needs connected with agro – business:
–

help in solving important issues, problems, for example, how to start business, obtain
union grant, etc.,

–

answers the questions, for example, connected with legal acts interpretation,

–

time for a talk, discussion,

–

information – for example, web sides addresses,

–

advice, for example, from economy – what loan to take out.

Jakie są zasoby internetowe w dziedzinie agrobiznesu?
–

strony internetowe – zawierają informacje i porady,

–

email – poczta elektroniczna,

–

forum dyskusyjne lub tablice informacyjne – możliwość interaktywnej dyskusji, dzielenia
się wiedzą i doświadczeniem,

–

chat – rozmowa on – line z drugą osobą w tym samym czasie,

–

video – konferencja – komunikacja na odległość przy użyciu kamery internetowej,

–

materiały autorskie – umieszczanie na stronach internetowych własnych opracowań,
tworzenie własnych stron internetowych.

Tłumaczenie: What are the Internet Resources in Agro Business Area?
–

web sides – they include information and advice,

–

email – electronic mail,

–

debatable forum or news boards – possibility of interactive discussion, share the
knowledge and experience,

–

chat – talk on – line with the other person at the same time,

–

video – conference – communication at a distance using the Internet video camera,

–

Jak połączyć internetowe zasoby z potrzebami?
1. Model DOTS – jest pomocny przy dokonywaniu właściwych wyborów związanych, np.

z podjęciem pracy. Główne cechy tego modelu to:
– samoświadomość – poznanie siebie, swoich zainteresowań, umiejętności, osobowości,

wartości i doświadczenia,

– świadomość możliwości – kursy, praca, itp.,
– połączenie samoświadomości i świadomości istniejących możliwości
– uczenie się podejmowania decyzji – dokonywanie wyboru ze skróconej listy

elementów,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

– uczenie się wdrażania – wdrażanie podjętych decyzji w życie, realizacja założonych

celów, np. podjęcie pracy, uczestnictwo w kursach.

Tłumaczenie: How to Link the Internet Resources with Requirements?
DOTS Model – is helpful in making appropriate choices connected with, for instance, taking
up a job. Main features of that model are:

– self – awareness – knowing yourself, own interests, skills, personality, value and

experience,

– opportunity awareness – courses, job, etc.,
– decision learning – making choices from the shortened list of elements,
– transition learning – implementation of taken decisions into life, realisation of

assumed goals, for instance, taking up a job, participation in courses.

2. Model FIRST – bada wpływ doradcy zawodowego na podjęcie decyzji oraz stopień

samodzielnego podejmowania decyzji odnośnie podjęcia pracy. Cechy tego modelu to:
– skoncentrowanie na celu – określanie decyzji i ukierunkowania na daną działalność

zawodową,

– rozpiętość – określanie swoich możliwości,
– realizm – ukierunkowanie się na swoje możliwości lub na oferty rynku pracy,
– informacja – określanie ilości i jakości potrzebnych informacji,
– taktyka – określanie następnych działań, sposobów osiągnięcia wyznaczonego celu.

Tłumaczenie: First Model – examines vocational consultant’s influence on taking decisions
and level of independent taking decisions concerning taking up a job. The features of that
model are:

– focus on the target – decision defining and directing on a given job activity,
– scope – defining own possibilities,
– realism – directing on own possibilities or the job market’s offers,
– information – defining the quantity and quality of necessary information,
– tactics – defining next actions, ways of achieving assigned goals.

Jakie są zasoby pomocy zawodowej w Internecie?
– samopomoc – to zasoby oparte o grupy samopomocowe,
– pomoc niespecjalistyczna lub w ramach grup – pomoc od innego członka grupy.
– pomoc specjalistyczna w ramach indywidualnej konsultacji – udzielanie specjalistycznej

pomocy i indywidualnych porad, aby wykorzystać zasoby do pełnego zaspokojenia
potrzeb.

Zasoby mogą być także rozpatrywane na trzech szerokich poziomach:
1. Zasoby samopomocowe – istnieje wiele stron internetowych, z których można skorzystać

samodzielnie, bez pomocy eksperta.

2. Zasoby z uzyskaniem dodatkowej pomocy lub rady – to zasoby zakładające

interaktywność, działające w specjalnych systemach komputerowych. Służą do wymiany
doświadczeń między użytkownikami, co powoduje, że indywidualne doświadczenia są
wzbogacane przez doświadczenia innych.

3. Zasoby wymagające specjalistycznego szkolenia – to zasoby wymagające wsparcia

i konsultacji z profesjonalistą, np. źródła dotyczące rynku pracy, wymagające konsultacji,
komentarzy profesjonalistów.

Tłumaczenie: What are Vocational Assistance Resources in the Internet?
–

self – assistance – these are resources based on self – assistance groups,

–

unspecialised assistance or within the framework of groups – assistance from the other
member of the group,

–

specialised assistance within the framework of individual consultation – providing
specialised assistance and individual advice in order to use the resources for full
satisfying of needs.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

The resources can also be considered on three wide levels:
1. Self – assistance resources – there exists many Internet pages from which can use

independently, without an expert assistance.

2. Resources with obtaining the additional assistance or advice – these are resources

assuming interactivity, working in special computer systems. They use to exchange of
experiences between users, that causes, that individual experiences are enriched by
experiences of the other.

3. Resources required specialised training – these are resources requiring a support and

consultation with a specialist, for example, the sources concerned the job market,
required consultancy, professionals’ comments.

Czym jest matryca internetowych zasobów zawodowych?

Matryca internetowych zasobów zawodowych jest to ukazanie wzajemnych relacji

między potrzebami, zasobami i poziomami oferowanej pomocy przy użyciu matrycy
logicznej. Zawiera ona informacje o rodzajach zaspokajanych potrzeb i zasobach
wykorzystywanych w tym celu. Niekiedy potrzeba więcej niż jednej matrycy by przedstawić
te relacje i zależności, ponieważ dane zasoby mogą być wykorzystywane tylko na poziomie
samopomocowym przez jedną grupę docelową, ale jednostki z tej samej grupy mogą różnić
się ilością oczekiwanej pomocy.

Po wypełnieniu matrycy, powinna być dokonana ewaluacja, np. za pomocą analizy

SWOT (czyli określić swoje mocne i słabe strony):
Czy jesteś w stanie wypełnić każdą komórkę zasobem ze swojej organizacji lub zaspokoić
konkretne potrzeby? (np. praktyki zawodowe, kursy, programy komputerowe, usługi, strony
internetowe, indywidualne konsultacje, doradztwo, itp.). Czy w kilku komórkach pojawiają
się te same zasoby? Czy w zbyt wielu komórkach pojawiają się najdroższe i najrzadsze
zasoby, np. indywidualne konsultacje? Czy niektóre komórki nie są wypełnione? Jeśli tak, to
dlaczego? Może to oznaczać, że niektóre usługi nie są oferowane klientom, albo że potrzeby
klientów nie zostały prawidłowo zdefiniowane lub przeoczone. Czy w niektórych komórkach
pojawia się kombinacja różnych zasobów, by zaspokoić potrzebę na określonej płaszczyźnie
wsparcia? Niektóre potrzeby wymagają dodatkowych zasobów, by je zaspokoić. Zasoby
złożone mogą pokryć kilka komórek z różnymi potrzebami na wielu poziomach i w różnych
kolumnach.
Tłumaczenie: What is the Internet Vocational Resources Matrix?
Internet vocational resources matrix is a presentation of mutual relations between needs,
resources and levels of offered assistance using logical matrix. It contains information about
kinds of satisfied needs and resources used to that end. Sometimes more than one matrix is
required for presentation of those relations and dependences, because given resources may be
used only on a self – assistance level by one target group, but the units from the same group
might vary in a quantity of expected assistance.

After filling the matrix, there should be made an evaluation, for example, by means of

SWOT analysis (that is to define own strengths and weakness):
Are you able to fill each of cells by a resource from your organisation or satisfy specified
requirements? (for instance, vocational practice, courses, computer programmes, services,
web sites, individual consultation, consultancy, etc.). Do the same resources appear the same
cells? Do the most expensive and the rarest resources appear in too many cells, for instance,
individual consultations? Are there any cells not filled? If so, why? It may mean that some
services are not offered for clients or the clients’ requirements were not properly defined or
missed. Does in some cells appear a combination of different resources to satisfy a need on
a specific plane of support? Some requirements demand additional resources to satisfy them.
The complex resources may cover some cells with different needs on many levels and in
different columns.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Tabela 1. Matryca zasobów zawodowych [19, tłumaczenie autora]

Wyniki i potrzeby/
Results and requirements

Użytkownicy/ Pomoc
Users/Assistance

św

ść

żl

śc

ąc

że

Poziom 1/Level 1
Samopomoc/Self – assistance

Poziom 2/Level 2
Pomoc niespecjalistyczna
lub w ramach grupy/

Unspecialised

assistance or within the framework
of group

Poziom 3/Level 3
Pomoc specjalistyczna/ Specialised
assistance
Indywidualna/Individual assistance

Jak korzystać z matrycy internetowych zasobów zawodowych?
1. Odwiedzić jak największą liczbę tematycznych stron internetowych, a po pewnym czasie

niektóre strony będą odwiedzane częściej niż inne, co jest pomocne przy ustaleniu
własnej metody korzystania z zasobów Internetu.

2. Uporządkować strony, które są użyteczne i nawiązują do potrzeb klientów.
3. Redagować notatki z tego, w jakim stopniu dana strona jest przydatna w znajdowaniu

pomocy lub udzielaniu jej klientom.

4. Dokonywać porównań stron internetowych z zasobami, które już zostały wykorzystane

w praktyce (np. konsultacje indywidualne, sesje grupowe, dotychczasowe doświadczenie,
itd.). Warto dokonać analizy – czy nowe technologie zasobów i usług:
– zaspokajają potrzeby do tej pory nie zaspokajane w ramach wykorzystania

tradycyjnych zasobów?

– zaspokajają potrzeby w sposób bardziej efektywny, wygodny, tańszy niż tradycyjne

zasoby?

– zaspokajają potrzeby grup docelowych, z którymi nie można było nawiązać kontaktu

tradycyjnymi metodami?

5. Warto rozważyć, czy można dodać własne zasoby, oprócz tych, istniejących

w Internecie?

6. Dokonać ewaluacji – co uważają za najbardziej przydatne końcowi użytkownicy?
Tłumaczenie:

How to Use

the Internet Vocational Resources Matrix?

1. Visit the largest numbers of thematic web sides, and after a some time, some pages will be

visited often than the other, which is helpful in determining own method using the Internet
resources.

2. Sort web sides which are useful and refer to clients’ needs.
3. Make notes from that, in what level a given side is useful in finding the assistance

or providing it clients.

4. Make comparisons of web sides with resources, which have just been used in practice (for

instance, individual consultation, group sessions, past experience, etc.). It is worth to
perform an analysis – if new technologies of resources and services:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

– satisfy needs which have not been satisfied from now on, within the framework of

using traditional resources?

– satisfy needs in more effective way, comfortable, cheaper than traditional ways?
– satisfy the target groups’ needs who could not establish contacts by traditional

methods?

5. It is worth to contemplate, if may add own resources, apart from them, existing in the

Internet.

6. Make an evaluation – what the final users think as the most useful?
7. Materiały w języku polskim użyte w tym rozdziale pochodzą ze strony internetowej:

http://www.guidanceforum.net, przekładu na język angielski dokonał autor poradnika.

4.4.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. W jakim celu używa się Internetu w dziedzinie agrobiznesu?
2. Jak poruszać się w internetowych zasobach zawodowych?
3. Jakie są najważniejsze potrzeby grup docelowych w Internecie?
4. Jakie są zasoby internetowe dla agrobiznesu?
5. Jak połączyć internetowe zasoby z potrzebami?
6. Jakie są zasoby pomocy w Internecie?
7. Czym jest matryca zasobów zawodowych?
8. Jak należy wypełnić matrycę zasobów zawodowych?

4.4.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wyszukaj w Internecie zasoby zawodowe dotyczące agrobiznesu i weź udział

w anglojęzycznym forum dyskusyjnym na jeden z wybranych tematów.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) przeczytać materiał nauczania (pkt 4.4.1. w poradniku dla ucznia),
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) wyszukać w Internecie informacje o zasobach zawodowych w agrobiznesie,
4) wziąć udział w forum dyskusyjnym,
5) przedstawić rezultat swojej pracy w języku angielskim.

Wyposażenie stanowiska pracy:

–

stanowiska komputerowe z dostępem do Internetu,

–

literatura z rozdziału 6.

Ćwiczenie 2

Wyszukaj w Internecie artykuł w języku angielskim o tematyce zawodowej i wyciągnij

z niego wnioski. Wyraź w języku angielskim pisemnie swoją opinię związaną z poruszanym
tematem, a następnie wyślij swój tekst pocztą elektroniczną do redakcji lub autora artykułu.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) przeczytać materiał nauczania (pkt 4.4.1. w poradniku dla ucznia),
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3) wyszukać w Internecie artykuł o tematyce zawodowej w języku angielskim,
4) wyciągnąć wnioski z tekstu,
5) wyrazić pisemnie swą opinię w języku angielskim,
6) wysłać tekst pocztą elektroniczną,
7) przedstawić rezultat swojej pracy w języku angielskim.

Wyposażenie stanowiska pracy:

–

stanowiska komputerowe z dostępem do Internetu,

–

słowniki dwujęzyczne i branżowe,

–

literatura z rozdziału 6.

Ćwiczenie 3

Korzystając z Internetu zadaj pytania w języku angielskim ekspertowi związane

z zakładaniem działalności gospodarczej w agrobiznesie.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) przeczytać materiał nauczania (pkt 4.4.1. w poradniku dla ucznia),
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) skorzystać z Internetu,
4) zadać pytania w języku angielskim,
5) przedstawić rezultat swojej pracy w języku angielskim.

Wyposażenie stanowiska pracy:

–

stanowiska komputerowe z dostępem do Internetu,

–

literatura z rozdziału 6.

Ćwiczenie 4

Po wyszukaniu w Internecie informacji związanych z doradztwem zawodowym, napisz

w języku angielskim email koledze/koleżance, w którym poinformujesz jak skorzystać
z internetowych zasobów zawodowych.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) przeczytać materiał nauczania (pkt 4.4.1. w poradniku dla ucznia),
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) napisać e-mail w języku angielskim,
4) przedstawić rezultat swojej pracy w języku angielskim.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

stanowiska komputerowe z dostępem do Internetu,

−

słowniki dwujęzyczne i branżowe,

−

literatura z rozdziału 6.

Ćwiczenie 5

Wykorzystując informacje z Internetu na temat zasobów zawodowych, uzupełnij matrycę

zasobów zawodowych w języku angielskim.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) przeczytać materiał nauczania (pkt 4.4.1. w poradniku dla ucznia),
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) uzupełnić matrycę zasobów zawodowych w języku angielskim,
4) przedstawić rezultat swojej pracy w języku angielskim.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

stanowiska komputerowe z dostępem do Internetu,

−

kserokopie z matrycą zasobów zawodowych w języku angielskim,

−

literatura z rozdziału 6.

Results and requirements

Users/Assistance

Level 1
Self – assistance

Level 2
Unspecialised assistance or within
the framework of group

Level 3
Specialised assistance
Individual assistance

4.4.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1) skorzystać z internetowych zasobów zawodowych?

2) wyszukać w Internecie artykuły o tematyce zawodowej w języku

angielskim?

3) wyciągnąć wnioski z informacji zawartych w anglojęzycznym

tekście?

4) napisać email w języku angielskim?
5) wyrazić pisemnie swą opinię w języku angielskim?

6) uzupełnić matrycę zasobów zawodowych w języku angielskim?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5. SPRAWDZIAN OSIĄGNIĘĆ

INSTRUKCJA DLA UCZNIA

1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 20 zadań. Do każdego zadania dołączone są 4 możliwości odpowiedzi.

Tylko jedna jest prawidłowa.

5. Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce

znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.

6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
7. Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie

na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.

8. Na rozwiązanie testu masz 35 min.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

−−−−

instrukcja,

−−−−

zestaw zadań testowych,

−−−−

karta odpowiedzi.

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Termin „deposit account” należy przetłumaczyć na język polski jako

a) depozyt.
b) rachunek terminowy.
c) konto bankowe.
d) lokata terminowa.

2. Termin „przynieść zysk” znaczy w języku angielskim

bring a profit.

yield returns.

cultivation for market.

crop for cash.

3. Jeżeli termin lub zwrot anglojęzyczny ma podobną pisownię i wymowę w języku

polskim, ale może mieć inne znaczenie, wówczas jest to
a)

false friend.

antonym.

idiom.

synonym.

4. Definicja – „it is it is a money charge taken by the country from the owners of goods,

which are transported through the country” określa
a)

tax.

penalty.

(customs) duty/tariff.

excise.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5. Termin „weksel” („ bill of exchange„) powinien być zdefiniowany

a document supporting an unconditional pledge of the payment of a free amount

described on it, in any time and place.

a document confirming a promise of the payment.

a document describing the transaction regulated in cash.

a document supporting an unconditional pledge of the payment of a specific amount

described on it, in a specific time and place.

6. Skrócona nazwa Systemu Identyfikacji Działek Rolnych w języku angielskim „ LPIS” to

Land Parcel Identification System.

Land Parcel Identification Structure.

Land Parcel Identification Scheme.

Land Purchase Identification System.

7. Artykuł 17 z Ustawy o swobodzie działalności gospodarczej „Przedsiębiorca wykonuje

działalność gospodarczą na zasadach uczciwej konkurencji i poszanowania dobrych
obyczajów oraz słusznych interesów konsumentów” należy przetłumaczyć
a)

The businessman makes his business on principles of the honest competition and he

respects good morals and consumers’ right business dealings.

The entrepreneur carries out the business on the honest competition principles and

respecting of good morals and consumers’ right business dealings.

The entrepreneur is carrying out his own business on the honest competition

principles and respecting of good manners and consumers’ right business dealings.

The businessman is making a business on the honest competition principles and

respecting of good customs and consumers’ right dealings.

8. Zwrot „Rozporządzenie Rady Ministrów” w języku angielskim to

The Ministry Decree.

The Ministry Council Regulation.

The Cabinet Decree.

The Ministry Cabinet Decree.

9. Zwrot „Common Standards of Quality for Cucumbers Regulation” w języku polskim to

Powszechne standardy jakości dla ogórków.

Regulacja zwykłych norm jakości ogórków.

Zwykłe normy jakości dla ogórków.

Wspólne normy jakości dla ogórków.

10. W tłumaczeniu aktów prawnych nie wolno używać

składni języka potocznego.

skróconych form wyrazów.

zwrotów z języka potocznego.

wszystkich powyższych.

11. Analizując przepisy prawa uwzględnia się

układ poszczególnych akapitów.

bezosobowe formy czasowników operacyjnych.

słownictwo charakterystyczne dla stylu urzędowego.

wszystkie powyższe.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

12. Do tłumaczenia tekstu pomocne są wyrazy typu: „whereas, thereby” i są to

linking words.

idioms.

phrasal verbs.

modal verbs.

13. Do układania akapitów, bądź fragmentów tekstu w odpowiedniej kolejności służy

następująca technika czytania ze zrozumieniem
a)

Prediction.

Inferring.

Sequencing/Matching.

Word gaps.

14. Notatka z lektury tekstu powinna zawierać

dowolne informacje.

najważniejsze informacje.

subiektywne opinie.

szczegółowe informacje.

15. Definicja – „This kind of trade runs the products’ sale individual buyers in different points

and places, for example, shops, stalls, with delivering to house” określa
a)

wholesale.

door – to – door sales.

retail.

none of them.

16. Definicja – „This kind of business depends of the nature conditions (climate, soil,

irrigation, relief), because in these conditions proceeds the process of production. The
next factor influenced on the business is the economic conditions, such as the price, taxes,
credits, delivery system, demand and supply, etc.” określa
a)

the commercial business.

the service business.

the production business.

none of them.

17. Dokończ zdanie – The production business in agrobusiness mainly includes the vegetable

production and
a)

the animal production.

the fruit production.

the poultry production.

the herb production.

18. W pisemnej charakterystyce form działalności gospodarczej w agrobiznesie w języku

angielskim używa się głównie czasu
a)

Present Simple.

Present Continuous.

Past Simple.

Past Perfect.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

19. Dokończ zdanie – By means of the Internet, exists a possibility of

providing services from the vocational advisory’s field in agrobusiness.

agro – business education at a distance.

gaining a professional knowledge in agrobusiness.

all of them.

20. Dokończ zdanie – The Internet resources in agro – business area among other things are

web sides.

electronic mail.

debatable forum or news boards.

all of them.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko...............................................................................

Rozwijanie sprawności pisania i czytania ze zrozumieniem

Zakreśl poprawną odpowiedź

Nr zadania

Odpowiedzi

Punkty

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6. LITERATURA

1. Corbeil J.-C.: Wielojęzyczny słownik wizualny. Polski. Angielski. Niemiecki. Francuski.

Leksykon tematyczny. Wydawnictwo Wilga, Warszawa 1996

2. France C., Mann P., Kolossa B.: Ekonomia. Angielsko-polski słownik tematyczny.

Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2002

3. Jastrzębska-Okoń I.: Polsko-angielski słownik tematyczny. Harald G., Warszawa 1997
4. Jaślan J., Jaślan H.: Słownik terminologii prawniczej i ekonomicznej angielsko-polski.

WP, Warszawa, 2004

5. Kienzler I: Słownik terminologii komputerowej angielsko-polski i polsko-angielski. Ivax,

Gdynia 2003

6. Klepacki B. red.: Wybrane pojęcia z zakresu organizacji gospodarstw, produkcji i pracy

w rolnictwie. Wydawnictwo SGGW, Warszawa 1997

7. Komosa A: Szkolny słownik ekonomiczny. Ekonomik, Warszawa 1999
8. Kopestyńska Z.: English for the Capital Market. PWE, Warszawa 1996
9. Kożuch A., Mirończuk A. Podstawy ekonomiki agrobiznesu. Część 1. WSiP, Warszawa 2000
10. Lukszyn J.: Wielojęzyczny słownik modułowy. Avans, Warszawa 2001
11. Pawłowska B.: Business Letters. PWE, Warszawa 2001
12. Praktyczny słownik angielsko-polski i polsko-angielski. Wydawnictwo Naukowe PWN,

Warszawa 2002

13. Rosenbaum O.: Praktyczny słownik komputerowy angielsko-polski i polsko-angielski.

Wydawnictwo REA, Warszawa 2001

14. Słownik handlowy angielsko-polski. PWE, Warszawa 1991
15. Strobel H., Szaro L., Józwiak W.: Niemiecko-angielsko-polski słownik pojęć

ekonomiczno-rolniczych. MRiRW, Warszawa 2004

16. Tittenbrun M.: Duży słownik polsko-angielski i angielsko-polski. Kastor, Warszawa 2001
17. Wielki słownik angielsko-polski i polsko-angielski. Wydawnictwo Naukowe PWN,

Warszawa, 2004

18. Wzory listów angielskich. WP, Warszawa, 2002

Strony internetowe:
19. http://www.guidanceforum.net
20. http://www.arimr.gov.pl