PAMIĘĆ KOMPUTERA

Pamięć komputera to elektroniczny notatnik komputera. Programy są
ładowane i wykonywane w pamięci. Pamięć jest, więc niezbędna do, gdyż dane
wprowadzane do komputera są w niej zapisywane. Centralną częścią komputera
jest Jednostka Centralna, gdzie znajduje się procesor. Jednostka Centralna
zawiera pamięć. Pamięć jest podzielona na odrębne komórki, które przechowują
pojedyncze słowa lub bajty. Dane przechowywane są w pamięci w postaci
zbiorów (matryc) ładunków elektrycznych (reprezentują je 0 i 1, za pomocą
których w systemie dwójkowym zapisuje się wszystkie liczby). Dzięki temu
szybko docierają one do głównej procesora, który może je pobiera w sposób
losowy.
Jednostką pamięci jest właśnie bajt:
Kilobajt (KB)~1000 bajtów
Megabajt (MB)~1000000 bajtów
Gigabajt (GB)~1000000000 bajtów

Dzisiejsze komputery mają zwykle od 32 do 256 mln bajtów pamięci. Nowsze
generacje komputerów PC mają więcej pamięci RAM, gdyż tego wymaga
system operacyjny.

TYPY PAMIĘCI

 Pamięć dzieli się ze względu na różne kategorie.
1.

ze względu na ulotność dzieli się na:

 dynamiczną RAM (Random Acces Memory)
 statyczną ROM (Read Only Memory)

2.

ze względu na miejsce w konstrukcji komputera dzieli się na:



pamięć robocza (z angielskiego: operacyjna), czyli RAM

 pamięć podręczna, czyli

cache

 pamięć zewnętrzna, czyli masowa (stacje dysków, taśm itp.)

3.

ze względu na możliwości zapisu i odczytu dzieli się na:

 tylko do odczytu (zapis odbywa się w fazie produkcji)

 jednokrotnego zapisu

 wielokrotnego zapisu

4.

ze względu na sposób dostępu do informacji:

 pamięć o dostępie swobodnym
 pamięć o dostępie szeregowym (cyklicznym), czyli rejestry przesuwne

1

PAMIĘĆ DYNAMICZNA- RAM

Pamięć RAM jest pamięcią operacyjną o dostępie bezpośrednim. W pamięci
RAM można zapisywać i odczytywać dane. Jest to jednak pamięć ulotna, gdyż
w momencie odcięcia zasilania wszelkie informacje zostają utracone. Pamięć ta
musi być odświeżana by mogła przechowywać dane. RAM jest stosowana w
komputerach osobistych, gdyż umożliwia szybką wymianę danych, a jej czas
dostępu jest krótki.

Nadzór nad rozmieszczeniem programów w pamięci RAM sprawuje system
operacyjny.

Cechy pamięci RAM:
 pojemność, która decyduje o ilości możliwych do jednoczesnego

uruchomienia programów i ich podstawowych danych

 możliwość otwierania wielu programów na raz,
 czas dostępu, który ma duże znaczenie, ponieważ im szybciej procesor może

komunikować się z układami pamięci, tym większa jest wydajność
komputera, i praca uruchamianych na nim programów.

 duża stabilność i szybkość działania komputera, gdyż dodatkowa pamięć

powoduje, że system Windows rzadziej lub wcale nie korzysta z pamięci
wirtualnej.

Pierwsze komputery IBM PC miały tylko 64 KB pamięci, a domowe zaledwie
1KB.
Jednak szybki wzrost liczby sprzedaży komputerów spowodowała spadek cen
pamięci, więc wielkości pamięci komputerów zwiększyły się do 256 KB, 512
KB i 640 KB.
Pojawienie się środowiska graficznego MS-Windows i ulepszenie systemu
operacyjnego spowodowały wzrost zapotrzebowania na pamięć standardową.
Wielkością pamięci stały się 4 MB. Obecnie normą dla środowiska graficznego
Windows jest w przypadku wersji 3.11 jest 8 MB, dla Windows 95 to 16 MB, a
nowsze wersje Windows potrzebują około 1 lub więcej gigabajtów.

PAMIĘĆ STATYCZNA ROM
Pamięć ROM to pamięć statyczna, używana najczęściej w komputerach
osobistych.
Pamięć ta zawiera jedynie niezbędne programy systemu operacyjnego,
potrzebne do odczytywania danych. ROM nie może być modyfikowana. Jest to

2

pamięć stała, w momencie odcięcia zasilania nie traci danych. Na dysku stałym
zapisany jest program pozwalający na wykonanie podstawowych funkcji oraz
program inicjujący. Pamięć ROM działa wolniej od RAM. Pamięć ROM jednak
posiada około 300-100 KB i mogą zawierać nawet cały system operacyjny.
Pamięć ROM nie są ulotne, możliwe jest, więc w nich przechowywanie
kluczowe informacji jak na przykład BIOS-u (programu uruchamianego
automatycznie przy włączaniu komputera.
Pamięć ROM można podzielić na EPROM (Ersable Programable Read Only
Memory) i EEPROM (Elektically EPROM).

EPROM (Electrically Programmable Read-Omly Memory) lub (Erasable
PROM) - EPROM jest pamięcią stałą, która umożliwia kasowanie danych za
pomocą ładunków elektrycznych.Jest to kasowalna pamięć tylko do odczytu - to
rodzaj nieulotnej pamięci typu ROM zawartej w układzie scalonym, który może
być programowany i przeprogramowywany za pomocą specjalnego urządzenia
elektronicznego tzw. programatora. Mikroukłady EPROM umieszczane są w
przeźroczystej obudowie, tak aby jej zawartość mogła być kasowana poprzez
naświetlanie promieniami ultrafioletu. Mikroukłady EPROM są najczęściej
stosowane do przechowywania danych, które najprawdopodobniej nie będą już
nigdy zmieniane, na przykład BIOS.

EEPROM (Electrically Ereasable Programmable Read-Only Memory) –jest to
elektrycznie kasowalna i programowalna pamięć tylko do odczytu - rodzaj stałej
pamięci której zawartość można wymazać i ponownie zaprogramować przez
przyłożenie napięcia elektrycznego do układów pamięciowych, a następnie
wpisanie w nie nowych instrukcji.

Pamięć typu Flash to rodzaj pamięci EEPROM, umożliwia zapisywanie i
czyszczenie wielu komórek pamięci na raz. Normalne pamięci EEPROM
pozwalają zapisywać naraz tylko jedną komórkę, przez co komputer działa
wolniej. Wszystkie typy pamięci Flash zużywają się po pewnej ilości zapisań i
wyczyszczeń.Są dwie formy pamięci Flash: NOR i NAND. Pamięć NOR ma
długi czas zapisu i czyszczenia, ale posiada pełny interfejs adresowania i
dostępu do danych, co pozwala na szybki dostęp do dowolnego miejsca w
pamięci. Jest przez to dobra do przechowywania programów, które nie
wymagają częstej aktualizacji, na przykład w aparatach cyfrowych i notatnikach
elektronicznych. Wytrzymuje od 10 tysięcy do 100 tysięcy cykli zapisu. Pamięć
NAND ma krótszy czas czyszczenia i zapisu, większą gęstość, mniejszy
współczynnik koszt/bit oraz dziesięciokrotnie większą wytrzymałość. Jednak jej
interfejs umożliwia jedynie dostęp sekwencyjny, co czyni ją lepszą w
zastosowaniach typu pamięci masowej, lecz gorszą jako pamięć komputerowa.

3

PAMIĘĆ PODRĘCZNA-RODZAJE

Istnieją jeszcze inne rodzaje pamięci: statyczna SRAM lub dynamiczna DRAM,
oraz pamięci podręczne, które przyśpieszają działanie procesora, gdyż jest ona
szybsza od systemowej, w której przechowywane są często wykorzystywane
dane. Pamięć taką można by porównać do notatek sporządzanych z
przeglądanych książek.

Pamięć SRAM (Statistic Random Access Memory) to rodzaj ulotnej pamięci
RAM, nie wymagającej ciągłego odświeżania przez procesor,jest szybka,
przechowuje dane do momentu odcięcia zasilania, ale ich budowa jest złożona.
Jest to jednak pamięć mało pojemna, ale zwiększa szybkość dostępu komputera
do przechowywanych w pamięci operacyjnej informacji. Układy tej pamięci są
zazwyczaj używane jako pamięć podręczna procesora i przechowują swoją
zawartość aż do momentu wyłączenia zasilania lub zresetowania komputera,
kiedy specjalny program zeruje jej wszystkie komórki. Są dwa rodzaje układów
SRAM: asynchronicznie i synchroniczne, które dostosowują się do
częstotliwości zegara procesora, są znaczne szybsze niż asynchroniczne i mogą
wykonywać operacje taktowane równorzędnie z zegarem systemowym
komputera.

Pamięć DRAM to rodzaj pamięci RAM, przechowująca informacje przy
wykorzystaniu kondensatorów (magazynujące ładunki elektryczne) pamięć ta
wymaga odświeżania regularnego, jest, więc wolniejsza od SRAM i
wykorzystuje więcej energii. Kondensatory te po pewnym czasie tracą swój
ładunek, mikroukłady DRAM muszą regularnie je ładować (odświeżać) za
pomocą impulsu elektrycznego. Polega to na cyklicznym odczytywaniu i
ponownym zapisywaniu zawartości wszystkich komórek. Posiada jednak dużą
pojemność i nieskomplikowaną budowę.

SDRAM (Synchronous Dynamic Random Access Memory) to pamięć
zsynchronizowana z taktem zegara systemowego pamięć operacyjna typu
DRAM, dzięki czemu radykalnie większa jest szybkość transmisji danych
między pamięcią a procesorem, czas dostępu (odczytu) skrócony jest do około
10 -12 nanosekund. Pamięci tego typu stosowane są w komputerach zarówno
jako pamięć operacyjna, jak i jako pamięć kart graficznych.

4

Pamięć VDRAM (Video RAM) wykorzystywana jest w kartach graficznych.
Umożliwia dwukrotnie szybsze przekazywanie danych niż DRAM i zapisuje
całe bloki danych jednocześnie.

CACHE (Cache Memory)
Cache to dodatkowa pamięć, w którą wyposażone są komputery. Jest to pamięć
podręczna, która znacznie przyśpiesza wykonywanie programów. Instaluje się
ją, dlatego, że pamięć RAM jest zbyt powolna dla dzisiejszych procesorów.
Casch odczytuje dane z wyprzedzeniem, co znacznie zwiększa wydajność
komputerów. Casch stosuje się w sterownikach dysku, jako bufory dysku. Jest
to często zwykła pamięć RAM, ale znacznie szybsza niż pamięć dyskowa..
Starsze procesory Pentium mają 16 KB wewnętrznej pamięci podręcznej i 256
KB pamięci podręcznej znajdującej się na płycie głównej. Procesory Pentium II
mają oba rodzaje pamięci na płytkach procesora.. Pamięć ta używana jest do
przyspieszenia dostępu do dysku twardego lub napędu optycznego CD-
ROM/DVD-ROM/DVD-RAM lub magnetooptycznego. Pamięć podręczna jest
wydzielana z przestrzeni adresowej dostępnej dla systemu operacyjnego.
Rozmiar pamięci podręcznej systemu operacyjnego ustalana jest automatycznie
przez system operacyjny lub jest ustalana przez administratora. Pliki
zapisywane są równolegle na dysku i w pamięci podręcznej, a przy ponownej
próbie dostępu do pliku plik pobierany jest w pierwszej kolejności z pamięci
podręcznej.
Pamięć podręczna procesora pośredniczy w wymianie danych pomiędzy
rejestrami procesora, a pamięcią operacyjną komputera (zarówno RAM jak i
ROM). Dostęp do pamięci cache jest dla procesora przezroczysty, gdyż
procesor adresuje pamięć bez zmian. Dane w pamięci cache są umieszczane
przez dodatkowe układy (umieszczone na płycie głównej lub procesorze)
śledzące pracę procesora i umieszczające potrzebne dane w pamięci podręcznej.
Są trzy typy (poziomy) pamięci podręcznej procesora:



L1 - pamięć pierwszego poziomu umieszczana na procesorze. Pamięć ta z
uwagi na ograniczenia rozmiarów i mocy procesora zawsze jest
najmniejsza z opisanych powodów (rozmiar i pobór mocy). Pamięć ta
umieszczona jest najbliżej głównego jądra procesora.



L2 - pamięć drugiego poziomu umieszczona na procesorze. Większego
rozmiaru niż pamięć L1, umieszczona też na procesorze, ale o trochę
wolniejszym czasie dostępu.

L3 - pamięć trzeciego poziomu może być umieszczona na płycie głównej
komputera.

5

COMOS
Comos to również dodatkowa pamięć. Jest to ulotna pamięć, w której
przechowywane są ustawienia BIOS. Aby dane, które się w niej znajdują, nie
były tracone w chwili wyłączenia komputera, ciągły dopływ prądu zapewnia jej
bateria znajdująca się na płycie głównej, to właśnie dzięki niej twój komputer
zawsze wie, która jest aktualnie data i godzina.

Pamięć wirtualna „Swap File”
Wszystkie wersje systemu Windows korzystają ze pliku zwanego "swap file", w
którym na twardym dysku zapisywana jest zawartość pamięci w przypadkach,
gdy zaczyna jej brakować. Swap file, lub pamięć wirtualna, jest swego rodzaju
buforem, do którego zapisywane są dane, aby móc je pobrać w odpowiednim
momencie. Jest to, więc
dodatkowa pamięć. Czytanie i
zapis na twardym dysku jest
wolniejsze od takich samych
operacji wykonywanych
bezpośrednio z pamięci RAM.
Częste odwoływanie się do twardego dysku znacznie spowalnia działanie
komputera.

FPM RAM (Fast Page Mode Random Access Memory) to pamięć typu DRAM,
charakteryzująca się jednorazowym czytaniem kilku jednostek pamięci, co
przyspiesza odczyt danych położonych w kolejno następujących po sobie
jednostkach. Jednak z powodu długiego czasu dostępu równego blisko 70
nanosekund pamięć FPM RAM nie znalazła powszechnego zastosowania.

EDO RAM (Extended Data Output Random Access Memory) to rodzaj pamięci
RAM, w której w chwili, gdy dane są odczytywane, może zostać podany adres
następnej komórki, co przyspiesza odczyt kolejnych komórek pamięci nawet do
20 % szybciej niż w przypadku FPM RAM.

RDRAM (Rambus DRAM) oparty jest na technologii wąskiej i szybkiej 8-
bitowej magistrali danych ASIC oraz na właściwym module RDRAM (Rambus
Dynamic Random Access Memory). Moduł RDRAM pozwala na przesyłanie
danych z prędkością zbliżoną do 400 MB/s. Tak duża szybkość możliwa jest do

6

osiągnięcia w modułach pamięci Rambus DRAM dzięki krótkim ścieżkom
sygnałów oraz bardzo niskiemu napięciu zasilania.

Istnieje jeszcze typów pamięci podręcznej komputera, różniących się
szybkością zapisywania i odczytywania danych, właściwościami, czy sposobem
zapisu. Jednak podstawowymi pamięciami, niezbędnymi do prawidłowej pracy
komputera jest wspomniana pamięć dynamiczna RAM i statyczna ROM, bez
których komputer nie spełniałby wymaganych funkcji. Wszelkie pamięci
dodatkowe służą jedynie do zwiększenia wydajności komputera, czyli
zwiększenia odczytywalności danych, szybkości i pojemności zapisu
informacji, czego wymaga coraz bardziej rozwinięta technologia komputerowa.
zwiększenia odczytywalności danych, szybkości i pojemności zapisu
informacji, czego wymaga coraz bardziej rozwinięta technologia komputerowa.

Każde urządzenie, które musi przechowywać
ustawienia, posiłkuje się pamięcią. Najprostszym
przykładem takich urządzeń są magnetowidy – przy
programowaniu nagrywania w oznaczonym czasie dane

o rozpoczęciu rejestracji, czasie trwania, kanale przechowywane są w pamięci.
Nowoczesne maszyny do szycia przechowują w pamięci wzory ściegów, które
można później wybierać z panelu kontrolnego.

Innym przykładem jest funkcja zabezpieczenia przed drganiami w
odtwarzaczach MiniDisk. Nagłe ruchy odtwarzacza nie przeszkadzają w
odtwarzaniu. W rzeczywistości głowica może przeskakiwać powodując przerwy
w czytaniu, jednak skoki nie są słyszalne dla użytkownika, ponieważ w pamięci
przechowywane jest zawsze 6 sekund odtwarzanego utworu. Jest czas
wystarczająco długi, by głowica mogła powrócić do pominiętej ścieżki utworu.
Pamięć pomaga też odwrócić kolejność odtwarzanych utworów.

7

Sześciosekundowy czas zwłoki pozwala przeskoczyć głowicy do
wcześniejszego utworu

Aparaty cyfrowe nie wykorzystują filmu światłoczułego. Sfotografowane przez
nie obrazy są przetwarzane do postaci cyfrowej i przechowywane w pamięci
aparatu. Im wyższa rozdzielczość, tym więcej pamięci potrzeba do
przechowywania zdjęcia. Tzw. kamery wysokorozdzielcze czy megapikselowe
pozwalają robić zdjęcia w wyższych rozdzielczościach, lecz do przechowania
jednego zdjęcia potrzeba 1,5 MB pamięci.

Większość aparatów dokonuje kompresji danych (zazwyczaj w standardzie
JPEG), co znacznie zmniejsza objętość pliku. Proces ten zajmuje kilka sekund
dla każdego zdjęcia. Aparaty cyfrowe akceptują karty pamięci, które można
traktować jako dodatkowe filmy.

PAMIĘĆ MASOWA (zewnętrzna)

Do pamięci masowej zalicza się płyty CD, CD-ROM, CD-RW oraz wychodzące
już z użycia dyskietki.
Pamięć masowa służy do wprowadzania danych, programów oraz do
przenoszenia informacji i plików, jak również programów, grafik itp.

PAMIĘĆ MAGNETYCZNA
Wszystkie typy pamięci na warstwach magnetycznych działają na tej samej
zasadzie; na poruszającej się warstwie magnetycznej dokonywany jest zapis
informacji polegający na odpowiednim przemagnesowaniu pól nośnika
informacji.
Zapis i odczyt dokonywany jest za pomocą głowic. Głowicą nazywamy rdzeń z
nawiniętą na nią cewką i niewielką szczeliną miedzy biegunami. Zapis
informacji sprowadza się do namagnesowania poruszającego się nośnika. Pole
magnetyczne wytworzone w szczelinie magnesuje nośnik tak długo, jak długo
płynie prąd w cewce głowicy. Namagnesowany odcinek nośnika zachowuje się
jak zwykły magnes, wytwarzając własne pole magnetyczne

Dysk twardy to hermetycznie zamknięty, składający się z 2 do 8 wirujących
talerzy pokrytych bardzo cienka warstwa magnetyczna , każdy posiada osobna
głowice odczytujacą-zapisujaca , która unosi się nad nim na cienkiej poduszce
powietrznej. Dysk twardy jest zwykle na stale włączony do komputera i
przechowuje dane, które powinny być zawsze dostępne, takie jak system
operacyjny. Nowoczesne dyski twarde posiadają bardzo duża przepustowość

8

danych, niski czas dostępu do danych, obracają się z prędkością kilku tysięcy
obrotów na minutę, a ich pojemność wynosi kilkadziesiąt gigabajtów.

DYSKIETKI
Dyskietki są to krążki wykonane ze specjalnego tworzywa pokrytego warstwą
nośnika magnetycznego. Dyskietka to przenośny nośnik magnetyczny o
niewielkiej pojemności umożliwiający zarówno odczyt jak i zapis. Dyskietka
taka składa się z twardej plastikowej obudowy z otworem dostępowym do
nośnika zasuwanym metalową (później plastikową) zasuwką.
Do 1976 roku stosowano dyskietki o średnicy 8 cali, o niewielkiej pojemności i
znacznych rozmiarach. Dyskietki 8-calowe, a w PC 5,25 -calowe miały
pojemność 360 KB (DD) i 1.2 MB (HD). Ich obudowa była miękka, nie było
zamknięcia otworu odczytu - należało je przechowywać w papierowych
kopertach. Potem wprowadzono dyskietki mniejszych rozmiarów 3,5 calowe,
używane czasem do dziś do przenoszenia plików o bardzo niewielkiej
pojemności, głównie plików tekstowych. Dyskietki przed użyciem należy
jednak sformatować, czyli przygotować do zapisu i pracy w systemie
operacyjnym. Formatowanie polega na zapisie informacji umożliwiających
szybkie odszukanie danych w systemie).
Dyskietki 3,5 cala stały się standardem w końcu lat 80. ich pojemność to 1,44
MB lub 2,88 MB. Dane zapisywane na dyskietce odczytywane są poprzez
głowice zapisująco-czytające. Dane można w nich odczytywać i zapisywać, jak
również kasować.

Dyskietki ogólnie różnią się formatem (HD, DD, ED) i sposobem zapisu. Dyski
HD jest o połowę mniejszy od czułych dyskietek DD i wymaga silniejszego
pola magnetycznego. Dyskietki różnią się też własnościami.

dyskietka 3.5 cala

9

dyskietka 5,25 cala

PŁYTY CD-ROM (Compact Disc Read Only Memory)
Na początku lat 90 pojawiły się masowo oparte na zbiorowej technologii dyski
optyczne i magnetooptyczne.
Dyski optyczne działają taka samo jak płyty kompaktowe, czyli jak pamięć
ROM, można z nich odczytywać dane. Nazwane są, więc płytami CD-ROM.
Prócz muzyki zawierają dane tekstowe i graficzne, można, więc używać ich
jako odtwarzacz płyty CD, korzystając z odpowiedniego oprogramowania. Płyty
CD-ROM dysponują pojemnością od 200 do 1000MB. Można na nich
zapisywać grafikę jak i sekwencje video wysokiej jakości.CD-ROM to nośnik
danych wykorzystujący laser optyczny, do odczytu informacji zawartej na
aluminiowanej warstwie dysku poliwęglanowego, w postaci mikrorowków.
Napędy CD-ROM działają wolniej niż dyski twarde, ale o wiele szybciej niż
dyskietki. Płyty CD-ROM wykonane są z poliwęglanów lub ze szkła. Składają
się z warstw pokrytych substancją magnetyczna.Pierwsze płyty CD
wyprodukowały firmy Sony i Philips. Różnią się od płyt kompaktowych
sposobem zapisywania danych. Pojemność CD-ROM-u to około 650 MB,
równowartość 450 dyskietek 3,5"(2HD) lub 250.000 stron tekstu.Napędy
pierwszej generacji, pracowały z prędkością ok. 150 KB/s. Producenci sprzętu
zaprezentowali potem napędu podwójnej prędkości (300 KB/s), czterokrotnej
prędkości (600 KB/s) i szybsze. Najszybsze napędy CD osiągają 52-krotną
prędkość odczytu (7800 KB/s), jest to jednak prędkość maksymalna, osiągana
tylko na pewnym obszarze płyty.CD-ROM-y są zwykle sformatowane
systemem plików ISO 9660 (wcześniej zwanym High Sierra). Format ten
ogranicza nazwy plików do stylu MS-DOS-a . Rock Ridge Extensions
wykorzystuje niezdefiniowane pola w standardzie ISO 9660.

Dyski WROM (Write Once Read Many - zapisz raz czytaj wiele razy)
pozwalają na jednokrotny zapis i wielokrotne odczytywanie danych. Maja
pojemność z rzędu gigabajtów i są przydatne w archiwizacji danych. Nie
można ich jednak odczytać w zwykłych napędach.

10

Dyski MO to dyski pozwalające na wielokrotny zapis i odczyt informacji. Są to
dyski magnetooptyczne.

CD-R jest to płyta kompaktowa z możliwością jednokrotnego zapisu za pomocą
odpowiedniej nagrywarki komputerowej oraz wielokrotnego odczytu dane
można odczytywać wielokrotnie w napędach CD-ROM.Generalnie CD-R
możemy nagrać jedynie raz. Ale wielosesyjność pozwala na nadpisywanie
plików na zasadzie nie fizycznego zastąpienia zawartości pliku, lecz zapisania
nowszej wersji pliku w innym fizycznie obszarze.Można kasować pliki z CD-R
- nie ulegają one fizycznemu usunięciu (znajdują się po skasowaniu na nośniku,
a sektory przez nie zajmowane nie są zwracane do puli wolnych jednostek
alokacji), lecz zapisywana jest informacja, iż plik usunięto. Na te wszystkie
operacje pozwala system plików ISO-9660, zwany też ISOFS lub CDFS. Dzięki
wielosesyjności mogły powstać takie formaty jak PhotoCD.

Płyty CD-RW Compact Disc-ReWritable jest to płyta kompaktowa z
możliwością wielokrotnego nagrywania (ok. 1000 razy) za pomocą
odpowiedniej nagrywarki komputerowej. CD-RW jest nieco innym typem
dysków niż CD-R, umożliwiają wielokrotny zapis i kasowanie danych, ale ich
wadą jest słaba odczytywalność. Płyty CD-RW w swej budowie pokryte są
warstwą zmniejszającą stopień odczytywalności lasera. Nośniki CD-RW różnią
się budową i zasadą działania od płyt CD-R. Płyta między dyskiem z tworzywa
sztucznego a odbijającą światło warstwą aluminium posiada warstwę będącą
stopem czterech metali (srebro, ind, antymon, tellur). Warstwa ta posiada
specjalne własności fizyczne. Promień lasera może czynić ją przezroczystą lub
pochłaniającą światło. Dzięki temu, że warstwa ta może przechodzić dowolnie z
jednego stanu w drugi.Pierwotnie nośniki CD-RW mogły być nagrywane z
prędkością 1x - 4x. Aktualnie nośniki CD-RW High Speed mogą być
zapisywane z prędkościami od 4x do 12x, a najnowsze Ultra Speed nawet 32x.

DVD - (ang. Digital Versatile Disc czyli Cyfrowy dysk ogólnego
przeznaczenia).
Płyty DVD mają o wiele większą pojemność od płyt CD. Wynosi ona od 4,7-17
GB. Można na nich pomieścić nieporównywalnie większą ilość danych, czyli
nagrywać filmy w formacie DVD (kompresja MPEG-2). Na początku napędy
DVD mogły odczytywać tylko płyty w tym formacie. Obecnie wyszły one z
produkcji. Napędy mogące odczytać płyty DVD, jak i CD nazywane są
napędami drugiej generacji. DVD pierwszej generacji odczytywały dane z
prędkością ok. 1350 KB/s (1x). Obecne napędy pracują z prędkością do ok.
10x. Jest to spowodowane techniką dwuwarstwową. Górna warstwa wykonam
jest z półprzepuszczalnego materiału. W zależności, z której warstwy mają być
odczytane dane długość fali lasera jest zwiększana lub zmniejszana. Napędy
DVD posiadają o wiele lepszą metodę korekcji błędów (RS-PC). Do
odtworzenia filmów w formacie DVD oprócz czytnika DVD, potrzebny jest

11

jeszcze dekoder MPEG-2. DVD jest standardem zapisu danych na optycznym
nośniku danych, podobnym do CD-ROM lecz pozwalającym osiągać większe
pojemności. DVD dzieli się na przeznaczony tylko do odczytu DVD-ROM oraz
umożliwiający zapis DVD-RAM, DVD-R, DVD-RW, DVD+R, DVD+RW,
DVD+R DL. Dyski DVD w zależności od typu mogą pomieścić od 5 GB
(jednowartostwowe, jednostronne płyty DVD) do 18 GB danych (obustronne,
dwuwarstwowe DVD). Te najbardziej pojemne pozwalają zapisać do ośmiu
godzin obrazu wysokiej jakości (lepszej na przykład od filmów zapisanych w
formacie DivX na CD).Oprócz standardów DVD jako nośnika danych,
rozróżniamy standardy aplikacyjne, takie jak DVD-Video i DVD-Audio.

DVD-R to jeden ze standardów jednokrotnego zapisu informacji na nośniku
danych, jakim jest dysk optyczny DVD. Umożliwia zapis 4,7 GB danych na
jedną stronę nośnika. Kompatybilny z DVD-R standard wielokrotnego zapisu
informacji to DVD-RW.

DVD+R umożliwia zapis 4,7 GB danych na jedną stronę nośnika.

PROCESOR

Procesor (ang. processor) -to urządzenie cyfrowe sekwencyjne komputera,
które pobiera dane z pamięci, interpretuje je i wykonuje jako rozkazy. Znajduje
się w jednostce centralnej komputera. Wykonuje on bardzo szybko ciąg
prostych operacji (rozkazów) zadanych przez użytkownika lub
oprogramowanie. Zwykle składa się z jednego lub kilku mikroprocesorów,
zbudowanych z płytek krzemu lub innego materiału z obwodami elektrycznymi.
Umieszczony jest na płycie drukowanej, która zawiera obwody łączące procesor
z innymi urządzeniami.

Procesor składa się z:

12



zespołu

rejestrów

do przechowywania danych i wyników,



jednostki arytmetycznej (arytmometr) do wykonywania operacji na danych

 układu sterującego przebiegiem wykonywania programu

W niektórych komputerach procesor składa się z wielu układów scalonych i
płytek drukowanych.Jedną z podstawowych cech procesora jest długość (liczba
bitów) słowa, na którym wykonywane są podstawowe operacje obliczeniowe.
Jeśli słowo ma np. 32 bity. Innym parametrem określającym procesor jest
szybkość z jaką wykonuje on program. Szybkość ta zależy od czasu trwania
pojedynczego taktu procesora, jest on odwrotnością częstotliwości procesora.

Do typowych zadań wykonywanych przez procesor należą:



kopiowanie danych

działania arytmetyczne



działania na bitach



przesunięcie bitów w lewo lub prawo

Bibliografia:

Peter Norton-„ Komputer”
Włodzisław Duch- „Fascynujacy świat komputerów”
Magazyn „Komputer Świat”
Encyklopedia PWN
internet-encyklopedia

13

Filia UŚ w Cieszynie autor:
Grafika rok I Dorota Trojan

14

PAMIĘĆ KOMPUTERA-TYPY PAMIĘCI

SPIS TREŚCI

PAMIĘĆ KOMPUTERA...........................................................................................................1
TYPY PAMIĘCI........................................................................................................................1
PAMIĘĆ PDRĘCZNA..............................................................................................................4
PAMIĘĆ MASOWA.................................................................................................................8
PROCESOR.............................................................................................................................12

15