(na rysunku samochód).

4

13. a) i c); b) i d).

4

14. a).

4

15. a) równorzêdne

nieoznakowane – jeœli rowerzysta dojedzie pierwszy do skrzy¿owania, opuszcza je
ostatni; b) równorzêdne oznakowane – jeœli rowerzysta dojedzie pierwszy do skrzy-
¿owania, opuszcza je ostatni.

5. Karta rowerowa w szkole

5.1. Podstawowe przepisy w sprawie karty rowerowej

Od kilku lat przygotowania zwi¹zane z uzyskaniem karty rowerowej s¹ prowadzone
w ramach zajêæ szkolnych. Szko³a jako instytucja jest odpowiedzialna za nieodp³atne
wydawanie kart rowerowych. Co prawda ca³y czas tocz¹ siê dyskusje, czy to dobry
pomys³. Rozwi¹zanie takie, z perspektywy lat, zyskuje coraz wiêcej zwolenników.
Wiele argumentów przemawia za tym, ¿e uzyskiwanie uprawnieñ do jazdy rowerem,
tzw. karta rowerowa w szkole to dobry pomys³, gdy¿ zapewnia m.in.:

3

równy start dzieciom w zdobywaniu uprawnieñ;

3

objêcie w tym samym czasie du¿ej liczby dzieci nauk¹ bezpieczeñstwa w ruchu
drogowym;

3

systematyczne oddzia³ywanie na dziecko, w celu osi¹gniêcia po¿¹danych postaw
w zakresie bezpiecznego korzystania z dróg;

3

naturalne wspó³dzia³anie z rodzicami w ramach wychowania komunikacyjnego;

3

mo¿liwoœæ oddzia³ywania na zmianê postaw i nastawieñ w zakresie korzystania
z dróg wœród rodziców i opiekunów uczniów.

4

Warto jednak pamiêtaæ, ¿e nauka bezpieczeñstwa w ruchu drogowym wykracza

poza zagadnienie karty rowerowej. G³ównymi celami powinno byæ, zgodnie z progra-
mem nauczania bezpieczeñstwa w ruchu drogowym:

3

zaznajamianie uczniów z podstawami usystematyzowanej wiedzy z zakresu poru-
szania siê po drogach w charakterze pieszego, pasa¿era i rowerzysty;

3

rozwijanie zdolnoœci i zainteresowañ poznawczych uczniów – uwagi, wyobraŸni
i umiejêtnoœci praktycznych zwi¹zanych z bezpiecznym poruszaniem siê po
drogach publicznych;

3

d¹¿enie do przekonania uczniów o s³usznoœci stosowania siê do ustalonych zasad
postêpowania w ruchu drogowym.

W klasach 4–6 szko³y podstawowej problematyka ta stanowi pewn¹ kontynuacjê
edukacji komunikacyjnej realizowanej we wczeœniejszych klasach, tj. na poziomie
kszta³cenia przedszkolnego oraz zintegrowanego. W kolejnym etapie nale¿y
odwo³ywaæ siê do doœwiadczeñ uczniów oraz utrwalaæ i pog³êbiaæ wiedzê z tej
dziedziny, dbaj¹c o dostarczenie im nowych wiadomoœci i umo¿liwienie zdobywania
kolejnych, potrzebnych umiejêtnoœci w zakresie korzystania z dróg publicznych,
w tym jazdy rowerem.
Dobrym zwyczajem by³oby, aby w trzeciej klasie szko³y podstawowej, pod koniec
roku szkolnego nauczyciele wype³niali charakterystykê ucznia, dotycz¹c¹ jego

Poradnik dla nauczyciela

90

funkcjonowania w ruchu drogowym. Nauczyciele odpowiedzialni za jego przygoto-
wanie do uzyskania karty rowerowej w szkole mogliby lepiej poznaæ mocne i s³abe
strony kandydata.
Za³o¿ono, ¿e nauczyciel powinien byæ bardzo dobrze przygotowany do prowadzenia
tego typu zajêæ, znaæ podstawowe przepisy, które reguluj¹ tê kwestiê, oraz wiedzieæ,
jak pomóc dziecku, aby mog³o otrzymaæ pierwsze w ¿yciu prawo jazdy.
Nabywanie w szkole uprawnieñ do jazdy rowerem, tzw. karty rowerowej, reguluj¹
nastêpuj¹ce przepisy:

4

Rozporz¹dzenie MENiS w sprawie bezpieczeñstwa i higieny w publicznych i nie-
publicznych szko³ach i placówkach (Dz. U. z 2002 r., Nr 6, poz. 69).

& 7.4. Szlaki komunikacyjne wychodz¹ce poza teren szko³y i placówki zabezpiecza
siê w sposób uniemo¿liwiaj¹cy bezpoœrednie wyjœcie na jezdniê. W miarê
mo¿liwoœci szlaki komunikacyjne kieruje siê na ulice o najmniejszym natê¿eniu
ruchu (…)
& 32.1. Przy organizowaniu zajêæ, imprez i wycieczek poza terenem szko³y lub
placówki liczbê opiekunów oraz sposób zorganizowania opieki ustala siê,
uwzglêdniaj¹c wiek, stopieñ rozwoju psychofizycznego, stan zdrowia i ewentualn¹
niepe³nosprawnoœæ osób powierzonych opiece szko³y lub placówki, a tak¿e
specyfikê zajêæ, imprez i wycieczek oraz warunki, w jakich bêd¹ siê one od-
bywaæ (...)

4

Podstawa programowa kszta³cenia ogólnego w poszczególnych typach szkó³
(Dz. U. z 2003 r. – za³¹cznik do Nr 210, poz. 2041).

Edukacja w szkole podstawowej, wspomagaj¹c rozwój dziecka jako osoby i wpro-
wadzaj¹c je w ¿ycie spo³eczne, ma na celu przede wszystkim (…)

7) kszta³towaæ potrzeby i umiejêtnoœci dbania o w³asne cia³o, zdrowie i spraw-

noœæ fizyczn¹; wyrabiaæ czujnoœæ wobec zagro¿eñ dla zdrowia fizycznego, psy-
chicznego i duchowego. (…).

13) stwarzaæ warunki rozwijania samodzielnoœci, obowi¹zkowoœci, podejmowania

odpowiedzialnoœci za siebie i najbli¿sze otoczenie, (…).

W przedmiocie technika oraz œcie¿kach edukacyjnych: ekologicznej i prozdrowotnej
s¹ wskazane konkretne zadania szko³y, treœci nauczania i wyszczególnione osi¹gniê-
cia, odnosz¹ce siê do bezpieczeñstwa w ruchu drogowym, w tym umo¿liwienia zdoby-
wania karty rowerowej od 10. roku ¿ycia.

Ustawa Prawo o Ruchu Drogowym (Dz. U. z 2003 r., Nr 58, poz. 515).
Art. 97 (…)
2. Kartê rowerow¹ wydaje nieodp³atnie dyrektor szko³y podstawowej, gimnazjum,

szko³y ponadgimnazjalnej oraz szko³y ponad podstawowej.

3. Kartê motorowerow¹ wydaje nieodp³atnie dyrektor gimnazjum, szko³y ponad-

gimnazjalnej lub szko³y ponadpodstawowej (...)

Art. 98.
1. Dokumentem stwierdzaj¹cym uprawnienie do kierowania przez osobê, która

nie ukoñczy³a 18 lat:

1) rowerem – jest karta rowerowa, motorowerowa lub prawo jazdy;

Karta rowerowa w szkole

www.wsip.com.pl

91

2) motorowerem – jest karta motorowerowa lub prawo jazdy;
3) pojazdem zaprzêgowym – jest prawo jazdy, karta motorowerowa lub rowe-

rowa, je¿eli osoba uprawniona ukoñczy³a 15 lat.

2. Kartê rowerow¹ lub motorowerow¹ mo¿e uzyskaæ osoba, która wykaza³a siê

niezbêdnymi kwalifikacjami i osi¹gnê³a wymagany wiek: 10 lat w przypadku
karty rowerowej i 13 lat w przypadku karty motorowerowej.

3. Kierowaæ rowerem wieloosobowym oraz przewoziæ na rowerze inn¹ osobê

mo¿e osoba, która ukoñczy³a 17 lat, a kierowaæ po jezdni wózkiem inwalidzkim
poruszanym si³¹ miêsni kieruj¹cego – osoba, która ukoñczy³a 13 lat. (…)

4. W razie utraty lub zniszczenia karty rowerowej lub motorowerowej wtórniki

tych dokumentów wydaje organ, który je wyda³ (...).

Art. 109. ust. 4
Sprawdzenia kwalifikacji osoby ubiegaj¹cej siê o kartê rowerow¹ lub motorowe-
row¹ dokonuj¹:

1) nauczyciel wychowania komunikacyjnego uprawniony przez dyrektora

szko³y;

2) policjant posiadaj¹cy specjalistyczne przeszkolenie z zakresu ruchu dro-

gowego;

3) egzaminator.

Rozporz¹dzenie Ministra Infrastruktury w sprawie wzorów dokumentów stwierdza-
j¹cych uprawnienia do kierowania pojazdami (Dz. U. z 2004 r., Nr 89, poz. 855).

& 2. Ustala siê wzór (…)

4) karty rowerowej i motorowerowej, stanowi¹cej za³¹cznik nr 4 do rozporz¹-

dzenia.

5.2. Tryb postêpowania w sprawie uzyskania karty rowerowej

4

Przed przyst¹pieniem do organizowania karty rowerowej w szkole warto zastanowiæ

siê, jakie kolejne kroki nale¿a³oby wykonaæ, aby proces ten przebiega³ w sposób
zaplanowany i w miarê mo¿liwoœci sprawny. Nale¿y pamiêtaæ, ¿e:
1) kartê rowerow¹ mog¹ otrzymaæ uczniowie, którzy ukoñczyli 10 lat;
2) rodzice musz¹ wyraziæ pisemn¹ zgodê na ubieganie siê przez ich dziecko o kartê

rowerow¹;

3) sprawdzenie kwalifikacji osoby ubiegaj¹cej siê o kartê rowerow¹ dokonuj¹ upraw-

nione osoby zgodnie z art. 109 ust. 4 Ustawy Prawa o Ruchu Drogowym;

4 sprawdzian mo¿e odbywaæ siê na zajêciach z wychowania komunikacyjnego w ra-

mach okreœlonych przedmiotów lub dodatkowych zajêæ ustalonych z uczniami
i rodzicami;

5) dokumentowanie sprawdzenia kwalifikacji odbywa siê na podstawie zalecanego

przez MENiS arkusza zaliczeñ ucznia ubiegaj¹cego siê o kartê rowerow¹.

6) dyrektor szko³y wydaje nieodp³atnie kartê rowerow¹ oraz prowadzi ich ewidencjê.
7) druk karty rowerowej jest opublikowany w za³¹czniku do rozporz¹dzenia Ministra

Infrastruktury z dnia 29 kwietnia 2004 roku w sprawie wzorów dokumentów
stwierdzaj¹cych uprawnienia do kierowania pojazdami (Dz. U. z 2004 r., Nr 89,
poz. 855).

Poradnik dla nauczyciela

92

4

Nowoœci¹, w porównaniu z latami poprzednimi, jest brak egzaminu koñcowego,

takiego jaki przewidziano w celu uzyskania prawa jazdy. Wprowadzono jedynie
formê okresowego sprawdzania przyswojonych wiadomoœci oraz umiejêtnoœci
uczniów uczestnicz¹cych w procesie zdobywania uprawnieñ do jazdy rowerem po
drogach publicznych.

4

Dodatkowym elementem jest ocenianie osi¹gniêæ ucznia w ramach sprawdzianu

koñcowego, który jedynie powinien stanowiæ tzw. ocenê dope³niaj¹c¹ wczeœniej
uzyskanych wyników uczenia w tym zakresie.

5.3. Obowi¹zki dyrektora szko³y w kontekœcie nauczania

bezpieczeñstwa w ruchu drogowym

Zgodnie z Ustaw¹ o Systemie Oœwiaty art. 39.1 dyrektor szko³y lub placówki
w szczególnoœci:
1) kieruje dzia³alnoœci¹ szko³y lub placówki oraz reprezentuje j¹ na zewn¹trz;
2) sprawuje nadzór pedagogiczny; (…)
3) sprawuje opiekê nad uczniami oraz stwarza warunki harmonijnego rozwoju

psychofizycznego poprzez aktywne dzia³ania prozdrowotne;

4) realizuje uchwa³y rady szko³y lub placówki oraz rady pedagogicznej, podjête

w ramach ich kompetencji stanowi¹cych;

5) dysponuje œrodkami okreœlonymi w planie finansowym szko³y lub placówki za-

opiniowanym przez radê szko³y lub placówki i ponosi odpowiedzialnoœæ za ich
prawid³owe wykorzystanie, a tak¿e mo¿e organizowaæ administracyjn¹, finan-
sow¹ i gospodarcz¹ obs³ugê szko³y lub placówki;

6) wykonuje inne zadania wynikaj¹ce z przepisów szczegó³owych;
7) wspó³dzia³a ze szko³ami wy¿szymi oraz zak³adami kszta³cenia nauczycieli

w organizowaniu praktyk pedagogicznych;

8) odpowiada za w³aœciw¹ organizacjê i przebieg sprawdzaniu i egzaminów (…).

Ponadto w ka¿dej szkole, w celu realizacji jej dzia³alnoœci edukacyjnej winien byæ:
1) szkolny zestaw programów nauczania, który, uwzglêdniaj¹c wymiar wychowaw-

czy, obejmuje ca³¹ dzia³alnoœæ szko³y z punktu widzenia dydaktycznego;

2) program wychowawczy szko³y, który opisuje w sposób ca³oœciowy wszystkie

treœci i dzia³ania o charakterze wychowawczym i jest realizowany przez wszyst-
kich nauczycieli;

3) program profilaktyki dostosowany do potrzeb rozwojowych uczniów oraz

potrzeb danego œrodowiska, który opisuje w sposób ca³oœciowy wszystkie treœci
i dzia³ania o charakterze profilaktycznym skierowane do uczniów, nauczycieli
i rodziców.

Wymienione dokumenty tworz¹ spójn¹ ca³oœæ. Wszyscy nauczyciele danej szko³y s¹
odpowiedzialni za przygotowanie i realizacjê zadañ w tym zakresie.

Karta rowerowa w szkole

www.wsip.com.pl

93

Problematyka bezpieczeñstwa w ruchu drogowym winna byæ realizowana w szkole
podstawowej w taki sposób, aby jej absolwent by³ œwiadomym i kulturalnym uczest-
nikiem ruchu drogowego, a zw³aszcza pieszym, pasa¿erem i kieruj¹cym rowerem.

4

Do obowi¹zków dyrektora szko³y powinno nale¿eæ:

3

zadbanie o odpowiednie warunki lokalowe, umo¿liwiaj¹ce uczniom w³aœciwe
uczestnictwo w programie nauczania bezpieczeñstwa w ruchu drogowym;

3

czuwanie nad w³aœciw¹ organizacj¹ i przebiegiem nauki bezpieczeñstwa w ruchu
drogowym;

3

umo¿liwienie w ramach doskonalenia zawodowego podnoszenie kwalifikacji za-
wodowych nauczycieli odpowiedzialnych za bezpoœredni¹ realizacjê programu
bezpieczeñstwa w ruchu drogowym;

3

wyznaczenie koordynatora zagadnienia z ramienia szko³y;

3

w³aœciwe gospodarowanie œrodkami finansowymi, w celu zapewnienia w³aœciwej
realizacji programu bezpieczeñstwa w ruchu drogowym;

3

nadzór nad typowaniem uczniów do zdobywania uprawnieñ na kartê rowerow¹;

3

nieodp³atne wydawanie uprawnieñ uczniom do kierowania rowerem;

3

prowadzenie ewidencji arkuszy zaliczeñ oraz druków wydanych kart rowerowych;

3

odpowiednie przechowywanie dokumentacji w sprawie kart rowerowych;

3

w³aœciwe motywowanie nauczycieli do inicjowania dzia³añ na rzecz bezpieczeñ-
stwa w ruchu drogowym.

5.4. Obowi¹zki nauczycieli realizuj¹cych kartê rowerow¹

Zgodnie z Podstaw¹ programow¹ kszta³cenia ogólnego w poszczególnych typach szkó³
nauczyciele w szkole podstawowej:

dostosowuj¹ sposób przekazania odpowiedniej wiedzy, kszta³towania umiejêtnoœci
i postaw uczniów do naturalnej w tym wieku aktywnoœci, umo¿liwiaj¹ im poznawanie
œwiata w jego jednoœci i z³o¿onoœci, wspomagaj¹ ich samodzielnoœæ uczenia siê,
inspiruj¹ do wyra¿ania w³asnych myœli i prze¿yæ, rozbudzaj¹ ich ciekawoœæ poznaw-
cz¹ oraz motywacjê do dalszej edukacji.

4

Nauczyciele s¹ animatorami procesu dydaktycznego oraz wychowawczego,

decyduj¹, jaki kierunek nauczania i uczenia siê wybraæ. Zgodnie z art. 22 a. Ustawy
o Systemie Oœwiaty maj¹ wp³yw na wybór programu nauczania oraz podrêcznika
spoœród programów i podrêczników dopuszczonych do u¿ytku szkolnego. Ponadto s¹
uprawnieni do opracowywania w³asnego programu nauczania, w tym tak¿e
z dziedziny bezpieczeñstwa w ruchu drogowym.
Nauczyciel–koordynator ds. zagadnieñ zwi¹zanych ze zdobywaniem uprawnieñ na
kartê rowerow¹ w szkole, jak wynika z podanych informacji, odgrywa bardzo wa¿n¹
rolê. Od niego zale¿y, jak szko³a podo³a na³o¿onym na ni¹ obowi¹zkom. Jego
dzia³anie powinno opieraæ siê na za³o¿onej strategii dzia³ania, nie zaœ na intuicji.

Poradnik dla nauczyciela

94

4

Poni¿ej podajemy wskazówki, które, naszym zdaniem, mog¹ usprawniæ

nauczycielowi sposób postêpowania przy organizowaniu karty rowerowej. W ramach
powierzonych obowi¹zków nauczyciel:

1) dokonuje wyboru programu nauczania z omawianej problematyki, na jego pod-

stawie okreœla podrêczniki dla uczniów oraz tworzy bazê dydaktyczn¹ (II semestr
roku szkolnego);

2) przeprowadza wstêpn¹ diagnozê, dotycz¹ca deklaracji uczniów zamierzaj¹cych

ubiegaæ siê o kartê rowerow¹ (maj, czerwiec);

3) nawi¹zuje wspó³pracê z Wojewódzkim Oœrodkiem Ruchu Drogowego lub naj-

bli¿sz¹ komend¹ policji, znajduj¹c¹ siê w rejonie szko³y, lub z innymi
podmiotami zajmuj¹cymi siê szkoleniami z tej dziedziny, w celu planowania
zasad wspó³pracy w zakresie przygotowania uczniów do zdobycia karty rowerowej
(czerwiec);

4) okreœla zakres zadañ przewidzianych do realizacji bezpoœrednio przez szko³ê

oraz wymienione podmioty;

5) ustala zakres zadañ realizowanych przez lekarza i pielêgniarkê w ramach

pomocy przedlekarskiej;

6) dokonuje weryfikacji zg³oszeñ uczniów na szkolenie dotycz¹ce karty rowerowej

(pocz¹tek wrzeœnia);

7) uczestniczy w zebraniach z rodzicami w celu:

a) przedstawienia zasad szkolenia na kartê rowerow¹;
b) uzyskania deklaracji ich pomocy (wrzesieñ).

8) nawi¹zuje wspó³pracê z wychowawcami tych uczniów, którzy zadeklarowali siê

uczestniczyæ w szkoleniu (wrzesieñ);

9) ustala szkolny plan zajêæ z klasami, w których bêd¹ prowadzone zajêcia na kartê

rowerow¹ (wrzesieñ);

10) opracowuje rozk³ad materia³u nauczania, w tym harmonogram zajêæ teoretycz-

nych i praktycznych wraz ze wskazaniem podmiotów odpowiedzialnych za ich
realizacjê (wrzesieñ);

11) organizuje proces szkolenia w wymienionym zakresie oraz uczestniczy

bezpoœrednio lub poœrednio w sprawdzaniu wymaganych kwalifikacji (zgodnie
z wymaganiami programowymi);

12) zg³asza potrzebê zakupu blankietów wzorów wymaganych druków oraz prowa-

dzenia ewidencji kart rowerowych oraz sprawdza wykonanie tych czynnoœci;

13) sporz¹dza wykaz wszystkich uczniów kwalifikuj¹cych siê do otrzymania karty

rowerowej na podstawie uzyskanych przez nich wyników oraz przedstawia go
dyrektorowi szko³y;

14) uczestniczy w wype³nianiu kart rowerowych oraz ich ewidencjonowaniu;

15) organizuje uroczyste wrêczenie kart rowerowych uczniom.

Karta rowerowa w szkole

www.wsip.com.pl

95

5.5. Wskazówki dotycz¹ce wspó³pracy szko³y

ze œrodowiskiem zewnêtrznym

Wielokrotnie nauczyciele zadaj¹ sobie pytania: Z kim wspó³pracowaæ przy organizo-
waniu karty rowerowej w szkole? Gdzie szukaæ pomocy? Kto ich wesprze przy realizacji
tak trudnego zagadnienia, o którego powodzeniu nierzadko decyduje otwartoœæ na po-
szukiwanie nowych rozwi¹zañ, sztuka negocjowania, umiejêtnoœæ czerpania satysfakcji
z nawi¹zywania kontaktów spo³ecznych oraz przekonania innych do s³usznoœci podej-
mowanych dzia³añ?
Koordynator wychowania komunikacyjnego odpowiada za ca³y proces, który zosta³ mu
powierzony. Od niego zale¿y, jaki bêdzie koñcowy wynik. Musi zdawaæ sobie sprawê,
¿e jeœli nie przekona dyrektora szko³y, swoich kole¿anek i kolegów nauczycieli, jak
i rodziców oraz innych w³aœciwych osób zajmuj¹cych siê problematyk¹ bezpieczeñstwa
w ruchu drogowym, rezultaty jego zabiegów mog¹ byæ bardzo mizerne.

4

Nauczyciel–koordynator powinien:

3

zachowywaæ siê jak strateg, który postawi³ sobie okreœlony cel, do którego
œwiadomie d¹¿y;

3

przewidzieæ, jakie kolejne kroki nale¿y wykonaæ, aby osi¹gn¹æ zak³adane rezultaty;

3

zastanowiæ siê, w jaki sposób pozyskaæ potrzebnych mu zwolenników w tej kwestii;

3

zrobiæ wstêpn¹ diagnozê, tj. okreœliæ, jakimi zasobami dysponuje w rejonie
dzia³ania szko³y, jakie instytucje warto zaabsorbowaæ do realizacji tego
zagadnienia, jakie kontakty by³yby istotne.

W tej sytuacji bardzo wa¿na jest umiejêtnoœæ prowadzenia dialogu. Nauczyciel po-
winien wiedzieæ, co on sam mo¿e wnieœæ, a czego mo¿e oczekiwaæ od innych. Dobrze
by³oby, aby móc równomiernie roz³o¿yæ zadania, jednak nie mo¿na przyjmowaæ tzw.
pozycji roszczeniowej. Nale¿a³oby zastanowiæ siê, w jakich konkretnych zagadnie-
niach mo¿liwa by³aby pomoc. Nauczyciel nie mo¿e w tej kwestii poruszaæ siê po
omacku, powinien wiedzieæ, czego chce i jakie wymagania stawia sobie i innym.
Na podstawie dostêpnych sposobów pozyskiwania informacji, tj. korzystania z kata-
logów firm us³ugowych i instytucji, Internetu mo¿na ustaliæ instytucje zlokalizowane
w rejonie szko³y, które mog³yby pomóc w przygotowaniu uczniów do zdobycia karty
rowerowej. Trzeba, wiêc nawi¹zaæ kontakty, najlepiej osobiste, ustaliæ dok³adnie za-
kres pomocy udzielanej szkole.

4

Inn¹ form¹ dzia³ania mo¿e byæ zorganizowanie spotkania dla rodziców, podczas

którego mo¿na zorientowaæ siê, na kogo mo¿na liczyæ w ramach wspó³pracy oraz
kogo rodzice proponuj¹ do wspó³pracy.
Aby osi¹gn¹æ jak najlepszy rezultat we wspó³pracy z rodzicami, nale¿y dzia³aæ wed³ug
za³o¿onego planu, np.:

3

zapoznaæ rodziców z celem spotkania;

3

scharakteryzowaæ udzia³ dzieci w wypadkach drogowych;

3

poinformowaæ o procedurze uzyskania karty rowerowej w szkole;

3

zapoznaæ z najwa¿niejszymi uregulowaniami w tej kwestii;

3

przedstawiæ za³o¿enia programu nauczania bezpieczeñstwa w ruchu drogowym;

3

przybli¿yæ rozk³ad materia³u nauczania;

Poradnik dla nauczyciela

96

3

wskazaæ, w jakich obszarach mile widziana by³aby wspó³praca z rodzicami;

3

okreœliæ zadania;

3

zachêciæ do wspó³pracy;

3

podaæ zasady wspó³pracy;

3

poprosiæ o wype³nienie ankiet oraz z³o¿enie wstêpnej deklaracji, dotycz¹cej zgody
rodziców na to, by ich dziecko przystêpowa³o do sprawdzianu koñcowego,
w wyniku którego bêdzie mia³o mo¿liwoœæ otrzymania uprawnieñ do kierowania
rowerem po drogach publicznych.

Dobrze by³oby, aby na kolejnym spotkaniu przybli¿yæ rodzicom problematykê odpo-
wiedzialnoœci prawnej nieletnich, w tym konsekwencji wynikaj¹cych z powodu np.:
spowodowania wypadku lub kolizji drogowej, kierowania pojazdem pod wp³ywem
alkoholu lub narkotyków. Najlepiej by³oby, aby w spotkaniu takim móg³ uczestniczyæ
sêdzia rodzinny i dla nieletnich albo kurator zawodowy lub spo³eczny, b¹dŸ policjant
lub stra¿nik miejski. Edukacja prawna spo³eczeñstwa staje siê wymogiem funkcjo-
nowania spo³eczeñstwa obywatelskiego, które zna zarówno swoje prawa, jak i obo-
wi¹zki. W tym wypadku tworzy siê w naturalny sposób okazjê ku temu, aby rodzice
uœwiadomili sobie wagê problemu, a przede wszystkim swoj¹ odpowiedzialnoœæ
w tych kluczowych kwestiach.

O pomoc przy organizowaniu wszelkich dzia³añ na rzecz karty rowerowej mo¿na
zwróciæ siê do:

3

kierowników oœrodków szkolenia kierowców, instruktorów, egzaminatorów;

3

pracowników Wojewódzkiego Oœrodków Ruchu Drogowego;

3

lokalnej policji;

3

stra¿y miejskiej;

3

instytucji zajmuj¹cych siê bezpieczeñstwem w ruchu drogowym (Polskiego
Zwi¹zku Motorowego, Automobil Klubu Polski, fundacji i stowarzyszeñ zajmu-
j¹cych siê problematyk¹ bezpieczeñstwa w ruchu drogowym, kierowników lub
pracowników miasteczek drogowych, metodyków przedmiotu technika, klubów
rowerowych, motorowerowych itp.).

Mo¿liwych partnerów jest bardzo wielu, lecz kto i w jakim stopniu bêdzie chcia³
pomóc zale¿y od inicjatywy nauczyciela i jego umiejêtnoœci pozyskiwania odpo-
wiednich osób do wspó³pracy.

5.6. Planowanie i organizacja sprawdzianu koñcowego

4

Przeprowadzenie sprawdzianu koñcowego powinno byæ poprzedzone analiz¹

wczeœniejszych doœwiadczeñ w tym zakresie b¹dŸ wywiadami z osobami, które zaj-
mowa³y siê lub zajmuj¹ tym zagadnieniem. Sprawdzenie wiadomoœci i umiejêtnoœci
ucznia wypisanych na arkuszu zaliczeñ nie musi odbywaæ siê tego samego dnia. Mo¿e
byæ podzielone na etapy, co usprawni przebieg sprawdzianu koñcowego:

3

czêœæ teoretyczn¹ mo¿na przeprowadziæ w sali lekcyjnej;

3

pozosta³e czêœci sprawdzianu mo¿na zorganizowaæ na boisku lub w sali gimnas-
tycznej albo w miasteczku ruchu drogowego b¹dŸ na placu manewrowym.

Karta rowerowa w szkole

www.wsip.com.pl

97

Przed sprawdzianem koñcowym nale¿a³oby uzyskaæ opiniê nauczyciela (wycho-
wawcy) o uczniu ubiegaj¹cym siê o kartê rowerow¹ oraz otrzymaæ pisemn¹ zgodê
jego rodziców.
Sprawdzian koñcowy nauczyciel mo¿e przeprowadziæ sam, uczestnicz¹c we
wszystkich jego etapach lub poprosiæ inne uprawnione osoby, tj. egzaminatorów oraz
policjantów maj¹cych specjalistyczne przeszkolenie. Musi jednak pamiêtaæ, ¿e to on
odpowiada za ca³oœæ przedsiêwziêcia, w tym tak¿e za jego organizacjê.

4

Podstawowym dokumentem, na podstawie którego dyrektor szko³y mo¿e wydaæ

kartê rowerow¹ lub odst¹piæ od jej wydania, jest arkusz zaliczeñ ucznia ubiegaj¹cego
siê o kartê rowerow¹ (wzór arkusza – VI/28 wynika z propozycji MENiS), poprawnie
wype³niony, zgodnie z zawartymi w nimi adnotacjami (wzór druku znajduje siê
w za³¹czniku na s. 102).

4

Po przeprowadzeniu sprawdzianu koñcowego, bêd¹cego podsumowaniem osi¹-

gniêæ uczniów w ramach procesu dydaktyczno-wychowawczego, dostrzegaj¹c wysi³ek
w³o¿ony przez dzieci, aby otrzymaæ kartê rowerowa, nale¿y zadbaæ o uroczyst¹
oprawê wrêczenia tego wa¿nego dokumentu. Zakoñczenie ostatniego etapu nau-
czania i uczenia siê powinno stanowiæ wydarzenie dla szko³y, które na d³ugo zapad-
nie w pamiêci zarówno uczniów, jak i przyby³ych osób. Wrêczenie kart rowerowych
dzieciom mo¿e byæ po³¹czone z prezentacj¹ tematyki bezpieczeñstwa podczas
wakacji. Prelegentem mo¿e byæ nauczyciel wychowania komunikacyjnego lub
przedstawiciele instytucji zajmuj¹cych siê t¹ problematyk¹. Innym wariantem jest
zorganizowanie uroczystego apelu albo inscenizacji, podczas których nast¹pi
wrêczenie kart rowerowych uczniom. Mo¿liwoœci jest bardzo wiele.

5.7. Materia³y wspieraj¹ce proces dydaktyczny

Wybrane projekty placów manewrowych

Oprócz wiedzy, uczeñ, który chce jeŸdziæ rowerem, musi opanowaæ istotne umiejêt-
noœci oraz umieæ zdobyte wiadomoœci zastosowaæ w konkretnych sytuacjach. Wa¿ne
jest, aby zajêcia z techniki jazdy mo¿na by³o organizowaæ na boisku szkolnym, na
którym znajduje siê specjalnie przygotowany do tego celu plac manewrowy. Pos³u¿y
on do realizacji takich zagadnieñ, jak:

3

rozstrzyganie zasad pierwszeñstwa przejazdu;

3

wymijanie, omijanie i wyprzedzanie;

3

zmiana pasa ruchu;

3

zawracanie;

3

w³¹czanie siê do ruchu;

3

ruszanie, jazda po prostej, jazda po ³uku, hamowanie, zatrzymanie itd.

Na placu manewrowym mog¹ znajdowaæ siê ró¿ne tory jazdy, np. ósemka,
z przeszkodami, okreœlone rodzaje skrzy¿owañ. Projekt sytuacji drogowych mo¿e
powstaæ w ramach zajêæ z bezpieczeñstwa w ruchu drogowym zarówno na podstawie
pomys³ów samych uczniów, jak i niektórych rozwi¹zañ funkcjonuj¹cych w okreœlo-
nych miasteczkach ruchu drogowego, a tak¿e mo¿na tworzyæ ca³kiem nowe zasady
organizacji ruchu na wydzielonej czêœci boiska szkolnego.

Poradnik dla nauczyciela

98

Na s. 100 i 101 przedstawiono dwa plany sytuacyjne miasteczek ruchu drogowego:
w Tarnowie (projekt miasteczka wykonany w ramach prac dyplomowych Policeal-
nego Studium Zawodowego przy Zespole Szkó³ Budowlanych w Tarnowie,
sfinalizowany ze œrodków rz¹dowych i pozarz¹dowych) oraz w Bia³ej przy Szkole
Podstawowej (wykona³: Z. Kucik).

Propozycje kart oceny umiejêtnoœci

Kartê oceny umiejêtnoœci ucznia, dotycz¹c¹ techniki kierowania rowerem, oraz arkusz
oceny przygotowania roweru do jazdy, pod wzglêdem sprawdzenia jego stanu tech-
nicznego, zamieszczono w za³¹cznikach na s. 103 i 104.

Propozycje ankiet dla ucznia oraz dla rodziców

Zaproponowane kwestionariusze, ankiety (za³¹czniki na s. 105–109) maj¹ na celu
dostarczenie nauczycielowi istotnych informacji, z punktu widzenia organizowania
zajêæ z bezpieczeñstwa w ruchu drogowym. Na ich podstawie bêdzie móg³ lepiej
poznaæ uczniów, którzy chc¹ ubiegaæ siê o kartê rowerow¹, dowiedzieæ siê o ich przy-
zwyczajeniach, spostrze¿eniach dotycz¹cych uczestnictwa w ruchu drogowym, poznaæ
motywy uczniów, dlaczego chc¹ uzyskaæ kartê rowerow¹, jak i ich opiniê o celowoœci
przestrzegania zasad ruchu drogowego. Ponadto mo¿e ustaliæ oczekiwania rodziców,
co do nauczania bezpieczeñstwa w ruchu drogowym oraz dowiedzieæ siê, w jakim
stopniu mo¿e liczyæ na ich pomoc.

Karta rowerowa w szkole

www.wsip.com.pl

99

Plan sytuacyjny miasteczka ruchu drogowego

w Tarnowie

Poradnik dla nauczyciela

MIASTECZKO

KOMUNIKACYJNE

ROZWI¥ZANIA

TECHNICZNE

PROJEKTU

LEGENDA

ZEST

AW

IENIE

ZNAKÓW

PIONOWYCH

WYSOKA

ZIELEÑ

ISTNIEJ¥CA

ZNAKI

POZIOME

NA

JEZDNI

wzniesienie

CHODNIK

1

1

1

1

1

9

6

6

4

4

4

3

3

3

2

2

ZNAK

ZNAK

SZTUK

SZTUK

Podstawowe wymiary:

Powierzchnia zabudowy 1932,25 m

2

Powierzchnia asfaltobetonu 360,0 m

2

szerokość – 30 m

długość – 77,7 m

N

Plan sytuacyjny miasteczka ruchu drogowego

przy SP w Bia³ej

Karta rowerowa w szkole

www.wsip.com.pl

MIASTECZKO

KOMUNIKACYJNE

zieleñ

zieleñ

zieleñ

zieleñ

zieleñ

zieleñ

BudynekSP

BudynekLO

£¹cznik

zieleñ

zieleñ

P

P

Arkusz zaliczeñ ucznia

ubiegaj¹cego siê o kartê rowerow¹

1. Imiê i nazwisko ucznia _______________________________________________________

2. Data urodzenia ____________________________ Klasa ___________________________

3. Szko³a __________________________________ Miejscowoœæ _______________________

4. Adres zamieszkania __________________________________________________________

W za³¹czeniu:

1. Opinia nauczyciela (wychowawcy) na podstawie obserwacji ucznia.
2. Zgoda rodziców lub opiekunów na wydanie karty rowerowej.

3. Inne ________________________________________________________________________

Kartê rowerow¹ wydano w szkole dnia __________________________________________

Dyrektor szko³y

________________________

(pieczêæ, podpis)

Lp.

Wiadomoœci i umiejêtnoœci

Zaliczenie

Podpisy

nauczycieli

lub innych

uprawnionych

osób

Uwagi

1.

Wiadomoœci teoretyczne

2.

Obs³uga techniczna roweru

3.

Umiejêtnoœci praktyczne
z uwzglêdnieniem zasad ruchu
drogowego

4.

Pomoc przedlekarska

Poradnik dla nauczyciela

102

Karta oceny umiejêtnoœci ucznia

Imiê i nazwisko ucznia

__________________________________________________

Klasa

____________________

__________________________________________________________________________________________________________

Lp.

Czynnoœci* wykonywane przez ucznia

Kolejne próby

Wynik

koñcowy

I

II

1.

Wsiadanie na rower

2.

Ruszanie

3.

Jazda po prostej wzd³u¿ narysowanej linii

4.

Zatrzymywanie siê na sygna³ dŸwiêkowy

5.

Zatrzymywanie siê na gest nauczyciela

6.

Jazda slalomem miêdzy pacho³kami

7.

Jazda z trzymaniem prawej rêki na kierownicy

8.

Jazda z trzymaniem lewej rêki na kierownicy

9.

Skrêcanie w prawo (sygnalizowanie skrêtu)

10.

Skrêcanie w prawo (sygnalizowanie skrêtu)

* Dobrze wykonana czynnoœæ – w rubryki nale¿y wpisaæ (+).
le wykonana czynnoœæ – w rubryki nale¿y wpisaæ (–).

Karta rowerowa w szkole

www.wsip.com.pl

103

Arkusz oceny przygotowania roweru do jazdy

Imiê i nazwisko ucznia

__________________________________________________

Klasa

____________________

__________________________________________________________________________________________________________

Lp.

Przygotowanie i ocena stanu techniczne-

go roweru ucznia

W³aœciwe

Niew³aœciwe

Uwagi

1.

Ustawienie kierownicy

2.

Zamocowanie kierownicy

3.

Dzia³anie dzwonka

4.

Stan uchwytów na kierownicy

5.

Dzia³anie hamulców

6.

Stan oœwietlenia przedniego
– œwiate³ pozycyjnych

7.

Stan oœwietlenia tylnego
– œwiate³ pozycyjnych

8.

Stan œwiate³ka odblaskowego
– przedniego

9.

Stan œwiate³ka odblaskowego – tylnego

10.

Stan œwiate³ek odblaskowych umieszczo-
nych w peda³ach i na szprychach kó³

11.

Stan opon – gruboœæ rzeŸby bie¿nika

12.

Stan ciœnienia powietrza w tylnym kole

13.

Dzia³anie peda³ów

14.

Stopieñ naci¹gu ³añcucha

15.

Zamocowanie siode³ka

16.

Wysokoœæ siode³ka

17.

Wyposa¿enie roweru w klucze

18.

Zamocowanie baga¿nika, jeœli rower jest
w niego wyposa¿ony

Poradnik dla nauczyciela

104

Ankieta dla ucznia

Wiesz ju¿, ¿e znajomoœæ zasad ruchu drogowego jest wymagana w okreœlonym zakre-
sie od wszystkich uczestników ruchu drogowego. Zarówno rowerzysta, pieszy, jak
i kierowca samochodu powinni wiedzieæ, jakie maj¹ obowi¹zki i uprawnienia. Musz¹
wykazaæ siê okreœlon¹ wiedz¹ i umiejêtnoœciami. Od osób do lat 18 jest wymagana
karta rowerowa, aby mog³y poruszaæ siê rowerem po drogach publicznych. Uzyskanie
karty rowerowej wymaga odpowiedniego przygotowania.
Udziel rzetelnych odpowiedzi na zamieszczone pytania, poniewa¿ twoje uwagi mog¹
byæ bardzo przydatne w doskonaleniu nauki na kartê rowerow¹.
W miejscu wykropkowanym, wpisz swój numer na liœcie w dzienniku lekcyjnym
..............................

Dziêkujê

_____________________

podpis nauczyciela

1. Kto namówi³ ciê do ubiegania siê o kartê rowerow¹?

a) sam(a);
b) rodzeñstwo;
c) rodzice;
d) kole¿anka(ki);
e) kolega(dzy);
f) inne osoby (wymieñ) ___________________________________________________

2. Czy masz rower?

a) tak, od kiedy ukoñczy³em(am) ________ lat (wpisaæ, od którego roku ¿ycia);
b) nie, ale chcia³bym mieæ;
c) nie i na razie nie muszê go mieæ, bo wolê dostaæ coœ innego (np. komputer).

3. Czy do tej pory jeŸdzi³eœ(aœ) na rowerze samodzielnie (bez udzia³u starszych osób)?

a) tak, ale nie po drodze publicznej;
b) tak, równie¿ po drodze publicznej;
c) nie.

4. Jak s¹dzisz, które zasady ruchu drogowego mog¹ sprawiaæ najwiêksze trudnoœci

rowerzystom, np. zasady pierwszeñstwa przejazdu, manewry, odpowiednie zachowa-
nie siê w takich miejscach, jak przejœcia dla pieszych, przejazdy kolejowe, znajomoœæ
znaków drogowych itp.? A mo¿e zauwa¿y³eœ(aœ) jeszcze inne, z którymi masz powa¿-
ne problemy? Napisz poni¿ej swoje spostrze¿enia.

Karta rowerowa w szkole

www.wsip.com.pl

105

5. Jakie zachowania najczêœciej zaobserwowa³eœ(aœ) u rowerzystów, które wed³ug ciebie

mog³y naraziæ rowerzystê lub innych uczestników ruchu na niebezpieczeñstwo?
Podkreœl maksymalnie piêæ odpowiedzi spoœród ni¿ej wymienionych.

a) jazda bez wymaganego oœwietlenia;
b) przewo¿enie osób na baga¿niku lub na ramie;
c) jazda wzd³u¿ po przejœciu dla pieszych;
d) jazda po chodniku lub po wyznaczonej drodze dla pieszych;
e) niesygnalizowanie zmiany pasa ruchu;
f) niesygnalizowanie zmiany kierunku jazdy, np. skrêcania w prawo albo w lewo

lub zawracania;

g) niew³aœciwe w³¹czanie siê do ruchu;
h) jazda obok drugiego rowerzysty (zajmowanie ca³ego pasa ruchu);
i) jazda w ciemnym ubraniu o zmierzchu lub noc¹;
j) inne, ni¿ podane (jakie – napisz poni¿ej):

6. Jak oceniasz swoj¹ znajomoœæ przepisów ruchu drogowego?

a) bardzo dobrze;
b) raczej bardzo dobrze;
c) zdecydowanie dobrze;
d) raczej dobrze;
e) zdecydowanie Ÿle;
f) raczej Ÿle.

7. Czy stosujesz siê do zasad ruchu drogowego jako pieszy?

a) zdecydowanie tak;
b) raczej tak;
c) zdecydowanie nie;
d) raczej nie.

8. Czy stosujesz siê do zasad ruchu drogowego jako pasa¿er?

a) zdecydowanie tak;
b) raczej tak;
c) zdecydowanie nie;
d) raczej nie.

9. Czy deklarujesz siê, aby przestrzegaæ zasad ruchu drogowego?

a) zdecydowanie tak;
b) raczej tak;
c) zdecydowanie nie;
d) raczej nie;
e) nie mam zdania.

10. Czy lubisz zajêcia z bezpieczeñstwa w ruchu drogowym?

a) tak, bo __________________________________________________________________

b) nie, bo __________________________________________________________________

c) jest to dla mnie obojêtne, poniewa¿ _______________________________________

Poradnik dla nauczyciela

106

Ankieta dla rodziców ucznia

Szanowni Rodzice
Mimo przygotowywania i wdra¿ania ró¿norodnych programów profilaktycznych
w dziedzinie edukacji i in¿ynierii ruchu drogowego, nadal niepokoj¹ca jest liczba
wypadków drogowych, w tym zw³aszcza dzieci. Spoœród nich spora grupa pieszych
i rowerzystów zostaje poszkodowana na skutek udzia³u w zdarzeniach drogowych.
Zwracam siê do Pañstwa z proœb¹ o udzielenie szczerych odpowiedzi na zadane
poni¿ej pytania. Analiza zgromadzonych informacji pomo¿e dostosowaæ program
bezpieczeñstwa w ruchu drogowym do istniej¹cych potrzeb oraz podj¹æ dzia³ania
w zakresie przygotowania dzieci do w³aœciwego uczestnictwa w ruchu drogowym.

Dziêkujê

_____________________

podpis nauczyciela

1. Jak Pan(i) ocenia, pod wzglêdem bezpieczeñstwa – zw³aszcza w ruchu drogowym,

drogê dziecka z domu do szko³y?

a) bardzo dobrze;
b) dobrze;
c) raczej dobrze;
d) raczej Ÿle;
e) Ÿle.

2. Jak Pan(i) ocenia swoje dziecko pod wzglêdem przestrzegania zasad obowi¹zuj¹cych

w ruchu drogowym?

a) bardzo dobrze;
b) dobrze;
c) raczej dobrze;
d) raczej Ÿle;
e) Ÿle.

3. Czy Pana(i) dziecko samodzielnie uczestniczy w ruchu drogowym jako:

a) pieszy: tak – bardzo czêsto; tak – czêsto; tak – raczej czêsto; tak – rzadko; nie;
b) pasa¿er œrodków komunikacji publicznej: tak – bardzo czêsto; tak – czêsto; tak

– raczej czêsto; tak – rzadko; nie;

c) kieruj¹cy rowerem: tak – bardzo czêsto; tak – czêsto; tak – raczej czêsto; tak –

rzadko; nie.

4. Czy zaobserwowa³a Pan(i), ¿e dziecko nie zawsze stosuje siê do zasad ruchu dro-

gowego?

a) tak;
b) nie.

5. Jeœli odpowiedŸ na pytanie 4. by³a twierdz¹ca, proszê podkreœliæ maksymalnie

cztery, najczêœciej powtarzaj¹ce siê zaobserwowane zachowania dziecka, spoœród
przyk³adów wymienionych poni¿ej.

a) przebieganie przez jezdniê na pasach;

Karta rowerowa w szkole

www.wsip.com.pl

107

b) przechodzenie/przebieganie przez jezdniê poza przejœciami dla pieszych;
c) wchodzenie/wbieganie na jezdniê przy czerwonym œwietle dla pieszych;
d) wchodzenie/wbieganie na jezdniê w miejscach utrudniaj¹cych dobr¹ widocz-

noœæ (np. zza zaparkowanych samochodów, autobusu lub innej przeszkody);

e) chodzenie niew³aœciw¹ stron¹ drogi, tj. po prawej jej stronie;
f) wsiadanie lub wysiadanie w poœpiechu ze œrodków komunikacji publicznej;
g) wysiadanie z samochodu osobowego od strony jezdni, zamiast od strony

chodnika lub pobocza;

h) jazda po chodniku, jezdni albo poboczu na deskoroklach, wrotkach itp.;
i) inne zaobserwowane zachowania, nie wymienione powy¿ej (proszê napisaæ,

jakie) __________________________________________________________________

6. Jak Pan(i) s¹dzi, czy rodzice powinni czêsto rozmawiaæ z dzieckiem na temat bez-

pieczeñstwa w ruchu drogowym?

a) tak, poniewa¿ ___________________________________________________________

___________________________________________________________________________

b) nie, poniewa¿ ___________________________________________________________

___________________________________________________________________________

c) nie mam zdania, gdy¿ uwa¿am, ¿e: ________________________________________

___________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________

7. Czy Pana(i) dziecko ma rower?

a) tak;
b) nie, ale zamierzam mu kupiæ;
c) nie, na razie nie planujê zakupu roweru.

8. Jeœli odpowiedzia³(a) Pan(i) twierdz¹co na pytanie 7., to czy dziecko zazwyczaj

jeŸdzi rowerem:

a) w obecnoœci Pana(i) lub drugiego rodzica;
b) w obecnoœci starszego rodzeñstwa;
c) w obecnoœci starszych kolegów lub kole¿anek;
d) samo;
e) inne sytuacje, nie wymienione powy¿ej (proszê podaæ, jakie) _______________

___________________________________________________________________________

9. Jak Pan(i) ocenia swoj¹ znajomoœæ zasad poruszania siê rowerem po drogach

publicznych?

a) bardzo dobrze;
b) dobrze;
c) raczej dobrze;
d) raczej Ÿle;
e) Ÿle.

Poradnik dla nauczyciela

108

10. Czy wie Pan(i), jakie obowi¹zuj¹ wymagania w zakresie przygotowania na kartê

rowerow¹ oraz uzyskania karty rowerowej?

a) tak;
b) nie.

11. Czy Pana(i) dziecko jest ju¿ na tyle dojrza³e psychicznie oraz fizycznie, aby móc

w niedalekiej przysz³oœci poruszaæ siê rowerem po drogach publicznych, jeœli pozy-
tywnie zaliczy³oby sprawdzian koñcowy na kartê rowerow¹?

a) tak;
b) nie;
c) nie mam zdania.

12. Czy ma Pan(i) prawo jazdy?

a) tak;
b) nie;
c) nie, ale je¿d¿ê rowerem.

13. Niektórzy rodzice uwa¿aj¹, ¿e powinno siê wspó³pracowaæ ze szko³¹ na rzecz

przygotowania dziecka do bezpiecznego uczestnictwa w ruchu drogowym, m.in.
udzielaj¹c pomocy w zgromadzeniu œrodków dydaktycznych (plansz, makiet,
filmów itp.), przez wspó³udzia³ w: organizowaniu placu manewrowego do nauki
jazdy na rowerze, tworzeniu w³aœciwego zaplecza technicznego wokó³ szko³y,
organizowaniu imprez popularyzuj¹cych bezpieczne zachowania na drodze
wœród dzieci itp.
Jaka jest Pana(i) opinia w tej sprawie? Proszê podaæ, czy jest to s³uszne:

a) zdecydowanie nie, gdy¿ jest to wy³¹cznie obowi¹zek szko³y;
b) raczej nie;
c) raczej tak, szko³a powinna liczyæ na pomoc rodziców w tej sprawie;
d) zdecydowanie tak;
e) nie mam na ten temat zdania.

14. Jakie oczekiwania wobec szko³y ma Pan(i) w zakresie nauki bezpiecznego zachowa-

nia siê w ruchu drogowym? Proszê wpisaæ w³asne propozycje.

___________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________

Jeszcze raz dziêkujê za wype³nienie ankiety

Karta rowerowa w szkole

www.wsip.com.pl

109