Antropologia kulturowa
Marksizm w antropologii
Elementy teorii K. Marksa
typy społeczeństw
społeczeństwo zbieracko-łowieckie
s. niewolnicze
s. feudalne
s. kapitalistyczne
s. socjalistyczne
 pojęcie  bazy i  nadbudowy
baza  elementy społeczne ściśle
powiązane z produkcją (techniki
zdobywania środków utrzymania, wzory
osadnictwa)
nadbudowa  elementy odległe od
procesu produkcji (rytuały, wierzenia
religijne)
 pojęcie  centrum i  peryferii
centrum  miejsce, w którym sprawuje
się władzę (stolica kolonii)
peryferia  przestrzeń kształtowana
przez decyzje w centrum
marksizm strutkuralny M. Godeliera
marksizm strukturalny  waga
nadbudowy
ekologia kulturowa  związki między
środowiskiem, techniką a
społeczeństwem
kategorie:
społeczeństwo = formacja społeczna
kultura = ideologia
gospodarka = sposoby produkcji
marksizm Claude Meillassoux
marksizm  ziemi i pracy
typy społeczeństw:
ziemia jest przedmiotem pracy (s. rolnicze)
ziemia jest narzędziem pracy (s. przemysłowe)
gospodarka domowa
reprodukcja pracy  władza
sprawowanie kontroli nad środkami produkcji -
kobietami
ekonomia polityczna
teoria systemu światowego I.
Wallersteina
formy powiązań społecznych
imperium światowe (podbój militarny)
gospodarka światowa
poziomy analizy
rdzeń
półperyferia
peryferia
 strategie rozwojowe
peryferia -> półperyferia
wykorzystanie okazji
zaproszenia
o własnych siłach
wkraczanie do centrum
Szkoła manchesterska.
Victor W. Turner
Victor W. Turner
28 maja 1920,
Glasgow
University Collage,
Londyn, poezja i
filologia klasyczna
50-54, Centralna
Afryka, Ndembu
obrzędy przejścia (A.
von Genepp)
koncepcja  dramatu
społecznego
18 grudnia 1983
  Schizm and Continuity in an African
society: A Study of Ndembu village
life
fazy dramatów społecznych
naruszenia ładu, złamania praw
rządzących związkami społecznymi
kryzysu
przywrócenia równowagi dzięki
zastosowaniu przez liderów
społecznych mechanizmów
reintegracyjnych
reintegracji społecznej
analiza rytuałów
rytuał -  sformalizowane zachowanie
związane z określonymi
okolicznościami, nie będące jednak
stereotypowym działaniem
wynikającym z poddanej prymatowi
technologii praktyki \
ycia
codziennego, ale za to mające
odniesienie do wierzeń w istoty i siły
nadprzyrodzone
 symbole dominujące
wysoki stopnień autonomii
symbole instrumentalne
środki do osiągnięcia specyficznych celów
w przebiegu przedstawienia rytualnego
właściwości symboli dominujących
kondensację, wieloznaczeniowość i wielogłosowość -
pojedynczy dominujący symbol odnosi się doró\
nych
wartości, przekonań i norm
unifikację ró\
nych, na pozór sprzecznych ze sobą
treści w jednej symbolicznej formie
polaryzację znaczenia - symbole dominujące mają
dwa ró\
ne pola znaczeniowe
pole ideologiczne (normatywne) wiązka znaczeń
odnosi się do porządku moralnego, do podstaw
organizacji społecznej
pole zmysłowe odsyła do zjawisk i procesów o
charakterze fizjologicznym
koncepcja rytuałów
Arnolda von Gennepa
 Rites of Passage
rytuał przejścia -  ryty, które są związane ze zmianą
miejsca, statusu, pozycji społecznej i wieku
natura triadyczna:
faza separacji (pre-liminalna), podczas której
uczestnicy rytuału zostają pozbawieni atrybutów
wcześniejszej pozycji społecznej
faza marginalizacji (liminalna), w trakcie której
sytuacja uczestnika rytuału jest ambiwalentna, nie
jest ju\
w poprzednim stanie, ale nie osiągnął jeszcze
nowego
faza agregacji (post-liminalna), podczas której
uczestnik rytuału przechodzi do nowego statusu
społecznego, ze wszystkimi przynale\
nymi mu
prawami i obowiązkami