OBSZARY PODLEGAJACE ZMIANIE W SOCJOTERAPII

[opracowanie: Bożena Wołoszyn]

Celem socjoterapii jest zmiana nieprzystosowawczych sądów poznawczych i związanych
z nimi wzorców zachowania, które miały/mają swe źródło w doświadczanych stanach
emocjonalnych, z którymi dziecko nie mogło sobie poradzić.

Urazy psychiczne mogą być spowodowane jednorazową sytuacją (śmierć kogoś bliskiego) lub
trudną sytuacją w rodzinie – przemoc, uzależnienie, długa choroba jednego z członków rodziny czy
rozwód. Te trudne doświadczenia mają ogromny wpływ na kształtowanie się u dzieci poczucia własnej
wartości i poczucia bezpieczeństwa. Przeżywana, trudna sytuacja przerastająca ich możliwości
poznawcze i emocjonalne powoduje uogólnianie tego doświadczenia w postaci określonych sądów o
rzeczywistości, (zwłaszcza o sobie) oraz powstawanie takiego stereotypu zachowania, które ma je
chronić przed przykrymi doświadczeniami.

Treści urazowe pojawiają się w 4 sferach/obszarach:
1. relacje dziecko-dorośli,
2. relacje dziecko-rówieśnicy,
3. relacje dziecko-zadanie (przejawiające się np. w sytuacjach związanych z nauką szkolną),
4. relacja dziecka do samego siebie, czyli obraz siebie.

Obszary podlegające zmianie w socjoterapii:

Obszar funkcjonowania

Przykładowe treści urazowe

JA – DOROSŁY

Nie jestem dla dorosłych ważną osobą.

Dorosłych nie obchodzi to, czego potrzebuję.

Nie rozumieją mnie.

Nikt mnie nie kocha.

Tylko im wszystkim przeszkadzam.

JA – RÓWIEŚNICY

Nikt mnie nie lubi.

Nie zasługuję na to, by się ze mną przyjaźnić.

Jestem gorszy od innych.

Tylko siłą zdobywa się szacunek innych.

Atakowanie innych jest jedynym sposobem by nie być

lekceważonym.

JA – ZADANIE

Nie potrafię nic dobrze zrobić.

Nie warto próbować - i tak mi się nie uda.

Wszystko psuję.

Nic mi nie wychodzi.

Nie mam żadnych zdolności.

JA – JA

Nie lubię siebie.

Jestem brzydki i głupi.

Jestem zły.

Jestem nikim.

Źródła:
Schlack, T. (2003). Socjoterapia. O możliwościach pracy z „klasą” w klasie,

Profilaktyk, 1, 11-17.

Strzemieczny, J. (1988). Zajęcia socjoterapeutyczne dla dzieci w wieku szkolnym. W: J. Strzemieczny (red.),

Zajęcia

socjoterapeutyczne (s. 5 - 51). Warszawa: Polskie Towarzystwo Psychologiczne. Ośrodek Rozwoju Umiejętności

Wychowawczych.

© Fabryka Projektów Społecznych

www.fundacjafps.pl