ZAMÓWIENIA PUBLICZNE
KIO I NASI EKSPERCI
WYJAŚNIAJĄ
WĄTPLIWOŚCI
DOTYCZĄCE
WARUNKÓW UDZIAŁU
W POSTĘPOWANIU
KIO I NASI EKSPERCI
WYJAŚNIAJĄ
WĄTPLIWOŚCI
DOTYCZĄCE
WARUNKÓW UDZIAŁU
W POSTĘPOWANIU
2
KIO I NASI EKSPERCI WYJAŚNIAJĄ WĄTPLIWOŚCI DOTYCZĄCE
WARUNKÓW UDZIAŁU W POSTĘPOWANIU
Spis treści
Brak doprecyzowania warunków przez zamawiającego nie może mieć negatywnych skutków
dla wykonawcy! ............................................................................................. 3
Czy zamawiający dokonał właściwego wyboru wykonawcy? ....................................... 3
Wymogi siwz nie były precyzyjne .......................................................................4
Warunki dodatkowe – liczy się ich treść a nie zamiar zamawiającego! ................................. 5
Jak wykonawcy mogli spełnić warunki usługi dodatkowej? ......................................... 5
Jak zamawiający powinien oceniać spełnienie warunków udziału? ................................. 6
Siwz wiąże zarówno zamawiającego, jak i wykonawców uczestniczących w postępowaniu ....... 6
Poznaj problemy, jakie mogą się wiązać z warunkiem zawarcia polisy ubezpieczeniowej ........... 7
Czy zamawiający spełniał warunki udziału? ........................................................... 8
Czy przedstawienie zamawiającemu polisy było konieczne? ........................................ 8
Jak prawidłowo określić warunek udziału w postępowaniu dotyczący zatrudnienia przez
wykonawcę osób niepełnosprawnych? .................................................................... 9
Kiedy wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia spełnią warunek doświadczenia? ..... 10
Klaudyna Saja
prawnik, redaktor naczelna publikacji o tematyce zamówień publicznych
Agata Hryc-Ląd
wieloletni praktyk w dziedzinie zamówień publicznych,
obecnie główny specjalista w dużej instytucji zamawiającej
Redakcja
Klaudyna Saja
Korekta
Zespół
CBP 368 ISBN 978-83-269-0051-8
Copyright © by Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o.
Warszawa 2010
Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o.
03-918 Warszawa, ul. Łotewska 9a,
www.wip.pl
tel. 0 22 518 29 29, faks 0 22 617 60 10
Praktyczny raport „KIO i nasi eksperci wyjaśniają wątpliwości dotyczące warunków udziału w postępo-
waniu” chroniony jest prawem autorskim. Przedruk materiałów opublikowanych w raporcie „KIO i nasi
eksperci wyjaśniają wątpliwości dotyczące warunków udziału w postępowaniu” – bez zgody wydawcy
– jest zabroniony. Zakaz nie dotyczy cytowania publikacji z powołaniem się na źródło. Niniejszy raport został
przygotowany z zachowaniem najwyższej staranności i wykorzystaniem wysokich kwalifikacji, wiedzy
i doświadczenia. Zaproponowane w raporcie „KIO i nasi eksperci wyjaśniają wątpliwości dotyczące warun-
ków udziału w postępowaniu” wskazówki, porady i interpretacje dotyczą sytuacji typowych. Ich zasto-
sowanie w konkretnym przypadku może wymagać dodatkowych, pogłębionych konsultacji. Publikowa-
ne rozwiązania nie mogą być traktowane jako oficjalne stanowisko organów i urzędów państwowych.
W związku z powyższym redakcja nie może ponosić odpowiedzialności prawnej za zastosowanie zawar-
tych w raporcie „KIO i nasi eksperci wyjaśniają wątpliwości dotyczące warunków udziału w postępowaniu”
wskazówek, przykładów, informacji itp. do konkretnych przypadków.
3
KIO I NASI EKSPERCI WYJAŚNIAJĄ WĄTPLIWOŚCI DOTYCZĄCE
WARUNKÓW UDZIAŁU W POSTĘPOWANIU
Warunki udziału w postępowaniu mają zagwarantować, że wybrany wykonawca zrealizuje zamó-
wienie publiczne w sposób należyty i zgodny z Twoimi oczekiwaniami. Sprawdź, jak je właści-
wie sformułować!
Brak doprecyzowania warunków przez zamawiającego nie może
mieć negatywnych skutków dla wykonawcy!
Teza:
Jeśli zapisy siwz dotyczące warunków udziału w postępowaniu nie określają szczegól-
nych wymagań co do osób, jak też co do wymaganego sprzętu, np. ilości, jakości i kwalifikacji,
wykonawca nie ma obowiązku doprecyzowania tych wymogów (wyrok Krajowej Izby Odwo-
ławczej z 9 kwietnia 2010 r.; sygn. akt KIO/UZP 478/ 10).
Omówienie wyroku
Zamawiający prowadził postępowanie na realizację szkoleń grupowych kierowców. Postępowanie
zostało podzielone na części z możliwością składania ofert częściowych na poszczególne zadania.
Jeden z wykonawców biorących udział w postępowaniu zarówno w proteście, jak i w odwołaniu pod-
niósł, że wybrany w postępowaniu wykonawca dysponuje pojazdami i instruktorami, jednakże wyłącz-
nie w zakresie zajęć praktycznych, o których mowa w § 7 ust. 2 pkt 2 lit. c rozporządzenia Ministra
Infrastruktury z 2 lipca 2009 r. w sprawie szkoleń kierowców wykonujących przewóz drogowy. Zda-
niem odwołującego wybrany wykonawca nie przedstawił ani w harmonogramie, ani w wykazach
osób i narzędzi do przeprowadzenia części zajęć praktycznych, o których mowa w rozporządzeniu.
Wskazał jedynie instruktorów nauki jazdy niespełniających wymogów określonych w art. 39g ust. 2
pkt 2 lit. a ustawy o transporcie drogowym oraz pojazdy, które są niezgodne z wyżej wymienionym
rozporządzeniem.
Wykonawca wniósł o unieważnienie wyboru oferty najkorzystniejszej w tych 2 częściach oraz o po-
nowne dokonanie oceny ofert.
Czy zamawiający dokonał właściwego wyboru wykonawcy?
Krajowa Izba Odwoławcza
wskazała, że zamawiający w postanowieniach siwz określił ogólne warunki
udziału w postępowaniu, jakich wymagał od wykonawców. O udzielenie tego zamówienia mogli ubie-
gać się wykonawcy, którzy posiadają wiedzę i doświadczenie oraz dysponują odpowiednim poten-
cjałem technicznych, a także osobami zdolnymi do wykonania zamówienia. Zamawiający nie doko-
nał szczegółowego opisu sposobu oceny spełnienia tego warunku poprzez doprecyzowanie, jakiego
rodzaju potencjał czy też jaka liczba osób, z jakimi uprawnieniami będzie wystarczająca do potwier-
dzenia potencjalnych możliwości przez wykonawcę realizacji przedmiotu zamówienia.
W specyfikacji zamawiający wskazał jedynie na dokumenty, które mają potwierdzać spełnienie wska-
zanych ogólnie warunków udziału w postępowaniu, żądając przedłożenia:
•
wykazu narzędzi, wyposażenia zakładu i urządzeń technicznych dostępnych wykonawcy usług
w celu realizacji zamówienia wraz z informacją o podstawie dysponowania tymi zasobami,
•
wykazu osób, które będą uczestniczyć w wykonaniu zamówienia, w szczególności odpowiedzial-
nych za świadczenie usług wraz z informacjami na temat ich kwalifikacji zawodowych, doświad-
czenia i wykształcenia niezbędnych do wykonania zamówienia, a także zakresu wykonywanych
przez niego czynności oraz informacją o podstawie do dysponowania tymi osobami.
Jednocześnie zamawiający w ramach wymagań szczegółowych związanych z przedmiotem zamó-
wienia określił w siwz dodatkowe wymogi odnoszące się do przedmiotu zamówienia. W przypadku
4
KIO I NASI EKSPERCI WYJAŚNIAJĄ WĄTPLIWOŚCI DOTYCZĄCE
WARUNKÓW UDZIAŁU W POSTĘPOWANIU
kursów prawa jazdy wykonawca musiał udokumentować liczbę posiadanych samochodów niezbęd-
nych do realizacji zamówienia. Wykonawca posiadający własny sprzęt niezbędny do przeprowadze-
nia zajęć praktycznych miał poświadczyć ten fakt w formie zapisu w załączniku do siwz w kolumnie
„Uwagi” w brzmieniu „sprzęt własny”.
Biorąc pod uwagę przywołane zapisy siwz, skład orzekający Izby nie mógł stwierdzić jakiejkolwiek
sprzeczności wybranej oferty wykonawcy z postanowieniami siwz ani co do określonych warunków
udziału, ani co do wymogów przedmiotu zamówienia.
Wykonawca ten w swojej ofercie zgodnie z siwz przedłożył wykaz osób, które będą realizować zamó-
wienia, wskazując w nim 13 osób o określonych kwalifikacjach i zakres wykonywanych przez te osoby
czynności oraz wykaz narzędzi ze wskazaniem narzędzi i pojazdów niezbędnych do realizacji zamó-
wienia. Do oferty załączył kserokopie dowodów rejestracyjnych wykazywanych pojazdów.
Wymogi siwz nie były precyzyjne
Zapisy siwz dotyczące warunków udziału w postępowaniu nie określały, zarówno co do osób, jak
i co do wymaganego sprzętu wymogów dotyczących ilości, jakości i kwalifikacji. Aby spełnić te wa-
runki ,należało jedynie przedłożyć wykaz osób i sprzętu bez żadnego doprecyzowania tych wymogów.
Natomiast jeśli chodzi o przedmiot zamówienia, zamawiający wymagał jedynie przedłożenia dowo-
dów rejestracyjnych pojazdów, które samodzielnie wykonawca wskaże w ofercie – według własnej
wiedzy i stwierdzonych możliwości realizacji przedmiotu zamówienia.
Zamawiający w przedmiotowym postępowaniu nie dookreślił, jakimi pojazdami ma być realizowane
zamówienie. Nie określił liczby tych pojazdów, jak również nie wskazał, jakie mają być kwalifikacje
osób, które będą wykonywać zamówienie.
Dlatego KIO oddaliła odwołanie.
„Zamówienia publiczne w orzecznictwie” to jedyne tak praktyczne czasopismo stworzone
specjalnie dla osób zajmujących się zamówieniami publicznymi. Dowiesz się z niego, co
wynika z najnowszych i najważniejszych wyroków KIO i sądów, dzięki czemu unikniesz
błędów podczas procedury przetargowej.
Skorzystaj z orzeczeń:
•
Krajowej izby Odwoławczej,
•
sądów okręgowych i
•
Sądu Najwyższego.
W przystępnych interpretacjach oraz zyskaj pewność, że właściwe interpretujesz prze-
pisy ustawy Prawo zamówień publicznych i rozporządzeń z nią związanych.
5
KIO I NASI EKSPERCI WYJAŚNIAJĄ WĄTPLIWOŚCI DOTYCZĄCE
WARUNKÓW UDZIAŁU W POSTĘPOWANIU
Warunki dodatkowe – liczy się ich treść a nie zamiar zamawiającego!
Teza:
Zamawiający musi dokonać oceny spełnienia warunków udziału w postępowaniu, również
w zakresie warunków dodatkowych, punktowanych, zgodnie z deklaracją zawartą w ogłosze-
ni o zamówieniu. Przy dokonywaniu oceny tych warunków istotna jest treść zawarta w ogło-
szeniu, wskazana wykonawcom, a nie ewentualny, nieokreślony przez zamawiającego zamiar.
Jest to jedna z podstawowych zasad procedury udzielania zamówień publicznych służąca zacho-
waniu przejrzystości postępowania, uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonaw-
ców (wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 11 marca 2010 r.; sygn. akt KIO/UZP 198/10).
Omówienie wyroku
Zamawiający prowadził przetarg ograniczony na wykonanie Systemu Przemieszczania oraz Nadzoru
Wyrobów Akcyzowych. W ogłoszeniu wskazał, że do składania ofert zaprosi 5 wykonawców. Jedno-
cześnie podał, że jeżeli po dokonaniu oceny spełnienia warunku zdolności technicznej liczba wyko-
nawców spełniających warunki będzie większa niż 5 zamawiający dokona oceny spełnienia przez
wyłonionych wykonawców warunków dodatkowych. Brzmiały one następująco: wykonawcy, którzy
wykonali w okresie 3 ostatnich lat (a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy – w tym okresie),
przed dniem wszczęcia postępowania:
a. minimum jedną usługę polegającą na budowie lub rozbudowie i wdrożeniu oraz uruchomieniu sys-
temu informatycznego charakteryzującego się wymianą komunikatów z siecią CCN/CSI – 20 punktów
b. minimum jedną usługę polegającą na budowie lub rozbudowie i wdrożeniu oraz uruchomieniu
systemu informatycznego dla służby Celnej – 20 punktów.
W postępowaniu złożono 9 wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu.
Jak wykonawcy mogli spełnić warunki usługi dodatkowej?
Wykonawca X w swoim wniosku wykazał jedną usługę dodatkową odnoszącą się do budowy lub
rozbudowy i wdrożenia oraz uruchomienia systemu informatycznego dla Służby Celnej, na podsta-
wie umowy podpisanej z Urzędem Wojewódzkim. Zamawiający przekazał wykonawcom informację
zawierającą zbiorczą ocenę spełnienia warunków udziału w postępowaniu, z której wynikało,
że z postępowania wykluczył 4 wykonawców, a 5 zakwalifikował do dalszego etapu postępowania.
Jeden z wykluczonych wykonawców złożył protest, a następnie odwołanie na czynność swojego wy-
kluczenia. Na skutek orzeczenia KIO, zamawiający dokonał powtórnej czynności oceny wniosków,
w wyniku której wykonawca X otrzymał 37 punktów. Zajął miejsce szóste nie uprawniające do otrzy-
mania zaproszenia do złożonej oferty.
Na też czynność wykonawca X wniósł protest, który zamawiający oddalił. Zamawiający wyjaśnił, że
nie uznał m.in. spełnienia warunku dodatkowego minimum jednej usługi polegającej na budowie
lub rozbudowie i wdrożeniu oraz uruchomienia systemu informatycznego na Służby Celnej, ponie-
waż usługa wskazana we wniosku nie spełniała jego wymagań. Zdaniem zamawiającego była speł-
niana przez urząd, który jako zamawiający nie realizuje zadań w zakresie budowy lub rozbudowy
i wdrożenia oraz uruchomienia systemu informatycznego dla Służby Celnej.
Wykonawca wniósł odwołanie. Zarzucił zamawiającemu naruszeni art. 7 ust. 1 w zw. z art. 51 ust. 1,
1a i 2 ustawy Pzp przez dokonanie wadliwej czynności oceny spełnienia warunków udziału w postę-
powaniu. W ocenie odwołującego spełniał on warunek dodatkowy, co zostało wykazane we wniosku
o dopuszczenie do udziału w postępowaniu. Powinien otrzymać za nią 20 punktów, a więc końcową
ocena powinno być 57 punktów.
6
KIO I NASI EKSPERCI WYJAŚNIAJĄ WĄTPLIWOŚCI DOTYCZĄCE
WARUNKÓW UDZIAŁU W POSTĘPOWANIU
Jak zamawiający powinien oceniać spełnienie warunków udziału?
Zdaniem Krajowej Izby Odwoławczej nie budził wątpliwości fakt, że zamawiający musi dokonać oceny
spełnienia warunków udziału w postępowaniu, również w zakresie warunków dodatkowych, punk-
towanych, zgodnie z deklaracją zawartą w ogłoszeni o zamówieniu. Przy dokonywaniu tej oceny
istotna jest treść zawarta w tym ogłoszeniu, wskazana wykonawcom, a nie ewentualny, nie określony
w tym ogłoszeniu zamiar zamawiającego.
KIO zgadza się z zamawiającym, że mógł on postawić warunek odnoszący się do przedmiotu zamó-
wienia, jego funkcjonalności, stopnia skomplikowania, zakresy wymaganych wiadomości czy umie-
jętności specjalnych. Jednak z treści postawionego warunku wynikało jednocześnie, że zamawiający
takiego bezpośredniego odniesienia nie uczynił.
Z treści listu referencyjnego wykonawcy wynikało, ze system wykonano „dla obiektów granicznych
administracji celne”, a zatem Izba uznała, że wykonani go dla Służby Celnej i warunek w tym zakre-
sie został spełniony.
Siwz wiąże zarówno zamawiającego, jak i wykonawców
uczestniczących w postępowaniu
Teza:
Wykonawca czytając siwz, nie może się domyślać, jakie warunki musi spełnić, startując
w postępowaniu. Zamawiający powinien w siwz określić warunki udziału w sposób obiektywny
i niebudzący wątpliwości, ocena kwalifikacji wykonawców powinna być zaś oparta na jasnych
i przejrzystych zasadach, jakimi będzie kierował się zamawiający (wyrok Krajowej Izby Odwo-
ławczej z 19 kwietnia 2010 r.; sygn. akt KIO/UZP 463/10).
Omówienie wyroku
Zamawiający wszczął przetarg nieograniczony na zamówienie, którego przedmiotem było wykona-
nie kompleksowych prac konserwatorskich sali widowiskowej. Zgodnie z siwz wykonawcy mieli wy-
kazać się dysponowaniem co najmniej jedną osobą legitymującą się dyplomem konserwatora dzieł
sztuki o specjalizacji konserwatora detalu architektonicznego lub rzeźby polichromowanej, posiada-
jącą 2-letnią praktykę w zakresie zabytków ruchomych.
Natomiast w załączniku do siwz zawarł informację, że wykonawca ubiegający się o przedmiotowe
zamówienie powinien oświadczyć, że dysponuje co najmniej jedną osobą legitymującą się dyplomem
jedynie konserwatora dzieł sztuki.
Wykonawcy w celu potwierdzenia spełnienia warunków mieli przedłożyć wykaz osób, którymi dys-
ponują lub będą dysponować i które będą uczestniczyć w wykonaniu zamówienia, wraz z informa-
cjami na temat ich wykształcenia, niezbędnych do wykonania zamówienia, a także zakresu wykony-
wanych przez nich czynności. Wykaz miał być sporządzony według wzoru stanowiącego załącznik
do siwz.
Jeden z oferentów do złożonej oferty załączył wykaz osób, które będą realizować przedmiotowe za-
mówienia, w tym wykazując się m.in. doświadczeniem Adama J. legitymującego się dyplomem kon-
serwatora zabytków o specjalności – konserwacja rzeźby.
Zamawiający, na podstawie art. 24 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp, wykluczył tego wykonawcę z postępo-
wania z powodu niespełnienia warunku udziału w postępowaniu polegającym na dysponowaniu
osobą o odpowiednich uprawnieniach. Wykonawca ten nie zgodził się z decyzją zamawiającego.
Sprawa trafiła przed Krajową Izbę Odwoławczą.
7
KIO I NASI EKSPERCI WYJAŚNIAJĄ WĄTPLIWOŚCI DOTYCZĄCE
WARUNKÓW UDZIAŁU W POSTĘPOWANIU
W specyfikacji zamawiający powinien sprecyzować warunki zamówienia na tyle dokładnie, żeby wy-
konawca przed przystąpieniem do sporządzenia oferty mógł zweryfikować, czy spełnia postawione
warunki udziału.
Zamawiający obowiązany jest również do podania sposobu, w jaki będzie oceniał spełnienie posta-
wionych przez siebie warunków. Ocena spełniania warunków powinna być dokonana na podstawie
złożonych przez wykonawcę oświadczeń lub dokumentów.
Zamawiający w siwz powinien dokładnie określić, jakie oświadczenia lub dokumenty powinien złożyć
wykonawca oraz w jakiej formie powinien je przedstawić. Specyfikacja stanowi instrukcję dla wyko-
nawców, w jaki sposób powinni sporządzić poprawnie ofertę. Jeśli wykonawcy wykażą spełnienie
warunku udziału zgodnie z zapisami siwz, zamawiający nie może wykluczyć wykonawcy ani odrzu-
cić jego oferty.
Zamawiający nie może obowiązków sporządzenia oraz doprecyzowania zapisów siwz przerzucać na
wykonawców, twierdząc, że w toku postępowania mają oni prawo zadawania pytań w przypadku
zaistnienia wątpliwości co do jej treści.
Analiza treści dokumentów złożonych w przedmiotowym postępowania przez odwołującego się po-
zwala na wniosek, że spełniał on postawiony przez zamawiającego warunek.
W ocenie KIO sprzeczność zapisów siwz oraz załącznika do siwz nie może powodować negatywnych
konsekwencji dla wykonawców. Wszelkie wątpliwości powinny być w takiej sytuacji interpretowane
na korzyść wykonawców.
Skoro zamawiający postawił warunek obejmujący również alternatywne dysponowanie co najmniej
jedną osobą legitymującą się dyplomem konserwatora, to oznacza, że rozszerzył ten warunek.
KIO nie stwierdziła okoliczność, które stanowiłyby podstawę do wykluczenia odwołującego się z po-
stępowania.
Poznaj problemy, jakie mogą się wiązać z warunkiem zawarcia
polisy ubezpieczeniowej
Teza:
Zapisy siwz należy interpretować w całości z warunkami udziału określonymi przez zama-
wiającego. Nie sposób wymagać od wykonawcy przedstawienia wykupienia polisy ubezpiecze-
niowej obejmującej przyszły okres, kiedy ten nie ma pewności, że dojdzie do zawarcia umowy nią
objętą (wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z 29 marca 2010 r.; sygn. akt XXIII GA 155/10).
Omówienie wyroku
Zamawiający prowadził postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego na ochronę fizyczną.
Jednym z warunków udziału w postępowaniu było zawarcie na czas wykonywania umowy tj. od
1 stycznia 2010 r. do 31 grudnia 2010 r. polisy ubezpieczeniowej o wartości nie mniejszej niż 2 000 000 zł
potwierdzającej ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej w zakresie czynności związanych z wy-
konywaniem przedmiotu umowy. Druk stanowiący dowód wykupienia polisy OC wykonawcy mieli
dołączyć do oferty.
Wykonawca biorąc udział w postępowaniu wniósł protest a następnie odwołanie. Jego zdaniem wy-
brany przez zamawiającego wykonawca nie spełniał warunków udziału. Domagał się wykluczenia
wybranego wykonawcy z postępowania i powtórzenia wyboru oferty najkorzystniejszej.
8
KIO I NASI EKSPERCI WYJAŚNIAJĄ WĄTPLIWOŚCI DOTYCZĄCE
WARUNKÓW UDZIAŁU W POSTĘPOWANIU
Czy zamawiający spełniał warunki udziału?
Zdaniem KIO brak było podstaw do wykluczenia wykonawcy i odrzucenia jego oferty. Wybrany wy-
konawca załączył do swojej oferty kopię polisy ubezpieczeniowej. Wskazywała ona na okres ubezpie-
czenia od 15 marca 2009 r. do 14 marca 2010 r. na sumę ubezpieczenia 2.000.000 zł. Do oferty do-
łączył również oświadczenie – zobowiązanie wykonawcy podpisane przez Prezesa zarządu upoważ-
nionego do jednoosobowej reprezentacji firmy, datowane na 12 listopada 2009 r. w którym wyko-
nawca ten poinformował o posiadaniu wskazanej polisy ubezpieczeniowej ważnej do 14 marca 2010 r. i
zobowiązał się w przypadku zawarcia z nim umowy w sprawie realizacji mniejszego zamówienia publicz-
nego do przedłużenia tej polisy na czas trwania umowy tj. do 31 grudnia 2010 r.
KIO uznała, że z literalnych zapisów postanowień siwz wynika, że druk, który stanowi dowód wyku-
pienia polisy ubezpieczeniowej wykonawcy mieli obowiązek załączyć do oferty. Ten zapis siwz inter-
pretowany w całości z warunkiem udziału określonym przez zamawiającego wskazuje jednak, że do-
wód wykupienia polisy, czy nawet dysponowanie taka polisą nie było niezbędne. Treścią warunku
było bowiem zobowiązanie wykonawcy do zawarcia polisy ubezpieczeniowej na czas realizacji umowy.
Polisa ubezpieczeniowa na etapie składania ofert w ogóle nie musiała być w dyspozycji wykonawcy.
Dla zamawiającego istotne był, aby wykonawca w treści oferty zobowiązał się do zawarcia takiej
umowy ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej na czas realizacji umowy.
Określenie przez zamawiającego w ramach tego wymogu, że żąda przedłożenia druku stanowiącego
dowód wykupienia polisy OC, w tym kontekście wydaje się niejasny. Tym bardziej, że zamawiający
dopuszczał możliwość niedysponowania taką polisą na dzień składania ofert, a wystarczającym było
dla niego zobowiązanie wykonawcy do zawarcia w przyszłości takiej polisy ubezpieczeniowej. Nie-
dokońca wiadomo było również co zamawiający miał na myśli wskazując na druk stanowić dowód
wykupienia polisy OC.
Zdaniem KIO za taki druk można było uznać zarówno sama polisę, ale również potwierdzenie zapłaty,
składek ubezpieczeniowych do tej polisy.
Biorąc pod uwagę wskazane niejasności w zapisach siwz skład orzekający Izby uznał, że nie mogą
one w sposób negatywny wpływać na sytuację któregokolwiek z wykonawców, który nie wypełniałby
wykraczającego poza ramy warunku udziału w postępowaniu. KIO uznała, że zarzut niespełnienia
tego warunku przez wybranego wykonawcę nie potwierdził się.
Odwołujący wykonawca złożył skargę do sądu.
Czy przedstawienie zamawiającemu polisy było konieczne?
Sąd okręgowy zgodził się z ustaleniami KIO. Wykładnia wymogu dotyczącego polisy prowadzi do wniosku,
że nie sposób wymagać od wykonawcy przedstawienia wykupienia polisy ubezpieczeniowej obejmu-
jącej przyszły okres, kiedy ten ostatni nie ma pewności, że dojdzie do zawarcia umowy nią objętej.
„Zamówienia publiczne w orzecznictwie” to jedyne tak praktyczne czasopismo stworzone
specjalnie dla osób zajmujących się zamówieniami publicznymi. Dowiesz się z niego, co
wynika z najnowszych i najważniejszych wyroków KIO i sądów, dzięki czemu unikniesz
błędów podczas procedury przetargowej.
9
KIO I NASI EKSPERCI WYJAŚNIAJĄ WĄTPLIWOŚCI DOTYCZĄCE
WARUNKÓW UDZIAŁU W POSTĘPOWANIU
Wystarczające było dla spełnienia omawianego wymogu załączenie przez wykonawcę polisy obej-
mującej okres od 15 marca 2009 r. do 14 marca 2010 r. W ocenie sądu za druk stanowiący dowód
wykupienia polisy OC można było uznać samą polisę. Prezes spółki również przedłożył zobowiązanie
do przedłużenia polisy, w przypadku zawarcia z nim umowy dotyczącej realizacji przedmiotowego
zamówieni. A zatem należało uznać, że wykonawca spełnił wymogi siwz dotyczące zobowiązania się
do zawarcia na czas wykonywania umowy polisy ubezpieczeniowej o wartości nie mniejszej niż
2000.000 zł potwierdzającej jej ubezpieczenie o odpowiedzialności cywilnej w zakresie czynności
związanych z wykonywaniem przedmiotu umowy.
Klaudyna Saja
prawnik, redaktor naczelna publikacji o tematyce zamówień publicznych
Jak prawidłowo określić warunek udziału w postępowaniu
dotyczący zatrudnienia przez wykonawcę osób niepełnosprawnych?
Pytanie:
Jak rozumieć znowelizowany art. 22 ust. 2 ustawy Pzp dotyczący warunków udziału
w postępowaniu zastrzeżonego dla wykonawców zatrudniających ponad 50% osób niepełno-
sprawnych? Oraz jak należy interpretować art. 29 ust 4 pkt. 1 b? Czy mogę np. dopuścić do
przetargu tylko wykonawców zatrudniających np 10% osób niepełnosprawnych?
Odpowiedź:
Przepis art. 22 ust. 2 ustawy Pzp dotyczy warunków udziału w postępowaniu, nato-
miast art. 29 ust. 4 ustawy Prawo zamówienia publicznych dotyczy opisu przedmiotu zamówienia.
Wyjaśnienia
Masz prawo zastrzec, że o udzielenie zamówienia mogą ubiegać się wyłącznie wyko-
nawcy, u których ponad 50 % zatrudnionych pracowników stanowią osoby niepełnosprawne. Określe-
nie takiego warunku nie wpływa jednak automatycznie na opis przedmiotu zamówienia.
Niezależnie od warunków udziału w postępowaniu, możesz zawrzeć w nim wymagania, które są
związane bezpośrednio z realizacją Twojego zamówienia i dotyczą m.in. zatrudnienia osób niepełno-
sprawnych. Różnica polega na tym, że art. 22 ustawy Pzp określa wymagania dotyczące wykonaw-
ców, którzy mogą ubiegać się o udzielenie zamówienia. Wskazuje on również wprost tylko i wyłącz-
nie na wykonawców, którzy już w momencie ubiegania się o udzielenie zamówienia zobowiązani są
wykazać, że zatrudniają osoby niepełnosprawne. Natomiast art. 29 ustawy Pzp określa, że wykonawca,
któremu zostanie udzielone zamówienie ma obowiązek zatrudnić przy jego realizacji osoby niepeł-
nosprawne. Jeżeli zatem decydujesz się postawić taki warunek udziału w postępowaniu, masz obo-
wiązek ograniczyć tę liczbę tylko do wykonawców, u których ponad 50% zatrudnionych pracowników
stanowią osoby niepełnosprawne. Nie masz możliwości zmniejszyć tego wymagania na przykład do 10%.
W przypadku, gdy określasz wymagania dotyczące zatrudnienia osób niepełnosprawnych w przed-
miocie zamówienia, musisz dopuścić do udziału w postępowaniu wykonawców, którzy nie zatrud-
niają osób niepełnosprawnych. Zobowiązany jesteś jednakże określić swoje wymagania dotyczące
zatrudnienia na etapie realizacji zamówienia, na przykład podając minimalną liczbę osób niepełno-
sprawnych.
Skorzystaj z jednoznacznych i konkretnych interpretacji ekspertów – zastosuj
wskazówki sędziów KIO, sądów okręgowych i SN w Twoim postępowaniu!
10
KIO I NASI EKSPERCI WYJAŚNIAJĄ WĄTPLIWOŚCI DOTYCZĄCE
WARUNKÓW UDZIAŁU W POSTĘPOWANIU
Artykuły 22 i art. 29 ustawy Pzp dotyczą odrębnych kwestii. Nie oznacza to jednak, że określając warunki
dotyczące zatrudniania osób niepełnosprawnych nie możesz wprowadzić zapisów dotyczących ich
zatrudniania również w opisie przedmiotu zamówienia i odwrotnie.
Podstawa prawna
art. 22 ust. 2, art. 29 ust. 4 pkt b ustawy Prawo zamówień publicznych (Dz.U. z 2007 r. nr 223, poz. 1655
ze zm.).
Agata Hryc-Ląd
wieloletni praktyk w dziedzinie zamówień publicznych,
obecnie główny specjalista w dużej instytucji zamawiającej
Kiedy wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie
zamówienia spełnią warunek doświadczenia?
Pytanie:
W siwz zaznaczyłam, że wykonawca składając ofertę, powinien wykazać się przynaj-
mniej 2 zrealizowanymi budynkami o powierzchni użytkowej każdy minimum 2000 m
2
. Jeżeli
w przetargu weźmie udział konsorcjum i każdy z wykonawców konsorcjum wykaże, że zrealizo-
wał 1 taki budynek, to czy dokonania ich można zsumować i zaliczyć, że spełnili wymagania siwz?
Odpowiedź:
Wystarczającym dla uznania, iż wykonawcy wspólnie ubiegający się o zamówienie speł-
niają warunek dotyczący odpowiedniego doświadczenia, będzie wykazanie, że łącznie zrealizowali
2 budynki. A zatem jeżeli każdy z członków konsorcjum wykaże się zrealizowaniem zamówienia na
1 budynek, to powinieneś zsumować ich doświadczenie i uznać, że spełnili Twoje wymagania. Nie
możesz wymagać, aby wszyscy członkowie konsorcjum wykazali, że zrealizowali zamówienie na
2 budynki. Taki wymóg naruszałby zasady równego traktowania wykonawców i zachowania uczci-
wej konkurencji.
Warunki udziału w postępowaniu mogą być spełnione łącznie przez wszystkich członków kon-
sorcjum. Wynika to z istoty wspólnego ubiegania się o zamówienie przez wykonawców i two-
rzonych w tym celu konsorcjów. Dlatego też potencjały, zarówno techniczny, osobowy, jak
i ekonomiczny i finansowy poszczególnych członków podlegają sumowaniu (wyrok KIO z 13 sierp-
nia 2009 r.; sygn. akt KIO/UZP 993/09).
Podstawa prawna
art. 22, art. 23 ust. 1 i 3, art. 7 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych (Dz.U. z 2007 r. nr 223,
poz. 1655 ze zm.).
Klaudyna Saja
prawnik, redaktor naczelna „Zamówień publicznych w orzecznictwie”
ORZECZNICTWO
Zapewnij sobie stały, niczym nieograniczony dostęp
do indywidualnych konsultacji z ekspertami!
Ponadto skorzystaj z:
bazy ponad kilku tysięcy odpowiedzi ekspertów
wyszukiwarki przetargów
aktów prawnych i wzorów dokumentów
omówień wyroków KIO i sądów okręgowych