„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

Edyta Majkowska

Prowadzenie gospodarki magazynowej z zastosowaniem
narzędzi informatycznych 342[03].Z1.06

Poradnik dla ucznia

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1

Recenzenci:

mgr Monika Sarzalska

mgr Damian Ostrowski

Opracowanie redakcyjne:

mgr inż. Edyta Majkowska

Konsultacja:

mgr inż. Halina Bielecka

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 342[03].Z1.06
„Prowadzenie gospodarki magazynowej z zastosowaniem narzędzi informatycznych”,
zawartego w modułowym programie nauczania dla zawodu technik eksploatacji portów
i terminali.

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2

SPIS TREŚCI

1.

Wprowadzenie

3

2.

Wymagania wstępne

5

3.

Cele kształcenia

6

4.

Materiał nauczania

7

4.1.

Magazynowe systemy informatyczne

7

4.1.1.

Materiał nauczania

7

4.1.2.

Pytania sprawdzające

10

4.1.3.

Ć

wiczenia

10

4.1.4.

Sprawdzian postępów

11

4.2.

Oprogramowanie komputerowe wspomagające gospodarkę magazynową 12
4.2.1.

Materiał nauczania

12

4.2.2.

Pytania sprawdzające

15

4.2.3.

Ć

wiczenia

16

4.2.4.

Sprawdzian postępów

19

4.3.

Identyfikacja ładunków

20

4.3.1.

Materiał nauczania

20

4.3.2.

Pytania sprawdzające

25

4.3.3.

Ć

wiczenia

26

4.3.4.

Sprawdzian postępów

27

5.

Sprawdzian osiągnięć

28

6. Literatura

33

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3

1. WPROWADZENIE

Poradnik będzie Ci pomocny w kształtowaniu umiejętności stosowania technik

informatycznych w gospodarce magazynowej.

Poradnik ten zawiera:

−

wymagania wstępne, czyli wykaz niezbędnych umiejętności i wiedzy, które powinieneś
opanować, aby przystąpić do realizacji tej jednostki modułowej,

−

cele kształcenia tej jednostki modułowej,

−

materiał nauczania umożliwiający samodzielne przygotowanie się do wykonania ćwiczeń
i zaliczenia sprawdzianów. Wykorzystaj do poszerzenia wiedzy wskazaną literaturę oraz
inne źródła informacji. Obejmuje on również ćwiczenia, które zawierają:

−−−−

wskazówki potrzebne do realizacji ćwiczenia,

−−−−

pytania sprawdzające wiedzę potrzebną do wykonania ćwiczenia,

−−−−

sprawdzian postępów,

−

zestaw pytań testowych sprawdzających opanowanie wiedzy i umiejętności z zakresu
całej jednostki. Zaliczenie tego testu jest dowodem osiągnięcia wiedzy i umiejętności
określonych w tej jednostce modułowej.
Jednostka modułowa „Prowadzenie gospodarki magazynowej z zastosowaniem narzędzi

informatycznych”, której treści teraz poznasz, jest jedną z jednostek koniecznych
do zapoznania się z technologią składowania przeładunku i przewozu ładunków
z zastosowaniem narzędzi informatycznych.

Bezpieczeństwo i higiena pracy

Pracownia komputerowa, w której będziesz wykonywał ćwiczenia praktyczne wymaga

umiejętnego korzystania ze sprzętu, poszanowania go oraz użytkowania zgodnie z zasadami
BHP. Stosowanie tych zasad zapewnia sprawne funkcjonowanie pracowni. Musisz, zatem
zapoznać się z przepisami obowiązującymi w pracowni, regulaminem pracy, a także
organizacją zajęć.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4

Schemat układu jednostek modułowych

342[03].Z1

Technologie składowania, przeładunku

i przewozu ładunków

342[03].Z1.01

Eksploatowanie środków

transportu

342[03].Z1.04

Stosowanie zasad gospodarki

magazynowej

342[03].Z1.02

Wykonywanie obsługi
spedycyjnej ładunków

i środków transportu

342[03].Z1.03

Planowanie zadań

logistycznych w portach

i terminalach

342[03].Z1.05

Dobieranie technologii

składowania, przeładunku

i przewozu ładunków

342[03].Z1.06

Prowadzenie gospodarki magazynowej

z zastosowaniem narzędzi

informatycznych

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć:

−

wyszukiwać i przetwarzać informacje,

−

korzystać za pomocą komputera z dostępnych źródeł informacji,

−

odnajdywać strony www zawierające potrzebne informacje,

−

określać zadania realizowane w czasie eksploatacji portów i terminali,

−

określać potrzeby infrastruktury portu, terminalu i magazynu,

−

klasyfikować magazyny oraz ich wyposażenie,

−

prowadzić gospodarkę opakowaniami i kontenerami,

−

przeprowadzać inwentaryzację magazynu i określać odpowiedzialność materialną
za powierzone mienie,

−

wykonywać czynności z zakresu konfekcjonowania, przepakowywania i magazynowania
towarów,

−

planować procesy magazynowania, manipulacji i transportu wewnętrznego,

−

dobierać wyposażenie magazynów,

−

stosować zasady zarządzania magazynem,

−

realizować zadania magazynowe,

−

przygotować strefy przyjęć i wydawania towarów,

−

przygotować strefy kompletacji towarów,

−

przeprowadzić inwentaryzację magazynów,

−

kontrolować straty w procesach składowania,

−

sporządzać dokumentację magazynową,

−

charakteryzować ładunki zgodnie z podstawowymi systemami ich klasyfikacji,

−

charakteryzować najważniejsze właściwości ładunków,

−

stosować przepisy BHP na stanowisku komputerowym.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć:

−

scharakteryzować budowę i funkcje magazynowych systemów informatycznych,

−

zastosować oprogramowanie wspomagające gospodarkę dokumentami magazynowymi,

−

dobrać urządzenia do automatycznej identyfikacji ładunków współpracujące z systemem
informatycznym magazynu,

−

obsłużyć urządzenia służące do identyfikacji ładunków,

−

wykorzystać specjalistyczne oprogramowanie w działalności magazynowej,

−

określić korzyści wynikające ze stosowania narzędzi informatycznych w magazynach.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7

4.

MATERIAŁ NAUCZANIA

4.1. Magazynowe systemy informatyczne

4.1.1. Materiał nauczania

W chwili obecnej trudno jest sobie wyobrazić nowoczesny magazyn lub centrum

dystrybucyjne, którego zarządzanie nie jest wspomagane przez informatyczny system
logistyczny. Dzieje się tak z tego powodu, że rosnące wymagania rynku i konkurencja
wymuszają wręcz stosowanie w całym procesie przepływu materiałów i dystrybucji, takich
rozwiązań, które są efektywne, szybkie, bezbłędne i tańsze od tradycyjnych metod
zarządzania i pracy magazynu.

Wymagania współczesnego rynku zmieniają się bardzo dynamicznie, rośnie liczba

towarów, czyli indeksów obsługiwanych w magazynach oraz zwiększa się liczba zamówień,
asortyment produktów, ich liczba i różnorodność, co jest związanie z coraz to większymi
wymaganiami klientów. Dynamika pracy, tempo przepływu towarów przez magazyn, wciąż
się zmienia, a nawet możemy zaobserwować, że ciągle rośnie.

Szybkie i sprawne wykonywanie czynności fizycznego przepływu towarów przez

magazyn od momentu rozładunku dostawy, przyjęcia i składowania go w magazynie,
aż do wydania z magazynu wymaga więc sterowania przez system organizacyjny. System taki
obejmuje wprowadzane informacje, głównie o dostawach do magazynu i zamówieniach
odbiorców oraz opracowywanie poleceń dotyczących przepływu towarów i tworzenia
dokumentów związanych z tym przepływem. Sterowanie to powinno być wspomagane
odpowiednio przygotowanym systemem komputerowym. Ważne jest odpowiednie dobranie
oprogramowania komputerowego. Przy jego doborze w konkretnym magazynie powinno
się uwzględnić następujące zagadnienia:

−

rodzaj prowadzonego magazynu i jego proces technologiczny,

−

zakres i metody wykonywania czynności magazynowych,

−

stosowany system mechanizacji prac magazynowych oraz rodzaje maszyn i urządzeń
wyposażenia magazynu,

−

stosowany sposób składowania i zagospodarowania powierzchni magazynowej,

−

sposób oznakowania zapasów i oznakowania miejsc ich składowania w magazynie,

−

strukturę asortymentu oraz właściwości składowanych towarów w magazynie,

−

strukturę organizacyjną magazynu i stanowiska pracy w magazynie.
Większość oferowanych na rynku systemów informatycznych przeznaczonych

do wspomagania zarządzania przedsiębiorstwem, obejmuje swym zasięgiem prawie wszystkie
dziedziny działalności przedsiębiorstwa, łącznie z gospodarowaniem materiałami
surowcowymi i wyrobami gotowymi. W systemach tych możemy, ogólnie przyjmując,
wyróżnić trzy kategorie oprogramowania:

−

systemy klasy CRM (Zarządzanie Relacjami z Klientami – Customer Relationship
Management), służące do obsługi przepływu informacji pomiędzy przedsiębiorstwem
a klientami,

−

systemy klasy ERP (Planowanie Zasobów Przedsiębiorstwa – Enterprise Resorce
Planing), związane ze sferą wspomagania zarządzania całym przedsiębiorstwem,

−

systemy klasy WMS (Zarządzanie Magazynowaniem – Warehouse Management
Systems), stosowane do zarządzania procesami magazynowymi.
Dobrze jest gdy informatyczny system magazynowy, współpracuje z nadrzędnym

w stosunku

do

niego

systemem

obejmującym

problematykę

zarządzania

całym

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

8

przedsiębiorstwem, najlepiej z systemem klasy ERP. Jeszcze lepsza jest sytuacja kiedy
informatyczny system magazynowy jest elementem – modułem zintegrowanego systemu
informatycznego ERP.

Systemy grypy WMS

Systemy informatyczne typu WMS stanowią specjalizowane narzędzia stosowane

w obsłudze procesów magazynowych, wykorzystywane do realizacji tych procesów. Systemy
klasy WMS szczegółowo obsługują procesy logistyczne, wynikające z zarządzania
magazynem. Do podstawowych zalicza się parametry logistyczne różnych rodzajów
opakowań, klasy miejsc składowania, oznaczania miejsc magazynowych w formie kodów
kreskowych, itp. System WMS gromadzi dane o rodzajach, ilości i podziale miejsc
składowania, dane o artykułach, jak na przykład terminy ważności, hierarchię i strukturę
opakowań, sposoby składowania, partie poszczególnych opakowań, oraz wiele innych
informacji niezbędnych do wspomagania elementarnych operacji magazynowych.

System WMS postrzega magazyn i to co jest w nim składowane jako obiekty

przestrzenne, statyczne i mobilne, oznakowane w sposób unikalny. Zarządzając procesami
magazynowymi wykorzystuje nowoczesne, algorytmy i procedury, przyczyniające
się do zwiększenia szybkości, efektywności i bezbłędności w przebiegu wszelkich procesów
magazynowych. Stosowanie systemów klasy WMS wspomaga wyciąganie wniosków i zmianę
strategii zarządzania magazynem, jeśli nie przynosi ona pożądanych efektów.

CDN OPT!MA

CDN OPT!MA jest programem do zarządzania obsługi sprzedaży, księgowości, kadr

i płac. Program ten przeznaczony jest przede wszystkim do wspomagania pracy małej
i średniej firmy. Dodatkowo moduł Biuro Rachunkowe wspiera zarządzanie biurem
rachunkowym i kancelarią na wszystkich etapach obsługi klienta. Budowa modułowa
programu gwarantuje pełną integrację i umożliwia elastyczne dopasowanie funkcjonalności
programu do potrzeb każdej firmy. W miarę rozwoju firmy, program CDN OPT!MA można
rozbudowywać o kolejne elementy. System współpracuje z urządzeniami zewnętrznymi,
takimi jak: kasy fiskalne, drukarki fiskalne, drukarki etykiet i kodów kreskowych oraz panele
dotykowe.

WF-MAG

WA-PRO jest producentem oprogramowania dla małych i średnich firm, wspierających

pracę takich działów jak: sprzedaż, finanse i księgowość, kadry oraz pracowników mobilnych.
Jednym z produktów firmy WA-PRO jest system WF-MAG służący do obsługi magazynów
i sprzedaży. WF-MAG obsługuje gospodarkę magazynową prowadzoną w wielu niezależnych
firmach, a w obrębie każdej z firm w wielu magazynach. Pozwala na prowadzenie na bieżąco
ewidencji, wspomaga w zarządzaniu dokumentami magazynowymi, fakturami i rachunkami,
oraz przy prowadzeniu rozliczeń z kontrahentami.

QUANTUM Software S.A.

Firma ta oferuje program QGUAR – „Komputerowy system sterowania magazynami”.

Program opracowany na potrzeby magazynów oraz usług logistycznych. QGUAR wspomaga
obsługę

procesów

magazynowych

dowolnego

typu

oraz

w

różnej

wielkości

przedsiębiorstwach. Obsługuje operacje z zakresu logistyki magazynowania zarówno
w procesach magazynowania towarów własnych jak i w magazynach usługowych. System
wykorzystuje najnowocześniejsze rozwiązania zarówno z zakresu technik informatycznych
jak i logistycznych. Wspomaga sterowanie procesem magazynowym przy przyjęciu,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

9

składowaniu, kompletacji wydań oraz spedycji towarów, przy wydawaniu towarów,
usprawnia także zarządzanie dużą ilością towarów.

bcsTiger – System Obsługi Magazynu

Jest

to

nowoczesny

system

informatyczny

wspomagający

obsługę

operacji

magazynowych oraz zarządzanie przestrzenią magazynową przedsiębiorstwa niezależnie
od branży. Program wspiera zarządzanie na każdym poziomie funkcjonowania magazynu –
od przyjęcia towaru aż po dostarczanie danych biznesowych dla kierownictwa.

Auto MAG MP100D

Program wspomagający prowadzenie gospodarki magazynowej. Służy do zarządzania

i sterowania regałami lub magazynami automatycznymi (np. regałami karuzelowymi czy też
regałami automatycznymi z optymalizacją powierzchni składowania).

Program ma możliwość współdziałania z systemami zewnętrznymi, np.: typu WMS,

przez co umożliwia wymianę danych i zdalne sterowanie regałami automatycznymi z systemu
zewnętrznego, eliminując w ten sposób dokumentację papierową w magazynie.

Effect Warehouse

System klasy WMS, który zarządza pracą średniej wielkości magazynów, kompleksowo

wspierając wszystkie zachodzące w nich procesy. Jest systemem modułowym, jego
podstawowe elementy są odpowiedzialne za: przyjęcie towaru, składowanie, kompletację
zamówienia oraz wysyłkę. To również praktyczne narzędzie komunikacji pomiędzy
magazynem a nadrzędnym systemem ERP. Wszelkie czynności magazynowe zostają
odnotowane w systemie WMS, a następnie – w formie raportów – eksportowane do ERP.

logifact WMS

Program obsługuje wszystkie obszary zarządzania i sterowania przepływem

materiałowym w obrębie magazynów, centrów dystrybucyjnych i logistycznych, a także
w zakładach produkcyjnych. Wspiera wykonywanie procesów związanych z przepływem
towaru: wprowadzanie dostaw do różnych stref składowania z uwzględnieniem różnych
technik składowania, zarządzanie zapasem, zarządzanie i obróbka zleceń wydania towaru
na potrzeby realizacji zamówień klientów, kompletacja zleceń z uwzględnieniem sterowania
pracą i śledzeniem postępu realizacji, kontrola opakowań wysyłkowych i załadunek
z wydrukiem etykiet i dokumentów, sterowanie i optymalizacja pracy wózków widłowych
oraz wykorzystuje system kodów kreskowych i przenośnych urządzeń radiowych (terminali
ręcznych, wózkowych, czytników kodów, drukarki etykiet, itp.).

Przedstawione powyżej programy są tylko częścią, jakie w chwili obecnej są dostępne

na rynku. Wszystkie programy z zakresu gospodarki magazynowej zawierać powinny dwie
grupy modułów:

−

moduły wspomagające prowadzenie ewidencji magazynowej (dokumentów magazynowych),

−

moduły wspomagające sterowanie procesem magazynowym (technologiczne).
Podstawowym źródłem informacji na temat dostępnego oprogramowania na rynku

krajowym może być, na przykład „Katalog oprogramowania” – przewodnik po polskim rynku
software’owym, publikowany od kilku lat w styczniowych numerach miesięcznika „CHIP”.
Innym źródłem informacji o programach wspomagających zarządzanie gospodarką
magazynową, oprócz stron internetowych może być również wydany przez Instytut Logistyki
i Magazynowania w Poznaniu „Katalog systemów informatycznych wspomagających
zarządzanie logistyczne”. Katalog ten zawiera charakterystykę programów, producentów,
dystrybutorów oraz dostawców programów.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

10

4.1.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1.

W jakim celu wdrażane jest oprogramowanie wspomagające pracę magazynów?

2.

Na co powinno się zwracać uwagę przy doborze oprogramowania magazynowego?

3.

Jakie wyróżniamy kategorie oprogramowania wspomagającego zarządzanie?

4.

Do czego służą systemy klasy CRM?

5.

Do czego służą systemy klasy ERP?

6.

Do czego służą systemy klasy WMS?

4.1.3. Ćwiczenia

Ć

wiczenie 1

Na podstawie dostępnych źródeł dobierz i scharakteryzuj oprogramowanie

informatyczne, jakie powinno być wykorzystywane w magazynach wysokiego składowania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1)

wyszukać na stronie Internetowej lub w literaturze przykłady aplikacji wykorzystywanych
w magazynie i obsługujących procesy magazynowe,

2)

scharakteryzować podstawowe funkcje aplikacji do obsługi magazynów,

3)

wskazać programy, które będą wykorzystywane w magazynach wysokiego składowania.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

komputer z dostępem do Internetu i zainstalowanym odpowiednim oprogramowaniem
do przeglądania stron internetowych.

Ć

wiczenie 2

Na podstawie dostępnych źródeł scharakteryzuj elementy na jakie należy zwracać uwagę

przy wyborze i wdrażaniu systemów wspomagających pracę w magazynach.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1)

wyszukać na stronie Internetowej lub w literaturze opis elementów jakie mają wpływ
na wybór danego oprogramowania w magazynie,

2)

opisać w jaki sposób przeprowadza się wdrażanie nowego systemu w przedsiębiorstwie.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

komputer z dostępem do Internetu i zainstalowanym odpowiednim oprogramowaniem
do przeglądania stron internetowych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

11

4.1.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1)

określić w jakim celu wdraża się oprogramowanie w magazynie?

2)

określić elementy mające wpływ na dobór oprogramowania
magazynowego?

3)

określić jakie wyróżniamy kategorie oprogramowania wspomagającego
zarządzanie?

4)

rozróżnić systemy klasy CRM, ERP i WMS?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

12

4.2.

Oprogramowanie komputerowe wspomagające gospodarkę
magazynową

4.2.1. Materiał nauczania

W rozdziale 1 zapoznałeś się z systemami wspomagającymi gospodarkę magazynową,

w tej części poradnika zapoznasz się szczegółowo z programami WF-MAG oraz CDN
OPT!MA.

WF-MAG Sprzedaż i magazyn

System obsługi magazynów i sprzedaży obsługuje gospodarkę magazynową prowadzoną

w wielu magazynach, z możliwością stosowania metod przepływu towarów, prowadzi
na bieżąco ewidencję w cenach rzeczywistych, wspomaga zarządzanie dokumentami
magazynowymi, fakturami i rachunkami, oraz prowadzenie rozliczeń z kontrahentami.

Do podstawowych funkcji programu zaliczamy tworzenie kartotek oraz dokumentów

magazynowych.

W dziale Kartoteki mamy możliwość zakładania danych o:

−

kontrahentach,

wprowadzenie

danych

teleadresowych

kontrahenta,

tworzenie

nieograniczonej ilości typów (np. dostawcy, odbiorcy, itp.) oraz grup kontrahentów
(np. podział według państw, województw), wprowadzanie danych handlowych (domyślna
cena, narzut/upust, sposób zapłaty, kredyt kupiecki), kodów kreskowych, możliwość
przypisania kilku numerów kont bankowych do jednego kontrahenta, określenie listy firm
powiązanych (płatników, odbiorców),

−

artykułach i usługach, w których istnieje możliwość określenia czterech typów asortymentów:
towary, produkty, opakowania i usługi, podział na dowolnie definiowane kategorie
asortymentowe, określenie indeksów oraz kodów kreskowych dla każdego artykułu, oddzielne
kwoty VAT naliczonego od zakupu i naliczonego od sprzedaży, określenie różnych jednostek
miary dla zakupu, magazynowania i sprzedaży, zdefiniowanie nieograniczonej ilości cen
sprzedaży, stworzenie indywidualnych cenników dla kontrahentów,

−

pozostałych kartotekach, możliwości zdefiniowania nieograniczonej ilości pozycji
kategorii asortymentowych oraz podziału kategorii asortymentowych na dowolnie
zdefiniowane grupy, możliwości przyjmowania i wydawania towaru w różnych
jednostkach miary, z automatycznym przeliczaniem ilości oraz wartości według jednostki
magazynowania.
W module Dokumenty możemy wyróżnić:

−

dokumenty magazynowe, przede wszystkim: bilans otwarcia, remanent, PZ, WZ, MM,
zamówienia odbiorców, istnieje również możliwość definiowania własnych dokumentów,

−

dokumenty handlowe, takie jak faktura VAT, rachunek zwykły, paragon, faktura
korygująca VAT, faktura pro forma,

−

dokumenty rozrachunkowe, przelewy, rejestracja przelewu zewnętrznego, wpłata gotówki
na rachunek, kompensata, wezwanie do zapłaty, nota odsetkowa.
Do zakresu funkcjonalnego systemu WF-MAG zaliczamy:

−

obsługę dowolnej liczby magazynów,

−

ewidencję magazynową prowadzoną w cenach rzeczywistych netto i brutto,

−

możliwość wprowadzenia jednego Bilansu Otwarcia (bilans można zrobić w dowolnym
momencie) i wielu kolejnych remanentów, korygujących stan magazynu,

−

możliwość wydruków remanentowych w dowolnym momencie na podstawie
archiwalnego zapisu wszystkich remanentów,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

13

−

proste i szybkie wprowadzanie oraz swobodna modyfikacja lub usuwanie dokumentów
magazynowych i handlowych,

−

możliwość wystawiania wielokrotnych korekt dokumentów magazynowych i handlowych
w oparciu o oryginalny dokument handlowy,

−

automatyczne tworzenie dokumentów PZ i WZ na podstawie jednego lub wielu
zamówień odbiorców lub własnych,

−

automatyzacja i kontrola poprawności całego procesu zakupu i sprzedaży
z wykorzystaniem informacji zawartych w kartotekach systemu,

−

możliwość dodawania nowego kontrahenta, płatnika, artykułu lub usługi w trakcie
wystawiania dokumentu,

−

możliwość wystawiania faktury na podstawie kilku dokumentów WZ,

−

sprzedaż asortymentu z wielu magazynów na jednym dokumencie handlowym,

−

wybór towaru z dowolnej dostawy,

−

możliwość wystawiania faktur walutowych,

−

należności i zobowiązania generowane automatycznie przez program na podstawie
dokumentów handlowych,

−

możliwość dopisywania ręcznego należności i zobowiązań,

−

ręczne lub automatyczne wystawianie kwitów handlowych oraz Poleceń Przelewu,

−

rejestracja wpłat i wypłat bankowych w oparciu o wyciągi bankowe,

−

wydruk raportów kasowych,

−

automatyczna rezerwacja towaru według priorytetów zamówień od odbiorców,

−

tworzenie zestawień stanów magazynu, ofert, cenników, różnorodnych zestawień
dokumentów magazynowych i handlowych, rejestry VAT, zestawień obrotów
magazynowych,

−

dokonywanie analizy zakupów, sprzedaży i zysków według różnych kryteriów,

−

tworzenie rejestrów oraz dokumentów, a także wykazu najlepszych odbiorców.

Dokumenty magazynowe w WF-MAG

W programie WF-MAG do rejestrowania operacji zakupu i sprzedaży towarów i usług,

a także kartotek tych operacji wykorzystuje się dokumenty handlowe. Wszystkie zaś operacje
związane ze zmianą stanów w magazynie wymagają wystawiania dokumentu magazynowego.
Dokumenty handlowe i magazynowe są ze sobą ściśle powiązane, sprzedaż – wystawienie
faktury VAT – powstaje na podstawie dokumentu magazynowego WZ.

W większości przypadków do prowadzenia ewidencji towarów w magazynie pod

względem rodzaju, ilości oraz wartości stosuje się trzy rodzaje dokumentów, oznaczanych
skrótami PZ, WZ i MM.

Gospodarka magazynowa w WF-MAG

W programie występuje mechanizm pełnej identyfikacji dostaw. Przy kolejnych

dostawach dla każdego towaru zapamiętywane są nie tylko ilości i ceny zakupu, ale także
numery dokumentów przychodu, na podstawie których został on przyjęty. Informacje
te wykorzystywane są w czasie wystawiania dokumentu WZ lub MM. Takie prowadzenie
gospodarki magazynowej umożliwia w programie w dowolnej chwili uzyskać informację
o wartości magazynu według rzeczywistych cen zakupu oraz o aktualnej wartości zysku na
każdym dokumencie sprzedaży.

Podczas sprzedaży kontrolowane są stany magazynowe, a ewentualne przekroczenie

minimalnej ilości towaru jest sygnalizowane. Program ostrzega również przed powstaniem
stanów ujemnych w magazynie, nie ma więc możliwości wydania w dokumencie towaru
którego aktualnie brak w magazynie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

14

Kartoteki w WF-MAG

W związku z tym, że przy wystawianiu dokumentów magazynowych czy handlowych

wymagane jest wypełnianie pewnych okienek danymi, program WF-MAG przyjmuje zasadę,
ż

e „wszędzie tam gdzie to możliwie informacje nie wpisuje się bezpośrednio, lecz wybiera

z wyświetlonej listy” [4].

W tym celu w programie wprowadzono wiele kartotek,

przechowujących dane i informacje o towarach, kontrahentach, stawkach podatku VAT,
czy dokumentach zgromadzonych w systemie.

Kartoteka asortymentów przechowuje dane o towarach, usługach, opakowaniach

i produktach znajdujących się w ofercie firmy. Lista asortymentów jest niezależna w każdym
magazynie wprowadzonym w systemie WF-MAG. Jednoznaczne identyfikowanie towaru
odbywa się poprzez nadanie w programie indeksu (numeru) katalogowego.

Magazyny w systemie WF-MAG

Stworzenie w programie kartoteki asortymentów nie jest jednoznaczne z przyjęciem tego

towaru, stany magazynowe są jeszcze równe zero. Należy, przed rozpoczęciem pracy,
w każdym magazynie dokonać spisu z natury posiadanych zasobów i utworzyć tzw. bilans
otwarcia. W programie istnieje również możliwość przeprowadzenia okresowego spisu
kontrolnego towarów bez przerywania ciągłości okresu rozliczeniowego tzw. remanent.

CDN OPT!MA

CDN OPT!MA to nowoczesny, zintegrowany system do zarządzania dla małych

i średnich firm. Zbudowany jest z modułów, które użytkownik może zestawiać w zależności
od swoich potrzeb i potrzeb swojej firmy. Standardową budowę modułów przedstawia
rysunek 1.

Rys. 1. Moduły programu CDN OPT!MA [3, s. 6]

Kasa / Bank jest głównym modułem programu. W nim gromadzone są informacje

o płatnościach związanych z dokumentami zarejestrowanymi w innych modułach. Możliwe
jest w tym module bezpośrednie wprowadzanie dokumentów. Dzięki tej opcji, w programie
zawarte są kompletne dane o rozrachunkach z kontrahentami oraz informacje o ruchu
ś

rodków pieniężnych w przedsiębiorstwie. Kompletne dane pozwalają na prowadzanie analiz

bieżących wpływów i wydatków oraz na generowanie przyszłych, precyzyjnych prognoz.

Księga Handlowa to moduł pozwalający na prowadzenie ksiąg rachunkowych zgodnie

z Ustawą o Rachunkowości. Moduł, oprócz wykorzystywania standardowych funkcji, zgodnie
z ogólnymi zasadami prowadzenia rachunkowości, umożliwia także otrzymanie wielu
dodatkowych informacji z zakresu analizy finansowej firmy. Moduł na bieżąco
jest aktualizowany w stosunku do zmieniających się przepisów prawa.

Kasa / Bank

Kadry i Płace

Ś

rodki Trwałe

Faktury

Analizy

CRM

Księga

Handlowa

Księga

Podatkowa

Magazyn

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

15

Księga Podatkowa obejmuje obsługę księgową firmy, rozliczającej się na podstawie

księgi przychodów i rozchodów lub prowadzących ewidencję przychodów objętych
zryczałtowanym podatkiem dochodowym.

Ś

rodki Trwałe jest modułem pozwalającym na prowadzenie ewidencji środków trwałych

oraz wartości niematerialnych i prawnych. Po wprowadzeniu informacji o środkach
użytkownik ma możliwość automatycznego generowania odpisów amortyzacyjnych
oraz prowadzenia planu amortyzacji.

Faktury to moduł pozwalający między innymi na rejestrację faktur zakupu, wystawiania

faktur sprzedaży, paragonów i dokumentów korygujących oraz obsługę kodów kreskowych.

Magazyn jest modułem pozwalającym na prowadzenie pełnej gospodarki magazynowej.

CRM, przeznaczeniem tego modułu jest przede wszystkim rejestracja zdarzeń

dotyczących obsługi klienta.

Kadry i Płace przeznaczone są do pełnej obsługi działu kadr i działu płac. Umożliwia

eksport deklaracji ZUS do Programu Płatnika.

Analizy są modułem pozwalającym w szybki sposób uzyskać informację jak kształtowała

się sprzedaż w dowolnym okresie oraz umożliwia tworzenie wielu wskaźników finansowo-
ekonomicznych charakteryzujących sytuację ekonomiczną firmy. Wyniki przedstawiane
są jako zestawienia, tabele zmiennych oraz w postaci dynamicznych wykresów.

Struktura modułów

W systemie CDN OPT!MA występuje zasada, iż funkcjonalność handlowa

jest oddzielona do funkcjonalności magazynowej.

W programie można utworzyć zarówno dokumenty handlowe jak i magazynowe.

Użytkownik w większości przypadków sam dokonuje definicji podstawowych parametrów.

Magazyn

Magazyn w programie składa się z kartotek towarowych, a te składają się z zasobów.

Zasób reprezentuje ilość i wartość towaru pochodzącego z jednego elementu dokumentu
ź

ródłowego. Dla każdego zasobu pamiętane są ilość i wartość.

Wydając towar z magazynu jest on brany z konkretnego zasobu. Kontrola obrotu

ilościowego jest związana z dokumentami magazynowymi (PZ i WZ). Koszt własny
sprzedanych towarów jest potwierdzony dokumentem WZ. Rozliczenie magazynu (koszt
własny sprzedanych towarów i stan magazynowy) oparte jest o ilości i wartości zawarte
na dokumentach magazynowych. Program jest skonfigurowany w taki sposób, że do czasu
wystawienia dokumentu magazynowego – faktury zakupu są widoczne jako zamówienie
towaru, natomiast faktury sprzedaży powodują jego zarezerwowanie.

4.2.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1.

Do czego służy program WF-MAG?

2.

Jakie elementy i funkcje występują w programie WF-MAG?

3.

Jakie dokumenty możemy utworzyć w programie WF-MAG?

4.

Do czego służy program CDN OPT!MA?

5.

Jakie moduły wyróżniamy w programie CDN OPT!MA?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

16

4.2.3. Ćwiczenia

Ć

wiczenie 1

W programie CDN OPT!MA, na podstawie poniższych danych dokonaj, za pomocą

kreatora, konfiguracji parametrów firmy.

Przedsiębiorstwo Handlowe „XXX”
NIP: 677 202 14 71
REGON 350058706
Adres: ul. Nowa firma 1, 54-400 Wrocław
Urząd Skarbowy: US Wrocław Fabryczna
Imię i Nazwisko: Jan Nowak
Rachunek bankowy: 70 1920 1092 4834 6070 0000 0000
Nazwa banku LUKAS BANK S.A. O./Wrocław
Osoba fizyczna, księga podatkowa

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1)

uruchomić kreatora konfiguracji parametrów firmy,

2)

wprowadzić nazwę firmy: XXX,

3)

przycisnąć przycisk akceptacji wprowadzonych danych,

4)

skorzystać z kreatora konfiguracji parametrów firmy po otwarciu bazy firmy XXX,

5)

zaznaczyć opcję konfiguracji „Standardowa” w pierwszym oknie start,

6)

wprowadzić dane firmy zgodnie z powyższymi informacjami,

7)

zaznaczyć przy „osoba fizyczna”,

8)

wpisać nazwę: Przedsiębiorstwo Handlowe XXX,

9)

wprowadzić numer NIP: 677 202 14 71,

10)

wprowadzić numer REGON: 350058706,

11)

wpisać adres: ul. Nowa firma 1, 54-400 Wrocław,

12)

wprowadzić nazwę Urzędu Skarbowego: US Wrocław Fabryczna,

13)

wpisać imię i nazwisko: Jan Nowak,

14)

wprowadzić numer rachunku bankowego: 70 1920 1092 4834 6070 0000 0000 i nazwę
banku LUKAS BANK S.A O./Wrocław,

15)

wypełnić okno Księgowości,

16)

wybrać rodzaj prowadzonej księgowości jako księga podatkowa,

17)

zatwierdzić pracę kreatora naciskając odpowiedni przycisk.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

komputer z zainstalowanym programem CDN OPT!MA.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

17

Ć

wiczenie 2

W programie CDN OPT!MA, na podstawie poniższych danych dokonaj zarejestrowania

kontrahenta w systemie.

Galeria Kwiatów YYY
Kod: YYY
Grupa: ODB_FIRMY
Rodzaj: odbiorca
NIP: 111 111 11 11
Nazwa: Galeria Kwiatów
Adres: ul. Kwiatek 1, 54-100 Wrocław
Kategoria: SPRZED.TOWARÓW
Bank: BGŻ S.A. O./WROCŁAW
Rachunek bankowy: 15 2030 1459 2326 2584 0000 1254
Podmiot gospodarczy, odbiorca krajowy, przelew

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1)

uruchomić konfigurację – firma – ogólne – grupy kontrahentów,

2)

dodać grupę: ODB_FIRMY (odbiorcy firmy),

3)

zatwierdzić wprowadzone dane,

4)

zamknąć konfigurację,

5)

otworzyć menu Słowniki i wybrać Kontrahenci,

6)

dodać według danych nowego kontrahenta,

7)

wprowadzić kod: YYY,

8)

wybrać grupę: ODB_FIRMY,

9)

wprowadzić rodzaj: odbiorca,

10)

wpisać NIP: 111 111 11 11,

11)

wprowadzić nazwę „Galeria Kwiatów”

12)

wpisać adres ul. Kwiatek 1, 54-100 Wrocław,

13)

wybrać kategorię SPRZED.TOWARÓW i typ kategorii: przychody,

14)

w zakładce Handlowe wybrać bank,

15)

wpisać w miejscu bank BGŻ S.A. O./WROCŁAW,

16)

wpisać numer rachunku bankowego: 15 2030 1459 2326 2584 0000 1254,

17)

wybrać status: Podmiot gospodarczy, odbiorca krajowy,

18)

wybrać standardowy termin płatności przelewem,

19)

zatwierdzić kartę odpowiednim przyciskiem.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

komputer z zainstalowanym programem CDN OPT!MA.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

18

Ć

wiczenie 3

W programie CDN OPT!MA, na podstawie poniższych danych dokonaj zarejestrowania

towaru w systemie.

Towar: Jabłonie
Nr katalogowy: RO/0001
Grupa: rośliny
Stawka VAT: 22%
Opakowanie po 100 sztuk, w cenie 6,20 zł / szt.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1)

uruchomić konfigurację – Konfiguracja firmy – Magazyn – Parametry,

2)

otworzyć menu Słowniki: Cennik,

3)

dodać nową pozycję,

4)

wpisać kod: Jabłonie,

5)

wprowadzić nr katalogowy: RO/0001,

6)

wybrać grupę wcześniej skonfigurowaną w bazie: Rośliny,

7)

wybrać typ: prosty,

8)

wybrać grupę: rośliny,

9)

wybrać stawkę VAT: 22%,

10)

wybrać kategorię sprzedaży: Sprzedaż towarów,

11)

wybrać kategorię zakupów: materiały podstawowe,

12)

wybrać jednostkę podstawową: sztuka,

13)

wybrać jednostkę zbiorczą: opakowanie po 100 sztuk,

14)

wprowadzić cenę zakupu 6,20 zł/szt.,

15)

wybrać cenę domyślną,

16)

zatwierdzić w odpowiedni sposób kartę.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

komputer z zainstalowanym programem CDN OPT!MA.

Ć

wiczenie 4

W programie WF-MAG dokonaj wystawienia dokumentu magazynowego.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1)

uruchomić program WF-MAG,

2)

wybrać w programie WF-MAG funkcję Magazyn – Dokumenty magazynowe,

3)

wprowadzić nowy dokument poprzez okno głównej kartoteki nacisnąć klawisz [Insert] –
dodaj nowy dokument,

4)

wprowadzić informacje zgodnie z rubrykami w otworzonym nowym oknie „Dodawanie
dokumentu magazynowego”,

5)

zatwierdzić dodawanie nowego dokumentu klawiszem [F10].

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

komputer z zainstalowanym programem WF-MAG.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

19

Ć

wiczenie 5

W programie WF-MAG utwórz bilans otwarcia w magazynie.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1)

uruchomić program WF-MAG,

2)

wybrać w programie WF-MAG funkcję Magazyn – Bilans otwarcia,

3)

dodać nowy dokument inwentaryzacyjny,

4)

wprowadzić kolejne pozycje do odpowiednich arkuszy okna Dodawanie remanentu,

5)

wpisać ilość i cenę zakupu netto wprowadzanych pozycji,

6)

zakończyć tworzenie bilansu otwarcia.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

komputer z zainstalowanym programem WF-MAG.

4.2.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1)

określić do czego służy program CDN OPT!MA i WF-MAG?

2)

rozróżnić moduły występujące w programach magazynowych?

3)

określić sposoby rejestrowania firm i własnych magazynów
w programach magazynowych?

4)

określić sposoby rejestrowania kontrahentów w programach
magazynowych?

5)

określić

sposoby

wystawiania

dokumentów

magazynowych

w programach magazynowych?

6)

określić cele i sposoby tworzenia inwentaryzacji w programach
magazynowych?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

20

4.3.

Identyfikacja ładunków

4.3.1. Materiał nauczania

W materiale nauczania jednostki modułowej Z1.03 – „Planowanie zadań logistycznych

w

portach i terminalach” dowiedziałeś się czym jest automatyczna identyfikacja ładunków

oraz czym i do czego stosuje się kody kreskowe. Dowiedziałeś się również, że kody kreskowe
zawierają pewne informacje, jak np. taką, że trzy pierwsze cyfry oznaczają kod kraju
z którego towar pochodzi (np. Polska ma numer 590). Wiesz już także, że automatyczna
identyfikacja może dotyczyć zarówno towarów, usług jak i osób. Rozszerzenie się rynków
zbytu i wymagania nowoczesnego obrotu towarowego zmuszają handlowców do stosowania
nowych sposobów gromadzenia i przesyłania danych. Gwałtowny rozwój techniki umożliwił
opracowanie wielu sposobów, z których najszerzej, jak dotąd, przyjęła się automatyczna
identyfikacja za pomocą kodów kreskowych. Innym systemem służącym do identyfikacji
może być także stosowanie etykiet logistycznych, kodów złożonych, kart plastikowych oraz
metod biometrycznych.

Rys. 2. Kod kreskowy GS1-128 [http://www.kodykreskowe.prv.pl]

Rys. 3. Etykieta logistyczna [http://www.ilim.poznan.pl/ean_label/]

Odczytywanie kodu kreskowego

W trakcie czytania kodu, techniką skanowania, światło pochodzące z odpowiedniego

czytnika uformowane w cienką wiązkę przesuwa się wzdłuż czytanego kodu, w danym
momencie oświetla niewielki punkt kodu, jest ono odbijane przez jasne elementy kodu
(przerwy), a pochłaniane przez jego ciemne elementy (kreski, pola). Światło odczytuje
fotodioda, odbite od przerw powoduje powstanie w czytniku silniejszych sygnałów

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

21

elektrycznych, natomiast w wyniku braku odbicia (kreski) powstają sygnały słabsze.
W zależności od grubości kresek/przerw różny jest też czas trwania poszczególnych
sygnałów. Czas trwania każdego impulsu koduje informacje, które są tłumaczone przez
dekoder czytnika na cyfry, litery lub inne znaki i przesyłane są one do komputera.

Wdrażanie kodów kreskowych

Większość firm wdrażających kody kreskowe w pierwszej kolejności interesuje się

wyłącznie sposobem ich wydrukowania. Natomiast najważniejszym etapem powinno być
zastanowienie się nad wykorzystaniem kodów kreskowych w usprawnieniu pracy we własnym
magazynie. Do tego można wykorzystać systemy automatycznego gromadzenia danych, tzw.
systemy ADC (ADC – Automatic Data Capture). Ważne znaczenie ma również identyfikacja
jednostek logistycznych w oparciu o numer SSCC.

Systemy automatycznego gromadzenia danych (ADC)

Systemy automatycznego zbierania danych (ADC – ang: Automatic Data Capture) służą

do gromadzenia danych i bezpośredniego – bez użycia klawiatury – wprowadzania informacji
do komputera lub innego urządzenia mikroprocesorowego, w celu ich przetwarzania,
aby dzięki odpowiedniemu oprogramowaniu usprawnić zarządzanie w przedsiębiorstwie.

W systemach tych stosowanych jest wiele technologii, zapewniających automatyczne

zbieranie informacji. Najbardziej rozpowszechnione to systemy wykorzystujące kody
kreskowe. Czytniki kodów, drukarki oraz oprogramowanie systemów ADC dostępne obecnie,
umożliwiają korzystanie z najbardziej popularnych standardów.

Systemy ADC z kodami kreskowymi występują w trzech podstawowych konfiguracjach,

zależnych od typu czytnika:

−

stacjonarnych, są połączone na stałe z komputerem i przesyłają dane natychmiast po ich
odczytaniu,

−

rejestratorów (terminali – przenośnych czytników z pamięcią), zasilanych bateryjnie,
przechowują one odczytane dane w pamięci w celu ich późniejszego przesłania
do komputera,

−

czytników z łączem radiowym, zasilane bateryjnie transmitują, wykorzystując fale
radiowe, dane do komputera natychmiast po ich odczytaniu.
Systemy ADC są wykorzystywane m.in. do:

−

ewidencji produkcji i dystrybucji,

−

kompletacji i kontroli wydań z magazynu,

−

inwentaryzacji,

−

ewidencji zasobów,

−

automatyzacji przyjęć towarów i jednostek logistycznych.

Nadawanie kodów kreskowych

Za oznaczanie produktów kodami kreskowymi w przedsiębiorstwie odpowiadają:

−

rzeczywisty producent danego towaru, który koduje własnym numerem jednostki
kodującej w systemie GS1,

−

właściciel marki handlowej.
Większość przedsiębiorstw wdrażających systemy komputerowe w swoich magazynach

ma możliwość wykorzystywania kodów kreskowych na kilka różnych sposobów. Może
wykorzystywać istniejące już kody na opakowaniach logistycznych, a do potrzeb operacji
wewnątrz magazynowych ma możliwość dynamicznego drukowania i późniejszego odczytu
własnych kodów wewnętrznych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

22

Do obsługi kodów kreskowych firmy muszą posiadać specjalistyczne urządzenia, przede

wszystkim drukarki, czytniki oraz skanery. Muszą być one dobierane dla klienta na etapie
projektowania rozwiązania informatycznego w taki sposób, aby jak najlepiej spełniały
wymagania.

Wydruk kodu kreskowego

Jedną z zalet kodu kreskowego jest łatwość jego wydruku. Z praktycznego punktu

widzenia dla obecnych na rynku drukarek laserowych i atramentowych wydruk kodu nie
stanowi problemu. Jednak należy pamiętać, że większość drukarek drukuje kod kreskowy
jako grafikę. Tak więc poprawność kodu zależy w głównej mierze od oprogramowania
dokonującego wydruku. Chodzi tu przede wszystkim o zgodność z odpowiednimi normami.

Osobną grupę stanowią drukarki termotransferowe i termiczne. Wśród nich istnieją

specjalizowane drukarki, które drukują kody na etykietach bezpośrednio z rolek. Drukarki te
wykonują wydruk kodów kreskowych z reguły na etykietach samoprzylepnych, natomiast
drukarki atramentowe stosuje się przede wszystkim do wydruku kodów kreskowych
bezpośrednio na opakowaniach tekturowych na liniach produkcyjnych.

Oprócz samej drukarki ważnym elementem jest program, który pozwala na wydruk

kodów kreskowych. Program taki może być zarówno programem uniwersalnym,
pozwalającym na wydruk kodów kreskowych na różnego typu drukarkach różnych firm, jak
i programem przeznaczonym tylko dla drukarek jednej firmy. Program taki powinien
umożliwiać użytkownikowi wydruk odpowiedniej jakości kodów oraz wydruk informacji
i grafiki, jaką chce się umieścić na etykiecie.

Rys. 4. Drukarka biurowa do etykiet kodów kreskowych [materiał Novitus SA].

Rys. 5. Drukarka przemysłowa do etykiet kodów kreskowych [materiał Novitus SA].

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

23

Rys. 6. Drukarka atramentowa do znakowania kartonów oraz materiałów nieporowatych (np. rury PCV)

[Coleman International Sp. z o.o., http://www.coleman.pl].

Urządzenia do rejestracji kodów kreskowych

Urządzeniami do rejestracji kodów kreskowych oraz ich odczytywania są czytniki.

Zazwyczaj stosuje się wiele rodzajów kodów kreskowych, dlatego też czytniki obok rejestracji
powinny rozpoznawać standard tych kodów. Czytniki posiadają wiele możliwości, które
konfigurowane są z indywidualnymi potrzebami użytkownika. Konfiguracja odbywa
się poprzez rejestrację odpowiednich kodów sterujących.

Odczyt kodu może być realizowany w dwóch technologiach, różniących się źródłem

oświetlenia:

−

czytniki LCD – linia diod oświetla badany obszar, czytniki tego typu wymagają
przytknięcia kodu do głowicy czytnika,

−

czytniki laserowe – oświetlają obszar badany wąskim promieniem lasera. Promień lasera
umożliwia odczyt kodu z odległości od kilku centymetrów do nawet kilku metrów
w zależności od natężenia lasera.

Rys. 7. Czytnik ręczny do zastosowań przemysłowych [materiał http://www.hdf.com.pl].

Terminale – przenośne bazy danych

Terminale są urządzeniami przeznaczonymi do zbierania i czasowego przechowywania

informacji pochodzących z odczytu kodu kreskowego przed przesłaniem jej do komputera,
na którym znajduje się program użytkowy danego systemu komputerowego. Dane można
wprowadzać w każdym miejscu podczas przyjmowania, kompletowania, wysyłki
i inwentaryzacji.

Terminale mogą posiadać wbudowany czytnik laserowy lub może on być do nich

dołączany za pomocą specjalnego przewodu. Najprostsze wersje terminali zazwyczaj tylko
przechowują odczytane lub wprowadzone z klawiatury dane. Skomplikowane urządzenia

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

24

mogą sprawdzać dane, eliminując błędne dane bezpośrednio po odczycie, wstępnie
je przetwarzają, umożliwiają wykonywanie obliczeń i zapamiętywanie wyników.

Rys. 8. Terminal przenośny [materiały http://www.hdf.com.pl].

Weryfikatory kodów kreskowych

Weryfikatory kodów kreskowych są to urządzenia przeznaczone do sprawdzania jakości

wydrukowanych kodów kreskowych. Wyróżniamy weryfikatory przenośne oraz weryfikatory
laboratoryjne, zwane także stacjonarnymi.

Weryfikatory laboratoryjne oprócz możliwości sprawdzania wydrukowanych kodów

kreskowych często umożliwiają również sprawdzanie wzorców kodów kreskowych w świetle
przechodzącym. Urządzenia te pozwalają na sprawdzenie wielu parametrów kodów
kreskowych, np. współczynnika odbicia światła od tła i od kresek kodu, średniej odchyłki
szerokości kresek kodu, poprawności wielkości lewego i prawego marginesu kodu,
poprawności cyfry kontrolnej, itp.

Weryfikatory przenośne, mniej dokładne niż te laboratoryjne, umożliwiają sprawdzanie

jakości kodów kreskowych bezpośrednio podczas ich wykonywania na maszynie drukarskiej.

Identyfikowanie ładunków za pomocą kodów kreskowych

Identyfikowanie

ładunków

za

pomocą

kodów

kreskowych

związane

jest

z wykonywaniem przez operatorów otwierania na terminalach (kolektorach danych)
odpowiednich dokumentów przesłanych na terminalach w postaci elektronicznej.

Następnie na podstawie danych wprowadzanych przez skanowanie kodów kreskowych

lub z klawiatury

terminala

następuje

przetwarzanie

dokumentu

przez

operatora.

Po zakończeniu, na terminalu pracy z dokumentem, dokonywana jest aktualizacja danych
w oprogramowaniu magazynowym. Wymiana danych z oprogramowaniem magazynowym
może odbywać się przez bezpośrednią komunikację z terminalami lub z wykorzystaniem
oprogramowania pośredniczącego.

Identyfikacja podczas przyjęcia odbywa się przez odczyt kodu kreskowego np. EAN13

z towaru lub przez odczyt kodu kreskowego z opakowania zbiorczego np. kodu EAN128.

Towary nie posiadające kodu kreskowego powinny być oznakowane etykietami z kodem

kreskowym. Operator odczytuje terminalem przenośnym kody kreskowe z towarów
oraz dopisuje niezbędne dane przy pomocy klawiatury terminala. Po zarejestrowaniu operacji
przyjęcia towaru odpowiednie informacje są przesyłane do programu magazynowego.

W niektórych magazynach, istnieje potrzeba kontroli lokalizacji przechowywanych

towarów. Stosuje się wówczas znakowanie miejsc lokalizacji. Miejsca składowania
oznakowane są etykietą z kodem kreskowym. Kod kreskowy miejsca składowania
generowany jest najczęściej na podstawie zdefiniowanej w oprogramowaniu magazynowym
struktury magazynu. Podczas układania towarów na miejsca lokalizacji operator odczytuje
kod towaru oraz kod lokalizacji, na którą kładzie towar. Dzięki tej operacji następuje
jednoznaczne przypisanie w systemie informatycznym towaru do miejsca lokalizacji.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

25

Wydawanie towarów związane jest z odpowiednimi dokumentami. Dokument taki,

którym jest np. dokument WZ, zostaje przesłany do terminala. Na wyświetlaczu terminala
pojawiają się informacje o towarach do skompletowania. Dane te są posortowane w taki
sposób, aby zoptymalizować poruszanie się operatora po magazynie. Operator udaje się na
wskazane na wyświetlaczu miejsce lokalizacji, następnie odczytuje kody kreskowe z towaru
oraz miejsca lokalizacji. Terminal na bieżąco kontroluje proces kompletowania towarów –
sygnalizując komunikatem na wyświetlaczu oraz odpowiednim dźwiękiem błąd operatora,
np. odczyt kodu kreskowego z niewłaściwego towaru.

Inwentaryzacja w magazynie związana jest z tym, że operator porusza się po magazynie,

sczytuje kody lokalizacji, kody z towarów oraz wprowadza ilość towarów w danej lokalizacji.
Po przesłaniu danych zebranych podczas inwentaryzacji do komputera następuje porównanie
tych danych ze stanem ewidencyjnym.

Technologia Pick by Voice

Technologia Pick by Voice wykorzystuje technologię radiową. Operatorzy magazynowi,

którzy realizują proces zbiórki towaru, otrzymują bezpośrednio od centralnego systemu
zarządzającego pracami magazynowymi, polecenia głosowe precyzujące, jakie dokładnie
artykuły oraz z jakich miejsc magazynowych należy pobrać. Operatorzy wyposażeni
są w specjalny zestaw wraz ze słuchawkami, który dodatkowo pozwala na zupełną swobodę
ich ruchu, pozostawiając obydwie wolne ręce do prac operacyjnych. Operator może także
bieżąco komunikować się z systemem informatycznym i błyskawicznie reagować
w przypadku jakichkolwiek zmian wynikających z niedostępności towaru, jego uszkodzeń,
zmian w numerach partii, itp.

System opiera się na bezprzewodowej sieci radiowej instalowanej w magazynie, która

poprzez radiowe punkty dostępu komunikuje się ze specjalizowanymi terminalami
głosowymi. Komunikacja może się odbywać w dwie strony, tzn. do operatora mogą docierać
„rozkazy głosowe” od systemu informatycznego typu WMS, ale również operator może
wysyłać „rozkazy głosowe” do systemu informatycznego, które będą miały określone
znaczenie w ustalonej strategii danego procesu magazynowego.

Taki systemy jest również możliwy do wykorzystania w systemie informatycznym

Quantum, w systemie QGUAR WMS PRO. W systemie tym „terminal głosowy” jest zdalnym
urządzeniem, z którym przy pomocy specjalnych konwerterów i sterowników odbywa
się dialog związany ze zbiórką towarów do określonych zleceń wysyłki.

4.3.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1.

W jaki sposób odczytuje się kody kreskowe?

2.

W jakim celu wprowadzony został system GS1?

3.

Do czego stosuje się system ADC?

4.

W jaki sposób nadaje się kody kreskowe przedsiębiorcom?

5.

W jaki sposób można drukować kody kreskowe?

6.

W jaki sposób działają urządzenia do rejestrowania kodów kreskowych w magazynie?

7.

Do czego służą terminale?

8.

W jaki sposób identyfikuje się ładunki za pomocą kodów kreskowych w magazynie?

9.

Na czym polega technologia Pick by Voice?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

26

4.3.3. Ćwiczenia

Ć

wiczenie 1

Na podstawie dostępnej literatury oraz publikacji na stronie krajowej organizacji GS1

w Polsce opisz, w jaki sposób powinno się drukować kody kreskowe oraz etykiety
logistyczne.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1)

zapoznać się z materiałem nauczania związanym z kodami kreskowymi oraz sposobami
ich wydruku,

2)

po wyszukaniu w Internecie na stronie www.gs1pl.org lub w dostępnej literaturze, opisać
najczęściej występujące błędy podczas drukowania kodów kreskowych,

3)

opisać sposoby zapewnienia prawidłowego drukowania kodów kreskowych i etykiet
logistycznych.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

komputer z dostępem do Internetu,

−

literatura zgodna z punktem 6 poradnika dla ucznia.

Ć

wiczenie 2

Scharakteryzuj sposoby weryfikacji poprawności kodów kreskowych.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1)

zapoznać się z materiałem nauczania związanym z kodami kreskowymi,

2)

opisać weryfikację kodów kreskowych metodą tradycyjną – wymiarową,

3)

opisać weryfikację kodów kreskowych metodą nazywaną analizą ANSI (American
National Standards Institute),

4)

opisać sposoby wykorzystywania weryfikatorów kodów kreskowych.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

komputer z dostępem do Internetu,

−

literatura: Publikacje organizacji GS1 – Broszury techniczne: „Jak unikać błędów
w kodowaniu towarów”, „Metoda ANSI weryfikowania jakości kodów kreskowych”
(http://www.gs1pl.org).

Ć

wiczenie 3

Na podstawie oprogramowania ETYKIETA znajdującego się na stronie krajowej

organizacji GS1 w Polsce zapoznaj się ze sposobami generowania etykiet logistycznych dla
standardowej jednostki logistycznej.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1)

zapoznać się z materiałem nauczania związanym z automatyczną identyfikacją ładunków,

2)

uruchomić oprogramowanie ETYKIETA na stronie GS1 w Polsce: www.gs1pl.org,

3)

wybrać język polski na głównej stronie oprogramowania,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

27

4)

wybrać standardową jednostkę logistyczną,

5)

wybrać w zawartości homogeniczną (jednorodną) jednostkę logistyczną,

6)

wybrać w następnym kroku jednostkę handlową,

7)

wybrać zawartość jednostki logistycznej jako stałą,

8)

wybrać w kolejnym kroku, że partia / seria produkcyjna będzie uwzględniona,

9)

wybrać w kolejnym kroku z listy rozwijanej maksymalną datę ważności,

10)

zapoznać się ze sposobem generowania etykiety pod względem zaznaczonych wcześniej
elementów.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

komputer z dostępem do Internetu.

Ć

wiczenie 4

Na podstawie dostępnej literatury oraz publikacji na stronach internetowych znajdź

przynajmniej dwie firmy oferujące wdrażanie systemów i urządzeń służących do identyfikacji
ładunków za pomocą kodów kreskowych w magazynach. Porównaj ich ofertę i wybierz
najlepszą z nich. Uzasadnij swój wybór.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1)

zapoznać się z materiałem nauczania związanym z kodami kreskowymi,

2)

opisać firmy oferujące urządzenia do identyfikacji ładunków za pomocą kodów
kreskowych,

3)

porównać oferty przynajmniej dwóch firm,

4)

wybrać najlepszą ofertę spośród odnalezionych w Internecie firm oferujących wdrażanie
systemów i urządzeń służących do identyfikacji ładunków za pomocą kodów kreskowych
w magazynach,

5)

uzasadnić swój wybór.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

komputer z dostępem do Internetu.

4.3.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1)

określić sposoby odczytywania kodów kreskowych?

2)

określić czym jest system GS1?

3)

rozróżnić urządzenia do identyfikacji ładunków za pomocą kodów
kreskowych?

4)

zastosować zasady działania urządzeń do identyfikacji ładunków za
pomocą kodów kreskowych?

5)

scharakteryzować sposoby przeprowadzania identyfikacji ładunków
za pomocą kodów kreskowych?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

28

5

.

SPRAWDZIAN OSIĄGNIĘĆ

INSTRUKCJA DLA UCZNIA

1.

Przeczytaj uważnie instrukcję.

2.

Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.

3.

Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.

4.

Test zawiera 20 zadań dotyczących stosowania narzędzi informatycznych w gospodarce
magazynowej.

5.

Zadania są wielokrotnego wyboru i tylko jedna odpowiedź jest prawidłowa.

6.

Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi:

−

w pytaniach wielokrotnego wyboru zaznacz prawidłową odpowiedź X (w przypadku
pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie ponownie
zakreślić odpowiedź prawidłową).

7.

Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.

8.

Na rozwiązanie testu masz 45 min.

Powodzenia!

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1.

Automatyczna identyfikacja dotyczy
a)

tylko towarów.

b)

tylko usług.

c)

tylko osób.

d)

towarów i usług.

2.

W obsłudze przepływu informacji pomiędzy przedsiębiorstwem a klientami stosuje
się systemy
a)

CRM.

b)

ERP.

c)

WMS.

d)

MRP.

3.

Do zarządzania procesami magazynowymi stosowane są systemy
a)

CRM.

b)

ERP.

c)

WMS.

d)

MRP.

4.

Globalna organizacja o charakterze non-profit zajmująca się standaryzacją w obszarze
zarządzania łańcuchem dostaw oraz zarządzania popytem to system
a)

WMS.

b)

GS1.

c)

GTIN.

d)

SSCC.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

29

5.

Projekt związany z zagadnieniami dotyczącymi kodów kreskowych to
a)

GS1 BarCodes.

b)

GS1 eCom.

c)

GS1 GDSN.

d)

GS1 EPCglobal.

6.

Maksymalna długość numeru GTIN nie może przekraczać łącznie z cyfra kontrolną
a)

10 cyfr.

b)

12 cyfr.

c)

14 cyfr.

d)

20 cyfr.

7.

Numeru SSCC występuje
a)

na kodzie kreskowym produktu.

b)

w nazwie przedsiębiorstwa wprowadzanej w systemie komputerowym.

c)

na nadajniku GPS przytwierdzonym do transportowanego ładunku.

d)

na etykiecie transportowej.

8.

Systemy ADC zakwalifikowano jako systemy
a)

automatycznego zbierania danych.

b)

drukowania kodów kreskowych.

c)

głosowego porozumiewania się w magazynie.

d)

systemy rejestrowania kodów kreskowych w systemie GS1.

9.

Systemy ADC nie są wykorzystywane do
a)

ewidencji produkcji i dystrybucji.

b)

kompletacji i kontroli wydań z magazynu.

c)

inwentaryzacji i ewidencji zasobów.

d)

nadawania kodów kreskowych.

10.

Czytnikami wymagającymi przytknięcia kodu kreskowego do głowicy czytnika są
a)

czytniki LCD.

b)

czytniki laserowe.

c)

czytniki radiowe.

d)

czytniki komputerowe.

11.

Terminale są urządzeniami przeznaczonymi do
a)

sprawdzania jakości wydrukowanych kodów kreskowych.

b)

zbierania i czasowego przechowywania informacji pochodzących z odczytu kodu
kreskowego.

c)

drukowania kodów kreskowych.

d)

czytania informacji o kodach kreskowych znajdujących się na produkcie lub palecie
ładunkowej w magazynie.

12.

Urządzeniami, które umożliwiają sprawdzanie wzorców kodów kreskowych w świetle
przechodzącym są weryfikatory
a)

przenośne.

b)

komputerowe.

c)

laserowe.

d)

laboratoryjne.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

30

13.

W systemie kodów kreskowych EAN Polska ma prefiks
a)

560.

b)

590.

c)

690.

d)

750.

14.

QGUAR – „komputerowy system sterowania magazynami” wspomaga obsługę procesów
magazynowych
a)

tylko w magazynach wysokiego składowania.

b)

tylko w magazynach otwartych.

c)

tylko w magazynach z pełną automatyzacją urządzeń.

d)

w magazynach dowolnego typu.

15.

Programy

z

zakresu

Gospodarki

Magazynowej

zawierają

grupę

modułów

wspomagających
a)

prowadzenie ewidencji magazynowej oraz sterowanie procesem magazynowym.

b)

prowadzenie ewidencji magazynowej oraz tworzenie dokumentów magazynowych.

c)

sterowanie procesem magazynowym oraz sterowanie urządzeniami magazynowymi.

d)

obsługę urządzeń magazynowych oraz pracę magazyniera.

16.

System obsługi magazynów i sprzedaży WF-MAG obsługuje gospodarkę magazynową
poprzez
a)

stosowanie metod przepływu towarów.

b)

prowadzenie ewidencji.

c)

zarządzanie dokumentami magazynowymi, fakturami i rachunkami.

d)

odpowiedzi a, b i c są poprawne.

17.

Kasa / Bank jest modułem programu CDN OPT!MA, w którym
a)

gromadzone

są

informacje

o płatnościach

związanych

z

dokumentami

zarejestrowanymi w innych modułach programu.

b)

możliwe jest prowadzenie ksiąg rachunkowych zgodnie z Ustawą o Rachunkowości.

c)

możliwe jest między innymi rejestrowanie faktur zakupu, wystawiania faktur
sprzedaży, paragonów i dokumentów korygujących oraz obsługę kodów kreskowych.

d)

zapisane są główne numery kont bankowych i zbierana jest informacja na temat
bieżących środków pieniężnych w kasie i banku.

18.

Systemy ADC z kodami kreskowymi występują w konfiguracjach, zależnych od typu
czytnika. Do typu tego nie należą
a)

czytniki stacjonarne.

b)

Rejestratory.

c)

czytniki z łączem radiowym.

d)

czytniki – terminale.

19.

Za oznaczanie produktów kodami kreskowymi w przedsiębiorstwie odpowiadają
a)

tylko producent danego towaru.

b)

tylko właściciel marki handlowej.

c)

właściciel magazynu.

d)

producent danego towaru lub właściciel marki handlowej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

31

20.

Technologia Pick by Voice wykorzystuje
a)

technologię radiową do przesyłu informacji głosowej.

b)

głośniki w hali magazynowej.

c)

sieć Internet i kamerę video do przesyłania informacji głosowej.

d)

nie istnieje taka technologia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

32

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko...........................................................................................................................

Prowadzenie gospodarki magazynowej z zastosowaniem narzędzi
informatycznych

Zakreśl poprawną odpowiedź.

Nr

zadania

Odpowiedź

Punkty

1

a

b

c

d

2

a

b

c

d

3

a

b

c

d

4

a

b

c

d

5

a

b

c

d

6

a

b

c

d

7

a

b

c

d

8

a

b

c

d

9

a

b

c

d

10

a

b

c

d

11

a

b

c

d

12

a

b

c

d

13

a

b

c

d

14

a

b

c

d

15

a

b

c

d

16

a

b

c

d

17

a

b

c

d

18

a

b

c

d

19

a

b

c

d

20

a

b

c

d

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

33

6.

LITERATURA

1.

Dudziński Z.: Jak sporządzić instrukcję magazynową, Ośrodek Doradztwa
i Doskonalenia Kadr Sp. z o.o., Gdańsk 2003

2.

Majewski J.: Informatyka w magazynie, Biblioteka Logistyki, Instytut Logistyki
i Magazynowania, Poznań 2006

3.

Podręcznik użytkownika – System CDN OPT!MA v. 11.2, Comarch Systemy
Informatyczne

4.

Podręcznik użytkownika – WF-Mag dla Windows, Producent i dystrybutor WAPRO
Systemy Informatyczne, Warszawa 2004

5.

Podstawy logistyki, praca zbiorowa, Biblioteka Logistyki, Instytut Logistyki
i Magazynowania, Poznań 2006

6.

Publikacje organizacji GS1, http://www.gs1pl.org/gs1.php?id=20

7.

Strona internetowa organizacji GS1 w Polsce, http://www.gs1pl.org/